بحث:مراقبه در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'بعنوان' به 'به‌عنوان'
جز (جایگزینی متن - 'فرمان‌های الهی' به 'فرمان‌های الهی') |
جز (جایگزینی متن - 'بعنوان' به 'به‌عنوان') |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
*[[مراقبه]] را دو رتبه است: | *[[مراقبه]] را دو رتبه است: | ||
#'''رتبه اجمالی:''' بنا بر آنچه از [[قرآن کریم]] و [[روایات معصومین]]{{عم}} برداشت می‌شود، رتبه اجمالی [[مراقبه]] آنست که [[انسان]] در تمامی گفتارها و کردارها و حتی افکارش، خود را به [[محاسبه]] گرفته شبانگاه [[نفس]] را به دادگاهی دقیق و سخت فراخواند، تا او در تمامی آنچه انجام داده به [[محاکمه]] و حساب‌رسی گیرد. در این حال او را بر تمامی صغیره‌هائی که انجام داده [[سرزنش]] و بازخواست نماید، و بر [[اطاعت]] [[فرمان‌های الهی]] [[سپاس]] گوید؛ بلکه [[حضرت حق]] را بر [[توفیق]] انجام این اطاعت‌ها ثنا و [[حمد]] خواند. | #'''رتبه اجمالی:''' بنا بر آنچه از [[قرآن کریم]] و [[روایات معصومین]]{{عم}} برداشت می‌شود، رتبه اجمالی [[مراقبه]] آنست که [[انسان]] در تمامی گفتارها و کردارها و حتی افکارش، خود را به [[محاسبه]] گرفته شبانگاه [[نفس]] را به دادگاهی دقیق و سخت فراخواند، تا او در تمامی آنچه انجام داده به [[محاکمه]] و حساب‌رسی گیرد. در این حال او را بر تمامی صغیره‌هائی که انجام داده [[سرزنش]] و بازخواست نماید، و بر [[اطاعت]] [[فرمان‌های الهی]] [[سپاس]] گوید؛ بلکه [[حضرت حق]] را بر [[توفیق]] انجام این اطاعت‌ها ثنا و [[حمد]] خواند. | ||
#'''رتبه تفصیلی:''' آنست که [[انسان]] هر صبح‌گاه با [[نفس]] خویش [[پیمان]] بندد، که یا در مسیر [[تهذیب]] آن به گونه عموم کوشد، ویا صفتی خاص را در [[پیمان]] آورده ترک و یا تحصیل آن را [[تعهد]] نماید. | #'''رتبه تفصیلی:''' آنست که [[انسان]] هر صبح‌گاه با [[نفس]] خویش [[پیمان]] بندد، که یا در مسیر [[تهذیب]] آن به گونه عموم کوشد، ویا صفتی خاص را در [[پیمان]] آورده ترک و یا تحصیل آن را [[تعهد]] نماید. به‌عنوان نمونه، با [[نفس]] خویش [[پیمان]] بندد که [[نماز]] را در ابتدای وقت آن به جای آورد، ویا تمامی آنچه ممکن است در شمار [[گناهان]] زبانی قرار گیرد را ترک نماید<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۱۹۸.</ref>. | ||
*واضح است که دقت و سخت‌گیری در [[مراقبه]] شرط وصول به اهداف نهائی است. از این‌رو اگر سالک [[راه کمال]]، مشاهده کرد که [[نفس]] با سخن خویش سر در راه نمی‌نهد، او را [[تأدیب]] نماید و همچون اربابی [[مقتدر]]، این [[بنده]] نافرمان را [[هدایت]] نماید<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۱۹۸-۱۹۹.</ref>. | *واضح است که دقت و سخت‌گیری در [[مراقبه]] شرط وصول به اهداف نهائی است. از این‌رو اگر سالک [[راه کمال]]، مشاهده کرد که [[نفس]] با سخن خویش سر در راه نمی‌نهد، او را [[تأدیب]] نماید و همچون اربابی [[مقتدر]]، این [[بنده]] نافرمان را [[هدایت]] نماید<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۱۹۸-۱۹۹.</ref>. | ||
*پس از آن، چون [[نفس]] خویش را پای‌بند به آن پیمان‌ها یافت، او را [[سپاس]] گفته بر [[استقامت]] در این مسیر [[تشویق]] نماید؛ اما چنانچه [[خائن]] در [[عهد]] و پیمانش یافت، او را به [[عتاب]] گیرد و به [[سختی]] بر او [[درشتی]] نماید؛ وباز چنانچه او را تابع [[پیمان]] ندید، از عقاب‌های آسان شروع و روبه عقاب‌های سخت آرد، تا [[نفس]] ذلیل شده هدایت‌پذیر گردد. [[روزه]] یک [[روزه]]، و زان پس روزه‌های چند [[روزه]] پیاپی، در شمار این عقاب‌ها قرار دارد. واضح است که در [[شریعت اسلام]] عقاب‌هائی همچون ضرب و شتم و دیگر ضررها، صحیح نبوده سالک [[راه کمال]] مجاز به استفاده از آنها نیست<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۱۹۹.</ref>. | *پس از آن، چون [[نفس]] خویش را پای‌بند به آن پیمان‌ها یافت، او را [[سپاس]] گفته بر [[استقامت]] در این مسیر [[تشویق]] نماید؛ اما چنانچه [[خائن]] در [[عهد]] و پیمانش یافت، او را به [[عتاب]] گیرد و به [[سختی]] بر او [[درشتی]] نماید؛ وباز چنانچه او را تابع [[پیمان]] ندید، از عقاب‌های آسان شروع و روبه عقاب‌های سخت آرد، تا [[نفس]] ذلیل شده هدایت‌پذیر گردد. [[روزه]] یک [[روزه]]، و زان پس روزه‌های چند [[روزه]] پیاپی، در شمار این عقاب‌ها قرار دارد. واضح است که در [[شریعت اسلام]] عقاب‌هائی همچون ضرب و شتم و دیگر ضررها، صحیح نبوده سالک [[راه کمال]] مجاز به استفاده از آنها نیست<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۱۹۹.</ref>. | ||