|
|
خط ۹: |
خط ۹: |
| <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> |
|
| |
|
| '''انذار:''' اطلاعرسانی بیمآور<ref>[[علی محمدی آشنانی|محمدی آشنانی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۴، ص۴۶۵ -۴۷۵.</ref>.
| | ==مفهومشناسی== |
| | انذار در لغت به معنای [[آگاه]] شدن به امری، از آن [[پرهیز]] کردن و خود را برای آن آماده ساختن است<ref>اقرب الموارد، ج ۵، ص ۳۷۸، «نذر».</ref>. انذار اعلام خطر است، مثلا اگر [[آینده]] خطرناکی پیش روی کسی قرار داشته باشد و شخصی به او خبر دهد و او را بترساند، این نوعِ خاص از [[ترساندن]] را انذار میگویند. واژه هشدار در زبان [[فارسی]] به این مفهوم نزدیکتر است<ref>[[مرتضی مطهری]]، آشنایی با قرآن، جلد اول و دوم، ص۱۴۱.</ref>.<ref>ر.ک: [[علی محمدی آشنانی|محمدی آشنانی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۴، ص۴۶۵ -۴۷۵؛ [[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۱۵۲.</ref> |
|
| |
|
| ==واژهشناسی لغوی==
| | لغتشناسان و [[مفسران]] معنای انذار را با تعابیری گوناگون ذکر کردهاند؛ مانند: توجّه و [[آگاهی]] دادن به آیندهای ترسناک<ref>نثر طوبی، ج ۲، ص ۴۴۸.</ref>، [[آگاه کردن]] یا [[ابلاغ]] و خبر دادنی که در آن ترسانیدن صورت پذیرد، برحذر داشتن از امر ترسناکی که زمان و [[فرصت]] کافی برای [[پرهیز]] از آن باشد<ref>التبیان، ج ۱، ص ۶۲.</ref>. ترسانیدنی که به صورت گفتاری بوده<ref>التحقیق، ج ۱۲، ص ۷۵، «نذر».</ref> و در آن امر ترسناک نیز معرفی شود<ref>الفروقاللغویه، ص ۷۸.</ref> [[پند]] دادن و [[آموزش]] آنچه [[مردم]] را در بازشناسی [[حق]] از [[باطل]] و درست از [[خطا]] توانا میسازد<ref>التحریر والتنویر، ج ۱۱، ص ۶۲.</ref><ref>[[علی محمدی آشنانی|محمدی آشنانی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۴، ص۴۶۵ -۴۷۵.</ref> |
| * انذار مصدر باب [[افعال]] از باب "نَذِرَ ینْذَرُ" و به معنای [[آگاه]] شدن به امری، از آن [[پرهیز]] کردن و خود را برای آن آماده ساختن اشتقاق یافته است<ref>اقرب الموارد، ج ۵، ص ۳۷۸، «نذر».</ref>. لغتشناسان و [[مفسران]] معنای انذار را با تعابیری گوناگون ذکر کردهاند؛ مانند توجّه و [[آگاهی]] دادن به آیندهای ترسناک<ref>نثر طوبی، ج ۲، ص ۴۴۸.</ref>، [[آگاه کردن]] یا [[ابلاغ]] و خبر دادنی که در آن ترسانیدن صورت پذیرد، برحذر داشتن از امر ترسناکی که زمان و [[فرصت]] کافی برای [[پرهیز]] از آن باشد<ref>التبیان، ج ۱، ص ۶۲.</ref>. ترسانیدنی که به صورت گفتاری بوده<ref>التحقیق، ج ۱۲، ص ۷۵، «نذر».</ref> و در آن امر ترسناک نیز معرفی شود<ref>الفروقاللغویه، ص ۷۸.</ref> [[پند]] دادن، و [[آموزش]] آنچه [[مردم]] را در بازشناسی [[حق]] از [[باطل]] و درست از [[خطا]] توانا میسازد<ref>التحریر والتنویر، ج ۱۱، ص ۶۲.</ref><ref>[[علی محمدی آشنانی|محمدی آشنانی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۴، ص۴۶۵ -۴۷۵.</ref>
| | |
| *برخی ریشه [[نذر]] بهمعنای یاد شده را واژهای [[بیگانه]] و برگرفته از [[زبان عبری]] یا [[سریانی]] دانستهاند، با این تفاوت که در آن دو زبان به علّت دارا نبودن ذال، با دال "ندر" یا زاء "نزر" تلفظ میشده است<ref>التحقیق، ج ۱۲، ص ۷۵.</ref><ref>[[علی محمدی آشنانی|محمدی آشنانی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۴، ص۴۶۵ -۴۷۵.</ref>
| | ==انذار در [[قرآن]]== |
| *این واژه و مشتقّات آن بیش از ۱۲۴ بار در [[قرآن کریم]] بهکار رفته است<ref>المعجم الاحصائی، ج ۳، ص ۱۵۴۲.</ref> و در آنها ضمن بیان این مطلب که [[منذر]] [[حقیقی]] خداست ـ و ازاینرو یکی از [[اسمای الهی]] [[منذر]] است<ref>بحارالانوار، ج ۹۴، ص ۳۸۷.</ref> ـ و دیگر منذران نیز [[پیام]] او را [[ابلاغ]] میکنند از [[مسئولیت]] [[پیامبران]] به ویژه [[رسول گرامی اسلام]]، اهداف، موارد، [[شیوه]]، مخاطبان و واکنش آنها در مورد انذار سخن به میان آمده است. گفتنی است که افزون بر موارد کاربرد انذار و مشتقات آن، بخشهای فراوانی از [[قرآن]] بدون بهکارگیری این واژگان عملاً به انذار پرداخته است، زیرا در آنها از [[عذاب]]، دشواری [[مرگ]]، [[برزخ]]، [[جهان آخرت]]، [[حسابرسی]]، جهنّم و [[عذاب الهی]] به صورت اعلام، [[اخبار]]، [[تهدید]]، [[وعید]] و تحذیر یاد شده است<ref>[[علی محمدی آشنانی|محمدی آشنانی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۴، ص۴۶۵ -۴۷۵.</ref>
| | انذار و مشتقّات آن بیش از ۱۲۴ بار در [[قرآن کریم]] بهکار رفته است<ref>المعجم الاحصائی، ج ۳، ص ۱۵۴۲.</ref> و در آنها ضمن بیان این مطلب که [[منذر]] [[حقیقی]] خداست ـ و ازاینرو یکی از [[اسمای الهی]] [[منذر]] است<ref>بحارالانوار، ج ۹۴، ص ۳۸۷.</ref> ـ و دیگر منذران نیز [[پیام]] او را [[ابلاغ]] میکنند، از [[مسئولیت]] [[پیامبران]] به ویژه [[رسول گرامی اسلام]]، اهداف، موارد، [[شیوه]]، مخاطبان و واکنش آنها در مورد انذار سخن به میان آمده است. |
| | |
| | گفتنی است افزون بر موارد کاربرد انذار و مشتقات آن، بخشهای فراوانی از [[قرآن]] بدون بهکارگیری این واژگان عملاً به انذار پرداخته است، زیرا در آنها از [[عذاب]]، دشواری [[مرگ]]، [[برزخ]]، [[جهان آخرت]]، [[حسابرسی]]، جهنّم و [[عذاب الهی]] به صورت اعلام، [[اخبار]]، [[تهدید]]، [[وعید]] و تحذیر یاد شده است<ref>[[علی محمدی آشنانی|محمدی آشنانی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۴، ص۴۶۵ -۴۷۵.</ref> |
|
| |
|
| ==[[پیامبران]]، انذارگران [[الهی]]== | | ==[[پیامبران]]، انذارگران [[الهی]]== |
خط ۴۰: |
خط ۴۳: |
| ==انذار یکی از [[فلسفههای بعثت]]== | | ==انذار یکی از [[فلسفههای بعثت]]== |
| <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|فلسفه بعثت}}</div> | | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|فلسفه بعثت}}</div> |
|
| |
| ==انذار در فرهنگ مطهر==
| |
| این کلمه را معمولاً به [[بیم]] دادن ترجمه میکنند، ولی کاملاً رسا نیست؛ زیرا بیم دادن ترجمه [[تخویف]] است، مثلاً اگر کسی در محلی عبور میکند؛ شخصی ناگهان در جلوی پایش ترقهای را به [[زمین]] بزند، او میترسد؛ این را تخویف میگویند، ولی انذار نیست. انذار اعلام خطر است یعنی اگر [[آینده]] خطرناکی در پیش روی کسی قرار داشته باشد؛ اگر شما از حال به او خبر بدهید و او را بترسانید، این نوع خاص از [[ترساندن]] را انذار میگویند. به نظر میرسد که واژه هشدار که امروز در [[فارسی]] معمول شده است به این مفهوم نزدیکتر است<ref>آشنایی با قرآن، جلد اول و دوم، ص۱۴۱.</ref>.<ref>[[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۱۵۲.</ref>
| |
|
| |
|
| ==جستارهای وابسته== | | ==جستارهای وابسته== |