فواید امام غایب چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ' به 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج'
جز (جایگزینی متن - '، ص:' به '، ص') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ' به 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۱۸۹: | خط ۱۸۹: | ||
::::#رسیدن [[فیض]] الهی به [[انسانها]] به خاطر وجود او است؛ زیرا [[آفرینش]] [[انسانها]] بدون [[آفرینش]] [[پیامبر]] و [[امام]] معنا و مفهومی ندارد. از دیدگاه [[پیروان]] [[اهل بیت]]{{عم}} و براساس آموزههای [[ناب]] اسلامی، [[امام]] [[واسطه فیض]] [[پروردگار]] به تمام موجودات [[جهان هستی]] میباشد. مرحوم [[علامه مجلسی]] در این باره [[معتقد]] است بیشتر مطالبی که [[فلاسفه]] درباره [[عقول]] اثبات کردهاند، در [[احادیث]] [[متواتر]]، به گونهای دیگر برای [[ارواح]] [[معصومین]]{{عم}} اثبات شده است. برای مثال، [[ارواح]] [[معصومان]]{{عم}} پیش از <ref>ر. ک: علی اصغر رضوانی، موعودشناسی، ص ۴۰۳، به نقل از: پیشین، ج ۱۴، ص ۳۰۴.</ref>. دیگر آفریدههای [[خداوند]] آفریده شدهاند و علت غایی [[آفرینش]] و واسطه در [[افاضه]] [[علوم]] و [[معارف]] و به طور کلی [[واسطه فیض]] در [[کمالات وجودی]] و معرفتی هستند<ref> محمّد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۱، ص ۱۰۳.</ref>. در بخشی از [[زیارت]] ارزشمند [[زیارت جامعه کبیره]] چنین میخوانیم: "... ای [[امامان]] بزرگ [[خداوند]] به سبب شما آغاز کرد و به سبب شما پایان میدهد و به سبب شما [[باران]] را فرو میفرستد و به شما [[آسمان]] را نگه داشته است از اینکه بر [[زمین]] فروریزد، جز به [[اراده]] او، [[غم]] و [[اندوه]] و گرفتاری به واسطه شما رفع میگردد ..."<ref>{{عربی|" بِكُمْ فَتَحَ اللَّهُ وَ بِكُمْ يَخْتِمُ وَ بِكُمْ يُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَ بِكُمْ يُمْسِكُ السَّماءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ وَ بِكُمْ يُنَفِّسُ الْهَمَ "}}؛ شیخ صدوق، تهذیب الأحکام، ج ۶، ص ۹۹، باب زیارة جامعة لسائر المشاهد علیهم السّلام.</ref> | ::::#رسیدن [[فیض]] الهی به [[انسانها]] به خاطر وجود او است؛ زیرا [[آفرینش]] [[انسانها]] بدون [[آفرینش]] [[پیامبر]] و [[امام]] معنا و مفهومی ندارد. از دیدگاه [[پیروان]] [[اهل بیت]]{{عم}} و براساس آموزههای [[ناب]] اسلامی، [[امام]] [[واسطه فیض]] [[پروردگار]] به تمام موجودات [[جهان هستی]] میباشد. مرحوم [[علامه مجلسی]] در این باره [[معتقد]] است بیشتر مطالبی که [[فلاسفه]] درباره [[عقول]] اثبات کردهاند، در [[احادیث]] [[متواتر]]، به گونهای دیگر برای [[ارواح]] [[معصومین]]{{عم}} اثبات شده است. برای مثال، [[ارواح]] [[معصومان]]{{عم}} پیش از <ref>ر. ک: علی اصغر رضوانی، موعودشناسی، ص ۴۰۳، به نقل از: پیشین، ج ۱۴، ص ۳۰۴.</ref>. دیگر آفریدههای [[خداوند]] آفریده شدهاند و علت غایی [[آفرینش]] و واسطه در [[افاضه]] [[علوم]] و [[معارف]] و به طور کلی [[واسطه فیض]] در [[کمالات وجودی]] و معرفتی هستند<ref> محمّد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۱، ص ۱۰۳.</ref>. در بخشی از [[زیارت]] ارزشمند [[زیارت جامعه کبیره]] چنین میخوانیم: "... ای [[امامان]] بزرگ [[خداوند]] به سبب شما آغاز کرد و به سبب شما پایان میدهد و به سبب شما [[باران]] را فرو میفرستد و به شما [[آسمان]] را نگه داشته است از اینکه بر [[زمین]] فروریزد، جز به [[اراده]] او، [[غم]] و [[اندوه]] و گرفتاری به واسطه شما رفع میگردد ..."<ref>{{عربی|" بِكُمْ فَتَحَ اللَّهُ وَ بِكُمْ يَخْتِمُ وَ بِكُمْ يُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَ بِكُمْ يُمْسِكُ السَّماءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ وَ بِكُمْ يُنَفِّسُ الْهَمَ "}}؛ شیخ صدوق، تهذیب الأحکام، ج ۶، ص ۹۹، باب زیارة جامعة لسائر المشاهد علیهم السّلام.</ref> | ||
::::#هدایتهای معنوی و [[باطنی]] [[امام]] به برخی از افراد [[شایسته]] همواره در طول [[تاریخ]] تجربه شده است. اساسیترین [[هدف]] [[امام]] [[هدایت]] [[انسانها]] است. این [[هدایت]] در زمان حضور ظاهری [[امام]] به صورت آشکارا صورت میگیرد. لکن [[غیبت]] [[امام]] هرگز این [[وظیفه]] مهم را ساقط نخواهد کرد. او با تأثیر بر قلبهای انسانهای لایق آنچه را لازم است در [[جوامع]] انسانی القا میکند. | ::::#هدایتهای معنوی و [[باطنی]] [[امام]] به برخی از افراد [[شایسته]] همواره در طول [[تاریخ]] تجربه شده است. اساسیترین [[هدف]] [[امام]] [[هدایت]] [[انسانها]] است. این [[هدایت]] در زمان حضور ظاهری [[امام]] به صورت آشکارا صورت میگیرد. لکن [[غیبت]] [[امام]] هرگز این [[وظیفه]] مهم را ساقط نخواهد کرد. او با تأثیر بر قلبهای انسانهای لایق آنچه را لازم است در [[جوامع]] انسانی القا میکند. | ||
::::#نگهداشت [[دین]] از تحریفها و [[بدعتها]]: [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود: "در هر نسلی از [[امت]] من عادلی از اهل بیتم وجود دارد که [[دین]] را از [[تحریف]] [[غالیان]] و ادعاهای [[دروغ]] [[اهل باطل]] و [[تأویل]] جاهلان پاس میدارد"<ref>{{عربی|" فِي كُلِ خَلَفٍ مِنْ أُمَّتِي عَدْلٌ مِنْ أَهْلِ بَيْتِي يَنْفِي عَنْ هَذَا الدِّينِ تَحْرِيفَ الْغَالِينَ وَ انْتِحَالَ الْمُبْطِلِينَ وَ تَأْوِيلَ الْجُهَّالِ "}}؛ شیخ | ::::#نگهداشت [[دین]] از تحریفها و [[بدعتها]]: [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود: "در هر نسلی از [[امت]] من عادلی از اهل بیتم وجود دارد که [[دین]] را از [[تحریف]] [[غالیان]] و ادعاهای [[دروغ]] [[اهل باطل]] و [[تأویل]] جاهلان پاس میدارد"<ref>{{عربی|" فِي كُلِ خَلَفٍ مِنْ أُمَّتِي عَدْلٌ مِنْ أَهْلِ بَيْتِي يَنْفِي عَنْ هَذَا الدِّينِ تَحْرِيفَ الْغَالِينَ وَ انْتِحَالَ الْمُبْطِلِينَ وَ تَأْوِيلَ الْجُهَّالِ "}}؛ [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۱، ص ۲۲۱، ح ۷.</ref> | ||
::::#[[یاری]] دادن به کسانی که در حالت خاصّ به او متوسل میشوند. | ::::#[[یاری]] دادن به کسانی که در حالت خاصّ به او متوسل میشوند. | ||
::::#دعای آن حضرت در [[حق]] [[مؤمنان]]، که این هم در موارد فراوانی رخ داده است. | ::::#دعای آن حضرت در [[حق]] [[مؤمنان]]، که این هم در موارد فراوانی رخ داده است. | ||
خط ۲۰۹: | خط ۲۰۹: | ||
:::::*'''ایمنیبخش از بلاها''': بدون [[تردید]]، [[امنیت]]، از اساسیترین نیازهای زندگی است. پدیدآمدن رخدادهای ناگوار، همواره این نیاز را مورد تهدید جدی قرار داده، زندگی و حیات طبیعی موجودات را به مخاطره انداخته است. بخشی از این نگرانیها با کنترل عوامل شناخته شده برطرف میشود؛ اما در موارد فراوانی عواملی ناشناخته و خارج از کنترل، ناامنیهایی را بر زندگی تحمیل میکند. | :::::*'''ایمنیبخش از بلاها''': بدون [[تردید]]، [[امنیت]]، از اساسیترین نیازهای زندگی است. پدیدآمدن رخدادهای ناگوار، همواره این نیاز را مورد تهدید جدی قرار داده، زندگی و حیات طبیعی موجودات را به مخاطره انداخته است. بخشی از این نگرانیها با کنترل عوامل شناخته شده برطرف میشود؛ اما در موارد فراوانی عواملی ناشناخته و خارج از کنترل، ناامنیهایی را بر زندگی تحمیل میکند. | ||
::::::در برخی [[روایات]]، [[امام]] و [[حجت الهی]]، عامل [[امنیت]] [[زمین]] و اهل آن، دانسته شده است. | ::::::در برخی [[روایات]]، [[امام]] و [[حجت الهی]]، عامل [[امنیت]] [[زمین]] و اهل آن، دانسته شده است. | ||
::::::[[امام مهدی]] {{ع}} خود فرموده است: {{عربی|وَ انی لَا مان لَا هَلْ الارض...}}<ref>شیخ | ::::::[[امام مهدی]] {{ع}} خود فرموده است: {{عربی|وَ انی لَا مان لَا هَلْ الارض...}}<ref>[[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴.</ref>؛ من سبب ایمنی [از بلاها] برای ساکنان [[زمین]] هستم. | ||
::::::[[حجت خداوند]] و [[امام]] [[معصوم]]، مانع از آن است که [[مردم]] به سبب انواع [[گناهان]] و مفاسدی که انجام میدهند به عذابهای سخت الهی گرفتار آیند و طومار حیات [[زمین]] و اهل آن درهم پیچیده شود. [[قرآن کریم]] در اینباره، خطاب به [[پیامبر اسلام]] {{صل}} که بزرگترین [[حجت الهی]] است، میفرماید: {{متن قرآن|وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَأَنْتَ فِيهِمْ}}<ref>«و خداوند بر آن نیست تا تو در میان آنان هستی آنان را عذاب کند و تا آمرزش میخواهند خداوند بر آن نیست که عذاب کننده آنها باشد» سوره انفال، آیه ۳۳.</ref>؛ [ای [[رسول]] ما] تا زمانی که تو در میان ایشان [مسلمانان] هستی، [[خداوند]] هرگز آنها را به [[عذاب]] [عمومی] گرفتار نخواهد کرد. | ::::::[[حجت خداوند]] و [[امام]] [[معصوم]]، مانع از آن است که [[مردم]] به سبب انواع [[گناهان]] و مفاسدی که انجام میدهند به عذابهای سخت الهی گرفتار آیند و طومار حیات [[زمین]] و اهل آن درهم پیچیده شود. [[قرآن کریم]] در اینباره، خطاب به [[پیامبر اسلام]] {{صل}} که بزرگترین [[حجت الهی]] است، میفرماید: {{متن قرآن|وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَأَنْتَ فِيهِمْ}}<ref>«و خداوند بر آن نیست تا تو در میان آنان هستی آنان را عذاب کند و تا آمرزش میخواهند خداوند بر آن نیست که عذاب کننده آنها باشد» سوره انفال، آیه ۳۳.</ref>؛ [ای [[رسول]] ما] تا زمانی که تو در میان ایشان [مسلمانان] هستی، [[خداوند]] هرگز آنها را به [[عذاب]] [عمومی] گرفتار نخواهد کرد. | ||
::::::[[حضرت مهدی]] {{ع}} که نمونه کامل [[رحمت]] و مهر [[پروردگار]] است نیز به [[عنایت خاص]] خود بلاهای بزرگ را به ویژه از [[جامعه]] [[شیعیان]] و فرد فرد آنها دور میکند؛ گرچه در بسیاری از موارد، [[شیعیان]] به [[لطف]] و [[کرامت]] او توجه نداشته باشند و دست یاریگر او را بر سر خود نشناسند. | ::::::[[حضرت مهدی]] {{ع}} که نمونه کامل [[رحمت]] و مهر [[پروردگار]] است نیز به [[عنایت خاص]] خود بلاهای بزرگ را به ویژه از [[جامعه]] [[شیعیان]] و فرد فرد آنها دور میکند؛ گرچه در بسیاری از موارد، [[شیعیان]] به [[لطف]] و [[کرامت]] او توجه نداشته باشند و دست یاریگر او را بر سر خود نشناسند. | ||
خط ۲۲۴: | خط ۲۲۴: | ||
::::::در پایان، مناسب است درباره روایاتی که از آن [[حضرت]] با عنوان "[[خورشید]] پس ابر" یاد شده، توضیح دهیم. | ::::::در پایان، مناسب است درباره روایاتی که از آن [[حضرت]] با عنوان "[[خورشید]] پس ابر" یاد شده، توضیح دهیم. | ||
:::::*'''[[امام غایب]]، بسان [[خورشید پشت ابر]]''': در سخنان [[پیشوایان معصوم]] {{عم}} درباره [[فواید امام غایب]]، [[تشبیه]] [[زیبایی]] ذکر شده که در آن، [[حضرت مهدی]] {{ع}} در [[دوران غیبت]]، به [[آفتاب پشت ابر]] [[تشبیه]] شده است. نخست، در بیان نورانی [[رسول گرامی اسلام]] {{صل}}، آنگاه ششمین پیشوای [[شیعیان]]، [[امام صادق]] {{ع}} و سرانجام در بیانی نورانی از واپسین [[حجت الهی]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} به این [[تشبیه]] زیبا، اشاره شده است که به آنها میپردازیم: | :::::*'''[[امام غایب]]، بسان [[خورشید پشت ابر]]''': در سخنان [[پیشوایان معصوم]] {{عم}} درباره [[فواید امام غایب]]، [[تشبیه]] [[زیبایی]] ذکر شده که در آن، [[حضرت مهدی]] {{ع}} در [[دوران غیبت]]، به [[آفتاب پشت ابر]] [[تشبیه]] شده است. نخست، در بیان نورانی [[رسول گرامی اسلام]] {{صل}}، آنگاه ششمین پیشوای [[شیعیان]]، [[امام صادق]] {{ع}} و سرانجام در بیانی نورانی از واپسین [[حجت الهی]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} به این [[تشبیه]] زیبا، اشاره شده است که به آنها میپردازیم: | ||
:::::#[[جابر]] بن [[عبد الله]] [[انصاری]] از [[پیامبر گرامی اسلام]] {{صل}} پرسید: "آیا [[شیعیان]] در [[زمان غیبت]] [[قائم]] از وجود مبارک او بهرهمند میشوند؟" [[پیامبر]] {{صل}} در پاسخ فرمود: {{عربی|ای والذی بعثنی بِالنُّبُوَّةِ أَنَّهُمْ یستضیئون بِنُورِهِ وَ ینتفعون بولایته فی غیبته کانتفاع النَّاسِ بِالشَّمْسِ وَ انَّ تَجَلَّلْهَا سَحَابُ . یا جَابِرٍ ! هَذَا مِنْ مکنون سِرِّ اللَّهِ وَ مَخْزُونِ عِلْمِهِ ، فاکتمه الَّا عَنْ أَهْلِهِ}}<ref>«آری! سوگند به خدایی که مرا به نبوت برانگیخت! آنان در غیبت او، از نورش روشنایی میگیرند و از ولایت او، بهرهمند میشوند؛ همانند بهرهمندی مردم از خورشید؛ اگرچه ابرها چهره آن را بپوشانند. ای جابر! این از اسرار پوشیده خداوند و از علوم ذخیره شده او است. آن را مخفی کن، مگر از اهلش.» شیخ | :::::#[[جابر]] بن [[عبد الله]] [[انصاری]] از [[پیامبر گرامی اسلام]] {{صل}} پرسید: "آیا [[شیعیان]] در [[زمان غیبت]] [[قائم]] از وجود مبارک او بهرهمند میشوند؟" [[پیامبر]] {{صل}} در پاسخ فرمود: {{عربی|ای والذی بعثنی بِالنُّبُوَّةِ أَنَّهُمْ یستضیئون بِنُورِهِ وَ ینتفعون بولایته فی غیبته کانتفاع النَّاسِ بِالشَّمْسِ وَ انَّ تَجَلَّلْهَا سَحَابُ . یا جَابِرٍ ! هَذَا مِنْ مکنون سِرِّ اللَّهِ وَ مَخْزُونِ عِلْمِهِ ، فاکتمه الَّا عَنْ أَهْلِهِ}}<ref>«آری! سوگند به خدایی که مرا به نبوت برانگیخت! آنان در غیبت او، از نورش روشنایی میگیرند و از ولایت او، بهرهمند میشوند؛ همانند بهرهمندی مردم از خورشید؛ اگرچه ابرها چهره آن را بپوشانند. ای جابر! این از اسرار پوشیده خداوند و از علوم ذخیره شده او است. آن را مخفی کن، مگر از اهلش.» [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۱، ص ۲۵۳، ح ۳.</ref>؛ | ||
:::::#[[سلیمان]] بن اعمش از [[امام صادق]] {{ع}} و او از [[امام باقر]] {{ع}} و او از [[امام سجاد]] {{ع}} چنین [[نقل]] کرده است که فرمود: [[زمین]] از [[آفرینش]] [[آدم]] تاکنون و تا همیشه [[تاریخ]]، از [[حجت خدا]] تهی نخواهد بود؛ خواه [[حجت]] [[حق]]، ظاهر و [[آشکار]] و شناخته شده باشد یا بنا به مصالحی، [[نهان]] و پوشیده. تا [[رستاخیز]] نیز چنین خواهد بود که اگر جز این باشد، خدای یگانه پرستیده نمیشود<ref>شیخ | :::::#[[سلیمان]] بن اعمش از [[امام صادق]] {{ع}} و او از [[امام باقر]] {{ع}} و او از [[امام سجاد]] {{ع}} چنین [[نقل]] کرده است که فرمود: [[زمین]] از [[آفرینش]] [[آدم]] تاکنون و تا همیشه [[تاریخ]]، از [[حجت خدا]] تهی نخواهد بود؛ خواه [[حجت]] [[حق]]، ظاهر و [[آشکار]] و شناخته شده باشد یا بنا به مصالحی، [[نهان]] و پوشیده. تا [[رستاخیز]] نیز چنین خواهد بود که اگر جز این باشد، خدای یگانه پرستیده نمیشود<ref>[[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۱، ص ۲۰۷، ح ۲۲.</ref>. [[سلیمان]] میگوید: گفتم: "سرورم! [[مردم]] چگونه از [[امام غایب]] از نگاه، بهرهور میشوند؟" [[حضرت]] فرمود: همانگونه که از [[خورشید]] زمانی که ابرها آن را میپوشانند، بهره میبرند. | ||
:::::#در [[توقیع]] مبارکی که از سوی [[حضرت مهدی]] {{ع}} برای [[اسحاق بن یعقوب]] صادر شده آمده است: {{عربی|... أَمَّا وَجْهُ الِانْتِفَاعِ بِی فِی غَیبَتِی فَکالانْتِفَاعِ بِالشَّمْسِ إِذَا غَیبَتْهَا عَنِ الْأَبْصَارِ السَّحَاب...}}<ref>«... و اما چگونگی بهرهمندی از من در عصر غیبتم، درست همانند بهرهمندی، از خورشید است؛ هنگامی که ابرها آن را از چشمها بپوشاند...» شیخ | :::::#در [[توقیع]] مبارکی که از سوی [[حضرت مهدی]] {{ع}} برای [[اسحاق بن یعقوب]] صادر شده آمده است: {{عربی|... أَمَّا وَجْهُ الِانْتِفَاعِ بِی فِی غَیبَتِی فَکالانْتِفَاعِ بِالشَّمْسِ إِذَا غَیبَتْهَا عَنِ الْأَبْصَارِ السَّحَاب...}}<ref>«... و اما چگونگی بهرهمندی از من در عصر غیبتم، درست همانند بهرهمندی، از خورشید است؛ هنگامی که ابرها آن را از چشمها بپوشاند...» [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴.</ref>. | ||
::::::بیگمان این [[تشبیه]]، از روی [[حکمت]] بوده است؛ ازاینرو دانشوران [[شیعه]] در بیان این تشبیهات نکتههای ارزشمندی را یادآور شدهاند که اینجا فقط به برخی از آنها اشاره میکنیم: | ::::::بیگمان این [[تشبیه]]، از روی [[حکمت]] بوده است؛ ازاینرو دانشوران [[شیعه]] در بیان این تشبیهات نکتههای ارزشمندی را یادآور شدهاند که اینجا فقط به برخی از آنها اشاره میکنیم: | ||
:::::#[[خورشید]]، در منظومه شمسی محور و مرکز است. [[امام زمان]] {{ع}} نیز در منظومه زندگی [[انسانها]] محور و اساس است. | :::::#[[خورشید]]، در منظومه شمسی محور و مرکز است. [[امام زمان]] {{ع}} نیز در منظومه زندگی [[انسانها]] محور و اساس است. |