منابع علم معصوم چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
جز
ربات: جایگزینی خودکار متن (-|تپس|بندانگشتی|right|100px|[[ + | پاسخدهنده = )
جز (جایگزینی متن - '\ر\s=\s(.*)\.jpg\|' به 'ر = $1.jpg|تپس|') |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-|تپس|بندانگشتی|right|100px|[[ + | پاسخدهنده = )) |
||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۱. آیتالله مکارم شیرازی؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۱. آیتالله مکارم شیرازی؛ | ||
| تصویر = مکارم شیرازی.jpg| | | تصویر = مکارم شیرازی.jpg | ||
| پاسخدهنده = ناصر مکارم شیرازی]]]] | |||
::::::آیتالله '''[[ناصر مکارم شیرازی]]''' در کتاب ''«[[پیام قرآن ج۹ (کتاب)|پیام قرآن]]»'' در اینباره گفتهاند: | ::::::آیتالله '''[[ناصر مکارم شیرازی]]''' در کتاب ''«[[پیام قرآن ج۹ (کتاب)|پیام قرآن]]»'' در اینباره گفتهاند: | ||
::::::«نخستین شرط برای تصدی مقام امامت علم و آگاهی و دانش نسبت به تمام معارف دینی و نیازهای مردم و آنچه در اداره جوامع انسانی لازم است، میباشند و بدون چنان علمی این مسئولیت هرگز به انجام نمیرسد، و [[ائمه|ائمه اطهار]]{{عم}} از چنین علمی برخوردار بودند و معلومات خویش را هرگز نزد معلمان ننمودهاند بلکه علم حضوری بوده است زیرا: | ::::::«نخستین شرط برای تصدی مقام امامت علم و آگاهی و دانش نسبت به تمام معارف دینی و نیازهای مردم و آنچه در اداره جوامع انسانی لازم است، میباشند و بدون چنان علمی این مسئولیت هرگز به انجام نمیرسد، و [[ائمه|ائمه اطهار]]{{عم}} از چنین علمی برخوردار بودند و معلومات خویش را هرگز نزد معلمان ننمودهاند بلکه علم حضوری بوده است زیرا: | ||
خط ۴۱: | خط ۴۲: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۲. آیتالله سبحانی؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۲. آیتالله سبحانی؛ | ||
| تصویر = sobhani.jpg| | | تصویر = sobhani.jpg | ||
| پاسخدهنده = جعفر سبحانی]]]] | |||
::::::آیتالله '''[[جعفر سبحانی]]''' در کتاب ''«[[آگاهی سوم یا علم غیب (کتاب)|آگاهی سوم یا علم غیب]]»'' در این باره گفته است: | ::::::آیتالله '''[[جعفر سبحانی]]''' در کتاب ''«[[آگاهی سوم یا علم غیب (کتاب)|آگاهی سوم یا علم غیب]]»'' در این باره گفته است: | ||
::::::*«مهمترین منابع آگاهی از غیب را می توان در سه قسم خلاصه نمود: | ::::::*«مهمترین منابع آگاهی از غیب را می توان در سه قسم خلاصه نمود: | ||
خط ۶۳: | خط ۶۵: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۴. آیتالله مصطفوی؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۴. آیتالله مصطفوی؛ | ||
| تصویر = 11135.jpg| | | تصویر = 11135.jpg | ||
| پاسخدهنده = سید حسن مصطفوی]]]] | |||
آیتالله '''[[سید حسن مصطفوی]]''' و حجت الاسلام و المسلمین '''[[احمد مروی]]''' در مقاله ''«[[دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم (مقاله)|دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم]]»'' در اینباره گفتهاند: | آیتالله '''[[سید حسن مصطفوی]]''' و حجت الاسلام و المسلمین '''[[احمد مروی]]''' در مقاله ''«[[دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم (مقاله)|دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم]]»'' در اینباره گفتهاند: | ||
::::::«برای اثبات درستی و استواری دانش گستردة [[امامان]]، اشارهای به منابع و سرچشمههای علوم ایشان ضروری است. قرآن نخستین و اساسیترین منبع دانش [[امامان]] به شمار میآید، هر چند قرآن در دسترس تمامی افراد است، لیكن بهرهمندی از ملكوت قرآن تنها برای انبیا و اولیا ممكن است. [[امام حسین]]{{ع}} در بیانی كوتاه این حقیقت را این چنین تبیین فرموده است: كتاب الهی مشتمل بر چهار امر است؛ بر عبارات، اشارات، لطائف و حقایق. عبارات برای عوام از مردم و اشارات برای خواص، و لطایف برای اولیا و حقایق برای انبیا<ref>{{عربی|«كِتَابُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى أَرْبَعَةِ أَشْيَاءَ عَلَى الْعِبَارَةِ وَ الْإِشَارَةِ وَ اللَّطَائِفِ وَ الْحَقَائِقِ فَالْعِبَارَةُ لِلْعَوَامِّ وَ الْإِشَارَةُ لِلْخَوَاصِّ وَ اللَّطَائِفُ لِلْأَوْلِيَاءِ وَ الْحَقَائِقُ لِلْأَنْبِيَاءِ»}}، حكیمی و همكاران، الحیاة، ج۲، ص۴۰.</ref>. حقیقت قرآن نزد انبیا و اولیاست و [[امام]] بر ملكوت قرآن آگاهی دارد و آگاهی بر ملكوت و بطون قرآن، یعنی آگاهی بر تمامی آنچه برای رسیدن به سعادت و فلاح بشر لازم است. [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: «از نسل [[رسول خدا]] تولد یافتم، در حالی كه من داناترین افراد بر كتاب الهی هستم و آگاهی از آن دارم و در آن اخبار آسمان، زمین بهشت، جهنم و خبر آنچه گذشته و آنچه خواهد آمد، وجود دارد. من همه اینها را میدانم؛ چنانكه كف دستم برای من پیداست، خداوند فرموده است در قرآن بیان هر چیزی است». در روایتی [[پیامبر اكرم]]{{صل}} میفرماید: {{عربی|«ان للقرآن ظاهراً و باطناً و حداً و مطلعا»}}<ref>غزالی، احياء علوم الدين، ج۱، ص۹۳.</ref>. در حدیثی [[حضرت علی]]{{ع}} اشاره به سینه مباركش میكند: {{عربی|«إِنَّ هَاهُنَا لَعِلْماً جَمّاً لَوْ أَصَبْتُ لَهُ حَمَلَة»}}<ref>نهج البلاغه(شرح عبده)، ج۴، ص۳۶.</ref>. [[اهل بیت]] عصمت و طهارت، نه تنها به حقیقت قرآن و تفسیر آن علم دارند، بلكه به همة كتب الهی نیز آگاهند؛ زیرا قرآن مهیمن بر كتب انبیای الهی است و كسی كه به كتب مهیمن الهی علم دارد، همة كتب الهی را نیز میشناسد و لذا [[امیرالمؤمنین علی]]{{ع}} میفرماید: قسم به خداوند كه اگر برای من جایگاهی فراهم شود و بر آن بنشینم، میتوانم برای اهل تورات به تورات و برای اهل انجیل به انجیل و برای اهل قرآن به قرآن فتوا دهم،<ref>{{عربی|«أَمَا وَ اللَّهِ لَوْ ثُنِيَتْ لِيَ الْوِسَادَةُ فَجَلَسْتُ عَلَيْهَا لَأَفْتَيْتُ أَهْلَ التَّوْرَاةِ بِتَوْرَاتِهِم...وَ أَهْلِ الْإِنْجِيلِ بِإِنْجِيلِهِم... وَ أَهْلِ الْقُرْآنِ بِقُرْآنِهِم»}}؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۹۲، ص۷۸.</ref>. [[غزالی]] از [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} نقل میكند كه اگر بخواهم به اندازه چهل بار شتر "الف" فاتحه الكتاب را شرح میكنم<ref>غزالی، احیاء علوم الدین، ج ۱، ص ۲۵۲.</ref>. بنابراین، پیبردن به معانی و باطن قرآن مخصوص مطهرون و معصومین{{عم}} است و آناناند كسانی كه حقیقت قرآن نزد آنهاست و [[امام]] كسی است كه بر ملكوت و بطون قرآن آگاهی دارد و به تعبیر قرآن مجید، احاطه به حقیقت و ملكوت قرآن برای غیر مطهرون مقدور نخواهد بود: {{متن قرآن| لّا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ}} <ref> که جز پاکان را به آن دسترس نیست؛ سوره واقعه، آیه: ۷۹.</ref> سپس آنان را چنین تعریف میكند: {{متن قرآن| إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا }} <ref> جز این نیست که خداوند میخواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند؛ سوره احزاب، آیه: ۳۳.</ref> | ::::::«برای اثبات درستی و استواری دانش گستردة [[امامان]]، اشارهای به منابع و سرچشمههای علوم ایشان ضروری است. قرآن نخستین و اساسیترین منبع دانش [[امامان]] به شمار میآید، هر چند قرآن در دسترس تمامی افراد است، لیكن بهرهمندی از ملكوت قرآن تنها برای انبیا و اولیا ممكن است. [[امام حسین]]{{ع}} در بیانی كوتاه این حقیقت را این چنین تبیین فرموده است: كتاب الهی مشتمل بر چهار امر است؛ بر عبارات، اشارات، لطائف و حقایق. عبارات برای عوام از مردم و اشارات برای خواص، و لطایف برای اولیا و حقایق برای انبیا<ref>{{عربی|«كِتَابُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى أَرْبَعَةِ أَشْيَاءَ عَلَى الْعِبَارَةِ وَ الْإِشَارَةِ وَ اللَّطَائِفِ وَ الْحَقَائِقِ فَالْعِبَارَةُ لِلْعَوَامِّ وَ الْإِشَارَةُ لِلْخَوَاصِّ وَ اللَّطَائِفُ لِلْأَوْلِيَاءِ وَ الْحَقَائِقُ لِلْأَنْبِيَاءِ»}}، حكیمی و همكاران، الحیاة، ج۲، ص۴۰.</ref>. حقیقت قرآن نزد انبیا و اولیاست و [[امام]] بر ملكوت قرآن آگاهی دارد و آگاهی بر ملكوت و بطون قرآن، یعنی آگاهی بر تمامی آنچه برای رسیدن به سعادت و فلاح بشر لازم است. [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: «از نسل [[رسول خدا]] تولد یافتم، در حالی كه من داناترین افراد بر كتاب الهی هستم و آگاهی از آن دارم و در آن اخبار آسمان، زمین بهشت، جهنم و خبر آنچه گذشته و آنچه خواهد آمد، وجود دارد. من همه اینها را میدانم؛ چنانكه كف دستم برای من پیداست، خداوند فرموده است در قرآن بیان هر چیزی است». در روایتی [[پیامبر اكرم]]{{صل}} میفرماید: {{عربی|«ان للقرآن ظاهراً و باطناً و حداً و مطلعا»}}<ref>غزالی، احياء علوم الدين، ج۱، ص۹۳.</ref>. در حدیثی [[حضرت علی]]{{ع}} اشاره به سینه مباركش میكند: {{عربی|«إِنَّ هَاهُنَا لَعِلْماً جَمّاً لَوْ أَصَبْتُ لَهُ حَمَلَة»}}<ref>نهج البلاغه(شرح عبده)، ج۴، ص۳۶.</ref>. [[اهل بیت]] عصمت و طهارت، نه تنها به حقیقت قرآن و تفسیر آن علم دارند، بلكه به همة كتب الهی نیز آگاهند؛ زیرا قرآن مهیمن بر كتب انبیای الهی است و كسی كه به كتب مهیمن الهی علم دارد، همة كتب الهی را نیز میشناسد و لذا [[امیرالمؤمنین علی]]{{ع}} میفرماید: قسم به خداوند كه اگر برای من جایگاهی فراهم شود و بر آن بنشینم، میتوانم برای اهل تورات به تورات و برای اهل انجیل به انجیل و برای اهل قرآن به قرآن فتوا دهم،<ref>{{عربی|«أَمَا وَ اللَّهِ لَوْ ثُنِيَتْ لِيَ الْوِسَادَةُ فَجَلَسْتُ عَلَيْهَا لَأَفْتَيْتُ أَهْلَ التَّوْرَاةِ بِتَوْرَاتِهِم...وَ أَهْلِ الْإِنْجِيلِ بِإِنْجِيلِهِم... وَ أَهْلِ الْقُرْآنِ بِقُرْآنِهِم»}}؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۹۲، ص۷۸.</ref>. [[غزالی]] از [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} نقل میكند كه اگر بخواهم به اندازه چهل بار شتر "الف" فاتحه الكتاب را شرح میكنم<ref>غزالی، احیاء علوم الدین، ج ۱، ص ۲۵۲.</ref>. بنابراین، پیبردن به معانی و باطن قرآن مخصوص مطهرون و معصومین{{عم}} است و آناناند كسانی كه حقیقت قرآن نزد آنهاست و [[امام]] كسی است كه بر ملكوت و بطون قرآن آگاهی دارد و به تعبیر قرآن مجید، احاطه به حقیقت و ملكوت قرآن برای غیر مطهرون مقدور نخواهد بود: {{متن قرآن| لّا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ}} <ref> که جز پاکان را به آن دسترس نیست؛ سوره واقعه، آیه: ۷۹.</ref> سپس آنان را چنین تعریف میكند: {{متن قرآن| إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا }} <ref> جز این نیست که خداوند میخواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند؛ سوره احزاب، آیه: ۳۳.</ref> | ||
خط ۷۲: | خط ۷۵: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۵. آیتالله تحریری؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۵. آیتالله تحریری؛ | ||
| تصویر = tahriri.jpg| | | تصویر = tahriri.jpg | ||
| پاسخدهنده = محمد باقر تحریری|تحریری]]]] | |||
::::::آیتالله '''[[محمد باقر تحریری]]''' در کتاب ''«[[جلوههای لاهوتی (کتاب)|جلوههای لاهوتی]]»'' در این باره گفته است: | ::::::آیتالله '''[[محمد باقر تحریری]]''' در کتاب ''«[[جلوههای لاهوتی (کتاب)|جلوههای لاهوتی]]»'' در این باره گفته است: | ||
::::::«از [[امام صادق]]{{ع}} نقل شده است که فرمود: به راستی علومی در قلب بعضی از ما میافتد و بعضی از ما در خواب به او داده میشود و بعضی از ما صدایی را مانند صدای زنجیر در طشت میشنود و بعضی از ما صورتی بزرگتر از جبرئیل و میکائیل نزدش میآید. و در روایت دیگر، آن حضرت فرموده است: علم ما غابر و مزبور و افتادن در قلب و کوبیدن در گوش است و نزد ما [[جفر قرمز]] و [[جفر سفید]] و [[مصحف فاطمه]]{{س}} و جامعه و تمامی آنچه مردم به آن نیاز دارند موجود است. از ایشان از تفسیر این سخن سؤال شد، حضرت فرمود: اما غابر، علم به آنچه که موجود میشود. و مزبور، علم به آنچه موجود شده است و نکته در دلها همان الهام است و کوبیدن در گوشها گفتار ملائکه است که کلام ایشان را میشنویم و شخص ایشان را نمیبینیم، و اما جفر قرمز، ظرفی است که در آن سلاح [[رسول خدا]]{{صل}} میباشد و هرگز بیرون نمیآید تا این که قائم ما [[اهل بیت]] قیام کند، و اما جفر سفید، ظرفی است که در آن تورات موسی و انجیل عیسی و زبور داود و کتابهای اولیه خداوند است، و اما [[مصحف فاطمه]]{{س}} آنچه حادث میشود و اسماء کسانی که مالک میشوند تا روز قیامت در آن است، و اما جامعه کتابی است که طولش هفتاد زارع بوده، به املاء [[رسول خدا]]{{صل}} و خط [[علی ابن ابی طالب]]{{ع}} است، به خدا سوگند تمامی آنچه مردم تا روز قیامت به آن نیاز دارند، حتی دیه زخم وارد کردن و دیه تازیانه و نصف تازیانه زدن در آن موجود است<ref>بحارالانوار، ج ۲۶، ص ۱۸، روایت ۱.</ref>. و در بعضی از روایات درباره [[مصحف حضرت زهرا]]{{س}} میفرماید: سه برابر قرآن شماست که حرفی از قرآن در آن نیست و خداوند آن را بر آن حضرت املاء و وحی فرموده است<ref>همان، ص۳۸، روایت ۷۰.</ref>. البته تعبیرات دیگر نیز وجود دارد، خلاصه آن که راههای علوم این خاندان متعدد است و حقیقت آن را نیز درک نمیکنیم، و آنها توجیهاتی نیز دارند، یا اینکه در بعضی از روایات میفرماید: که روحشان به عرش میرود و آگاهیهایی را به دست میآوردند<ref>همان، باب 3.</ref> و یا اینکه بین امام و خداوند عمودی از نور است که به واسطه آن عمل اهل هر شهری را میبیند و برای این عمود نیز تعبیرات گوناگونی در روایات آمده است<ref>همان، باب۸.</ref>. جمع بین این روایات با بحث گذشته این میشود که خداوند متعال میخواهد امر هدایتش بهواسطه اسبابی که خود میخواهد و معرفی مینماید جاری شود و از شرایط مهم مقام امام، علم او است و این علم هم ابعادی دارد، آنچه در امر هدایت لازم است علم به معارف حقه است که خداوند از راههای متعددی آن را به [[امام]]{{ع}} اعطاء میفرماید و علوم دیگر ایشان نسبت به حقایق عالم و خزائن غیب الهی و واقعیّات دیگر از علومی است که برای کمال امامت و احتجاج با دیگران و نشان دادن آثار بندگی خداوند است که دیگران نیز با تبعیت از ایشان میتوانند به اندازه ظرفیت وجودی خویش به آنها نایل شوند. باید توجه کرد که علم به ذات الهی به گونه علم حضوری احاطی از جانب مخلوق در هر درجه از کمال وجودی که باشد، محال است بلکه هر موجودی از طریق اسماء و صفات کمالیه به او علم دارد، جز برای کسانی که به مقام فنای مطلق در ذات احدیت رسیده باشند که در این صورت علم احاطی معنا ندارد و در این حال یا مقام، عالِم توجهی به خود ندارد تا علم احاطی صورت پذیرد و این علم برای [[ائمه]]{{ع}} در درجه اوّل است و سپس برای اوحدی از اولیاء الهی حاصل میشود»<ref>[[جلوههای لاهوتی (کتاب)|جلوههای لاهوتی]]، ج ۱، ص ۱۴۳.</ref>. | ::::::«از [[امام صادق]]{{ع}} نقل شده است که فرمود: به راستی علومی در قلب بعضی از ما میافتد و بعضی از ما در خواب به او داده میشود و بعضی از ما صدایی را مانند صدای زنجیر در طشت میشنود و بعضی از ما صورتی بزرگتر از جبرئیل و میکائیل نزدش میآید. و در روایت دیگر، آن حضرت فرموده است: علم ما غابر و مزبور و افتادن در قلب و کوبیدن در گوش است و نزد ما [[جفر قرمز]] و [[جفر سفید]] و [[مصحف فاطمه]]{{س}} و جامعه و تمامی آنچه مردم به آن نیاز دارند موجود است. از ایشان از تفسیر این سخن سؤال شد، حضرت فرمود: اما غابر، علم به آنچه که موجود میشود. و مزبور، علم به آنچه موجود شده است و نکته در دلها همان الهام است و کوبیدن در گوشها گفتار ملائکه است که کلام ایشان را میشنویم و شخص ایشان را نمیبینیم، و اما جفر قرمز، ظرفی است که در آن سلاح [[رسول خدا]]{{صل}} میباشد و هرگز بیرون نمیآید تا این که قائم ما [[اهل بیت]] قیام کند، و اما جفر سفید، ظرفی است که در آن تورات موسی و انجیل عیسی و زبور داود و کتابهای اولیه خداوند است، و اما [[مصحف فاطمه]]{{س}} آنچه حادث میشود و اسماء کسانی که مالک میشوند تا روز قیامت در آن است، و اما جامعه کتابی است که طولش هفتاد زارع بوده، به املاء [[رسول خدا]]{{صل}} و خط [[علی ابن ابی طالب]]{{ع}} است، به خدا سوگند تمامی آنچه مردم تا روز قیامت به آن نیاز دارند، حتی دیه زخم وارد کردن و دیه تازیانه و نصف تازیانه زدن در آن موجود است<ref>بحارالانوار، ج ۲۶، ص ۱۸، روایت ۱.</ref>. و در بعضی از روایات درباره [[مصحف حضرت زهرا]]{{س}} میفرماید: سه برابر قرآن شماست که حرفی از قرآن در آن نیست و خداوند آن را بر آن حضرت املاء و وحی فرموده است<ref>همان، ص۳۸، روایت ۷۰.</ref>. البته تعبیرات دیگر نیز وجود دارد، خلاصه آن که راههای علوم این خاندان متعدد است و حقیقت آن را نیز درک نمیکنیم، و آنها توجیهاتی نیز دارند، یا اینکه در بعضی از روایات میفرماید: که روحشان به عرش میرود و آگاهیهایی را به دست میآوردند<ref>همان، باب 3.</ref> و یا اینکه بین امام و خداوند عمودی از نور است که به واسطه آن عمل اهل هر شهری را میبیند و برای این عمود نیز تعبیرات گوناگونی در روایات آمده است<ref>همان، باب۸.</ref>. جمع بین این روایات با بحث گذشته این میشود که خداوند متعال میخواهد امر هدایتش بهواسطه اسبابی که خود میخواهد و معرفی مینماید جاری شود و از شرایط مهم مقام امام، علم او است و این علم هم ابعادی دارد، آنچه در امر هدایت لازم است علم به معارف حقه است که خداوند از راههای متعددی آن را به [[امام]]{{ع}} اعطاء میفرماید و علوم دیگر ایشان نسبت به حقایق عالم و خزائن غیب الهی و واقعیّات دیگر از علومی است که برای کمال امامت و احتجاج با دیگران و نشان دادن آثار بندگی خداوند است که دیگران نیز با تبعیت از ایشان میتوانند به اندازه ظرفیت وجودی خویش به آنها نایل شوند. باید توجه کرد که علم به ذات الهی به گونه علم حضوری احاطی از جانب مخلوق در هر درجه از کمال وجودی که باشد، محال است بلکه هر موجودی از طریق اسماء و صفات کمالیه به او علم دارد، جز برای کسانی که به مقام فنای مطلق در ذات احدیت رسیده باشند که در این صورت علم احاطی معنا ندارد و در این حال یا مقام، عالِم توجهی به خود ندارد تا علم احاطی صورت پذیرد و این علم برای [[ائمه]]{{ع}} در درجه اوّل است و سپس برای اوحدی از اولیاء الهی حاصل میشود»<ref>[[جلوههای لاهوتی (کتاب)|جلوههای لاهوتی]]، ج ۱، ص ۱۴۳.</ref>. | ||
خط ۷۹: | خط ۸۳: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۶. حجت الاسلام و المسلمین نادم؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۶. حجت الاسلام و المسلمین نادم؛ | ||
| تصویر = 673639443601.jpg| | | تصویر = 673639443601.jpg | ||
| پاسخدهنده = محمد حسن نادم]]]] | |||
::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[محمد حسن نادم]]'''، در کتاب ''«[[علم غیب از نگاه عقل و وحی (کتاب)|علم غیب از نگاه عقل و وحی]]»'' و مقالههای ''«[[علم امام ٢ (مقاله)|علم امام]]»'' و ''«[[علم امام از نگاه امیرالمؤمنین با تأکید بر نهج البلاغه (مقاله)|علم امام از نگاه امیرالمؤمنین با تأکید بر نهج البلاغه]]»'' در اینباره گفته است: | ::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[محمد حسن نادم]]'''، در کتاب ''«[[علم غیب از نگاه عقل و وحی (کتاب)|علم غیب از نگاه عقل و وحی]]»'' و مقالههای ''«[[علم امام ٢ (مقاله)|علم امام]]»'' و ''«[[علم امام از نگاه امیرالمؤمنین با تأکید بر نهج البلاغه (مقاله)|علم امام از نگاه امیرالمؤمنین با تأکید بر نهج البلاغه]]»'' در اینباره گفته است: | ||
::::::*«در [[قرآن کریم]] و [[روایات]] [[معصومین]] {{عم}} منابع و طرق گوناگونی برای دریافت [[علم غیب]] بیان شده که بعضی از آنها عبارت اند از: | ::::::*«در [[قرآن کریم]] و [[روایات]] [[معصومین]] {{عم}} منابع و طرق گوناگونی برای دریافت [[علم غیب]] بیان شده که بعضی از آنها عبارت اند از: | ||
خط ۱۳۲: | خط ۱۳۷: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۸. حجت الاسلام و المسلمین افتخاری؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۸. حجت الاسلام و المسلمین افتخاری؛ | ||
| تصویر = 136810.jpg| | | تصویر = 136810.jpg | ||
| پاسخدهنده = سید ابراهیم افتخاری|افتخاری]]]] | |||
حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید ابراهیم افتخاری]]''' در پایاننامه ''«[[بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایاننامه)|بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد]]»'' در اینباره گفته است: | حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید ابراهیم افتخاری]]''' در پایاننامه ''«[[بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایاننامه)|بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد]]»'' در اینباره گفته است: | ||
::::::«با استقراء دیدگاههای مختلف محدثین و متکلمین مکتب قم و بغداد در مورد مأخذ [[علم امام]]، میتوان نظرات مختلف و متعدد در این موضوع را در این موارد خلاصه کرد: | ::::::«با استقراء دیدگاههای مختلف محدثین و متکلمین مکتب قم و بغداد در مورد مأخذ [[علم امام]]، میتوان نظرات مختلف و متعدد در این موضوع را در این موارد خلاصه کرد: | ||
خط ۱۴۲: | خط ۱۴۸: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۹. حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۹. حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه؛ | ||
| تصویر = 11172.jpg| | | تصویر = 11172.jpg | ||
| پاسخدهنده = عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه]]]] | |||
::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[عبدالحسین خسروپناه]]''' در کتابهای ''«[[قلمرو دین (کتاب)|قلمرو دین]]»'' و ''«[[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]»'' در این باره گفته است: | ::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[عبدالحسین خسروپناه]]''' در کتابهای ''«[[قلمرو دین (کتاب)|قلمرو دین]]»'' و ''«[[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]»'' در این باره گفته است: | ||
::::::*«[[انبیا]] از راههای مختلفی علوم خود را کسب مینمایند. در قرآن به این راهها اشاره شده است: | ::::::*«[[انبیا]] از راههای مختلفی علوم خود را کسب مینمایند. در قرآن به این راهها اشاره شده است: | ||
خط ۱۵۳: | خط ۱۶۰: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۱۰. حجت الاسلام و المسلمین برنجکار؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۱۰. حجت الاسلام و المسلمین برنجکار؛ | ||
| تصویر = 873589.jpg| | | تصویر = 873589.jpg | ||
| پاسخدهنده = رضا برنجکار]]]] | |||
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''دکتر [[رضا برنجکار]]''' در ''«[http://ekalam.ir/post/Neshast_ElmeEmamDarQuran%26Hadith دومین دوره مدرسه تابستانی کلام امامیه]»'' در اینباره گفته است: | ::::::حجت الاسلام و المسلمین '''دکتر [[رضا برنجکار]]''' در ''«[http://ekalam.ir/post/Neshast_ElmeEmamDarQuran%26Hadith دومین دوره مدرسه تابستانی کلام امامیه]»'' در اینباره گفته است: | ||
::::::«در باب علوم امام چند منبع، دسته و شکل را میتوان ذکر کرد: | ::::::«در باب علوم امام چند منبع، دسته و شکل را میتوان ذکر کرد: | ||
خط ۱۶۳: | خط ۱۷۱: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۱۱. حجت الاسلام و المسلمین رحیم لطیفی؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۱۱. حجت الاسلام و المسلمین رحیم لطیفی؛ | ||
| تصویر = 11213.jpg| | | تصویر = 11213.jpg | ||
| پاسخدهنده = رحیم لطیفی]]]] | |||
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[رحیم لطیفی]]''' در مقاله ''«[[علم غیب معصوم ۳ (مقاله)|علم غیب معصوم]]»'' در این باره گفته است: | ::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[رحیم لطیفی]]''' در مقاله ''«[[علم غیب معصوم ۳ (مقاله)|علم غیب معصوم]]»'' در این باره گفته است: | ||
::::::«منابع عمده علوم امامان از دید روایات چنین است: | ::::::«منابع عمده علوم امامان از دید روایات چنین است: | ||
خط ۱۷۳: | خط ۱۸۲: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۱۲. حجت الاسلام و المسلمین سبحانی؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۱۲. حجت الاسلام و المسلمین سبحانی؛ | ||
| تصویر = 020120223262.jpg| | | تصویر = 020120223262.jpg | ||
| پاسخدهنده = سید محمد جعفر سبحانی]]]] | |||
حجت الاسلام و المسلمین دکتر [[سید محمد جعفر سبحانی]] در کتاب ''«[[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]»'' در اینباره گفته است: | حجت الاسلام و المسلمین دکتر [[سید محمد جعفر سبحانی]] در کتاب ''«[[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]»'' در اینباره گفته است: | ||
::::::«منابع و راههاى عامِ آگاهى [[ائمه]]{{عم}} از غیب عبارتاند از: | ::::::«منابع و راههاى عامِ آگاهى [[ائمه]]{{عم}} از غیب عبارتاند از: | ||
خط ۱۹۵: | خط ۲۰۵: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۱۳. حجت الاسلام و المسلمین باقری؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۱۳. حجت الاسلام و المسلمین باقری؛ | ||
| تصویر = 11786.jpg| | | تصویر = 11786.jpg | ||
| پاسخدهنده = سید محمد فائز باقری|باقری]]]] | |||
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید محمد فائز باقری]]''' در پایاننامه کارشناسیارشد خود با عنوان ''«[[بررسی علم اولیای الهی (پایاننامه)|بررسی علم اولیای الهی]]»'' در اینباره گفته است: | ::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید محمد فائز باقری]]''' در پایاننامه کارشناسیارشد خود با عنوان ''«[[بررسی علم اولیای الهی (پایاننامه)|بررسی علم اولیای الهی]]»'' در اینباره گفته است: | ||
::::::«منابع عمده علوم پیامبر{{صل}} و ائمه{{عم}} از دید روایات چنین است: | ::::::«منابع عمده علوم پیامبر{{صل}} و ائمه{{عم}} از دید روایات چنین است: | ||
خط ۲۰۸: | خط ۲۱۹: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۱۴. حجت الاسلام و المسلمین حسینی؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۱۴. حجت الاسلام و المسلمین حسینی؛ | ||
| تصویر = 9030760879.jpg| | | تصویر = 9030760879.jpg | ||
| پاسخدهنده = سید جواد حسینی]]]] | |||
::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[سید جواد حسینی]]''' - با نام مستعار '''[[حسین تربتی]]''' - در مقاله ''«[[خبرهای غیبی در نهج البلاغه (مقاله)|خبرهای غیبی در نهج البلاغه]]»'' در اینباره گفته است: | ::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[سید جواد حسینی]]''' - با نام مستعار '''[[حسین تربتی]]''' - در مقاله ''«[[خبرهای غیبی در نهج البلاغه (مقاله)|خبرهای غیبی در نهج البلاغه]]»'' در اینباره گفته است: | ||
::::::«[[امام]] [[معصوم]]{{ع}} علوم غیبی را از طریق مکتب و کلاس به دست نیاورده؛ بلکه از یکی از سه طریق ذیل حاصل میشود: | ::::::«[[امام]] [[معصوم]]{{ع}} علوم غیبی را از طریق مکتب و کلاس به دست نیاورده؛ بلکه از یکی از سه طریق ذیل حاصل میشود: | ||
خط ۲۱۸: | خط ۲۳۰: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۱۵. حجت الاسلام و المسلمین اوجاقی؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۱۵. حجت الاسلام و المسلمین اوجاقی؛ | ||
| تصویر = 1073589.jpg| | | تصویر = 1073589.jpg | ||
| پاسخدهنده = ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی]]]] | |||
حجت الاسلام و المسلمین '''[[ناصرالدین اوجاقی]]''' در پایاننامه کارشناسی ارشد خود با عنوان ''«[[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایاننامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]»'' در اینباره گفته است: | حجت الاسلام و المسلمین '''[[ناصرالدین اوجاقی]]''' در پایاننامه کارشناسی ارشد خود با عنوان ''«[[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایاننامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]»'' در اینباره گفته است: | ||
:::::*«'''وراثت''': [[رابطه وراثت از پیامبر یا امام پیشین با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|مراد از وراثت در اینجا این است که امام علم خود را از معصوم قبل از خود دریافت کرده باشد]] روایات متعددی در این مورد میتوان یافت به طور کلی [[ائمه]] از جهت علمی خود را مدیون پیامبر میدانند. در روایات نهج البلاغه هم مشاهده کردیم که چگونه امیرالمؤمنین علم خودش را برگرفته از رسول اکرم میدانست. علاوه بر این در روایات ائمه هم در موارد زیادی تأکید میشود که ایشان علم خود را میراث پیامبر و علی میدانند.(...) | :::::*«'''وراثت''': [[رابطه وراثت از پیامبر یا امام پیشین با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|مراد از وراثت در اینجا این است که امام علم خود را از معصوم قبل از خود دریافت کرده باشد]] روایات متعددی در این مورد میتوان یافت به طور کلی [[ائمه]] از جهت علمی خود را مدیون پیامبر میدانند. در روایات نهج البلاغه هم مشاهده کردیم که چگونه امیرالمؤمنین علم خودش را برگرفته از رسول اکرم میدانست. علاوه بر این در روایات ائمه هم در موارد زیادی تأکید میشود که ایشان علم خود را میراث پیامبر و علی میدانند.(...) | ||
خط ۲۳۱: | خط ۲۴۴: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۱۶. حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۱۶. حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه؛ | ||
| تصویر = 11172.jpg| | | تصویر = 11172.jpg | ||
| پاسخدهنده = عبدالحسین خسروپناه]]]] | |||
حجت الاسلام و المسلمین '''[[عبدالحسین خسروپناه]]''' در کتاب ''«[[کلام نوین اسلامیج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]»'' در اینباره گفته است: | حجت الاسلام و المسلمین '''[[عبدالحسین خسروپناه]]''' در کتاب ''«[[کلام نوین اسلامیج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]»'' در اینباره گفته است: | ||
:::::#«'''[[قرآن]]:''' [[آیات]] و [[روایات]] فراوانی بر [[استنباط]] [[احکام]] و [[معارف الهی]] توسط [[امامان]]{{عم}} از [[قرآن]] دلالت دارند و [[امام]] به [[فضل الهی]] از [[محکم و متشابه]]، [[عام و خاص]]، [[مطلق و مقید]]، [[ناسخ و منسوخ]]، [[اسباب نزول]] [[آیات]] و... [[آگاه]] است. [[روایات]] متعددی بر این مطلب دلالت دارند که مصداق {{متن قرآن|وَمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ }}<ref> و کسی که دانش کتاب نزد اوست؛ سوره رعد، آیه:۴۳.</ref> [[ائمه اطهار]]{{عم}} هستند<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه]]، [[کلام نوین اسلامیج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص ۳۸۸؛ [[محمد سعیدی مهر]]، همکار، معارف اسلامی، ج۲، ص۱۴۸.</ref>. | :::::#«'''[[قرآن]]:''' [[آیات]] و [[روایات]] فراوانی بر [[استنباط]] [[احکام]] و [[معارف الهی]] توسط [[امامان]]{{عم}} از [[قرآن]] دلالت دارند و [[امام]] به [[فضل الهی]] از [[محکم و متشابه]]، [[عام و خاص]]، [[مطلق و مقید]]، [[ناسخ و منسوخ]]، [[اسباب نزول]] [[آیات]] و... [[آگاه]] است. [[روایات]] متعددی بر این مطلب دلالت دارند که مصداق {{متن قرآن|وَمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ }}<ref> و کسی که دانش کتاب نزد اوست؛ سوره رعد، آیه:۴۳.</ref> [[ائمه اطهار]]{{عم}} هستند<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه]]، [[کلام نوین اسلامیج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص ۳۸۸؛ [[محمد سعیدی مهر]]، همکار، معارف اسلامی، ج۲، ص۱۴۸.</ref>. | ||
خط ۲۴۴: | خط ۲۵۸: | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۱۷. حجت الاسلام و المسلمین محمدی؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۱۷. حجت الاسلام و المسلمین محمدی؛ | ||
| تصویر = 137988.jpg| | | تصویر = 137988.jpg | ||
| پاسخدهنده = رضا محمدی]]]] | |||
حجت الاسلام و المسلمین '''[[رضا محمدی]]''' در کتاب ''«[[امامشناسی ۵ (کتاب)|امامشناسی]]»'' در اینباره گفته است: | حجت الاسلام و المسلمین '''[[رضا محمدی]]''' در کتاب ''«[[امامشناسی ۵ (کتاب)|امامشناسی]]»'' در اینباره گفته است: | ||
::::::«[[امام]] برای انجام مسؤولیتهای مهم [[هدایت]] و [[راهنمایی]] در جهات مختلف [[مرجعیت علمی]] و [[سیاسی]] باید دارای پشتوانه قابل قبول و مورد [[اعتماد]] باشد. این پشتوانهها و به عبارت دیگر منابع علم امام به این شرح میباشند: | ::::::«[[امام]] برای انجام مسؤولیتهای مهم [[هدایت]] و [[راهنمایی]] در جهات مختلف [[مرجعیت علمی]] و [[سیاسی]] باید دارای پشتوانه قابل قبول و مورد [[اعتماد]] باشد. این پشتوانهها و به عبارت دیگر منابع علم امام به این شرح میباشند: |