پرش به محتوا

ضلالت در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'آشکار' به 'آشکار'
جز (جایگزینی متن - 'ثابت' به 'ثابت')
جز (جایگزینی متن - 'آشکار' به 'آشکار')
خط ۴۱: خط ۴۱:


'''نتیجه''': در [[آیات]] فوق این محورها مطرح گردیده است:
'''نتیجه''': در [[آیات]] فوق این محورها مطرح گردیده است:
# [[نجات]] [[انسان‌ها]] از [[گمراهی]] و [[هدایت]] آنان [[فلسفه]] [[بعثت پیامبر]] و [[گمراهی]] [[آشکار]] [[امت]] [[عرب]]، [[پیش از بعثت]] [[محمّد]]{{صل}} {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ... وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«اوست که در میان نانویسندگان (عرب)، پیامبری از خود آنان برانگیخت... و به راستی پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند» سوره جمعه، آیه ۲.</ref>. {{متن قرآن|لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ... وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«بی‌گمان خداوند بر مؤمنان منّت نهاد که از خودشان فرستاده‌ای در میان آنان... و به راستی پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند» سوره آل عمران، آیه ۱۶۴.</ref>.
# [[نجات]] [[انسان‌ها]] از [[گمراهی]] و [[هدایت]] آنان [[فلسفه]] [[بعثت پیامبر]] و [[گمراهی]] آشکار [[امت]] [[عرب]]، [[پیش از بعثت]] [[محمّد]]{{صل}} {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ... وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«اوست که در میان نانویسندگان (عرب)، پیامبری از خود آنان برانگیخت... و به راستی پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند» سوره جمعه، آیه ۲.</ref>. {{متن قرآن|لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ... وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«بی‌گمان خداوند بر مؤمنان منّت نهاد که از خودشان فرستاده‌ای در میان آنان... و به راستی پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند» سوره آل عمران، آیه ۱۶۴.</ref>.
# [[رسالت پیامبر]] خارج ساختن [[مردم]] از [[ضلالت]] و [[گمراهی]] و [[هدایت]] آنان به [[نور]] [[ایمان]]،{{متن قرآن|الر كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلَى صِرَاطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ}}<ref>«الف، لام، را، (این) کتابی است که بر تو فرو فرستاده‌ایم تا مردم را به اذن پروردگارشان به سوی راه آن (خداوند) پیروزمند ستوده، از تیرگی‌ها به سوی روشنایی برون آوری» سوره ابراهیم، آیه ۱.</ref>، {{متن قرآن|رَسُولًا يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِ اللَّهِ مُبَيِّنَاتٍ لِيُخْرِجَ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَمَنْ يُؤْمِنْ بِاللَّهِ وَيَعْمَلْ صَالِحًا يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا قَدْ أَحْسَنَ اللَّهُ لَهُ رِزْقًا}}<ref>«پیامبری که بر شما آیات روشنگر خداوند را می‌خواند تا کسانی را که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند به سوی روشنایی، از تیرگی‌ها بیرون آورد و هر کس به خداوند ایمان ورزد و کاری شایسته کند، او را به بوستان‌هایی درمی‌آورد که از بن آنها جویباران روان اس» سوره طلاق، آیه ۱۱.</ref>.
# [[رسالت پیامبر]] خارج ساختن [[مردم]] از [[ضلالت]] و [[گمراهی]] و [[هدایت]] آنان به [[نور]] [[ایمان]]،{{متن قرآن|الر كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلَى صِرَاطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ}}<ref>«الف، لام، را، (این) کتابی است که بر تو فرو فرستاده‌ایم تا مردم را به اذن پروردگارشان به سوی راه آن (خداوند) پیروزمند ستوده، از تیرگی‌ها به سوی روشنایی برون آوری» سوره ابراهیم، آیه ۱.</ref>، {{متن قرآن|رَسُولًا يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِ اللَّهِ مُبَيِّنَاتٍ لِيُخْرِجَ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَمَنْ يُؤْمِنْ بِاللَّهِ وَيَعْمَلْ صَالِحًا يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا قَدْ أَحْسَنَ اللَّهُ لَهُ رِزْقًا}}<ref>«پیامبری که بر شما آیات روشنگر خداوند را می‌خواند تا کسانی را که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند به سوی روشنایی، از تیرگی‌ها بیرون آورد و هر کس به خداوند ایمان ورزد و کاری شایسته کند، او را به بوستان‌هایی درمی‌آورد که از بن آنها جویباران روان اس» سوره طلاق، آیه ۱۱.</ref>.
# [[مخالفت]] [[مشرکان]] با [[پیامبر]] و اظهار عناد آنان با تمثیل‌های ناروا، موجب [[گمراهی]] و از دست دادن زمینه [[هدایت]]: {{متن قرآن|انْظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثَالَ فَضَلُّوا}}<ref>«بنگر چگونه برای تو مثل‌ها زدند و گمراه شدند» سوره اسراء، آیه ۴۸.</ref>.
# [[مخالفت]] [[مشرکان]] با [[پیامبر]] و اظهار عناد آنان با تمثیل‌های ناروا، موجب [[گمراهی]] و از دست دادن زمینه [[هدایت]]: {{متن قرآن|انْظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثَالَ فَضَلُّوا}}<ref>«بنگر چگونه برای تو مثل‌ها زدند و گمراه شدند» سوره اسراء، آیه ۴۸.</ref>.
خط ۵۶: خط ۵۶:
'''نتیجه''': در [[آیات]] فوق این محورها مطرح گردیده است:
'''نتیجه''': در [[آیات]] فوق این محورها مطرح گردیده است:
# [[پیامبر]] بدون خواست [[خداوند]]، [[ناتوان]] از [[هدایت]] [[گمراهان]]: {{متن قرآن|إِنْ تَحْرِصْ عَلَى هُدَاهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي مَنْ يُضِلُّ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرِينَ *... مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ وَلِيًّا مُرْشِدًا}}<ref>«اگر (هم) تو بر راهنمایی‌شان آزمند باشی خداوند آن کس را که گمراه وا می‌گذارد، راهنمایی نمی‌کند و آنان را یاوری نیست *... هر که را خداوند راه نماید، رهیافته است و هر که را بیراه نهد، هرگز برای او سروری رهنما نخواهی یافت» سوره نحل، آیه ۳۷ و سوره کهف، آیه ۱۷.</ref>.
# [[پیامبر]] بدون خواست [[خداوند]]، [[ناتوان]] از [[هدایت]] [[گمراهان]]: {{متن قرآن|إِنْ تَحْرِصْ عَلَى هُدَاهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي مَنْ يُضِلُّ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرِينَ *... مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ وَلِيًّا مُرْشِدًا}}<ref>«اگر (هم) تو بر راهنمایی‌شان آزمند باشی خداوند آن کس را که گمراه وا می‌گذارد، راهنمایی نمی‌کند و آنان را یاوری نیست *... هر که را خداوند راه نماید، رهیافته است و هر که را بیراه نهد، هرگز برای او سروری رهنما نخواهی یافت» سوره نحل، آیه ۳۷ و سوره کهف، آیه ۱۷.</ref>.
# [[نمایندگان]] [[جنیان]] پس از شنیدن [[پیام]] [[وحی]] از [[پیامبر]] گفتند خطاب به [[قوم]] خودشان گفتند: [[دعوت]] کننده [[خداوند]] را - [[پیامبر]] -[[اطاعت]] کنید و به او [[ایمان]] بیاورید {{متن قرآن|يَا قَوْمَنَا أَجِيبُوا دَاعِيَ اللَّهِ<ref>منظور از {{متن قرآن|دَاعِيَ اللَّهِ}} رسول خدا است، هم چنان که در جای دیگر قرآن فرموده: {{متن قرآن|قُلْ هَذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ عَلَى بَصِيرَةٍ}} [“بگو: این راه من است که با بینش به سوی خداوند فرا می‌خوانم» سوره یوسف، آیه ۱۰۸.] (ترجمه المیزان، ج۱۸، ص۳۲۹).</ref> وَآمِنُوا بِهِ}}<ref>«ای قوم! پاسخ فراخواننده به خداوند را بدهید و به او ایمان آورید» سوره احقاف، آیه ۳۱.</ref> و ردّ [[دعوت پیامبر]] باعث [[گمراهی]] [[آشکار]]: {{متن قرآن|... وَمَنْ لَا يُجِبْ دَاعِيَ اللَّهِ فَلَيْسَ بِمُعْجِزٍ فِي الْأَرْضِ وَلَيْسَ لَهُ مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءُ أُولَئِكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«و هر که پاسخ فراخواننده به خداوند را ندهد در زمین به ستوه آورنده (ی خداوند) نیست و در برابر او سرورانی ندارد، آنان در گمراهی آشکاری خواهند بود» سوره احقاف، آیه ۳۲.</ref>، {{متن قرآن|وَمَنْ لَا يُجِبْ دَاعِيَ اللَّهِ فَلَيْسَ بِمُعْجِزٍ فِي الْأَرْضِ}}<ref>«و هر که پاسخ فراخواننده به خداوند را ندهد در زمین به ستوه آورنده (ی خداوند) نیست» سوره احقاف، آیه ۳۲.</ref> و به غیر از [[خدا]]، اولیائی ندارد که یاریش کنند، و در این باب مددش برسانند. {{متن قرآن|وَلَيْسَ لَهُ مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءُ أُولَئِكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«و در برابر او سرورانی ندارد، آنان در گمراهی آشکاری خواهند بود» سوره احقاف، آیه ۳۲.</ref> (و خلاصه [[کلام]] اینکه: کسی که [[داعی]] [[خدا]] را در دعوتش [[اجابت]] نکند به خودش [[ظلم]] کرده و نمی‌تواند [[خدا]] را عاجز کند، نه خودش مستقلاً می‌تواند [[خدا]] را با این سرکشی‌ها عاجز سازد، و نه به کمک و [[یاری]] دیگر [[اولیاء]] خود، چون غیر از [[خدا]] اولیائی ندارد. و این معنا را با جمله {{متن قرآن|أُولَئِكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«آنان در گمراهی آشکاری خواهند بود» سوره احقاف، آیه ۳۲.</ref> تمام کرده است) <ref>ترجمه تفسیر المیزان، ج۲۹، ص۱۸۳.</ref>.  
# [[نمایندگان]] [[جنیان]] پس از شنیدن [[پیام]] [[وحی]] از [[پیامبر]] گفتند خطاب به [[قوم]] خودشان گفتند: [[دعوت]] کننده [[خداوند]] را - [[پیامبر]] -[[اطاعت]] کنید و به او [[ایمان]] بیاورید {{متن قرآن|يَا قَوْمَنَا أَجِيبُوا دَاعِيَ اللَّهِ<ref>منظور از {{متن قرآن|دَاعِيَ اللَّهِ}} رسول خدا است، هم چنان که در جای دیگر قرآن فرموده: {{متن قرآن|قُلْ هَذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ عَلَى بَصِيرَةٍ}} [“بگو: این راه من است که با بینش به سوی خداوند فرا می‌خوانم» سوره یوسف، آیه ۱۰۸.] (ترجمه المیزان، ج۱۸، ص۳۲۹).</ref> وَآمِنُوا بِهِ}}<ref>«ای قوم! پاسخ فراخواننده به خداوند را بدهید و به او ایمان آورید» سوره احقاف، آیه ۳۱.</ref> و ردّ [[دعوت پیامبر]] باعث [[گمراهی]] آشکار: {{متن قرآن|... وَمَنْ لَا يُجِبْ دَاعِيَ اللَّهِ فَلَيْسَ بِمُعْجِزٍ فِي الْأَرْضِ وَلَيْسَ لَهُ مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءُ أُولَئِكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«و هر که پاسخ فراخواننده به خداوند را ندهد در زمین به ستوه آورنده (ی خداوند) نیست و در برابر او سرورانی ندارد، آنان در گمراهی آشکاری خواهند بود» سوره احقاف، آیه ۳۲.</ref>، {{متن قرآن|وَمَنْ لَا يُجِبْ دَاعِيَ اللَّهِ فَلَيْسَ بِمُعْجِزٍ فِي الْأَرْضِ}}<ref>«و هر که پاسخ فراخواننده به خداوند را ندهد در زمین به ستوه آورنده (ی خداوند) نیست» سوره احقاف، آیه ۳۲.</ref> و به غیر از [[خدا]]، اولیائی ندارد که یاریش کنند، و در این باب مددش برسانند. {{متن قرآن|وَلَيْسَ لَهُ مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءُ أُولَئِكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«و در برابر او سرورانی ندارد، آنان در گمراهی آشکاری خواهند بود» سوره احقاف، آیه ۳۲.</ref> (و خلاصه [[کلام]] اینکه: کسی که [[داعی]] [[خدا]] را در دعوتش [[اجابت]] نکند به خودش [[ظلم]] کرده و نمی‌تواند [[خدا]] را عاجز کند، نه خودش مستقلاً می‌تواند [[خدا]] را با این سرکشی‌ها عاجز سازد، و نه به کمک و [[یاری]] دیگر [[اولیاء]] خود، چون غیر از [[خدا]] اولیائی ندارد. و این معنا را با جمله {{متن قرآن|أُولَئِكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«آنان در گمراهی آشکاری خواهند بود» سوره احقاف، آیه ۳۲.</ref> تمام کرده است) <ref>ترجمه تفسیر المیزان، ج۲۹، ص۱۸۳.</ref>.  
# [[خداوند]] به پیامبرش در آغاز [[هجرت]] اعلام می‌‌کند [[غم]] مخور همان خدایی که [[موسی]] را در [[طفولیت]] به مادرش باز گرداند، همان خدایی که او را بعد از یک [[غیبت]] ده ساله از [[مصر]] به زادگاه اصلی‌اش باز گردانید و همان خدائی که [[قرآن]] را بر تو فرض کرده است تو را به سر [[زمین]] اصلی‌ات - [[مکه]] - باز می‌گرداند {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لَرَادُّكَ إِلَى مَعَادٍ}}<ref>«بی‌گمان آن کس که قرآن را بر تو واجب کرده است تو را به بازگشتگاهی باز می‌گرداند» سوره قصص، آیه ۸۵.</ref> و چراغ [[توحید]] را با دست تو در این [[سرزمین مقدس]] بر می‌افروزد. سپس می‌افزاید در برابر خیره‌سری [[مخالفان]] سرسخت بگو: [[پروردگار]] من از همه بهتر می‌داند چه کسی [[هدایت]] را از سوی او آورده، و چه کسی در ضلال مبین است {{متن قرآن|قُلْ رَبِّي أَعْلَمُ مَنْ جَاءَ بِالْهُدَى وَمَنْ هُوَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«بگو: پروردگار من بهتر می‌داند چه کسی رهنمود آورده است و چه کسی در گمراهی آشکاری است» سوره قصص، آیه ۸۵.</ref>.
# [[خداوند]] به پیامبرش در آغاز [[هجرت]] اعلام می‌‌کند [[غم]] مخور همان خدایی که [[موسی]] را در [[طفولیت]] به مادرش باز گرداند، همان خدایی که او را بعد از یک [[غیبت]] ده ساله از [[مصر]] به زادگاه اصلی‌اش باز گردانید و همان خدائی که [[قرآن]] را بر تو فرض کرده است تو را به سر [[زمین]] اصلی‌ات - [[مکه]] - باز می‌گرداند {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لَرَادُّكَ إِلَى مَعَادٍ}}<ref>«بی‌گمان آن کس که قرآن را بر تو واجب کرده است تو را به بازگشتگاهی باز می‌گرداند» سوره قصص، آیه ۸۵.</ref> و چراغ [[توحید]] را با دست تو در این [[سرزمین مقدس]] بر می‌افروزد. سپس می‌افزاید در برابر خیره‌سری [[مخالفان]] سرسخت بگو: [[پروردگار]] من از همه بهتر می‌داند چه کسی [[هدایت]] را از سوی او آورده، و چه کسی در ضلال مبین است {{متن قرآن|قُلْ رَبِّي أَعْلَمُ مَنْ جَاءَ بِالْهُدَى وَمَنْ هُوَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«بگو: پروردگار من بهتر می‌داند چه کسی رهنمود آورده است و چه کسی در گمراهی آشکاری است» سوره قصص، آیه ۸۵.</ref>.
# [[خداوند]] این مسئله را اعلام می‌‌کند [[تهمت]] [[جنون]] به [[پیامبر]] باعث [[گمراهی]] مرتکبین آن و تهمت‌زنندگان به [[رسول خدا]]{{صل}} به اینکه او دیوانه است خودشان مفتون و گمراهند، {{متن قرآن|مَا أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُونٍ}}<ref>«تو، به (برکت) نعمت پروردگارت، دیوانه نیستی» سوره قلم، آیه ۲.</ref> و به زودی گمراهیشان روشن گشته، و نیز معلوم می‌شود که [[رسول خدا]]{{صل}} [[هدایت یافته]] است {{متن قرآن|فَسَتُبْصِرُ وَيُبْصِرُونَ}}<ref>«پس به زودی می‌بینی و خواهند دید؛» سوره قلم، آیه ۵.</ref> [[هدایت]] او و [[گمراهی]] آنان به بیانی از [[خدای سبحان]] ثابت شد، (اینک در این جمله مطلب را چنین تأکید می‌کند که [[خدا]] بهتر می‌داند چه کسی از راه او به [[بیراهه]] رفته، و چه کسی راه او را یافته است، چون راه، راه او است و امر [[هدایت]] هم به دست او است، و معلوم است که صاحب راه و [[راهنما]] بهتر می‌داند چه کسی در راه او است، و چه کسی در آن نیست باز برای تأکید بیشتر می‌افزاید: پروردگارت بهتر از هر کس می‌داند چه کسی از راه او [[گمراه]] شده و او [[هدایت]] یافتگان را نیز بهتر می‌شناسد {{متن قرآن|إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ}}<ref>«بی‌گمان پروردگارت به آن کس که راه وی را گم کرده داناتر است و او به رهیافتگان داناتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۵.</ref><ref>ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۶۲۰.</ref>. چرا که راه، راه اوست؛ و او بهتر از هر کس راه خود را می‌شناسد، و به این ترتیب به [[پیامبر اسلام]]{{صل}} [[اطمینان]] بیشتر می‌دهد که او در مسیر [[هدایت]] و دشمنانش در مسیر ضلالتند.  
# [[خداوند]] این مسئله را اعلام می‌‌کند [[تهمت]] [[جنون]] به [[پیامبر]] باعث [[گمراهی]] مرتکبین آن و تهمت‌زنندگان به [[رسول خدا]]{{صل}} به اینکه او دیوانه است خودشان مفتون و گمراهند، {{متن قرآن|مَا أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُونٍ}}<ref>«تو، به (برکت) نعمت پروردگارت، دیوانه نیستی» سوره قلم، آیه ۲.</ref> و به زودی گمراهیشان روشن گشته، و نیز معلوم می‌شود که [[رسول خدا]]{{صل}} [[هدایت یافته]] است {{متن قرآن|فَسَتُبْصِرُ وَيُبْصِرُونَ}}<ref>«پس به زودی می‌بینی و خواهند دید؛» سوره قلم، آیه ۵.</ref> [[هدایت]] او و [[گمراهی]] آنان به بیانی از [[خدای سبحان]] ثابت شد، (اینک در این جمله مطلب را چنین تأکید می‌کند که [[خدا]] بهتر می‌داند چه کسی از راه او به [[بیراهه]] رفته، و چه کسی راه او را یافته است، چون راه، راه او است و امر [[هدایت]] هم به دست او است، و معلوم است که صاحب راه و [[راهنما]] بهتر می‌داند چه کسی در راه او است، و چه کسی در آن نیست باز برای تأکید بیشتر می‌افزاید: پروردگارت بهتر از هر کس می‌داند چه کسی از راه او [[گمراه]] شده و او [[هدایت]] یافتگان را نیز بهتر می‌شناسد {{متن قرآن|إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ}}<ref>«بی‌گمان پروردگارت به آن کس که راه وی را گم کرده داناتر است و او به رهیافتگان داناتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۵.</ref><ref>ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۶۲۰.</ref>. چرا که راه، راه اوست؛ و او بهتر از هر کس راه خود را می‌شناسد، و به این ترتیب به [[پیامبر اسلام]]{{صل}} [[اطمینان]] بیشتر می‌دهد که او در مسیر [[هدایت]] و دشمنانش در مسیر ضلالتند.  
خط ۷۳: خط ۷۳:
# [[بهانه‌جویی]] و برخورد عنادآلود [[کافران]] نسبت [[قرآن]] و [[پیامبر]] باعث [[گمراهی]] آنان {{متن قرآن|وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً}}<ref>«و کافران گفتند: چرا قرآن بر او یکجا فرو فرستاده نشده است؟ این چنین (فرو فرستاده‌ایم) تا دلت را بدان استوار داریم و آن را (بر تو) بسیار آرام خواندیم» سوره فرقان، آیه ۳۲.</ref> و سقوط در [[جهنم]] {{متن قرآن|الَّذِينَ يُحْشَرُونَ عَلَى وُجُوهِهِمْ إِلَى جَهَنَّمَ}}<ref>«کسانی که به رو درافتاده، به سوی دوزخ گرد آورده می‌شوند» سوره فرقان، آیه ۳۴.</ref> و در نتیجه اعمالشان [[جایگاه]] [[بدی]] در انتظارشان است {{متن قرآن|أُولَئِكَ شَرٌّ مَكَانًا وَأَضَلُّ سَبِيلًا}}<ref>«بد جایگاه‌تر و گمراه‌ترند» سوره فرقان، آیه ۳۴.</ref>.
# [[بهانه‌جویی]] و برخورد عنادآلود [[کافران]] نسبت [[قرآن]] و [[پیامبر]] باعث [[گمراهی]] آنان {{متن قرآن|وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً}}<ref>«و کافران گفتند: چرا قرآن بر او یکجا فرو فرستاده نشده است؟ این چنین (فرو فرستاده‌ایم) تا دلت را بدان استوار داریم و آن را (بر تو) بسیار آرام خواندیم» سوره فرقان، آیه ۳۲.</ref> و سقوط در [[جهنم]] {{متن قرآن|الَّذِينَ يُحْشَرُونَ عَلَى وُجُوهِهِمْ إِلَى جَهَنَّمَ}}<ref>«کسانی که به رو درافتاده، به سوی دوزخ گرد آورده می‌شوند» سوره فرقان، آیه ۳۴.</ref> و در نتیجه اعمالشان [[جایگاه]] [[بدی]] در انتظارشان است {{متن قرآن|أُولَئِكَ شَرٌّ مَكَانًا وَأَضَلُّ سَبِيلًا}}<ref>«بد جایگاه‌تر و گمراه‌ترند» سوره فرقان، آیه ۳۴.</ref>.
# [[اطاعت از خدا]] و [[پیامبر]] [[مانع]] [[گمراهی]]: و دچار [[حسرت]] و [[پشیمانی]] شدن در [[دوزخ]] {{متن قرآن|يَوْمَ تُقَلَّبُ وُجُوهُهُمْ فِي النَّارِ يَقُولُونَ يَا لَيْتَنَا أَطَعْنَا اللَّهَ وَأَطَعْنَا الرَّسُولَا}}<ref>«روزی که چهره‌های آنان در آتش گردانده شود می‌گویند: ای کاش از خداوند و پیامبر فرمان برده بودیم» سوره احزاب، آیه ۶۶.</ref>.  
# [[اطاعت از خدا]] و [[پیامبر]] [[مانع]] [[گمراهی]]: و دچار [[حسرت]] و [[پشیمانی]] شدن در [[دوزخ]] {{متن قرآن|يَوْمَ تُقَلَّبُ وُجُوهُهُمْ فِي النَّارِ يَقُولُونَ يَا لَيْتَنَا أَطَعْنَا اللَّهَ وَأَطَعْنَا الرَّسُولَا}}<ref>«روزی که چهره‌های آنان در آتش گردانده شود می‌گویند: ای کاش از خداوند و پیامبر فرمان برده بودیم» سوره احزاب، آیه ۶۶.</ref>.  
# [[گمراه]] شدن از راه [[پیامبر]] و [[مسلمانان]]، موجب گرفتار شدن به [[دوزخ]]: {{متن قرآن|وَمَنْ يُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُ الْهُدَى وَيَتَّبِعْ غَيْرَ سَبِيلِ الْمُؤْمِنِينَ نُوَلِّهِ مَا تَوَلَّى وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَسَاءَتْ مَصِيرًا}}<ref>«و هر کس پس از آنکه به روشنی رهنمود یافت با پیامبر مخالفت ورزد و از راهی جز راه مؤمنان پیروی کند وی را با آنچه بدان روی آورده است وامی‌نهیم و وی را به دوزخ می‌افکنیم و این بد پایانه‌ای است!» سوره نساء، آیه ۱۱۵.</ref> و [[نافرمانی]] از خد او [[رسول]] {{متن قرآن|وَمَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ}}<ref>«و هر کس با خداوند و فرستاده او نافرمانی ورزد» سوره نساء، آیه ۱۴.</ref> باعث [[گمراهی]] [[آشکار]] {{متن قرآن|فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا مُبِينًا}}<ref>«به گمراهی آشکاری افتاده است» سوره احزاب، آیه ۳۶.</ref>.
# [[گمراه]] شدن از راه [[پیامبر]] و [[مسلمانان]]، موجب گرفتار شدن به [[دوزخ]]: {{متن قرآن|وَمَنْ يُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُ الْهُدَى وَيَتَّبِعْ غَيْرَ سَبِيلِ الْمُؤْمِنِينَ نُوَلِّهِ مَا تَوَلَّى وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَسَاءَتْ مَصِيرًا}}<ref>«و هر کس پس از آنکه به روشنی رهنمود یافت با پیامبر مخالفت ورزد و از راهی جز راه مؤمنان پیروی کند وی را با آنچه بدان روی آورده است وامی‌نهیم و وی را به دوزخ می‌افکنیم و این بد پایانه‌ای است!» سوره نساء، آیه ۱۱۵.</ref> و [[نافرمانی]] از خد او [[رسول]] {{متن قرآن|وَمَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ}}<ref>«و هر کس با خداوند و فرستاده او نافرمانی ورزد» سوره نساء، آیه ۱۴.</ref> باعث [[گمراهی]] آشکار {{متن قرآن|فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا مُبِينًا}}<ref>«به گمراهی آشکاری افتاده است» سوره احزاب، آیه ۳۶.</ref>.
# [[خداوند]] [[پیامبر]] را با [[وصف]] [[رسول]] مخاطب قرار داده {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ...}}<ref>«ای پیامبر!» سوره مائده، آیه ۴۱.</ref> و می‌‌فرماید از [[اعمال]] [[منافقان]] داخلی و [[یهود]] که با [[جاسوسی]] و [[تحریف]] برای گمرا ه کردن [[مردم]] و تثبیت [[موقعیت]] منفعت‌طلبانه خویش تلاش می‌‌کنند ناراحت نباش {{متن قرآن|لَا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قَالُوا آمَنَّا بِأَفْوَاهِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ وَمِنَ الَّذِينَ هَادُوا سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ}}<ref>«ای پیامبر! آنان که در کفر شتاب می‌ورزند تو را اندوهگین نکنند، همان کسانی که به زبان می‌گفتند ایمان آورده‌ایم در حالی که دل‌هاشان ایمان نیاورده است و یهودیانی که به دروغ گوش می‌سپارند جاسوسان گروهی دیگرند که نزد تو نیامده‌اند» سوره مائده، آیه ۴۱.</ref> که نتیجه این [[اعمال]] در [[دنیا]] برای آنان رسوائی {{متن قرآن|لَهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ}}<ref>«آنها در دنیا، خواری» سوره بقره، آیه ۱۱۴.</ref> و در [[آخرت]] برایشان عذابی بزرگ خواهد بود {{متن قرآن|وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«و در جهان واپسین عذابی سترگ دارند» سوره بقره، آیه ۱۱۴.</ref>.
# [[خداوند]] [[پیامبر]] را با [[وصف]] [[رسول]] مخاطب قرار داده {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ...}}<ref>«ای پیامبر!» سوره مائده، آیه ۴۱.</ref> و می‌‌فرماید از [[اعمال]] [[منافقان]] داخلی و [[یهود]] که با [[جاسوسی]] و [[تحریف]] برای گمرا ه کردن [[مردم]] و تثبیت [[موقعیت]] منفعت‌طلبانه خویش تلاش می‌‌کنند ناراحت نباش {{متن قرآن|لَا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قَالُوا آمَنَّا بِأَفْوَاهِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ وَمِنَ الَّذِينَ هَادُوا سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ}}<ref>«ای پیامبر! آنان که در کفر شتاب می‌ورزند تو را اندوهگین نکنند، همان کسانی که به زبان می‌گفتند ایمان آورده‌ایم در حالی که دل‌هاشان ایمان نیاورده است و یهودیانی که به دروغ گوش می‌سپارند جاسوسان گروهی دیگرند که نزد تو نیامده‌اند» سوره مائده، آیه ۴۱.</ref> که نتیجه این [[اعمال]] در [[دنیا]] برای آنان رسوائی {{متن قرآن|لَهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ}}<ref>«آنها در دنیا، خواری» سوره بقره، آیه ۱۱۴.</ref> و در [[آخرت]] برایشان عذابی بزرگ خواهد بود {{متن قرآن|وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«و در جهان واپسین عذابی سترگ دارند» سوره بقره، آیه ۱۱۴.</ref>.
==بی‌فایده بودن [[نجات]] از [[ضلالت]] برای برخی از افراد==
==بی‌فایده بودن [[نجات]] از [[ضلالت]] برای برخی از افراد==
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش