صلح حدیبیه در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

صلح حدیبیه در قرآن (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۱ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۳۷

۱۲ بایت حذف‌شده ، ‏۱۱ ژوئن ۲۰۲۱

جز

جایگزینی متن - 'نفر' به 'نفر'

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۶۶۰

ویرایش

@@ خط ۳۰: / خط ۳۰: @@
 #اگر کسی بی‌اجازه [[ولیّ]] خود نزد محمد رفت، باید به [[مکه]] باز گردانده شود و چنانچه کسی از [[اصحاب محمد]] به سوی قریش باز گردد، به سوی محمد بازگردانده نمی‌شود.
 #[[محمد]] و اصحابش امسال را باز گردند و سال [[آینده]] برای سه [[روز]] در مکه می‌مانند و جز [[سلاح]] مسافر که [[شمشیر]] غلاف شده است، [[سلاح]] دیگر نداشته باشند.<ref>تاریخ طبری، ج ۲، ص ۲۸۱؛ انساب الاشراف، ج ۱، ص ۳۵۰؛ الطبقات، ج ۲، ص ۷۷. </ref>
-در گزارش دیگری این نکته نیز آمده است که هریک از اصحاب محمد که برای [[حج]] یا [[عمره]] به مکه می‌آیند امنیت خواهد داشت، چنان‌که هر [[نفر]] [[قریشی]] که برای رفتن به [[شام]] یا [[مصر]] از [[مدینه]] بگذرد، [[جان]] و مالش در [[امان]] خواهد بود.<ref> انساب الاشراف، ج ۱، ص ۳۵۱. </ref> شرط سوم این [[پیمان]] بر [[مسلمانان]] سنگین بود و [[حضرت]] برای [[آرامش]] آنها فرمود: اگر کسی از ما پیش آنها برود، از [[رحمت خدا]] به دور باشد و چنانچه کسی پیش ما آید، او را باز می‌گردانیم؛ اگر [[اسلام]] او [[حقیقی]] باشد، [[خدا]] برای او گشایشی خواهد کرد. ماجرایی که در پذیرش این شرط [[عواطف]] مسلمانان را جریحه‌دار کرد این بود که پیش از [[نوشتن]] [[عهدنامه]] و به گزارشی پیش از نوشتن این شرط، [[ابو جندل]] فرزند [[سهیل بن عمرو]] پنهانی از [[مکه]] بیرون آمد و در حالی که در [[غل و زنجیر]] بود، به مسلمانان پیوست. [[سهیل]] بر او سیلی محکمی نواخت و استرداد او را براساس توافق [[طلب]] کرد و گفت که تا او باز گردانده نشود، قراردادی [[امضا]] نخواهد شد.
+در گزارش دیگری این نکته نیز آمده است که هریک از اصحاب محمد که برای [[حج]] یا [[عمره]] به مکه می‌آیند امنیت خواهد داشت، چنان‌که هر نفر [[قریشی]] که برای رفتن به [[شام]] یا [[مصر]] از [[مدینه]] بگذرد، [[جان]] و مالش در [[امان]] خواهد بود.<ref> انساب الاشراف، ج ۱، ص ۳۵۱. </ref> شرط سوم این [[پیمان]] بر [[مسلمانان]] سنگین بود و [[حضرت]] برای [[آرامش]] آنها فرمود: اگر کسی از ما پیش آنها برود، از [[رحمت خدا]] به دور باشد و چنانچه کسی پیش ما آید، او را باز می‌گردانیم؛ اگر [[اسلام]] او [[حقیقی]] باشد، [[خدا]] برای او گشایشی خواهد کرد. ماجرایی که در پذیرش این شرط [[عواطف]] مسلمانان را جریحه‌دار کرد این بود که پیش از [[نوشتن]] [[عهدنامه]] و به گزارشی پیش از نوشتن این شرط، [[ابو جندل]] فرزند [[سهیل بن عمرو]] پنهانی از [[مکه]] بیرون آمد و در حالی که در [[غل و زنجیر]] بود، به مسلمانان پیوست. [[سهیل]] بر او سیلی محکمی نواخت و استرداد او را براساس توافق [[طلب]] کرد و گفت که تا او باز گردانده نشود، قراردادی [[امضا]] نخواهد شد.
 [[پیامبر]]{{صل}} که به دنبال [[صلح]] بود [[ابوجندل]] را باز گرداند و در برابر ناله‌های ملتمسانه او که از مسلمانان کمک می‌خواست فرمود: [[صبور]] باش! خدا برای تو و دیگران [[گشایش]] قرار خواهد داد. در این هنگام نیز مسلمانان [[اشک]] ریختند و بر اساس [[نقلی]]، در اینجا بود که [[عمر]] به پیامبر{{صل}} [[اعتراض]] کرد.<ref> المغازی، ج ۲، ص ۶۰۷ - ۶۰۸. </ref> در پی [[قرارداد صلح]]، [[قبیله خزاعه]] با [[رسول خدا]]{{صل}} و [[قبیله]] بکر با [[قریش]] همپیمان شدند و چندی بعد، تعرض همین قبیله بکر به [[خزاعه]] مقدمات [[نقض]] [[قرارداد]] و [[فتح مکه]] را در [[سال ۸ هجری]] فراهم آورد.<ref> المغازی، ج ۲، ص ۶۱۲. </ref> پس از [[معاهده]]، پیامبر{{صل}} و مسلمانان شتران خود را [[قربانی]] کردند و سپس سر را تراشیدند و از [[احرام]] خارج شدند. از مجموع گزارش‌های موجود از این [[مقطع]] [[تاریخی]] برداشت می‌شود که بسیاری از [[صحابه]] از پذیرش مفاد این پیمان [[رضایت]] نداشته یا دست کم دچار تردید بودند و تأخیرشان در [[اجابت]] [[فرمان پیامبر]] اکرم{{صل}} در [[قربانی کردن]] شتران و تراشیدن سر، [[گواهی]] بر این ادعاست.<ref> المغازی، ج ۲، ص ۶۱۳؛ دلائل النبوه، ج ۴، ص ۱۰۶. </ref> به نظر می‌رسد که می‌توان [[بحران]] و [[ناآرامی]] [[روحی]] [[مؤمنان]] از این رخداد را از [[آیه]] {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدَادُوا إِيمَانًا مَعَ إِيمَانِهِمْ وَلِلَّهِ جُنُودُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَكَانَ اللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا}}<ref>«اوست که آرامش را در دل مؤمنان فرو فرستاد تا ایمانی بر ایمانشان بیفزایند و سپاهیان آسمان‌ها و زمین از آن خداوند است و خداوند دانایی فرزانه است» سوره فتح، آیه ۴.</ref> نیز دریافت، زیرا این آیه از [[نزول]] [[آرامش]] در دل‌های مؤمنان پس از واقعه [[حدیبیه]] خبر می‌دهد <ref>[[علی خراسانی|خراسانی، علی]]، [[حدیبیه (مقاله)|مقاله "صلح حدیبیه"]]، [[ دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۰ (کتاب)| دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۰.</ref>
@@ خط ۴۹: / خط ۴۹: @@
 #مسلمانان مجالی یافتند تا در سال بعدی با آزادی و بی‌درگیری [[عمره]] بگزارند و به همه نشان دهند که برخلاف [[تبلیغات]] قریش آنان نیز مکه را بزرگ می‌شمارند و به عمره، [[حج]] و [[قربانی]] پایبندند که از [[سنن]] برجای مانده [[ابراهیم]] و [[اسماعیل]]{{ع}} است.<ref>مکاتیب الرسول، ج ۳، ص ۹۴ - ۹۷.</ref>
-از شواهد تأثیرات مثبت این [[عهدنامه]] آن است که همراهان پیامبر{{صل}} در حدیبیه نزدیک ۱۵۰۰ [[نفر]] بودند؛ ولی در کمتر از دو سال در [[فتح مکه]] بیش از ۱۰۰۰۰۰ [[نفر]] [[لشکر اسلام]] را [[همراهی]] می‌کردند. [[امام صادق]]{{ع}} [[پیمان]] [[حدیبیه]] را سودمندترین حادثه در [[تاریخ زندگانی پیامبر]]{{صل}} خواند.<ref>مناقب، ج ۱، ص ۱۷۵.</ref> بزرگی پیروزی‌های به دست آمده و تحقق فتح‌المبین وقتی روشن‌تر می‌شود که بدانیم بر اساس محاسبات ظاهری، گروهی اندک و بی ساز و برگ نظامی در برابر سپاهی انبوه از [[دشمن]] کینه‌توز و زخم‌خورده که از استقرار در کنار خانه‌های خویش سود می‌بردند، محکوم به شکست‌اند، چنان‌که بدویان اطراف [[مدینه]] برپایه علل طبیعی چنین تحلیلی داشتند.
+از شواهد تأثیرات مثبت این [[عهدنامه]] آن است که همراهان پیامبر{{صل}} در حدیبیه نزدیک ۱۵۰۰ نفر بودند؛ ولی در کمتر از دو سال در [[فتح مکه]] بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر [[لشکر اسلام]] را [[همراهی]] می‌کردند. [[امام صادق]]{{ع}} [[پیمان]] [[حدیبیه]] را سودمندترین حادثه در [[تاریخ زندگانی پیامبر]]{{صل}} خواند.<ref>مناقب، ج ۱، ص ۱۷۵.</ref> بزرگی پیروزی‌های به دست آمده و تحقق فتح‌المبین وقتی روشن‌تر می‌شود که بدانیم بر اساس محاسبات ظاهری، گروهی اندک و بی ساز و برگ نظامی در برابر سپاهی انبوه از [[دشمن]] کینه‌توز و زخم‌خورده که از استقرار در کنار خانه‌های خویش سود می‌بردند، محکوم به شکست‌اند، چنان‌که بدویان اطراف [[مدینه]] برپایه علل طبیعی چنین تحلیلی داشتند.
 افزون بر مباحث پیش‌گفته، امور دیگری [[تفسیر]] [[فتح المبین]] به [[صلح حدیبیه]] را [[تأیید]] می‌کنند: