بحث:وظیفه مسلمانان درباره اطاعت و نصرت امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

بحث:وظیفه مسلمانان درباره اطاعت و نصرت امام مهدی چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۵ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۵۳

۱۸٬۱۳۱ بایت حذف‌شده ، ‏۵ دسامبر ۲۰۱۹

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Jaafari

مدیران

۷۵٬۸۷۱

ویرایش

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 ::::::با اینکه [[اطاعت از خدا]] و [[رسول]]، هر دو لازم است، در این [[آیه]] تنها از [[سرپیچی]] از [[رسول]] [[نهی]] شده است که معلوم می‌‌شود مشکل آنان در [[اطاعت]] از [[رسول]] بوده است: با این توضیح، احتمال دارد برخی از [[منتظران]] در [[اطاعت از امام زمان]]{{ع}} کوتاهی کنند»<ref>[[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[زندگی مهدوی در سایه دعای عهد (کتاب)| زندگی مهدوی در سایه دعای عهد]]، ص۱۰۲-۱۰۴.</ref>.
 {{پایان جمع شدن}}
-==پاسخ اجمالی==
-==[[ضرورت]] [[اطاعت از امام]] زمان{{ع}}==
-*[[امام زمان]] {{ع}} [[احیا]] کنندۀ آموزه‌های [[نورانی]] [[قرآن]] و [[معارف]] [[پیامبر اکرم]] و [[ائمه هدی]] {{ع}} است<ref>ر.ک. صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص ۱۲۴.</ref> و رهاورد ایشان همان [[اسلام ناب]] و [[معارف]] والای [[پیامبر اسلام]] {{صل}} است و اگر چه ایشان [[غایب]] هستند ولی [[اراده]] و فرمانشان در میان همۀ خلایق جاری است؛ بنابراین، [[دستورات]] [[حضرت]] را باید [[شناخت]] و فرمان‌هایش را [[اطاعت]] کرد<ref>ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص ۱۹۳-۱۸۹؛ رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص ۱۱۷-۱۱۰؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ص ۲۲۸-۲۲۲ و «انتظار و منتظران»، ص ۲۰۹-۲۰۱؛ هرنجی، منصور، انتظار و وظایف منتظران، ص ۷۷.</ref> چرا که بزرگ‌ترین مشکلی که در طول [[تاریخ]] زندگانی [[امامان]] {{ع}} دیده می‌شود آن است که با وجود [[محبت]] به آنها، [[مردم]] عملاً از آنها حرف شنوی نداشتند؛ این در حالی است که اگر [[انسان‌ها]] خواستار [[ظهور امام]] هستند، باید [[آمادگی]] عملی و [[اطاعت]] پذیری از ایشان را داشته باشند تا [[رضایت]] [[خدای متعال]] جلب شده و [[اذن]] [[ظهور]] فرماید<ref>ر.ک. قرائتی، محسن، شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref>، به همین خاطر [[امام صادق]] {{ع}} می‌‌فرماید<ref>{{متن حدیث|"طُوبَی لِشِیعَةِ قَائِمِنَا الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ فِی غَیْبَتِهِ وَ الْمُطِیعِینَ لَهُ فِی ظُهُورِهِ"}}؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۵۷.</ref>: «خوشا به حال [[دوستان]] [[قائم]] ما که در غیبتش [[ظهور]] او را [[انتظار]] می‌کشند و در ظهورش از او [[اطاعت]] می‌کنند»<ref>ر.ک. گرجیان، محمد مهدی، تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه، ص ۲۰.</ref>.
-==[[اطاعت]] از [[امامان]] در [[آیات]] و [[روایات]]==
-*[[قرآن کریم]] در کنار [[اطاعت خدا]] و [[پیامبر]]، به [[اطاعت]] از [[اولی الأمر]] [[فرمان]] می‌دهد<ref>ر.ک. نقوی، سید محمد تقی، شرح زیارت جامعه کبیره، ص۲۹۷ - ۲۹۸. </ref>: {{متن قرآن|ْ أَطِيعُواْ اللَّهَ وَ أَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَ أُوْلىِ الْأَمْرِ مِنكم‏}}<ref>«ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند  فرمانبرداری کنید» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref> [[اولی الامر]] به [[ائمه اهل بیت]] {{ع}} [[تفسیر]] شده<ref>ر.ک. موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۲ ص ۱۷۱ به نقل از تفسیر عیاشی؛ مناقب، ج ۳، ص ۱۵.</ref> و [[اطاعت از امام]] یک فریضه و بزرگداشت [[امامت]]<ref>«و الطّاعة تعظیما للإمامة»نهج البلاغه (صبحی صالح)، حکمت ۲۵۲</ref> از مهم‌ترین [[ویژگی‌های منتظران]] شمرده شده است<ref>ر.ک. محمد‌هاشمی، عبدالله، فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی، ص۳۵-۳۶. </ref>. [[رسول اکرم]] {{صل}} فرمودند: «به فرمانبرداری از [[امامان]] خود تمسّک جویید و با آنان [[مخالفت]] نکنید، چرا که [[اطاعت]] آنان [[اطاعت]] خداست»<ref>{{متن حدیث|"تمسّکوا بِطَاعَةِ أئمّتکم وَ لَا تُخَالِفُوهُمْ، فَإِنْ طَاعَتُهُمْ طَاعَةِ اللَّهِ"}}؛ اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۳۶۹.</ref>، [[امام باقر]] {{ع}} هم می‌‌فرمایند: «اساس [[دین اسلام]] و کلید همه [[خزائن]] [[رحمت]] و [[فضل]] کبریایی و نیز وسیله [[معرفت]] اشیا و فلاح و [[رستگاری]] و ایمن بودن از [[سخط]] و [[غضب]] ساحت کبریایی، بر [[اطاعت امام]] [[مفترض الطاعه]] [[استوار]] خواهد بود، پس از این که او را شناخته و به [[ولایت عامه]] او [[معتقد]] باشد»<ref>{{متن حدیث|"ذِرْوَةُ الْأَمْرِ وَ سَنَامُهُ‏ وَ مِفْتَاحُهُ‏ وَ بَابُ‏ الْأَشْیَاءِ وَ رِضَا الرَّحْمنِ‏- تَبَارَکَ‏ وَ تَعَالی‏- الطَّاعَةُ لِلْإِمَامِ‏ بَعْدَ مَعْرِفَتِه‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ کافی، ج۱، ص۱۸۵.</ref>. در [[زیارت جامعۀ کبیره]] هم می‌خوانیم: «من أطاعکم فقد أطاع اللّه»<ref>«هر کس از شما اطاعت کند همانا از خدا اطاعت کرده است».</ref>. بنابراین معیار [[اطاعت الهی]]، [[اطاعت]] از [[اهل بیت]] و [[امامان]] است<ref>ر.ک. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۱۰۸.</ref>. چون ایشان [[تسلیم]] محضِ [[اوامر و نواهی]] [[الهی]]، بدون [[خطا]] و اشتباه‌اند و به مقامی رسیده‌اند که [[امر و نهی]] آنها عین [[امر و نهی]] [[الهی]] است<ref>ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، ج۸، ص۳۲۰، ۳۲۳؛ شفیعی سروستانی؛ ابراهیم، او را بشناسیم، ص ۱۰۹.</ref>، چون آنها بر حقند و [[حق]] پیوسته با آنان است و از آنها جدا نمی‌‌شود<ref>ر.ک. اباذری، محمود، سیمای ماه دوازدهم در سی جزء قرآن، ص ۴۴-۴۷.</ref>.
-==راه‌های [[اطاعت از امام]] زمان{{ع}}==
-*برای [[اطاعت]] و [[نصرت امام زمان]] {{ع}} راه‌هایی وجود دارد:
-#آشنایی با [[قرآن]] و آموزه‌های آن به همراه [[شناخت]] [[سیره]] و معالم [[اهل بیت]] {{ع}}، تا بتوان بدین وسیله [[آمادگی]] حضور در محضر [[امام زمان]] {{ع}} را پیدا کرد<ref>ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص ۱۹۳-۱۸۹.</ref>. چون [[پیروی]] از [[پیشوایان معصوم]] {{ع}} در گرو [[شناخت]] [[آموزه‌های دینی]] و [[رفتار]] دین‌مدارانه است و [[رفتار]] هر کسی رهاورد [[آگاهی]] و نوع [[بینش]] اوست و آنچه شخص پیرو را به [[امام]] {{ع}} پیوند می‌دهد، [[ایمان]] و [[بصیرت]] برخاسته از [[آموزه‌های دینی]] است که [[زمینه‌ساز]] الگوپذیری می‌گردد<ref>ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، ج۸، ص۳۲۰، ۳۲۳؛</ref>، به گونه‌ای که فرد ارادۀ‌ [[امام]] را بر ارادۀ خود مقدَّم می‌‌دارد و در برابر [[امام]] [[تسلیم]] و خاضع است<ref>{{متن حدیث|"هُمْ أَطْوَعُ لَهُ مِنَ الْأَمَةِ لِسَیِّدِهَا"}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸.</ref> و [[اطاعت]] او‌ از‌ [[امام]]، از فرمانبرداری کنیز‌ در‌ برابر مولایش بیشتر است<ref>ر.ک. آیتی، نصرت‌‏الله، آیینه انتظار یاوران مهدی، ص ۱۶۱-۱۶۲؛ روح‌بخش، سید مهدی، انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح، ص ۲۹۰. </ref>.
-#[[پیروی]] از [[دستورات]] و فرمایشات [[امامان]] پیشین {{ع}}: از آنجایی که همۀ [[امامان]] {{ع}} [[نور]] یگانه‌ای هستند، [[دستورات]] و فرموده‌های ایشان نیز یک [[هدف]] را دنبال می‌کند؛ بنابراین، در زمانی که یکی از آنها در دسترس نیست، فرامین [[امامان]] دیگر چراغ راه [[هدایت]] است<ref>ر.ک. سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ص ۲۲۲- ۲۲۸؛ انتظار و منتظران، ص ۲۰۱-۲۰۹؛ بایسته‌های عصر چشم به راهی، ص؟؟؟.</ref> و هر کس به آنها [[تمسک]] جوید، به [[خدا]] [[تمسک]] جسته است<ref>ر.ک. موسوی، سید علی، فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن، ص ۲۳۹-۲۴۴؛ محمدی ری‌شهری،محمد، شرح زیارت جامعه کبیره، ص؟؟؟</ref>. [[خدا]] به پیامبرش [[دستور]] می‌‌دهد: {{متن قرآن|قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونىِ يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ}}<ref>«بگو اگر خداوند را دوست می‌دارید از من پیروی کنید تا خداوند شما را دوست بدارد» سوره آل عمران، آیه ۳۱.</ref> بر اساس این [[آیه]]، [[اطاعت]] از [[دستورات]] [[اهل بیت]] {{ع}} بیانگر [[محبت]] به آنان است و [[محبت]] زمینه ساز [[اطاعت]] بوده و سختی‌های مسیر [[بندگی]] را هموار می‌‌سازد<ref>ر.ک. فرحمند، مهناز، جامعه منتظر ظهور از منظر دعای عصر غیبت، ص؟؟؟</ref>. بنابراین، اگر کسی در [[اعتقادات]]، [[عبادات]] و [[بندگی]] و صفات، مانند آن بزرگواران عمل کند نسبت به [[خداوند متعال]] نیز [[مطیع]] و تابع خواهد بود<ref>ر.ک. حسینی میلانی، سید علی، با پیشوایان هدایتگر، ج۲، ص ۳۸۵-۳۸۶.</ref>.
-#مراجعه به [[نایبان خاص]] در [[زمان غیبت صغری]] و [[نایبان عام]] در [[زمان غیبت کبری]]: به این معنا که پیوند [[امام]] {{ع}} در [[زمان غیبت]] با [[مردم]] به طور کلی قطع و گسسته نشده است؛ زیرا در هر [[دو غیبت]]، امر [[سفارت]] و [[نیابت]] وجود داشته و دارد و از طریق [[نایبان]]، پیوند [[امام]] با [[مردم]] برقرار بوده و هست؛ در [[زمان غیبت صغری]] [[نیابت]] [[نایبان خاص]] بوده و در [[زمان غیبت کبری]] [[نیابت]] [[نایبان عام]]، که همان [[اطاعت]] [[فقهاء]] جامع‌الشرایط است<ref>ر.ک. رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص ۱۱۷-۱۱۰.</ref>. همانطور که [[حضرت]] می‌‌فرمایند<ref>{{متن حدیث|"وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ"}}. کمال‌الدین، ص۴۸۴. </ref>: «اما حوادثی که پیش می‌آید به [[راویان حدیث]] ما مراجعه کنید زیرا آنها [[حجت]] و [[نمایندگان]] من هستند بر شما و من [[حجت خدا]] بر آنها»<ref>ر.ک. رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص ۱۱۰-۱۱۷.</ref>.
-==[[نصرت]] و [[یاری]] [[امام زمان]]{{ع}}==
-*دربارۀ اهمیت‌ [[نصرت]] و [[یاری امام]] نیز در [[روایات]] و [[زیارات]] تذکر داده شده است<ref>{{متن حدیث|"وَ نُصْرَتِی مُعَدَّةٌ لَکُمْ"}}؛ زیارت جامعه کبیره.</ref> چون [[نصرت]] [[ائمه]] {{ع}} تقویت راه آنهاست که راه‌ خدا‌ و [[رسول]] خداست و [[تجلی]] [[نصرت]] [[خداوند]] در [[یاری دین]] خداست<ref>{{متن قرآن|يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ إِن تَنصُرُواْ اللَّهَ يَنصُرْكُمْ وَ يُثَبِّتْ أَقْدَامَكم‏}}«ای مؤمنان! اگر (دین) خداوند را یاری کنید او نیز شما را یاری می‌کند و گام‌هایتان را استوار می‌دارد» سوره محمد، آیه ۷.</ref>. بنابراین، [[نصرت]] [[ائمه]] {{ع}} بر هر فرد به [[قدر]] [[توان]] و امکانات واجب‌ است<ref>ر.ک. حسینی میلانی، سید علی، وظایف امت در برابر امام، ص ۱۰۰.</ref>، [[نصرت]] و [[یاری]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و ائمّه هدی{{ع}} یعنی عمل نمودن به دستورهای ایشان و این در زمان‌های مختلف متفاوت است. گاهی [[نظامی]]، گاهی [[دعا]] و [[صدقه]]، گاهی تشکیل مجلس و ذکر [[فضیلت]] و [[مبارزه]] [[فرهنگی]]... و در هر شرایطی [[یاری]] نمائیم<ref>. ر.ک. فاضل همدانی، سید یحیی، نشانه‌های قائم آل محمد، ص ۷۵.</ref>، به ویژه در جهت تقویت [[حکومت حضرت مهدی]] {{ع}} که [[امام صادق]] {{ع}} می‌‌فرماید: «نه تنها [[اعتقاد به امام زمان]] {{ع}} [[واجب]] است بلکه [[خداوند]] [[یاری]] [[حضرت]] را در [[زمان غیبت]] [[واجب]] گردانیده است»<ref>{{متن حدیث|"رابِطُوا إِمَامَکُمْ‏ وَ اتَّقُوا اللَّهَ‏ فِیمَا أَمَرَکُمْ بِهِ وَ افْتَرَضَ عَلَیْکُمْ‏"}}؛ بحار الأنوار، ج ۲۴، ص ۲۱۷.</ref> و [[یاری]] [[حضرت]] در [[دوران غیبت]] در سه مرحله صورت می‌‌گیرد:
-#مرحله اول: [[شکر قلبی]] [[نعمت]] که همان [[معرفت]] صحیح [[حضرت]] است؛
-#مرحله دوم: [[شکر زبانی]] [[نعمت]] که [[امام]] را به دیگران معرفی می‌‌نماید؛
-#مرحله سوم: [[شکر عملی]] [[نعمت]] که فرد به [[اصلاح]] [[اعمال]] خود می‌‌پردازد<ref>ر.ک. صمیمی، سیمین، عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث، ص؟؟؟</ref>.
-*برای [[منتظران حقیقی]]، فرقی بین [[غیبت]] و [[ظهور امام زمان]]{{ع}} نیست<ref>ر.ک. پژوهشگران مسجد مقدس جمکران، انتظار بهار و باران، ص ۷۷- ۸۱.</ref> و در‌ [[زمان ظهور]] نیز [[امام]] را بر دو گونه [[نصرت]] می‌‌دهند:
-#[[نصرت مادی]]: بذل‌ جان برای حفظ جان‌ امام‌؛ مانند اینکه در معرکۀ [[جنگ]] از [[وجود امام]] [[دفاع]] کنیم<ref>{{متن قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيَائِكُمْ مَعْرُوفًا كَانَ ذَلِكَ فِي الْكِتَابِ مَسْطُورًا}}«پیامبر بر مؤمنان از خودشان سزاوارتر است و همسران او، مادران ایشانند و خویشاوندان نسبت به یکدیگر در کتاب خداوند از مؤمنان و مهاجران (به ارث) سزاوارترند مگر آنکه بخواهید به وابستگان خود، نیکی ورزید، این (حکم) در کتاب (خداوند) نگاشته است» سوره احزاب، آیه ۶.</ref>؛ یا بذل [[مال]] در راه [[نصرت]] [[امام]]؛ مانند [[کمک]] [[مالی]] برای برطرف شدن گرفتاری [[شیعیان]]<ref>کافی، ج ۲، ص ۱۸۹.</ref>.
-#[[نصرت]] [[معنوی]]: این نصرت‌، بالاتر از [[نصرت]] مادی است؛ مثل اینکه واسطۀ نشر [[معارف]] [[ائمه]] {{ع}} بشویم<ref>ر.ک. حسینی میلانی، سید علی، وظایف امت در برابر امام، ص ۱۰۰.</ref>.
-==نتیجه گیری==
-*بنابراین بر اساس [[آیه اولی الامر]] [[اطاعت]] از [[ائمه]] {{ع}}، [[اطاعت]] از خداست و [[اطاعت از امام]] زمان {{ع}} که [[احیا]] کنندۀ آموزه‌های [[نورانی]] [[قرآن]] و [[معارف]] [[پیامبر اکرم]] و [[ائمه هدی]] {{ع}} است؛ [[واجب]] بوده و وظیفۀ اصلی [[انسان]] [[منتظِر]] در [[اطاعت امام]] [[منتظَر]]{{ع}}، عبارت است از [[شناخت]] آموزه‌های [[قرآنی]]، [[فراگیری]] گفتار، [[رفتار]] و [[سیره اهل بیت]] {{ع}} و نیز، مراجعه به [[نایبان عام]]؛ یعنی [[مراجع دینی]] و [[فقهای جامع الشرایط]].
 ==پاسخ تفصیلی==