جهاد در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

جهاد در لغت، به معنای [[رنج]] و [[طاقت]] است<ref>لغت‌نامه دهخدا، ج۵، ص۷۹۲۰؛ ریاض المسائل، ج۷، ص۴۶۱؛ فقه القرآن، ج۱، ص۳۲۸.</ref> و در اصطلاح، از مسائل مربوط به [[سیاست خارجی اسلام]] و به معنای [[کارزار]] کردن با [[دشمنان خدا]] و [[مبارزه]] با کسانی است که بر [[مسلمانان]] [[شمشیر]] می‌کشند<ref>{{متن قرآن|وَقَاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَلَا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ}} «و در راه خداوند با آنان که با شما جنگ می‌کنند، جنگ کنید اما تجاوز نکنید که خداوند تجاوزکاران را دوست نمی‌دارد» سوره بقره، آیه ۱۹۰؛ ریاض المسائل، ج۷، ص۴۴۱؛ شرح لمعه، ج۲، ص۳۸۰؛ جواهر الکلام، ج۲۱، ص۳.</ref>. [[اسلام]]، [[دینی]] است که برپایه [[صلح]] و [[صفا]] بنا شده و همواره در طول [[تاریخ]]، از پیشنهاد صلح استقبال نموده و جهاد را محدود به مواردی خاصّ، چون [[جهاد با مشرکان]]، [[اهل بغی]] و [[دشمنان دین خدا]] می‌داند<ref>نهج البلاغة، نامه ۵۳؛ شرایع الاسلام، ج۱، ص۳۱۰؛ شرح لمعه، ج۲، ص۳۸۶.</ref>. [[هدف]] از جهاد در اسلام، [[جلب خشنودی پروردگار]]، برقرار ساختن [[عدالت اجتماعی]]، پیاده کردن [[دستورات الهی]] و [[حمایت]] از افرادی است که در معرض [[گمراهی]] و خطر قرار گرفته‌اند.

نخستین [[فرمان جهاد]]، با [[آیه]] {{متن قرآن|أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَى نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ}}<ref>«به کسانی که بر آنها جنگ تحمیل می‌شود اجازه (ی جهاد) داده شد زیرا ستم دیده‌اند و بی‌گمان خداوند بر یاری آنان تواناست» سوره حج، آیه ۳۹.</ref>، در [[سال دوم هجری]] صادر شده است. برخی، آیه {{متن قرآن|وَقَاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَلَا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ}}<ref>«و در راه خداوند با آنان که با شما جنگ می‌کنند، جنگ کنید اما تجاوز نکنید که خداوند تجاوزکاران را دوست نمی‌دارد» سوره بقره، آیه ۱۹۰.</ref>، و برخی دیگر، آیه {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيَقْتُلُونَ وَيُقْتَلُونَ وَعْدًا عَلَيْهِ حَقًّا فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ وَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذِي بَايَعْتُمْ بِهِ وَذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ}}<ref>«همانا خداوند از مؤمنان، خودشان و دارایی‌هاشان را خریده است در برابر اینکه بهشت از آن آنها باشد؛ در راه خداوند کارزار می‌کنند، می‌کشند و کشته می‌شوند بنا به وعده‌ای راستین که بر عهده او در تورات و انجیل و قرآن است و وفادارتر از خداوند به پیمان خویش کیست؟ پس به داد و ستدی که کرده‌اید شاد باشید و آن است که رستگاری سترگ است» سوره توبه، آیه ۱۱۱.</ref> را نخستین [[فرمان جهاد]] می‌دانند. [[جهاد]]، به [[جهاد با مال]] و [[جهاد با جان|جان]]، [[جهاد اصغر]] ([[جنگ با دشمن]]) و [[جهاد اکبر]] ([[مبارزه با نفس]])، و نیز [[جهاد ابتدایی]] و [[جهاد دفاعی]] تقسیم شده است<ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۷۴.</ref>.