بحث:دلایل مخالفان تشکیل حکومت اسلامی پیش از ظهور چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

بحث:دلایل مخالفان تشکیل حکومت اسلامی پیش از ظهور چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۵۶

۱۹٬۵۵۰ بایت اضافه‌شده ، ‏۳ آوریل ۲۰۲۰

←‏نتیجه گیری

دیداریویکی‌متن

Bahmani

مدیران

۱۱۴٬۴۶۱

ویرایش

@@ خط ۱۸: / خط ۱۸: @@
 *[[ایجاد حکومت اسلامی]] بر مبنای [[ولایت فقیه]] در زمان [[غیبت امام عصر]] یک امر ساختگی و بدون پشتوانه نیست؛ چراکه در [[روایات]] فروانی آمده است، در [[زمان غیبت]] [[امام]]، [[شیعیان]] در صورت هرگونه مشکلی باید به فقهایی جامع الشرایط [[رجوع]] کنند؛ در واقع این سخن یعنی [[فقهای جامع‌الشرایط]] در عصر [[غیبت کبری]] از طرف آن [[حضرت]] [[نیابت]] و [[وکالت]] دارند؛ بر همین اساس ولایتشان نمی‌تواند محدود و کوچک باشد بلکه حد این [[ولایت]] به اندازۀ [[تشکیل حکومت]] و اداره مملکت است<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳.     </ref>.
 ==نتیجه گیری==
 *بنابراین [[دلایل]] کسانی که معتقدند در زمان [[غیبت امام عصر]] [[تشکیل حکومت اسلامی]] به [[مصلحت]] نیست بر اساس دو محور پایه گذاری شده: برداشت [[نادرست]] از روایاتی که هرگونه قیامی اعم از [[امر به معروف]] و [[تشکیل حکومت اسلامی]] را در [[زمان غیبت]] نفی می‌‌کند و برادشت غلط از معنای [[ولایت]]: یعنی این عده معتقدند در [[زمان غیبت]]، شخص یا اشخاصی نباید در حوزه [[ولایت]] که خواستگاه [[ائمه معصومین]] است ورود کنند<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ – ۷۹؛ طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳.</ref>.
+==پاسخ تفصیلی==
+==[[تشکیل حکومت اسلامی]] در [[زمان غیبت]]==
+*از مباحث مهم و اساسی در [[دوران غیبت امام عصر]]، [[ایجاد حکومت اسلامی]] در این زمان است. بیشتر [[فقهای شیعه]]، [[تشکیل حکومت اسلامی]] در [[دوره غیبت]] را امری ضروری می‌دانند و بر این باورند که فقهای [[عادل]]، باید تمام سعی و تلاش خود را برای تشکیل چنین [[حکومتی]] بکار بگیرند و [[مردم]] عادی نیز باید در این امر به آنها کمک کنند. اما عده ای چنین [[اعتقادی]] ([[تشکیل حکومت]]) را صحیح ندانسته و معتقدند [[حکومت اسلامی]]، فقط باید از طریق [[امام]] [[معصوم]] ایجاد و اداره شود، چنانکه این [[تفکر]]، در ابتدا به صورت یک [[اختلاف]] نظر [[فقهی]] ـ [[کلامی]] مطرح بود، ولی کم کم رنگ [[سیاسی]] به خود گرفت و عده ای بر همین اساس، به [[مخالفت]] با مشروطه پرداختند و بزرگانی چون: آخوند [[خراسانی]]، [[آیت الله]] مازندرانی، [[علامه]] نائینی و... را تخطئه می‌‌کردند و چون این [[تفکر]] تضادی با خودکامگی [[حکام]] نداشت، بلکه غیر مستقیم توجیه‌گر [[اعمال]] آنان نیز بود، از سوی آنان [[حمایت]] و [[ترویج]] شد، تا جایی که پیش از [[انقلاب اسلامی]]، هواداران این [[اندیشه]] به صورت تشکیلاتی منسجم درآمدند<ref>ر.ک: مزینانی، محمد صادق، حکومت اسلامی در عصر انتظار، چشم به راه مهدی، ص ۱۰۷-۱۰۹. </ref>.
+==[[دلایل]] نفی [[حکومت]] در [[زمان غیبت]]==
+*[[دلایل]] این عده، برای نفی چنین [[حکومتی]] در [[زمان غیبت]]، در دو محور زیر خلاصه می‌‌شود:
+#برداشت از روایاتی که در آن [[گسترش ظلم و فساد]] در [[زمان غیبت]] را از [[نشانه‌های ظهور امام زمان]] {{ع}} معرفی می‌کند و روایاتی که [[مسلمین]] را در [[زمان غیبت]] [[دعوت]] به [[صبر]] می‌‌کنند و به آنها چنین [[القا]] می‌‌کنند که پیش از فرا رسیدن موعد [[فرج]] و زوال [[حکومت]] [[ستمگر]]، نباید خود را به زحمت بیندازند و به دنبال برقراری [[حکومت عدل]] باشند، چنانکه در روایتی [[پیامبر]] {{صل}} به [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمودند: «ای [[علی]]! برکندن کوه‌های بزرگ آسان‌تر است از برچیدن [[پادشاهی]] که زمانش به سر نرسیده است»<ref>{{متن حدیث|عَنْ عَلِی بْنِ أَبِی طَالِبٍ {{ع}} عَنِ النَّبِیِّ {{صل}} أَنهُ قَالَ لَه: یَا عَلِیُّ إِنَّ إِزَالَةَ الْجِبَالِ الرَّوَاسِی أَهْوَنُ مِنْ إِزَالَةِ مُلْکٍ لَمْ تَنْقَضِ أَیَّامُهُ}}؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۵۲، ح۵۷۶۲. </ref> و روایتی از [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} که فرمودند: «به [[زمین]] بچسبید و بر [[بلاها]] [[صبر]] کنید؛ دست‌ها، زبان‌ها و شمشیرهایتان را در جهت خواسته‌هایتان به حرکت در نیاورید و نسبت به آنچه [[خداوند]] برای شما قرار داده [[عجله]] و شتاب نکنید. اگر کسی از شما در رختخواب بمیرد، اما نسبت به [[خدا]]، [[رسول]] و [[اهل بیت]] او، [[شناخت]] و [[معرفت]] داشته باشد، [[شهید]] از [[دنیا]] رفته و [[اجر]] او با خداست و آنچه را از [[اعمال نیک]] [[نیت]] داشته باشد، پاداشش را خواهد برد و این [[نیت]] خیر او در ردیف به کار گرفتن [[شمشیر]] است. بدانید که برای هر چیز مدت و سرآمدی است»<ref>{{متن حدیث|الْزَمُوا الْأَرْضَ وَ اصْبِرُوا عَلَی الْبَلَاءِ وَ لَا تُحَرِّکُوا بِأَیْدِیکُمْ وَ سُیُوفِکُمْ فِی هَوَی أَلْسِنَتِکُمْ وَ لَا تَسْتَعْجِلُوا بِمَا لَمْ یُعَجِّلْهُ اللَّهُ لَکُمْ فَإِنَّهُ مَنْ مَاتَ مِنْکُمْ عَلَی فِرَاشِهِ وَ هُوَ عَلَی مَعْرِفَةِ حَقِّ رَبِّهِ وَ حَقِّ رَسُولِهِ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ مَاتَ شَهِیداً وَ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللَّهِ وَ اسْتَوْجَبَ ثَوَابَ مَا نَوَی مِنْ صَالِحِ عَمَلِهِ وَ قَامَتِ النِّیَّةُ مَقَامَ إِصْلَاتِهِ لِسَیْفِهِ فَإِنَّ لِکُلِّ شَیْ‏ءٍ مُدَّةً وَ أَجَلًا}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۲۳۳. </ref>. همچنین روایاتی که [[قیام]] قبل از [[قیام امام عصر]]{{ع}} را [[باطل]] و ظاغوت می‌‌دانند<ref>ر.ک: مزینانی، محمد صادق، حکومت اسلامی در عصر انتظار، چشم به راه مهدی، ص ۱۰۷-۱۰۹.  </ref>. مانند روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} که فرمودند: «هر پرچمی قبل از [[قیام حضرت مهدی]] برافراشته شود، [[صاحب]] آن [[طاغوت]] بوده و [[اطاعت]] از او، [[خروج]] از [[اطاعت]] خداست»<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِی بَصِیرٍ، عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ: کُلُ‏ رَایَةٍ تُرْفَعُ‏ قَبْلَ‏ قِیَامِ‏ الْقَائِمِ‏ فَصَاحِبُهَا طَاغُوتٌ‏ یُعْبَدُ مِنْ دُونِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ}}؛ وسایل الشیعه، ج ۱۱، باب ۱۳ از ابواب جهاد العدو، ص ۳۷، حدیث ۶. </ref>.<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ – ۱۴۳؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ – ۷۹</ref> و روایتی از [[امام سجاد]]{{ع}} که فرمودند: «به [[خدا]] [[سوگند]]! هیچ یک از ما پیش از [[قیام قائم]] [[خروج]] نمی‌کند؛ مگر اینکه مَثَل او، مانند جوجه‌ای است که پیش از محکم شدن بال‌هایش، از آشیانه پرواز کرده باشد. در نتیجه [[کودکان]] او را گرفته و با او به بازی می‌پردازند»<ref>{{متن حدیث|وَ اللَّهِ لَا یَخْرُجُ وَاحِدٌ مِنَّا قَبْلَ خُرُوجِ الْقَائِمِ إِلَّا کَانَ مَثَلُهُ مَثَلَ فَرْخٍ طَارَ مِنْ وَکْرِهِ قَبْلَ أَنْ یَسْتَوِیَ جَنَاحَاهُ فَأَخَذَهُ الصِّبْیَانُ فَعَبِثُوا بِه‏}}؛ علی بن ابراهیم، عن أبیه، عن حماد بن عیسی، عن ربعی، رفعه عن علی بن الحسین {{ع}}؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۸، ص ۲۶۴، ح ۳۸۲؛ محمد بن ابراهیم نعمانی، الغیبه، ص ۱۹۹، ح ۱۴.</ref>. بنابراین عده ای از این نوع [[روایات]] اینچنین برداشت کردند که هر قیامی قبل از [[قیام امام عصر]] برای [[تشکیل حکومت اسلامی]]، نه فقط بی نتیجه و بی اثر است بلکه موجب [[ناراحتی]] [[ائمه]]{{ع}} نیز می‌‌شود؛ بنابراین باید از [[تشکیل حکومت اسلامی]]، پیش از [[قیام حضرت مهدی]] چشم پوشی کرد.<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ – ۱۴۳؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹.</ref>
+#[[تفسیر]] [[نادرست]] معنای [[ولایت]]؛ به این معنا که [[تشکیل حکومت]] در [[زمان غیبت]] برپایۀ [[ولایت فقیه]]، یعنی دخالت در حوزه ای که مخصوص [[امام]] [[معصوم]] است و ورود به آن برای افراد عادی جایز نیست<ref>ر.ک: مزینانی، محمد صادق، حکومت اسلامی در عصر انتظار، چشم به راه مهدی، ص ۱۰۷-۱۰۹؛ طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳.   </ref>.
+اما این دو [[شبهه]] قابل پذیریش نیست چراکه هر دو اشکال برداشت اشتباه از [[روایات]] و معنای [[ولایت]] است<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ – ۱۴۳؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹.</ref>.
+==پاسخ به [[روایات]]==
+*پاسخ به برداشت اشتباه از [[روایات]]:
+#منظور از روایاتی که [[قیام]] قبل از [[قیام امام عصر]]{{ع}} را [[باطل]] می‌‌داند این است که اگر قیامی قبل از [[خروج]] [[امام عصر]]، به نام [[مهدی]] و [[مهدویت]] انجام گیرد آن [[قیام]] [[باطل]] است. به [[بیان]] دیگر این نوع [[روایات]] ناظر به قیام‌هایی به نام [[مهدی موعود]] است، نه هر قیامی و لو اینکه آن [[قیام]] برای احقاق [[امر به معروف و نهی از منکر]] باشد. مؤید این مطلب [[روایات]] معتبری است که از طرق مختلف از [[پیامبر]]{{صل}} [[نقل]] شده است که فرمودند: «شخصی از [[اهل بیت]] من [[قیام]] می‌‌کند که طومار [[ستم و ستمگری]] را در هم پیچیده و کاخ [[ستم]] را بر سر [[ستمگران]] خراب کرده و چنان [[عدل و داد]] را در [[جهان]] اقامه می‌‌کند که تمام [[حکومت‌ها]] در برابر او خواضع می‌‌شوند»<ref>منتخب الاثر.</ref> و چون این نوع [[روایات]]، در دسترس عموم [[مردم]] قرار گرفته بود، عده‌ای با سوء استفاده از این [[روایات]] خودشان را [[مهدی]] [[آل محمد]] معرفی کرده و از [[مردم]] برای خودشان بنام [[مهدی منتظر]] [[بیعت]] می‌‌گرفتند. در واقع روایاتی که هرگونه قیامی قبل از [[قیام امام عصر]] را [[باطل]] می‌‌دانند، ناظر به این نوع از [[قیام]] هاست نه هر قیامی<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳.</ref>.
+#اما روایاتی که از [[گسترش ظلم]] و [[ستم]] در [[زمان غیبت]] سخن گفته‌اند به این معنا نیست که در [[دوران غیبت]]، نباید هیچ عمل مثبتی از جمله [[تشکیل حکومت اسلامی]] انجام پذیرد، زیرا با این وجود باید [[معتقد]] شویم هر امر مثبتی در جهت [[احیاء]] [[احکام اسلامی]] در زمان [[غیبت امام عصر]] امری مذموم و مرجوح است در حالی که این مدعا در تضاد قطعی با [[آیات]] [[جهاد]] و [[امر به معروف و نهی از منکر]] و نیز با سیرۀ [[پیشوایان معصوم]] است<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹. </ref>.
+#در خصوص روایاتی که در آن [[ائمه]]{{ع}} [[مسلمانان]] را از [[شتاب زدگی]] در امر [[حکومت عدل]] قبل از [[قیام قائم]] [[نهی]] می‌‌کنند باید گفت این [[روایات]] ناظر به زمانی است که شرایط برای ایجاد [[قیام]] مهیا نیست و عده ای عجولانه می‌‌خواهند دست به چنین کار عظیمی بزنند، ولی در زمانی که شرایط برای ایجاد [[قیام]] مهیا باشد، [[روایات]] درصدد [[نهی]] از آن نیست، چنانچه بعضی از [[قیام‌ها]] مورد [[رضایت]] [[ائمه]] ({{عم}} بود. در روایتی آمده است، فردی در محضر [[امام صادق]]{{ع}} سخن از [[قیام]] به میان آورد و از [[خروج]] کسانی که از [[اهل بیت]] [[قیام]] می‌کنند سؤال کرد، [[حضرت]] فرمودند: «همیشه من و شیعیانم برخیر هستیم تا هنگامی که [[قیام]] کننده‌ای از [[آل محمد]] [[قیام]] کند. چقدر [[دوست]] دارم که شخصی از [[آل محمد]] [[قیام]] کند و من مخارج [[خانواده]] او را بپردازم»<ref>{{متن حدیث|لَا أَزَالُ أَنَا وَ شِیعَتِی بِخَیْرٍ مَا خَرَجَ الْخَارِجِیُّ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ وَ لَوَدِدْتُ أَنَّ الْخَارِجِیَّ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ خَرَجَ وَ عَلَیَّ نَفَقَةُ عِیَالِهِ}}؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۱۵، ص ۵۴، ح ۱۹۹۷۵. </ref>.<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹.  </ref>
+#منظور از نفی [[قیام]] در [[زمان غیبت]]، به معنای نفی [[پیروزی]] است. یعنی اگر در [[زمان غیبت]] و قبل از [[قیام امام عصر]]{{ع}} قیامی انجام شود [[حرام]] و [[باطل]] نیست؛ ولی منجر به [[پیروزی]] و [[شکست]] [[دشمنان]] نمی‌شود. چنانکه [[امام صادق]]{{ع}} [[قیام]] [[زید]] را [[باطل]] نمی‌دانستند ولی [[معتقد]] بودن این [[قیام]] به سر انجام نمی‌رسد ایشان دربارۀ [[قیام]] [[زید]] فرمودند: «[[زید]] مردی عالم و [[راستگو]] بود هر آینه، اگر [[پیروز]] می‌شد، به [[وعده]] خود(سپردن [[حکومت]] به [[اهل بیت]]) [[وفا]] می‌کرد»<ref>{{متن حدیث|وَ لَا تَقُولُوا خَرَجَ زَیْدٌ فَإِن زَیْداً کَانَ عَالِماً وَ کَانَ صَدُوقاً وَ لَمْ یَدْعُکُمْ إِلَی نَفْسِهِ إِنمَا دَعَاکُمْ إِلَی الرضَا مِنْ آلِ مُحَمدٍ {{ع}} وَ لَوْ ظَهَرَ لَوَفَی بِمَا دَعَاکُمْ إِلَیْهِ إِنمَا خَرَجَ إِلَی سُلْطَانٍ مُجْتَمِعٍ لِیَنْقُضَه}}؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۸، ص۲۶۴، ح۳۸۱. </ref>.<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ – ۷۹.</ref>
+#[[پیروز]] نشدن [[قیام]]، [[دلیل]] بر نفی [[تکلیف]] [[قیام]] نیست؛ به عنوان نمونه در [[جنگ صفین]]، شایع شد [[معاویه]] مرده است. این خبر باعث [[شادی]] [[مردم]] شد؛ اما [[حضرت]] در مقابل این [[شادی]] فرمودند: [[سوگند]] به آن خدایی که [[جان]] من در قبضه [[قدرت]] اوست! [[معاویه]] هلاک نمی‌شود تا [[مردم]] با او هماهنگ شوند. از آن [[حضرت]] پرسیدند: بنابراین پس چرا با او می‌جنگید؟ [[امام]] فرمود: «می‌خواهم بین خود و خدایم عذر داشته باشم»<ref>"أَلْتَمِسُ الْعُذْرَ بَیْنِی وَ بَیْنَ اللَّهِ"؛ ابن شهر آشوب، المناقب، ج ۲، ص ۲۵۹. </ref>. [[روایت]] بیانگر این مطلب است که یک [[مسلمان]]، باید به [[تکلیف]] خود عمل کند و دنبال نتیجه نباشد<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹.  </ref>.
+#شاید مقصود از به نتیجه نرسیدن هر قیامی، منحصر در [[قیام]] [[ائمه]]{{ع}} قبل از [[قیام امام عصر]]{{ع}} باشد؛ زیرا [[شیعیان]] از آنان، [[انتظار]] [[خروج]] مسلحانه را داشتند و [[معصومین]] با توجه به شرایط [[حاکم]] بر آن زمان می‌خواستند با [[اخبار غیبی]] آنان را قانع کنند که هرکس از ما پیش از [[قیام قائم]] [[خروج]] کند به [[علت]] نبود امکانات لازم [[پیروز]] نمی‌شود و [[مصلحت]] اقتضا می‌کند [[خروج]] مسلحانه انجام نشود<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹.    </ref>.
+==پاسخ به [[تفسیر]] [[نادرست]] از معنای [[ولایت]]==
+*[[ایجاد حکومت اسلامی]] بر مبنای [[ولایت فقیه]] در زمان [[غیبت امام عصر]] یک امر ساختگی و بدون پشتوانه نیست؛ چراکه در [[روایات]] فروانی آمده است، در [[زمان غیبت]] [[امام]]، [[شیعیان]] در صورت هرگونه مشکلی باید به فقهایی جامع الشرایط [[رجوع]] کنند؛ در واقع این سخن یعنی [[فقهای جامع‌الشرایط]] در عصر [[غیبت کبری]] از طرف آن [[حضرت]] [[نیابت]] و [[وکالت]] دارند؛ بر همین اساس ولایتشان نمی‌تواند محدود و کوچک باشد بلکه حد این [[ولایت]] به اندازۀ [[تشکیل حکومت]] و اداره مملکت است<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳.     </ref>.
+==نتیجه گیری==
+*بنابراین [[دلایل]] کسانی که معتقدند در زمان [[غیبت امام عصر]] [[تشکیل حکومت اسلامی]] به [[مصلحت]] نیست بر اساس دو محور پایه گذاری شده: برداشت [[نادرست]] از روایاتی که هرگونه قیامی اعم از [[امر به معروف]] و [[تشکیل حکومت اسلامی]] را در [[زمان غیبت]] نفی می‌‌کند و برادشت غلط از معنای [[ولایت]]: یعنی این عده معتقدند در [[زمان غیبت]]، شخص یا اشخاصی نباید در حوزه [[ولایت]] که خواستگاه [[ائمه معصومین]] است ورود کنند<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ – ۷۹؛ طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳.</ref>.
 ==پانویس==
 {{یادآوری پانویس}}
 {{پانویس2}}