جنگ احد در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←منابع
(←منابع) |
(←منابع) برچسب‌ها: برگردانده‌شده پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۱۳۹: | خط ۱۳۹: | ||
مؤرخان، شمار شهدای این جنگ را شصت و پنج<ref>خلیفة بن خیاط، تاریخ خلیفه، ص۳۱؛ علی بن حسین مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۱۱؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۱۶۰.</ref>، شصت و هشت<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۴۸.</ref>، هفتاد<ref>خلیفة بن خیاط، تاریخ خلیفه، ص۳۱؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۲، ص۵۰۸؛ علی بن حسین مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۱۱؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۱۲۲-۱۲۷؛ احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۳۲۸.</ref>، هفتاد و سه<ref>احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۳۲۸-۳۳۴.</ref> و هفتاد و چهار<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۳۰۰.</ref> تن برشمرده‌اند که [[حمزه]] [[سیدالشهداء]]، [[عبدالله بن جحش]]، [[مصعب بن عمیر]]، شماس بن عثمان و دیگران از جمله آنان بودند. همچنین مؤرخان، تلفات [[قریش]] را بیست و دو<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۱۲۹.</ref>، بیست و سه<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۳۳؛ علی بن حسین مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۱۱.</ref> یا بیست و هشت نفر<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۵۴.</ref> ذکر کرده‌اند<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[غزوه احد (مقاله)|غزوه احد]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۱۳۰-۱۳۱.</ref>. | مؤرخان، شمار شهدای این جنگ را شصت و پنج<ref>خلیفة بن خیاط، تاریخ خلیفه، ص۳۱؛ علی بن حسین مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۱۱؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۱۶۰.</ref>، شصت و هشت<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۴۸.</ref>، هفتاد<ref>خلیفة بن خیاط، تاریخ خلیفه، ص۳۱؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۲، ص۵۰۸؛ علی بن حسین مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۱۱؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۱۲۲-۱۲۷؛ احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۳۲۸.</ref>، هفتاد و سه<ref>احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۳۲۸-۳۳۴.</ref> و هفتاد و چهار<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۳۰۰.</ref> تن برشمرده‌اند که [[حمزه]] [[سیدالشهداء]]، [[عبدالله بن جحش]]، [[مصعب بن عمیر]]، شماس بن عثمان و دیگران از جمله آنان بودند. همچنین مؤرخان، تلفات [[قریش]] را بیست و دو<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۱۲۹.</ref>، بیست و سه<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۳۳؛ علی بن حسین مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۱۱.</ref> یا بیست و هشت نفر<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۵۴.</ref> ذکر کرده‌اند<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[غزوه احد (مقاله)|غزوه احد]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۱۳۰-۱۳۱.</ref>. | ||
==پیش از شروع [[نبرد]]== | |||
[[جنگ احد]] دومین [[جنگ]] بزرگی است که قریشان علیه [[اسلام]] به پا کردند. این جنگ در [[ماه شوال]] [[سال سوم هجرت]] و بعد از [[گذشت]] شانزده ماه از [[جنگ بدر]] روی داده است. | |||
===موقعیت جغرافیایی [[احد]]=== | |||
احد در پنج کیلومتری شمال [[شهر مدینه]] قرار دارد. همه راه‌ها برای [[نفوذ بیگانگان]] به شهر مدینه صعب العبور بود. در یک بخش، نخلستان‌های [[شهر]] قرار داشت که عبور و مرور را سخت می‌کرد. بخش‌های بزرگی از بیابان‌های اطراف [[مدینه]] نیز از گدازه‌های [[آتش]] فشان پر بود که به آن «[[حرة]]» می‌گفتند، عبور از آن هم مشکل بود. تنها راه [[سهل]] و ممکن، در کنار [[کوه]] احد قرار داشت که یک منطقه باز و زراعی بود<ref>معجم البلدان، ج۵، ص۸۲؛ ترجمه فتوح البلدان، ص۱۰.</ref>.<ref>[[محمد علی جاودان|جاودان، محمد علی]]، [[جانشین پیامبر (کتاب)|جانشین پیامبر]]، ص ۱۵۱.</ref> | |||
===[[آمادگی]] و [[لشکرکشی]] [[کفار]]=== | |||
[[قریشیان]] بیشتر از یک سال به [[صور]] مختلف برای این جنگ مقدمات می‌چیدند. به طور مثال مدت‌ها به هیچ کس اجازه ندادند در عزای کشتگان [[بدر]] [[گریه]] کند تا با این [[کار]]، [[حقد]] و [[کینه]] و [[غیظ]] و [[غضب]] بازماندگان بدر را زنده نگه دارند<ref>تفسیر القمی، ج۱، ص۱۱۱؛ السیرة النبویة، ج۱، ص۶۴۷؛ البدایة والنهایة، ج۵، ص۱۹۹؛ الاغانی، ج۴، ص۳۹۹؛ دولة الرسول فی المدینة، ص۲۳۲.</ref>. | |||
[[یهودیان]] هم این جنگ را می‌خواستند. بنابراین برای برپایی آن می‌کوشیدند. | |||
از جمله [[کعب بن الاشرف]] که در گذشته از او نام بردیم و [[دشمنی]] شدیدی با اسلام و [[پیامبر]] داشت، بار دیگر به [[مکه]] رفت و با خود چهل تن یا بیشتر از یهودیان را همراه، برده بود. کعب بن الاشرف هم شاعر بود، و هم بسیار [[ثروتمند]] که از هر دو [[قدرت]] خود، برای [[تخریب اسلام]] و مقابله با پیامبر استفاده می‌کرد<ref>السیرة الحلبیة، ج۲، ص۲۲۳؛ شرح الزرقانی، ج۲، ص۲۶۸.</ref>. این بار هم در رثای کشتگان بدر [[شعر]] سروده بود، در اجتماعات [[قریش]] می‌خواند، آتش نهفته [[کینه‌ها]] را افروخته می‌کرد<ref>المغازی، ج۱، ص۱۸۵.</ref>. کعب و یهودیانی که وی را در این [[سفر]] [[همراهی]] کرده بودند، با مردان [[قریش]] در [[مکه]] بر [[ضد]] [[پیامبر]] هم‌پیمان شدند<ref>تاریخ الخمیس، ج۱، ص۴۶۰؛ روح المعانی (آلوسی)، ج۲۸، ص۳۸؛ تفسیر الخازن، ج۴، ص۲۶۶؛ تفسیر الثعلبی، ج۹، ص۲۶۷.</ref>. | |||
[[ابوعامر]] مشهور به [[راهب]] که بعدها [[لقب]] [[فاسق]] گرفت نیز با پنجاه نفر از [[قبیله]] خویش به قریش پیوسته بودند، آنها را برای این [[جنگ]] [[تشویق]] می‌کردند و [[وعده]] می‌داد که در برخورد با [[سپاه اسلام]]، قبیله او [[خزرج]] به کمکش خواهند آمد<ref>إمتاع الأسماع، ج۱، ص۱۳۲.</ref>. در پنجم [[شوال]]، [[مشرکان]] به «عُریض» ناحیه‌ای در نزدیکی [[احد]] رسیدند و چارپایانشان را در مزارع آنجا برای چرا رها کردند<ref>المغازی، ج۱، ص۲۰۶.</ref>. پیامبر نیز با [[لشکر]] هزار نفری [[مسلمانان]]، از [[مدینه]] بیرون آمد.<ref>[[محمد علی جاودان|جاودان، محمد علی]]، [[جانشین پیامبر (کتاب)|جانشین پیامبر]]، ص ۱۵۱.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||