پرش به محتوا

احمد بن موسی الکاظم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'دوازده' به 'دوازده'
جز (جایگزینی متن - 'نفر' به 'نفر')
جز (جایگزینی متن - 'دوازده' به 'دوازده')
خط ۲۵: خط ۲۵:
جنید شیرازی [[معتقد]] است ایشان به قصد [[خونخواهی]] امام رضا{{ع}} از مأمون با سپاهی متشکل از [[خاندان]] و شیعیان عازم [[خراسان]] و مرو شد<ref>تذکره هزار مزار، ص۳۳۳.</ref>. برخی منابع دیگر حرکت کاروان احمد بن موسی{{ع}} را متعلق به زمانی پیش از [[شهادت امام رضا]]{{ع}} می‌دانند و بر این باورند که احمد بن موسی{{ع}} آنگاه که از [[توطئه]] مأمون [[آگاه]] شد، قصد مرو کرد و در نزدیکی [[شیراز]] با [[سپاه]] [[حاکم]] وقت، قتلغ خان، مواجه شد و در آنجا بود که از شهادت امام رضا{{ع}} آگاه شد<ref>بحار الأنوار، ج۴۸، ص۳۰۸؛ آثار عجم، ج۲، ص۷۴۵.</ref>. فارغ از اینکه احمد بن موسی{{ع}} در چه زمانی قصد مرو کرده، آشکار است که ایشان به قصد [[حمایت]] و [[یاری امام]] [[رضا]]{{ع}} از مدینه حرکت کرده و موفق به [[دیدار امام]] نشده است. البته برخی از منابع متأخر معتقدند که احمد بن موسی{{ع}} و کثیری از خاندان و شیعیان امام رضا{{ع}} که در میانه [[راه]] بدیشان پیوستند و کاروانی حدوداً پانزده‌هزار نفری را تشکیل می‌دادند، با اجازه پیشینی که از مأمون گرفته بودند، راهی خراسان شدند و در نزدیکی‌های شیراز توسط حاکم [[فارس]] متوقف و امر به بازگشت شدند. علت این امر را [[وحشت]] مأمون و [[کارگزاران]] وی از [[جمعیت]] بسیار کاروان مزبور دانسته‌اند<ref>شب‌های پیشاور، ص۱۱۷-۱۱۵.</ref>.
جنید شیرازی [[معتقد]] است ایشان به قصد [[خونخواهی]] امام رضا{{ع}} از مأمون با سپاهی متشکل از [[خاندان]] و شیعیان عازم [[خراسان]] و مرو شد<ref>تذکره هزار مزار، ص۳۳۳.</ref>. برخی منابع دیگر حرکت کاروان احمد بن موسی{{ع}} را متعلق به زمانی پیش از [[شهادت امام رضا]]{{ع}} می‌دانند و بر این باورند که احمد بن موسی{{ع}} آنگاه که از [[توطئه]] مأمون [[آگاه]] شد، قصد مرو کرد و در نزدیکی [[شیراز]] با [[سپاه]] [[حاکم]] وقت، قتلغ خان، مواجه شد و در آنجا بود که از شهادت امام رضا{{ع}} آگاه شد<ref>بحار الأنوار، ج۴۸، ص۳۰۸؛ آثار عجم، ج۲، ص۷۴۵.</ref>. فارغ از اینکه احمد بن موسی{{ع}} در چه زمانی قصد مرو کرده، آشکار است که ایشان به قصد [[حمایت]] و [[یاری امام]] [[رضا]]{{ع}} از مدینه حرکت کرده و موفق به [[دیدار امام]] نشده است. البته برخی از منابع متأخر معتقدند که احمد بن موسی{{ع}} و کثیری از خاندان و شیعیان امام رضا{{ع}} که در میانه [[راه]] بدیشان پیوستند و کاروانی حدوداً پانزده‌هزار نفری را تشکیل می‌دادند، با اجازه پیشینی که از مأمون گرفته بودند، راهی خراسان شدند و در نزدیکی‌های شیراز توسط حاکم [[فارس]] متوقف و امر به بازگشت شدند. علت این امر را [[وحشت]] مأمون و [[کارگزاران]] وی از [[جمعیت]] بسیار کاروان مزبور دانسته‌اند<ref>شب‌های پیشاور، ص۱۱۷-۱۱۵.</ref>.


اینکه کاروان همراه احمد بن موسی{{ع}} متشکل از چند نفر بوده محل تردید است. منابع تعداد کاروانیان را هفتصد<ref>بحر الأنساب، ص۱۴۵.</ref>، سه هزار تا شش هزار<ref>زندگی سیاسی هشتمین امام، ص۲۱۴.</ref>، [[دوازده]] هزار<ref>قیام سادات علوی، ص۱۶۹.</ref> و پانزده هزار<ref>شب‌های پیشاور، ص۱۱۷.</ref> گفته‌اند. در باب مسیر این کاروان نیز اختلاف‌نظر وجود دارد. بیشتر منابع معتقدند این کاروان از [[اهواز]] و [[شیراز]] راهی [[خراسان]] بود، اما در نزدیکی‌های شیراز متوقف شد و پس از [[جنگی]] خونین بسیاری از آنان در همین منطقه به [[شهادت]] رسیده و به [[خاک]] سپرده شدند<ref>شد الإزار فی حط الأوزار، ص۲۸۹؛ شیراز نامه، ص۱۹۰- ۱۹۱؛ تذکره هزار مزار، ص۳۳۳؛ آثار عجم، ج۲، ص۷۴۵؛ نزهة القلوب، ص۱۱۶؛ رحلة ابن بطوطة، ج۲، ص۴۷.</ref>. برخی نیز معتقدند که آنان به رغم جنگ‌های خونینی که با [[حاکمان]] [[قم]] و [[ری]] داشتند، از قم و ری به خراسان رفتند، اما در اسفراین کشته شدند و در همین [[سرزمین]] نیز به خاک سپرده شدند<ref>أعیان الشیعة، ج۳، ص۱۹۲.</ref>.
اینکه کاروان همراه احمد بن موسی{{ع}} متشکل از چند نفر بوده محل تردید است. منابع تعداد کاروانیان را هفتصد<ref>بحر الأنساب، ص۱۴۵.</ref>، سه هزار تا شش هزار<ref>زندگی سیاسی هشتمین امام، ص۲۱۴.</ref>، دوازده هزار<ref>قیام سادات علوی، ص۱۶۹.</ref> و پانزده هزار<ref>شب‌های پیشاور، ص۱۱۷.</ref> گفته‌اند. در باب مسیر این کاروان نیز اختلاف‌نظر وجود دارد. بیشتر منابع معتقدند این کاروان از [[اهواز]] و [[شیراز]] راهی [[خراسان]] بود، اما در نزدیکی‌های شیراز متوقف شد و پس از [[جنگی]] خونین بسیاری از آنان در همین منطقه به [[شهادت]] رسیده و به [[خاک]] سپرده شدند<ref>شد الإزار فی حط الأوزار، ص۲۸۹؛ شیراز نامه، ص۱۹۰- ۱۹۱؛ تذکره هزار مزار، ص۳۳۳؛ آثار عجم، ج۲، ص۷۴۵؛ نزهة القلوب، ص۱۱۶؛ رحلة ابن بطوطة، ج۲، ص۴۷.</ref>. برخی نیز معتقدند که آنان به رغم جنگ‌های خونینی که با [[حاکمان]] [[قم]] و [[ری]] داشتند، از قم و ری به خراسان رفتند، اما در اسفراین کشته شدند و در همین [[سرزمین]] نیز به خاک سپرده شدند<ref>أعیان الشیعة، ج۳، ص۱۹۲.</ref>.
منابعی که [[سیر]] حرکت کاروان احمد بن موسی{{ع}} را از اهواز و شیراز دانسته‌اند، به یک صورت کشته‌شدن ایشان را تشریح نکرده‌اند و [[اختلاف]] بیان در میان آنها دیده می‌شود. برخی منابع معتقدند قتلغ خان، [[حاکم]] [[فارس]]، در محلی به نام خان‌زنیان به مصاف احمد بن موسی{{ع}} و همراهانش رفت و بسیاری از ایشان را به شهادت رساند و عده‌ای نیز در اطراف شیراز پراکنده شدند. در این منابع آمده که در بحبوحه [[جنگ]] یکی از [[سپاهیان]] قتلغ خطاب به همراهان احمد بن موسی{{ع}} می‌گوید: اگر برای [[دیدار]] [[علی بن موسی الرضا]]{{ع}} آمده‌اید باید بدانید که وی از [[دنیا]] رفته است. این سخن موجب پراکندگی بسیاری از همراهان و تنها شدن احمد بن موسی و [[خانواده]] و [[یاران]] نزدیکش شد و او ناگزیر به سوی شیراز رفت و در آنجا به دست مأموران [[حکومتی]] به [[قتل]] رسید<ref>بحار الأنوار، ج۴۸، ص۳۰۸؛ أثار عجم، ج۲، ص۷۴۵؛ هدیة أحمدیة، ص۱۴- ۱۶؛ شب‌های پیشاور، ص۱۱۷.</ref>. برخی از منابع متأخر نیز حکایت دیگری را در این باب نقل کرده‌اند. بر اساس نقل این منابع، احمد بن موسی{{ع}} در [[شیراز]] به [[منزل]] یکی از [[شیعیان]] وارد شد و مدتی را در آنجا به صورت مخفیانه سر برد. [[جاسوسان]] [[حکومت]] از محل اختفای ایشان [[آگاه]] شدند و برای دستگیری‌اش [[اقدام]] نمودند، اما با [[مقاومت]] احمد بن موسی{{ع}} مواجه شدند و چون دیدند که نمی‌توانند وی را دستگیر کنند، پس از آنکه او را مجروح ساختند، خانه‌ای را که در آن به سر می‌برد، بر سرش ویران کردند و ایشان را بدین نحو به [[شهادت]] رساندند<ref>شب‌های پیشاور، ص۱۱۸- ۱۱۹.</ref>. برخی منابع نیز به جای آنکه از شهادت ایشان سخن بگویند، اشاراتی به [[مرگ طبیعی]] ایشان کرده‌اند<ref>شد الإزار فی حط الأوزار، ص۲۸۹.</ref>.
منابعی که [[سیر]] حرکت کاروان احمد بن موسی{{ع}} را از اهواز و شیراز دانسته‌اند، به یک صورت کشته‌شدن ایشان را تشریح نکرده‌اند و [[اختلاف]] بیان در میان آنها دیده می‌شود. برخی منابع معتقدند قتلغ خان، [[حاکم]] [[فارس]]، در محلی به نام خان‌زنیان به مصاف احمد بن موسی{{ع}} و همراهانش رفت و بسیاری از ایشان را به شهادت رساند و عده‌ای نیز در اطراف شیراز پراکنده شدند. در این منابع آمده که در بحبوحه [[جنگ]] یکی از [[سپاهیان]] قتلغ خطاب به همراهان احمد بن موسی{{ع}} می‌گوید: اگر برای [[دیدار]] [[علی بن موسی الرضا]]{{ع}} آمده‌اید باید بدانید که وی از [[دنیا]] رفته است. این سخن موجب پراکندگی بسیاری از همراهان و تنها شدن احمد بن موسی و [[خانواده]] و [[یاران]] نزدیکش شد و او ناگزیر به سوی شیراز رفت و در آنجا به دست مأموران [[حکومتی]] به [[قتل]] رسید<ref>بحار الأنوار، ج۴۸، ص۳۰۸؛ أثار عجم، ج۲، ص۷۴۵؛ هدیة أحمدیة، ص۱۴- ۱۶؛ شب‌های پیشاور، ص۱۱۷.</ref>. برخی از منابع متأخر نیز حکایت دیگری را در این باب نقل کرده‌اند. بر اساس نقل این منابع، احمد بن موسی{{ع}} در [[شیراز]] به [[منزل]] یکی از [[شیعیان]] وارد شد و مدتی را در آنجا به صورت مخفیانه سر برد. [[جاسوسان]] [[حکومت]] از محل اختفای ایشان [[آگاه]] شدند و برای دستگیری‌اش [[اقدام]] نمودند، اما با [[مقاومت]] احمد بن موسی{{ع}} مواجه شدند و چون دیدند که نمی‌توانند وی را دستگیر کنند، پس از آنکه او را مجروح ساختند، خانه‌ای را که در آن به سر می‌برد، بر سرش ویران کردند و ایشان را بدین نحو به [[شهادت]] رساندند<ref>شب‌های پیشاور، ص۱۱۸- ۱۱۹.</ref>. برخی منابع نیز به جای آنکه از شهادت ایشان سخن بگویند، اشاراتی به [[مرگ طبیعی]] ایشان کرده‌اند<ref>شد الإزار فی حط الأوزار، ص۲۸۹.</ref>.


۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش