امامت از دیدگاه خوارج: تفاوت میان نسخه‌ها
←نصب و عزل امام از دیدگاه خوارج
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
در پی جریان حکمین پس از [[صفین]]، آنگاه که گروه‌هایی با عنوان محکمه از همراهان [[امام علی|حضرت علی]{{ع}} جدا گشتند، مبنای اصلی افتراق آنان، تخطئه عملکرد [[امام]] و ضرورت خلع او در صورت عدم توبه بود. عملاً نیز در پی همین طرز فکر بود که محکمه در محلی به نام حرورا گرد آمدند و با [[عبدالله بن وهب راسبی]] به [[امامت]] بیعت کردند. البته همین روحیه شتاب در [[خلع]] [[امام]] و بیعت با دیگری موجب شد تا در طی قرون، امامت در جوامع محکمه در معرض تزلزلی دائمی قرار گیرد و برخلاف [[امامت]] که در محیط [[اهل سنت]]، نماد تحقق جماعت و حفظ شوکت مسلمانان به شمار می‌رفت، در جوامع محکمه گاه به عاملی در جهت افتراق و تشتت آراء مبدل گردد<ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]؛ [[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص۲۸۵ ـ ۲۸۶.</ref>. | در پی جریان حکمین پس از [[صفین]]، آنگاه که گروه‌هایی با عنوان محکمه از همراهان [[امام علی|حضرت علی]{{ع}} جدا گشتند، مبنای اصلی افتراق آنان، تخطئه عملکرد [[امام]] و ضرورت خلع او در صورت عدم توبه بود. عملاً نیز در پی همین طرز فکر بود که محکمه در محلی به نام حرورا گرد آمدند و با [[عبدالله بن وهب راسبی]] به [[امامت]] بیعت کردند. البته همین روحیه شتاب در [[خلع]] [[امام]] و بیعت با دیگری موجب شد تا در طی قرون، امامت در جوامع محکمه در معرض تزلزلی دائمی قرار گیرد و برخلاف [[امامت]] که در محیط [[اهل سنت]]، نماد تحقق جماعت و حفظ شوکت مسلمانان به شمار می‌رفت، در جوامع محکمه گاه به عاملی در جهت افتراق و تشتت آراء مبدل گردد<ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]؛ [[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص۲۸۵ ـ ۲۸۶.</ref>. | ||
==[[نصب امام|نصب]] و | ==[[نصب امام|نصب]] و عزل امام از دیدگاه [[خوارج]]== | ||
با توجه به آنچه گفته شد، مباحث مربوط به نصب و عزل [[امام]] در آموزش‌های دینی محکمه دامنه‌ای گسترده داشته و قرن‌های متمادی مورد توجه بوده است؛ اما در کنار آن، یکی از کهن‌ترین مباحث مطرح در محافل محکمه، اساس [[ضرورت امامت]] در هر زمان بود که حاصل آن در نظریه "جواز [[خلو زمان از امام]]" بازتاب یافته بود. آنچه از فضای اسناد تاریخی مربوط به محکمه نخستین برمی‌آید، آن است که آنان باور نداشتند که الزاماً در هر زمان باید امامی بر روی زمین بوده باشد. یکی از روشن‌ترین و کهن‌ترین اسناد در باره [[امامت]] نزد محکمه، گفتاری از [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} است که در واکنش نسبت به شعار {{عربی|«لَا حُكْمَ إِلَّا لِلَّهِ »}} محکمه، ایراد شده است؛ در این گفتار که در برخی از منابع به ثبت رسیده، مقصود از این شعار، چنین تبیین شده است که محکمه در بدو امر اساساً انکار فرمان و امارتی برای غیر خدا را مقصود داشته‌اند<ref>نهج البلاغة، احمد پاکتچی، خطبه ۴۰</ref>.<ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]؛ [[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص۲۸۵ ـ ۲۸۶.</ref> | با توجه به آنچه گفته شد، مباحث مربوط به نصب و عزل [[امام]] در آموزش‌های دینی محکمه دامنه‌ای گسترده داشته و قرن‌های متمادی مورد توجه بوده است؛ اما در کنار آن، یکی از کهن‌ترین مباحث مطرح در محافل محکمه، اساس [[ضرورت امامت]] در هر زمان بود که حاصل آن در نظریه "جواز [[خلو زمان از امام]]" بازتاب یافته بود. آنچه از فضای اسناد تاریخی مربوط به محکمه نخستین برمی‌آید، آن است که آنان باور نداشتند که الزاماً در هر زمان باید امامی بر روی زمین بوده باشد. یکی از روشن‌ترین و کهن‌ترین اسناد در باره [[امامت]] نزد محکمه، گفتاری از [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} است که در واکنش نسبت به شعار {{عربی|«لَا حُكْمَ إِلَّا لِلَّهِ »}} محکمه، ایراد شده است؛ در این گفتار که در برخی از منابع به ثبت رسیده، مقصود از این شعار، چنین تبیین شده است که محکمه در بدو امر اساساً انکار فرمان و امارتی برای غیر خدا را مقصود داشته‌اند<ref>نهج البلاغة، احمد پاکتچی، خطبه ۴۰</ref>.<ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]؛ [[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص۲۸۵ ـ ۲۸۶.</ref> | ||