تقلید در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

[[تقلید]] از ریشه "ق ـ ل ـ د" در لغت به معنای وابسته کردن امری به امر دیگر و اتصال میان آنان آمده است <ref>التحقیق، ج ۹، ص ۳۰۶، "قلد".</ref> و به تناسب همین معنا، این واژه در موارد دیگری همچون نهادن چیزی بر گردن دیگری،<ref>مقاییس اللغه، ج ۵، ص ۱۹؛ لسان العرب، ج ۳، ص ۳۶۵ - ۳۶۷؛ مجمع البحرین، ج ۳، ص ۵۴۰ - ۵۴۱، "قلد".</ref> بستن [[شمشیر]] به کمر <ref>المصباح، ص ۵۱۳؛ التحقیق، ج ۹، ص ۳۰۶، "قلد".</ref> و کاری را بر عهده کسی گذاشتن <ref>المصباح، ص ۵۱۲ - ۵۱۳؛ لسان العرب، ج ۳، ص ۳۶۵ - ۳۶۷؛ مجمع البحرین، ج ۳، ص ۵۴۰ - ۵۴۱، "قلد".</ref> به کار رفته است. در اصطلاح عام، [[تقلید]] عبارت است از [[پیروی]] کردن از فرد یا افرادی بدون [[تأمل]] و دقت و بدون دریافتن [[حقیقت]] [[امر]] <ref>لغت نامه، ج ۵، ص ۶۸۸۵؛ فرهنگ بزرگ سخن، ج ۳، ص ۱۸۳۶، "تقلید".</ref> و به تعبیر دیگر، همرنگی با [[جماعت]] و پیروی محض از دیگران در مسائل [[اجتماعی]] و [[اخلاقی]] بدون [[تصمیم‌گیری]] مستقل و مسئولانه.<ref>فرهنگ علوم سیاسی، ص ۸۰.</ref> در [[علم]] [[فقه]] نیز، تقلید دو اصطلاح دارد:

#تقلید در مسائل و [[احکام دین]] که برای آن تعاریف گوناگونی ذکر شده است؛ از جمله پذیرش گفته فردی دیگر بدون درخواست [[حجت]] و دلیل،<ref>المستصفی، ص ۳۷۰، ۳۷۲؛ معارج الاصول، ص ۱۹۹؛ القاموس الفقهی، ص ۳۰۸.</ref> [[التزام]] شخص به نظر [[مجتهد]] حتی اگر به فتوای او عمل نکرده باشد؛<ref>العروة الوثقی، ج ۱، ص ۴؛ التنقیح، ج ۱، ص ۷۸؛ مصباح الاصول، ج ۳، ص ۴۴۷.</ref> اما بیشتر [[فقها]] تقلید را عمل کردن به استناد نظر دیگری یا دیدگاه مجتهد <ref>مستمسک العروه، ج ۱، ص ۹۹؛ نهایة الاحکام، ج ۱، ص ۳۹۸؛ معالم الدین، ص ۲۳۶.</ref> بدون درخواست دلیل از او دانسته‌اند، اعم از اینکه [[التزام]] [[قلبی]] به این دیدگاه باشد یا نباشد <ref>مصباح المنهاج، ص ۲۱.</ref> و از آن رو به این [[عمل]] [[تقلید]] گفته‌اند که مقلِّد عمل خود را از جهت مطلوب یا مبغوض بودن یا صحت و بطلان بر عهده [[مجتهد]] می‌‌گذارد.<ref>مصطلحات الفقه، ص ۱۵۷؛ الرسالة السعدیه، ص ۹؛ مجمع البحرین، ج ۳، ص ۵۴۱.</ref> به تقلید کننده "مقلِّد"،<ref>رسائل کرکی، ج ۳، ص ۱۷۵؛ العروة الوثقی، ج ۱، ص ۸.</ref> به مجتهدی که از او تقلید می‌‌شود "مقلَّد" <ref>جامع المقاصد، ج ۲، ص ۷۲؛ الحدائق، ج ۶، ص ۴۰۵؛ اعانة الطالبین، ج ۲، ص ۷۰.</ref> و به مسائل و موضوعاتی که در آن تقلید می‌‌شود "مُقَلِّدٌ فیه"<ref>التقلید، ص ۷۱.</ref> گفته می‌‌شود. مقلدٌ فیه گاه از [[عقاید]] و [[اصول دین]] است که در منابع [[اصول فقه]] از چنین [[تقلیدی]] به "تقلید در اصول دین"<ref>العده، ج ۳، ص ۱۱۶؛ المحصول، ج ۶، ص ۹۱؛ الاجتهاد والتقلید، خویی، ص ۹۱.</ref> یا "تقلید در عقلیات"<ref>القواعد والفوائد، ج ۱، ص ۳۱۹؛ الاحکام، ج ۴، ص ۲۰۵؛ نضد القواعد الفقهیه، ص ۴۸۹.</ref> تعبیر می‌‌شود؛ و گاه [[احکام]] و [[فروع]] عملی [[دین]] است که آن را "تقلید در فروع"<ref>الاحکام، ج ۴، ص ۲۲۵؛ مستمسک العروه، ج ۱، ص ۴۶؛ الاجتهاد و التقلید، خویی، ص ۴۱۳.</ref> یا "تقلید در سمعیات"<ref>فرائد الاصول، ج ۱، ص ۵۷۳؛ القواعد و الفوائد، ج ۱، ص ۳۱۹.</ref> می‌‌گویند.<ref>[[محمد صادق یوسفی مقدم|یوسفی مقدم، محمد صادق]]؛ [[تقلید (مقاله)|مقاله "تقلید"]]؛ [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۸ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]] ج۸.</ref>