بحث:مراقبه در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'فرمانهای الهی' به 'فرمانهای الهی'
(صفحهای تازه حاوی «==مقدمه== *مراقبه، نزد عالمان علم اخلاق از منزلتی بس بلند برخوردار اس...» ایجاد کرد) |
جز (جایگزینی متن - 'فرمانهای الهی' به 'فرمانهای الهی') |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
*بنا به برخی [[روایات]]، [[امام کاظم]]{{ع}} میفرمایند: "در شمار [[یاران]] ما نیست آنکس که [[نفس]] خود را هر [[روزه]] به [[محاسبه]] و [[مراقبه]] درنیاورد" <ref>{{متن حدیث| لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يُحَاسِبْ نَفْسَهُ فِي كُلِ يَوْمٍ }}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۵۳. </ref>. واضح است که [[امام]]{{ع}} در این [[حدیث]]، [[محاسبه]] هر [[روزه]] را معیار [[تشیع]] دانسته، غافلان از آن را لایق اسم [[شیعه]] خود نشناخته است<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۱۹۸.</ref>. | *بنا به برخی [[روایات]]، [[امام کاظم]]{{ع}} میفرمایند: "در شمار [[یاران]] ما نیست آنکس که [[نفس]] خود را هر [[روزه]] به [[محاسبه]] و [[مراقبه]] درنیاورد" <ref>{{متن حدیث| لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يُحَاسِبْ نَفْسَهُ فِي كُلِ يَوْمٍ }}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۵۳. </ref>. واضح است که [[امام]]{{ع}} در این [[حدیث]]، [[محاسبه]] هر [[روزه]] را معیار [[تشیع]] دانسته، غافلان از آن را لایق اسم [[شیعه]] خود نشناخته است<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۱۹۸.</ref>. | ||
*[[مراقبه]] را دو رتبه است: | *[[مراقبه]] را دو رتبه است: | ||
#'''رتبه اجمالی:''' بنا بر آنچه از [[قرآن کریم]] و [[روایات معصومین]]{{عم}} برداشت میشود، رتبه اجمالی [[مراقبه]] آنست که [[انسان]] در تمامی گفتارها و کردارها و حتی افکارش، خود را به [[محاسبه]] گرفته شبانگاه [[نفس]] را به دادگاهی دقیق و سخت فراخواند، تا او در تمامی آنچه انجام داده به [[محاکمه]] و حسابرسی گیرد. در این حال او را بر تمامی صغیرههائی که انجام داده [[سرزنش]] و بازخواست نماید، و بر [[اطاعت]] | #'''رتبه اجمالی:''' بنا بر آنچه از [[قرآن کریم]] و [[روایات معصومین]]{{عم}} برداشت میشود، رتبه اجمالی [[مراقبه]] آنست که [[انسان]] در تمامی گفتارها و کردارها و حتی افکارش، خود را به [[محاسبه]] گرفته شبانگاه [[نفس]] را به دادگاهی دقیق و سخت فراخواند، تا او در تمامی آنچه انجام داده به [[محاکمه]] و حسابرسی گیرد. در این حال او را بر تمامی صغیرههائی که انجام داده [[سرزنش]] و بازخواست نماید، و بر [[اطاعت]] [[فرمانهای الهی]] [[سپاس]] گوید؛ بلکه [[حضرت حق]] را بر [[توفیق]] انجام این اطاعتها ثنا و [[حمد]] خواند. | ||
#'''رتبه تفصیلی:''' آنست که [[انسان]] هر صبحگاه با [[نفس]] خویش [[پیمان]] بندد، که یا در مسیر [[تهذیب]] آن به گونه عموم کوشد، ویا صفتی خاص را در [[پیمان]] آورده ترک و یا تحصیل آن را [[تعهد]] نماید. بعنوان نمونه، با [[نفس]] خویش [[پیمان]] بندد که [[نماز]] را در ابتدای وقت آن به جای آورد، ویا تمامی آنچه ممکن است در شمار [[گناهان]] زبانی قرار گیرد را ترک نماید<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۱۹۸.</ref>. | #'''رتبه تفصیلی:''' آنست که [[انسان]] هر صبحگاه با [[نفس]] خویش [[پیمان]] بندد، که یا در مسیر [[تهذیب]] آن به گونه عموم کوشد، ویا صفتی خاص را در [[پیمان]] آورده ترک و یا تحصیل آن را [[تعهد]] نماید. بعنوان نمونه، با [[نفس]] خویش [[پیمان]] بندد که [[نماز]] را در ابتدای وقت آن به جای آورد، ویا تمامی آنچه ممکن است در شمار [[گناهان]] زبانی قرار گیرد را ترک نماید<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۱۹۸.</ref>. | ||
*واضح است که دقت و سختگیری در [[مراقبه]] شرط وصول به اهداف نهائی است. از اینرو اگر سالک [[راه کمال]]، مشاهده کرد که [[نفس]] با سخن خویش سر در راه نمینهد، او را [[تأدیب]] نماید و همچون اربابی [[مقتدر]]، این [[بنده]] نافرمان را [[هدایت]] نماید<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۱۹۸-۱۹۹.</ref>. | *واضح است که دقت و سختگیری در [[مراقبه]] شرط وصول به اهداف نهائی است. از اینرو اگر سالک [[راه کمال]]، مشاهده کرد که [[نفس]] با سخن خویش سر در راه نمینهد، او را [[تأدیب]] نماید و همچون اربابی [[مقتدر]]، این [[بنده]] نافرمان را [[هدایت]] نماید<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۱۹۸-۱۹۹.</ref>. |