←درخواست مدرک و شاهد
| خط ۱۶۷: | خط ۱۶۷: | ||
*[[کشف]] و افشای سخنان و [[اعمال]] خلاف واقع و [[حقیقت]]، راه‌ها و جایگاه‌های گوناگونی دارد که [[دروغگو]] را رسوا می‌کند. برخی از مهم‌ترین آنها در پی یاد می‌شوند. | *[[کشف]] و افشای سخنان و [[اعمال]] خلاف واقع و [[حقیقت]]، راه‌ها و جایگاه‌های گوناگونی دارد که [[دروغگو]] را رسوا می‌کند. برخی از مهم‌ترین آنها در پی یاد می‌شوند. | ||
===درخواست مدرک و [[شاهد]]=== | ===درخواست مدرک و [[شاهد]]=== | ||
*[[قرآن کریم]] در آیاتی برای افشای [[دروغ]] [[مشرکان]] که برخی حیوانات و خوراکی‌ها را [[حرام]] دانسته و به [[دروغ]] آن را به [[خدا]] نسبت می‌دادند، به [[پیامبر]]{{صل}} [[فرمان]] می‌دهد که از آنان دلیلی از روی [[دانش]] بخواهد: {{متن قرآن|قُلْ آلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ الْأُنْثَيَيْنِ أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ الْأُنْثَيَيْنِ نَبِّئُونِي بِعِلْمٍ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}}<ref>«بگو آیا دو نر را حرام کرده است یا دو ماده را؟ یا آنچه را زهدان‌های آن دو ماده در بر دارد؟ (بگو) مرا از روی دانش آگاه سازید اگر راستگویید؟» سوره انعام، آیه ۱۴۳.<ref>؛ نیز {{متن قرآن|قُلْ هَلْ عِنْدَكُمْ مِنْ عِلْمٍ فَتُخْرِجُوهُ لَنَا}} «بگو: آیا نزدتان دانشی است تا آن را برای ما آشکار سازید؟» سوره انعام، آیه ۱۴۸.</ref>؛ | *[[قرآن کریم]] در آیاتی برای افشای [[دروغ]] [[مشرکان]] که برخی حیوانات و خوراکی‌ها را [[حرام]] دانسته و به [[دروغ]] آن را به [[خدا]] نسبت می‌دادند، به [[پیامبر]]{{صل}} [[فرمان]] می‌دهد که از آنان دلیلی از روی [[دانش]] بخواهد: {{متن قرآن|قُلْ آلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ الْأُنْثَيَيْنِ أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ الْأُنْثَيَيْنِ نَبِّئُونِي بِعِلْمٍ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}}<ref>«بگو آیا دو نر را حرام کرده است یا دو ماده را؟ یا آنچه را زهدان‌های آن دو ماده در بر دارد؟ (بگو) مرا از روی دانش آگاه سازید اگر راستگویید؟» سوره انعام، آیه ۱۴۳.</ref>؛ نیز {{متن قرآن|قُلْ هَلْ عِنْدَكُمْ مِنْ عِلْمٍ فَتُخْرِجُوهُ لَنَا}} «بگو: آیا نزدتان دانشی است تا آن را برای ما آشکار سازید؟» سوره انعام، آیه ۱۴۸.</ref>؛ | ||
*همچنین در آیاتی از [[مشرکان]] و [[اهل کتاب]] در مورد ادعای دروغین آنان مبنی بر وجود خدایی دیگر [[برهان]] می‌طلبد: {{متن قرآن|أَإِلَهٌ مَعَ اللَّهِ قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}}<ref>«یا آن کسی که آفرینش را می‌آغازد سپس آن را باز می‌گرداند و کسی که از آسمان و زمین به شما روزی می‌رساند؛ آیا با خداوند، خدایی (دیگر) هست؟ بگو: اگر راست می‌گویید برهانتان را بیاورید» سوره نمل، آیه ۶۴.</ref>؛ نیز {{متن قرآن|قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}} «بگو: اگر راست می‌گویید هر برهانی دارید بیاورید» سوره بقره، آیه ۱۱۱.</ref>. | *همچنین در آیاتی از [[مشرکان]] و [[اهل کتاب]] در مورد ادعای دروغین آنان مبنی بر وجود خدایی دیگر [[برهان]] می‌طلبد: {{متن قرآن|أَإِلَهٌ مَعَ اللَّهِ قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}}<ref>«یا آن کسی که آفرینش را می‌آغازد سپس آن را باز می‌گرداند و کسی که از آسمان و زمین به شما روزی می‌رساند؛ آیا با خداوند، خدایی (دیگر) هست؟ بگو: اگر راست می‌گویید برهانتان را بیاورید» سوره نمل، آیه ۶۴.</ref>؛ نیز {{متن قرآن|قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}} «بگو: اگر راست می‌گویید هر برهانی دارید بیاورید» سوره بقره، آیه ۱۱۱.</ref>. | ||
*و گاه برای [[کشف]] [[دروغ]] از [[دروغگو]] مدرکی همانند نشان دادن اثری از موجود مورد ادعا، [[علمی]] [[برگزیده]] از کتاب‌های گذشتگان یا سخنی از [[پیامبران]] درخواست می‌کند: {{متن قرآن|قُلْ أَرَأَيْتُمْ مَا تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَرُونِي مَاذَا خَلَقُوا مِنَ الْأَرْضِ أَمْ لَهُمْ شِرْكٌ فِي السَّمَاوَاتِ ائْتُونِي بِكِتَابٍ مِنْ قَبْلِ هَذَا أَوْ أَثَارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}}<ref>«بگو آیا آنچه را به جای خداوند (به پرستش) می‌خوانید دیده‌اید؟ به من بنمایید که روی زمین چه آفریده‌اند؟ یا (آیا) در (پدید آوردن) آسمان‌ها شرکت داشته‌اند؟ اگر راست می‌گویید کتابی را که پیش از این بوده یا نشانی را که از دانشی بازمانده است برای من بیاورید» سوره احقاف، آیه ۴.</ref>؛ نیز {{متن قرآن|فَأْتُوا بِكِتَابِكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}}<ref>«پس اگر راست می‌گویید نوشتار (و برهان) خود را بیاورید!» سوره صافات، آیه ۱۵۷.</ref><ref>جامع البیان، ج۲۶، ص۴؛ مجمع البیان، ج۹، ص۱۳۷.</ref>؛ | *و گاه برای [[کشف]] [[دروغ]] از [[دروغگو]] مدرکی همانند نشان دادن اثری از موجود مورد ادعا، [[علمی]] [[برگزیده]] از کتاب‌های گذشتگان یا سخنی از [[پیامبران]] درخواست می‌کند: {{متن قرآن|قُلْ أَرَأَيْتُمْ مَا تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَرُونِي مَاذَا خَلَقُوا مِنَ الْأَرْضِ أَمْ لَهُمْ شِرْكٌ فِي السَّمَاوَاتِ ائْتُونِي بِكِتَابٍ مِنْ قَبْلِ هَذَا أَوْ أَثَارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}}<ref>«بگو آیا آنچه را به جای خداوند (به پرستش) می‌خوانید دیده‌اید؟ به من بنمایید که روی زمین چه آفریده‌اند؟ یا (آیا) در (پدید آوردن) آسمان‌ها شرکت داشته‌اند؟ اگر راست می‌گویید کتابی را که پیش از این بوده یا نشانی را که از دانشی بازمانده است برای من بیاورید» سوره احقاف، آیه ۴.</ref>؛ نیز {{متن قرآن|فَأْتُوا بِكِتَابِكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}}<ref>«پس اگر راست می‌گویید نوشتار (و برهان) خود را بیاورید!» سوره صافات، آیه ۱۵۷.</ref><ref>جامع البیان، ج۲۶، ص۴؛ مجمع البیان، ج۹، ص۱۳۷.</ref>؛ | ||