پرش به محتوا

بنی‌اسرائیل در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۶۲: خط ۶۲:
*[[ایمان]] به [[وحی الهی]] و [[نهی]] از [[انکار]] آن از دیگر [[دستورات]] [[خداوند]] است: {{متن قرآن|وَآمِنُوا بِمَا أَنْزَلْتُ مُصَدِّقًا لِمَا مَعَكُمْ وَلَا تَكُونُوا أَوَّلَ كَافِرٍ بِهِ وَلَا تَشْتَرُوا بِآيَاتِي ثَمَنًا قَلِيلًا وَإِيَّايَ فَاتَّقُونِ}}<ref>«و به آنچه فرو فرستاده‌ام ، که کتاب نزد شما را راست می‌شمارد، ایمان آورید و نخستین منکر آن نباشید و آیات مرا به بهای ناچیز نفروشید  و تنها از من پروا کنید» سوره بقره، آیه۴۱.</ref>. [[مفسران]] {{متن قرآن|بِمَا أَنْزَلْتُ}} را [[قرآن]]<ref>جامع البیان، مج ۱، ج ۱، ص ۳۵۹؛ البرهان، ج ۱، ص ۲۰۱؛ تفسیر صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۱۴.</ref> یا [[نبوت]] [[موعود]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در [[تورات]]<ref>التبیان، ج ۱، ص ۱۸۵؛ مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۰۹؛ الصافی، ج‌‌۱، ص ۱۲۳‌‌ـ‌‌۱۲۴.</ref> دانسته‌‌اند. به [[نقل]] از [[امام باقر]]{{ع}} عده‌‌ای از علمای [[بنی‌اسرائیل]] به رغم [[آگاهی]] از [[بشارت]] [[تورات]] در این باره برای آنکه از هدایای [[مردم]] یا کمک‌های [[حکومتی]] بهره‌‌مند شوند، آن را [[انکار]] کردند<ref>جامع البیان، مج ۱، ج ۱، ص ۳۶۱ـ۳۶۲؛ مجمع البیان، ج ۱، ص‌‌۲۱۰؛ تفسیر صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۱۷.</ref>.
*[[ایمان]] به [[وحی الهی]] و [[نهی]] از [[انکار]] آن از دیگر [[دستورات]] [[خداوند]] است: {{متن قرآن|وَآمِنُوا بِمَا أَنْزَلْتُ مُصَدِّقًا لِمَا مَعَكُمْ وَلَا تَكُونُوا أَوَّلَ كَافِرٍ بِهِ وَلَا تَشْتَرُوا بِآيَاتِي ثَمَنًا قَلِيلًا وَإِيَّايَ فَاتَّقُونِ}}<ref>«و به آنچه فرو فرستاده‌ام ، که کتاب نزد شما را راست می‌شمارد، ایمان آورید و نخستین منکر آن نباشید و آیات مرا به بهای ناچیز نفروشید  و تنها از من پروا کنید» سوره بقره، آیه۴۱.</ref>. [[مفسران]] {{متن قرآن|بِمَا أَنْزَلْتُ}} را [[قرآن]]<ref>جامع البیان، مج ۱، ج ۱، ص ۳۵۹؛ البرهان، ج ۱، ص ۲۰۱؛ تفسیر صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۱۴.</ref> یا [[نبوت]] [[موعود]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در [[تورات]]<ref>التبیان، ج ۱، ص ۱۸۵؛ مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۰۹؛ الصافی، ج‌‌۱، ص ۱۲۳‌‌ـ‌‌۱۲۴.</ref> دانسته‌‌اند. به [[نقل]] از [[امام باقر]]{{ع}} عده‌‌ای از علمای [[بنی‌اسرائیل]] به رغم [[آگاهی]] از [[بشارت]] [[تورات]] در این باره برای آنکه از هدایای [[مردم]] یا کمک‌های [[حکومتی]] بهره‌‌مند شوند، آن را [[انکار]] کردند<ref>جامع البیان، مج ۱، ج ۱، ص ۳۶۱ـ۳۶۲؛ مجمع البیان، ج ۱، ص‌‌۲۱۰؛ تفسیر صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۱۷.</ref>.
*بنابراین {{متن قرآن|ثَمَنًا قَلِيلًا}} ثمن [[دنیایی]] است که [[احبار]] برای دستیابی به آن، [[آخرت]] خویش را فروختند؛ همچنین [[مفسران]] بر این باورند که با توجه به [[پیشی گرفتن]] [[قریش]] بر [[یهود]] در [[کفر]] به [[پیامبر]] و [[کتمان]] [[نبوت]] او، مراد از {{متن قرآن|وَلَا تَكُونُوا أَوَّلَ كَافِرٍ بِهِ}} می‌‌تواند اول بودن در میان [[اهل کتاب]]<ref>مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۱۰؛ تفسیر صدرالمتالهین، ج ۳، ص‌‌۲۱۵.</ref>، [[امام]] و پیشوای [[کافران]] بودن<ref>تفسیر صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۱۵.</ref>، اولین [[کافر]] اهل [[معرفت]] و [[آگاهی]]<ref>جامع البیان، مج ۱، ج ۱، ص ۳۶۱؛ تفسیر صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۱۶.</ref> یا سابق بودن بر دیگران برای [[پیروی]] آنان<ref>کنزالدقایق، ج ۱، ص ۳۹۷.</ref> باشد. برخی نیز [[آیه]] را درباره [[کتمان]] [[حقانیت]] [[علی]]{{ع}} به سبب [[منافع دنیوی]] قلمداد کرده‌‌اند<ref>ر.ک: البرهان، ج ۱، ص ۲۰۱؛ نورالثقلین، ج ۱، ص ۷۳.</ref>. که در این صورت [[آیه]] خطاب به [[بنی‌اسرائیل]] نخواهد‌‌بود.
*بنابراین {{متن قرآن|ثَمَنًا قَلِيلًا}} ثمن [[دنیایی]] است که [[احبار]] برای دستیابی به آن، [[آخرت]] خویش را فروختند؛ همچنین [[مفسران]] بر این باورند که با توجه به [[پیشی گرفتن]] [[قریش]] بر [[یهود]] در [[کفر]] به [[پیامبر]] و [[کتمان]] [[نبوت]] او، مراد از {{متن قرآن|وَلَا تَكُونُوا أَوَّلَ كَافِرٍ بِهِ}} می‌‌تواند اول بودن در میان [[اهل کتاب]]<ref>مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۱۰؛ تفسیر صدرالمتالهین، ج ۳، ص‌‌۲۱۵.</ref>، [[امام]] و پیشوای [[کافران]] بودن<ref>تفسیر صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۱۵.</ref>، اولین [[کافر]] اهل [[معرفت]] و [[آگاهی]]<ref>جامع البیان، مج ۱، ج ۱، ص ۳۶۱؛ تفسیر صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۱۶.</ref> یا سابق بودن بر دیگران برای [[پیروی]] آنان<ref>کنزالدقایق، ج ۱، ص ۳۹۷.</ref> باشد. برخی نیز [[آیه]] را درباره [[کتمان]] [[حقانیت]] [[علی]]{{ع}} به سبب [[منافع دنیوی]] قلمداد کرده‌‌اند<ref>ر.ک: البرهان، ج ۱، ص ۲۰۱؛ نورالثقلین، ج ۱، ص ۷۳.</ref>. که در این صورت [[آیه]] خطاب به [[بنی‌اسرائیل]] نخواهد‌‌بود.
===عدم خلط [[حق و باطل]] و [[کتمان حق]]===
*{{متن قرآن|وَلاَ تَلْبِسُواْ الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَكْتُمُواْ الْحَقَّ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ}}<ref> و حق را با باطل میامیزید و آگاهانه حقپوشی مکنید؛ سوره بقره، آیه:۴۲.</ref> به [[نقل]] از [[امام حسن عسکری]]{{ع}} این [[آیه]] درباره یهودیانی است که با [[پذیرش]] اصل [[نبوت]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[جانشینی علی]]{{ع}}، بر این [[باور]] بودند که این رخدا
*([[باطل]] در [[تورات]] باشد؛ یعنی آنان برخی از [[اخبار]] و [[احکام]] [[تورات]] را که به سودشان بود می‌‌پذیرفتند؛ ولی آن بخش از آنکه به بیان [[صفات پیامبر]] اکرم{{صل}} مربوط می‌‌شد [[کتمان]] می‌‌کردند. این [[تفسیر]] با ادامه [[آیه]]: {{متن قرآن|وَتَكْتُمُواْ الْحَقَّ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ}} [[سازگاری]] بیشتری دارد<ref>مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۱۱؛ تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص ۸۸.</ref>. البته برخی {{متن قرآن|وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ}} را به معنای [[آگاهی]] [[بنی‌اسرائیل]] از [[معاد]] و جزا یا عذاب‌هایی مانند [[مسخ]] که [[خداوند]] پیشینیان آنان را به آن [[مبتلا]] کرده بود [[تفسیر]] کرده‌‌اند<ref>تفسیر قرطبی، ج ۱، ص ۲۸۱؛ تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص ۸۸؛ تفسیر‌‌صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۳۷ـ۲۳۸.</ref>.
===[[اقامه نماز]] و ادای [[زکات]]===
*از [[دستورات]] اکید و مکرر [[خدا]] به [[بنی‌اسرائیل]] [[برپایی نماز]] و ادای [[زکات]] است: {{متن قرآن| وَأَقِيمُواْ الصَّلاةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ}}<ref> و نماز را برپا دارید و زکات بدهید و با نمازگزاران نماز بگزارید؛ سوره بقره، آیه:۴۳.</ref> و نیز {{متن قرآن|وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ لاَ تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْنًا وَأَقِيمُواْ الصَّلاةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلاَّ قَلِيلاً مِّنكُمْ وَأَنتُم مُّعْرِضُونَ}}<ref> و (یاد کنید) آنگاه را که از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خداوند را نپرستید و با پدر و مادر و خویشاوند و یتیمان و بیچارگان نیکی کنید و با مردم سخن خوب بگویید و نماز را بر پا دارید و زکات بدهید؛ سپس جز اندکی از شما، پشت کردید در حالی که (از حق) رویگردان بودید؛ سوره بقره، آیه:۸۳.</ref>. بسیاری از [[مفسران]] مخاطبان [[آیه]] را [[بنی‌اسرائیل]] دانسته‌‌اند که [[خداوند]] [[پایبندی]] به [[احکام شرعی]] را به آنان [[دستور]] داده است. [[ذکر]] [[نماز]] و [[زکات]] برای این است که از میان [[عبادات]] بدنی [[نماز]] و در میان [[عبادات]] [[مالی]] [[زکات]] [[برترین]] است<ref>التبیان، ج ۱، ص ۱۹۴ـ۱۹۶؛ مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۱۳؛ تفسیر‌‌قرطبی، ج ۱، ص ۲۳۵؛ ج ۲، ص ۱۴.</ref>. برخی نیز [[آیه]] را اشاره به [[اعمال]] روز فطر می‌‌دانند که شامل [[نماز]] و [[زکات]] فطره است<ref>تفسیر منسوب به امام عسکری{{ع}}، ج ۱، ص ۲۳۲؛ تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۴۲؛ البرهان، ج ۱، ص ۲۰۴.</ref>.
*[[تمسک]] [[امام صادق]] و [[امام رضا]] ({{ع}}) به این [[آیه]] در [[اثبات]] [[وجوب]] [[نماز]] و [[زکات]] فطره گزارش شده است<ref>البرهان، ج ۱، ص ۲۰۴.</ref>. [[صدرالمتألهین]] با اشاره به [[شرط ایمان]] در [[پذیرش اعمال]]، از این [[آیه]] [[مأمور]] بودن [[اهل کتاب]] به [[فروع]] را برداشت کرده است<ref>تفسیر صدرالمتالهین، ج ۳، ص ۲۴۳.</ref>. برخی در [[تأیید]] اشاره این [[آیه]] به [[بنی‌اسرائیل]] و با استشهاد به {{متن قرآن|وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ}} معتقدند چون [[نماز]] [[یهودیان]] [[رکوع]] ندارد، بخش نخست [[آیه]] [[دستور]] به آنان و بخش دوم {{متن قرآن|وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ}} مختص [[مسلمانان]] است<ref>مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۱۳.</ref>؛ امّا با توجه به اینکه با [[نزول قرآن]] [[بنی‌اسرائیل]] [[مأمور]] به همه [[دستورات]] [[قرآن]] بوده‌‌اند، این [[تفسیر]] دور از واقع به نظر می‌‌رسد، به همین [[دلیل]] بسیاری از [[مفسران]] توجیهاتی مطرح کرده‌‌اند که با توجه به اینکه در صدر [[آیه]] امر به [[اقامه نماز]] شده، تکرار آن با جمله {{متن قرآن|وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ}} این‌‌گونه قابل توجیه است که این قسمت از [[آیه]] به [[نماز جماعت]] یا [[تواضع]] در برابر [[عظمت]] [[الهی]] اشاره دارد<ref>البرهان، ج ۱، ص ۲۰۴؛ کنزالدقایق، ج ۱، ص ۴۰۰ـ۴۰۱.</ref>.
===[[عبادت خدا]]، [[احسان]] به [[والدین]] و [[دستگیری]] از [[یتیمان]] و بینوایان===
*{{متن قرآن|وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ لاَ تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْنًا وَأَقِيمُواْ الصَّلاةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلاَّ قَلِيلاً مِّنكُمْ وَأَنتُم مُّعْرِضُونَ}}<ref> و (یاد کنید) آنگاه را که از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خداوند را نپرستید و با پدر و مادر و خویشاوند و یتیمان و بیچارگان نیکی کنید و با مردم سخن خوب بگویید و نماز را بر پا دارید و زکات بدهید؛ سپس جز اندکی از شما، پشت کردید در حالی که (از حق) رویگردان بودید؛ سوره بقره، آیه:۸۳.</ref>
===گفتار [[نیکو]]===
*[[پرهیز]] از [[ناسزاگویی]] و پرخاشگری و سخن [[نیکو]] گفتن از دیگر آموزه‌‌های [[الهی]] برای [[بنی‌اسرائیل]] است: {{متن قرآن|وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْنًا}}<ref> و با مردم سخن خوب بگویید؛ سوره بقره، آیه:۸۳.</ref>
===[[پرهیز]] از [[کفران نعمت]]===
*{{متن قرآن|كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَلَا تَطْغَوْا فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبِي وَمَنْ يَحْلِلْ عَلَيْهِ غَضَبِي فَقَدْ هَوَى}}<ref>«از چیزهای پاکیزه‌ای که روزیتان کرده‌ایم بخورید و در آن از اندازه مگذرید که خشم من شما را فرا گیرد و هر که خشم من او را فرا گیرد بی‌گمان نابود خواهد شد» سوره طه، آیه۸۱.</ref>برخی با استشهاد به آیاتی مانند {{متن قرآن|وَإِذْ قُلْتُمْ يَا مُوسَى لَنْ نَصْبِرَ عَلَى طَعَامٍ وَاحِدٍ فَادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُخْرِجْ لَنَا مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ مِنْ بَقْلِهَا وَقِثَّائِهَا وَفُومِهَا وَعَدَسِهَا وَبَصَلِهَا قَالَ أَتَسْتَبْدِلُونَ الَّذِي هُوَ أَدْنَى بِالَّذِي هُوَ خَيْرٌ اهْبِطُوا مِصْرًا فَإِنَّ لَكُمْ مَا سَأَلْتُمْ وَضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ وَالْمَسْكَنَةُ وَبَاءُوا بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَانُوا يَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَيَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ الْحَقِّ ذَلِكَ بِمَا عَصَوْا وَكَانُوا يَعْتَدُونَ}}<ref>«و (یاد کنید) آنگاه را که گفتید: ای موسی! هرگز یک (رنگ) خوراک را برنمی‌تابیم به خاطر ما از پروردگارت بخواه تا برای ما از آنچه زمین می‌رویاند، از سبزی و خیار و سیر و عدس و پیاز، بر آورد. او گفت: آیا چیز پست‌تر را به جای چیز بهتر می‌خواهید؟» سوره بقره، آیه۶۱.</ref>. [[طغیان]] در این [[آیه]] را [[کفران نعمت]] و [[شاکر]] نبودن آنان در برابر این روزیها دانسته‌‌اند<ref>المیزان، ج ۱۴، ص ۱۸۷.</ref>. ممکن است این [[طغیان]] خوردن این روزیها به صورت [[حرام]] باشد<ref> التبیان، ج ۷، ص ۱۹۵.</ref>.


==بنی اسرائیل در فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم==
==بنی اسرائیل در فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم==
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش