پرش به محتوا

آب در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == == منابع ==' به '== منابع ==')
جز (جایگزینی متن - 'روایات اسرائیلی' به 'روایات اسرائیلی')
خط ۱۴۷: خط ۱۴۷:
در آیه {{متن قرآن|أَأَنْتُمْ أَنْزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ أَمْ نَحْنُ الْمُنْزِلُونَ}}<ref>«آیا شما آن را از ابر فرو فرستاده‌اید یا فرو فرستنده ماییم؟» سوره واقعه، آیه ۶۹.</ref> توان فرو فرستادن آب از [[انسان]] [[نفی]] شده و فقط به خداوند اختصاص یافته است. در مقصود از سماء، تفاسیری کم و بیش گوناگون از سوی [[مفسران]] ارائه شده است: برخی گفته‌اند: [[باران]]، آبی است که از زیر [[عرش خدا]] بیرون آمده، از آسمانی به آسمانِ [[پایین‌تر]] فرو می‌ریزد تا به آسمان [[دنیا]] می‌رسد و در محلی به نام "ایرم" جمع می‌شود؛ آن‌گاه ابرهای سیاه به طرف آن رفته، از آن [[سیراب]] می‌شوند؛ سپس خداوند آن را به هر کجا که می‌خواهد می‌فرستد<ref>الدرّالمنثور، ج ۱، ص ۸۶.</ref>.
در آیه {{متن قرآن|أَأَنْتُمْ أَنْزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ أَمْ نَحْنُ الْمُنْزِلُونَ}}<ref>«آیا شما آن را از ابر فرو فرستاده‌اید یا فرو فرستنده ماییم؟» سوره واقعه، آیه ۶۹.</ref> توان فرو فرستادن آب از [[انسان]] [[نفی]] شده و فقط به خداوند اختصاص یافته است. در مقصود از سماء، تفاسیری کم و بیش گوناگون از سوی [[مفسران]] ارائه شده است: برخی گفته‌اند: [[باران]]، آبی است که از زیر [[عرش خدا]] بیرون آمده، از آسمانی به آسمانِ [[پایین‌تر]] فرو می‌ریزد تا به آسمان [[دنیا]] می‌رسد و در محلی به نام "ایرم" جمع می‌شود؛ آن‌گاه ابرهای سیاه به طرف آن رفته، از آن [[سیراب]] می‌شوند؛ سپس خداوند آن را به هر کجا که می‌خواهد می‌فرستد<ref>الدرّالمنثور، ج ۱، ص ۸۶.</ref>.


[[عکرمه]] گفته است: آب از آسمان هفتم بر روی ابرها فرو می‌ریزد که هر قطره آن به اندازه یک شتر است<ref>الدرّالمنثور، ج ۱، ص ۸۶.</ref>. از [[حسن بصری]] پرسیده شد که [[باران]] از [[آسمان]] است یا [[ابر]]؟ پاسخ داد: از آسمان است و ابر، عَلَمی است که آب از آسمان بر آن فرو می‌ریزد. نظیر این [[تفسیر]] از سدّی نیز نقل شده است<ref> الدرّالمنثور، ج ۳، ص ۴۷۷.</ref>. ریشه این نوع تفسیر از [[آیات]] را که امروزه قابل [[اثبات]] نیست می‌توان در [[روایات]] [[اسرائیلی]] [[مشاهده]] کرد؛ چنان‌که از [[کعب]] نقل شده است: ابر، [[غربال]] باران است و اگر هنگام [[نزول]] آب از آسمان ابر نمی‌بود، آب همه آنچه را که روی [[زمین]] بود، از بین می‌بُرد<ref>الدرّالمنثور، ج ۱، ص ۸۶. </ref>. [[وهب‌ بن منبه]] گفته است که نمی‌دانم باران، قطره‌ای است که از آسمان بر ابر فرو ریخته یا در خود ابر ایجاد شده است<ref>الدّرالمنثور، ج ۱، ص ۸۶. </ref>.
[[عکرمه]] گفته است: آب از آسمان هفتم بر روی ابرها فرو می‌ریزد که هر قطره آن به اندازه یک شتر است<ref>الدرّالمنثور، ج ۱، ص ۸۶.</ref>. از [[حسن بصری]] پرسیده شد که [[باران]] از [[آسمان]] است یا [[ابر]]؟ پاسخ داد: از آسمان است و ابر، عَلَمی است که آب از آسمان بر آن فرو می‌ریزد. نظیر این [[تفسیر]] از سدّی نیز نقل شده است<ref> الدرّالمنثور، ج ۳، ص ۴۷۷.</ref>. ریشه این نوع تفسیر از [[آیات]] را که امروزه قابل [[اثبات]] نیست می‌توان در [[روایات اسرائیلی]] [[مشاهده]] کرد؛ چنان‌که از [[کعب]] نقل شده است: ابر، [[غربال]] باران است و اگر هنگام [[نزول]] آب از آسمان ابر نمی‌بود، آب همه آنچه را که روی [[زمین]] بود، از بین می‌بُرد<ref>الدرّالمنثور، ج ۱، ص ۸۶. </ref>. [[وهب‌ بن منبه]] گفته است که نمی‌دانم باران، قطره‌ای است که از آسمان بر ابر فرو ریخته یا در خود ابر ایجاد شده است<ref>الدّرالمنثور، ج ۱، ص ۸۶. </ref>.


از میان مفسّرانِ متأخّر، [[فخر رازی]] در این باره یک‌سان نظر نداده است. وی در [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنْفَعُ النَّاسَ وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ مَاءٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَابَّةٍ وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ}}<ref>«بی‌گمان در آفرینش آسمان‌ها و زمین و در پیاپی آمدن شب و روز و در آن کشتی که برای سود رساندن به مردم در دریا روان است و در آبی که خداوند از آسمان فرو می‌بارد و زمین را پس از مردن، بدان زنده می‌دارد و بر آن هرگونه جنبنده‌ای را می‌پراکند و در گرداندن بادها و ابر فرمانبردار میان آسمان و زمین، برای گروهی که خرد می‌ورزند نشانه‌هاست» سوره بقره، آیه ۱۶۴.</ref> ابتدا سه احتمال درباره مبدأ نزول آب را بیان کرده است:
از میان مفسّرانِ متأخّر، [[فخر رازی]] در این باره یک‌سان نظر نداده است. وی در [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنْفَعُ النَّاسَ وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ مَاءٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَابَّةٍ وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ}}<ref>«بی‌گمان در آفرینش آسمان‌ها و زمین و در پیاپی آمدن شب و روز و در آن کشتی که برای سود رساندن به مردم در دریا روان است و در آبی که خداوند از آسمان فرو می‌بارد و زمین را پس از مردن، بدان زنده می‌دارد و بر آن هرگونه جنبنده‌ای را می‌پراکند و در گرداندن بادها و ابر فرمانبردار میان آسمان و زمین، برای گروهی که خرد می‌ورزند نشانه‌هاست» سوره بقره، آیه ۱۶۴.</ref> ابتدا سه احتمال درباره مبدأ نزول آب را بیان کرده است:
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش