|
|
| خط ۱۷: |
خط ۱۷: |
|
| |
|
| ==ازدواج موقت [[ضرورت اجتماعی]]== | | ==ازدواج موقت [[ضرورت اجتماعی]]== |
| از میان [[شرایع]]، [[اسلام]] [[برترین]] و [[کامل‌ترین]] [[شریعت الهی]] است که در آن به همه نیازهای [[فطری]] [[بشر]] توجه شده و برای رفع آن احکام و [[دستورات]] متعددی [[تشریع]] گردیده است. یکی از نیازها و [[غرایز]] بشر و شاید قوی‌ترین [[غریزه]] او، [[غریزه جنسی]] است و [[حکمت الهی]] و کامل بودن [[دین]] اقتضا می‌کند که برای رفع آن، راه‌های مشروعی قرار داده شود. یکی از راه‌های رفع این نیاز [[ازدواج]] دائم است؛ لیکن [[بدیهی]] است که ازدواج دائم برای همه [[انسان‌ها]] از سن [[بلوغ]] میسر نیست و موانعی مانند: نداشتن بلوغ [[فکری]]، امکانات [[اقتصادی]]، [[موقعیت اجتماعی]] و غیره وجود دارد که مانع تحقق این امر می‌گردد و بر فرض امکان ازدواج دائم، بسیاری از افراد، به‌ویژه [[جوانان]] براثر [[مشکلات]] و محدودیت‌های ناشی از ازدواج دائم، از ازدواج دائم گریزان بوده، به آسانی به آن تن نمی‌دهند. افزون بر این، در برخی موارد برای مردان همسردار نیز امکان ارضای [[غریزه جنسی]] فراهم نیست؛ مانند اینکه یکی از زوجین به سفری طولانی رفته یا [[زن]] مریض باشد.
| |
|
| |
| بنابراین، [[ضرورت]] فردی و [[اجتماعی]] ایجاب می‌کند که [[خداوند]] برای رفع نیاز [[بشر]] و جلوگیری از [[سقوط]] [[انسان]] در دام [[فساد]] و [[فحشا]] [[راه]] دیگری جز ازدواج دائم را [[تشریع]] کند. تشریع [[ازدواج موقت]] در [[اسلام]] در واقع پاسخی به همین نیاز [[فطری]] انسان است. ازاین‌رو که ایجاد چنین راهی، از نیازهای اساسی بشر و ضروریات هر [[جامعه]] است، برخی از غیر [[مسلمانان]] و حتی برخی مسلمانان که ازدواج موقت را [[حرام]] می‌دانند، روش‌هایی، [[شبیه]] ازدواج موقت برای رفع [[نیاز انسان]] و حل معضلات اجتماعی ارائه کرده‌اند؛ از جمله راسل دانشمند معروف [[انگلیسی]] در [[کتاب]] [[زناشویی]] و [[اخلاق]] به راه حل یکی از [[قضات]] [[دادگاه]] جوانان اشاره کرده است که می‌گوید: جوانان باید بتوانند در یک زناشویی جدید وارد شوند که با زناشویی معمولی (دائم) از سه جهت تفاوت دارد:
| |
| #طرفین قصد بچه‌دار شدن نداشته باشند؛
| |
| #جدایی آنها به آسانی صورت پذیرد؛
| |
| #پس از [[طلاق]]، زن هیچ گونه [[حق]] نفقه‌ای نداشته باشد. راسل پس از ذکر این پیشنهاد می‌نویسد: من [[گمان]] می‌کنم اگر چنین امری به تصویب [[قانون]] برسد گروه کثیری از جوانان، از‌جمله دانش‌جویان دانشگاه‌ها به [[زندگی]] مشترک تن بدهند که این زندگی متضمن [[آزادی]] و [[رهایی]] از بسیاری از [[روابط]] جنسی پرهرج و [[مرج]] کنونی خواهد بود.<ref>نظام حقوق زن، ص۵۲ـ۵۳؛ نمونه، ج۳، ص۳۴۵ـ۳۴۶.</ref>
| |
|
| |
| گروهی از [[عالمان]] متأخر [[اهل سنت]] نیز به [[ضرورت]] ازدواجی ساده و کم [[تعهد]] پی‌برده و ازدواجی را به عنوان "[[ازدواج]] مِسیار" (ازدواجی که در دفاتر رسمی [[ثبت]] نمی‌شود، و در آن زوجه از برخی [[حقوق]] خود، مانند: [[حق]] [[نفقه]]، [[مسکن]] و حق قَسم (هم خوابگی) [[چشم‌پوشی]] می‌کند) را مطرح کرده‌اند.<ref>مستجدات فقهیه، ص۱۶۵ـ۱۶۶.</ref>
| |
|
| |
| برخی بر [[ازدواج موقت]] ایراد گرفته، می‌گویند: ازدواج موقت نوعی [[فحشا]] است که [[زن]] در برابر دریافت مقداری [[پول]]، خود را می‌فروشد و این با [[کرامت انسانی]] منافات دارد <ref>نمونه، ج۳، ص۳۴۳.</ref> و گاه می‌گویند: این نوع ازدواج موجب می‌شود افراد بی‌سرپرست هم‌چون [[فرزندان]] [[نامشروع]] در [[جامعه]] پدید آیند.<ref>نظام حقوق زن، ص۵۸.</ref>
| |
|
| |
| در پاسخ باید گفت: طرح این ایرادها بر اثر ناآشنایی با ماهیت ازدواج موقت است. ازدواج موقت دارای [[قوانین]] و مقرراتی، همانند ازدواج دائم است. در این نوع ازدواج برخلاف فحشا، زن حق ندارد در یک [[زمان]] خود را در [[اختیار]] چند مرد قرار دهد. پس از پایان مدت مانند ازدواج دائم زن باید عده نگه دارد و فرزند به وجود آمده همانند فرزند ازدواج دائم مورد [[حمایت]] قرار گرفته، از همه [[احکام]] فرزند، از‌جمله [[ارث]] برخوردار خواهد بود.<ref> نمونه، ج۳، ص۳۴۳؛ نظام حقوق زن، ص۵۵ و ۵۸ـ۵۹.</ref>
| |
|
| |
| ایراد دیگر این است که ازدواج موقت سبب می‌شود بسیاری افراد هوس‌باز از این [[قانون]]، [[سوء]] استفاده کرده، مرتکب فحشا و کار [[حرام]] شوند.<ref>نمونه، ج۳، ص۳۴۴.</ref>
| |
|
| |
| در‌پاسخ گفته می‌شود: از کدام قانون سوء استفاده نشده؟ آیا اگر کسی در [[زیارت]] [[خانه خدا]] مرتکب کاری حرام، مانند فروش مواد مخدر شد باید جلوی [[حج]] گرفته شود؟<ref>نمونه، ج۳، ص۳۴۴.</ref> در نهایت عده‌ای می‌گویند: تجویز ازدواج موقت برای تأمین [[هوس‌رانی]] مردان است <ref>نظام حقوق زن، ص۶۴.</ref> که در پاسخ باید گفت: [[هدف]] از تجویز ازدواج موقت هوس‌رانی نیست. از دیدگاه [[اسلام]] و همه [[ادیان آسمانی]] [[هوس‌رانی]] [[مذموم]] و مردود است؛ ازاین‌رو در [[روایات اسلامی]] [[مرد]] "ذوّاق" یعنی کسی که [[زنان]] را برای کام‌جویی گرفته، سپس طلاق می‌دهد، [[لعن]] و [[نفرین]] شده است؛<ref>الکافی، ج۶، ص۵۴ـ۵۵؛ وسائل الشیعه، ج۲۲، ص۹.</ref> بلکه [[هدف]]، رفع نیاز غریزی [[بشر]] و جلوگیری از گرفتار شدن [[انسان‌ها]] به [[فحشا]] و [[حرام]] است. مؤید این مطلب [[روایات اهل بیت]]{{ع}} است که در آن مردان همسردار که مانعی برای ارضای [[غریزه جنسی]] ندارند، از [[متعه]] کردن زنان منع شده‌اند<ref>وسائل الشیعه، ج۲۱، ص۲۲ـ۲۳.</ref>.<ref>[[سید جعفر صادقی فدکی|صادقی فدکی]] و [[سید مصطفی اسدی|اسدی]]، [[ازدواج موقت (مقاله)|مقاله "ازدواج موقت"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲.</ref>
| |
|
| |
|
| ==[[مشروعیت]] [[ازدواج موقت]]== | | ==[[مشروعیت]] [[ازدواج موقت]]== |
