گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی (کتاب)
| گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | سید امین موسوی |
| موضوع | علم غیب |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات مهر امیرالمؤمنین (ع) |
| سال نشر | ۱۳۹۵ ش |
| تعداد صفحه | ۳۰۴ |
| شابک | ۹۷۸۹۶۴۱۵۹۲۵۱۸ |
گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی گستره و محدوده علم غیب میپردازد. این کتاب اثر سید امین موسوی است و انتشارات مهر امیرالمؤمنین (ع) انتشار آن را به عهده داشته است[۱].
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «نویسنده در این کتاب به گستره و محدوده علم غیب میپردازد و آن را مختص به خدا نمی‌داند؛ بلکه گستره آن را به انبیا و اولیا به اذن الهی می‌داند. کتاب در دو بخش تبیین شده است. بخش اول، کلیات را شامل می‌شود که در ابتدا به تعریف علم و اقسام آن و سپس به تعریف غیب و اقسام غیب پرداخته است و دیدگاه‌هایی از فلاسفه را در این باره بیان می‌کند. بخش دوم، علم غیب را از دیدگاه آیین یهود و مسیحیت توضیح می‌دهد و آنگاه به طور مفصل بر علم غیب خدا، انبیا و اولیا از دیدگاه اسلامی با تکیه بر دلایل آیات، روایات و عقلی پرداخته است»[۱].
فهرست کتاب
- پیشگفتار
- درآمدی بر تحقیق
- موضوع تحقیق؛
- اهمیت و ضرورت تحقیق؛
- اهداف تحقیق؛
- پیشینه تحقیق.
- بخش اول: کلیات
- فصل اول: مفهوم‌شناسی
- علم:
- علم در لغت؛
- علم در اصطلاح؛
- اقسام علم:
- الف) علم حضوری؛
- ب) علم حصولی؛
- ج) تفاوت‌های علم حصولی و علم حضوری؛
- د) حضوری بودن علم واجب تعالی؛
- ه) علم حضوری انبیا و اولیای الهی؛
- و) تفاوت علم حضوری الهی با علم حضوری انبیا و اولیای الهی؛
- غیب:
- تعریف غیب؛
- اقسام غیب؛
- الف)غیب مطلق؛
- ب) غیب نسبی؛
- غیب در اصطلاح قرآن و سنت؛
- الف) امور فراتر از حس بشر؛
- ب) غیر مخصوص و مبذول؛
- ج) راز نهایی
- علم غیب:
- تعریف علم غیب؛
- اقسام علم غیب؛
- تفاوت علم غیب با علم شهادت؛
- فرق علم غیب با پیش‌بینی؛
- فرق علم غیب با فراست؛
- گستره علم غیب.
- فصل دوم: امکان اطلاع انسان از غیب
- ۱: نظر فلوتین؛
- ۲: دیدگاه شیخ‌الرئیس ابو علی سینا؛
- ۳: نظر سهرودی؛
- ۴: دیدگاه صدرالمتألهین؛
- ۵: دلایل امکان اطلاع انسان از غیب؛
- ۶: شواهد دست‌یابی انسان به غیب:
- ۶-۱. ارتباط با ارواح و احضار آنها؛
- ۶-۲. تله پاتی؛
- ۶-۳. هیپنوتیسم؛
- ۶-۴. راز بینی؛
- ۶-۵. راز شنوی؛
- ۶-۶. الهام؛
- تنیجه‌گیری.
- بخش دوم: گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی
- فصل اول: گستره علم غیب از دیدگاه آیین یهود
- علم غیب خدا در آیین یهود؛
- ۱-۱. دلیل علمای یهود بر عدم غیب مطلق خداوند؛
- ۱-۲. علم غیب انبیا در آیین یهود:
- الف) پیش‌گویی احیا، اصلاح؛
- ب) پیش‌گویی به آمدن پیامبر اکرم (ص)؛
- ج) انتظار مسیحا؛
- ۱-۳. علم غیب اولیا در آیین یهود؛
- ۱-۴. عوامل آگاهی اولیا از امور غیبی اولیا در آیین یهود:
- الف) ظهور فرشته؛
- ب) صدای فرشته؛
- نتیجه‌گیری.
- فصل دوم: گستره علم غیب از دیدگاه آیین مسیحیت
- ۱. علم غیب خداوند در آیین مسیحیت:
- دلیل علمای مسیح بر غیب خداوند؛
- ۲. علم غیب انبیا در آیین مسیحیت؛
- ۳. پیش‌گویی‌های حضرت مسیح (ع):
- ۱-۱. پیش‌گویی‌های مربوط به مرگ حضرت مسیح (ع)؛
- ۱-۲. پیش‌گویی‌های مربوط به رستاخیز مسیح از مردگان؛
- ۳-۳. پیش‌گویی درباره صعود مسیح به آسمان؛
- ۳-۴. پیش‌گویی درباره بازگشت ثانوی مسیح؛
- ۳-۵. پیش‌گویی در نابودی و انهدام اورشلیم؛
- ۳-۶. پیش‌گویی درباره پیامبر اکرم (ص)؛
- علم غیب اولیا و حوارییون در آیین مسیحیت؛
- عوامل نولد تازه:
- الف) ظهور فرشته؛
- ب) روح القدس؛
- نتیجه‌گیری.
- فصل سوم: گستره علم غیب از دیدگاه آیین اسلام
- دیدگاه نخست: اختصاص علم غیب برای خداوند؛
- ادله قائلین به اختصاص علم غیب برای خداوند؛
- الف) آیات:
- دسته اول: آیات انحصار علم غیب به خدا؛
- نقد و بررسی آیات دسته اول؛
- دسته دوم: آیات نفی علم غیب از دیگران؛
- نقد و بررسی آیات دسته دوم؛
- دسته سوم: آیات نفی علم غیب از پیامبران؛
- نقد و بررسی آیات دسته سوم؛
- دسته چهارم: آیات داله بر عدم اطلاع پیامبران از حوادث و اتفاقات پیش آمده؛
- نقد و بررسی آیات دسته چهارم؛
- نتیجه‌گیری؛
- ب) روایات:
- گروه اول: روایات داله بر اختصاص علم غیب به خداوند؛
- گروه دوم: روایات نافی علم غیب از پیامبر اکرم (ص)؛
- نقد وبررسی روایات؛
- ج) دلیل عقلی:
- نقد و بررسی دلیل عقلی.
- دیدگاه دوم: آگاهی پیامبران از غیب به وسیله وحی
- دلیل دیدگاه دوم؛
- الف) آیات؛
- ب) روایات؛
- نقد و بررسی ادله دیدگاه دوم؛
- دیدگاه سوم: آگاهی انبیا و اولیا از غیب؛
- مقام نخست: امکان اتصاف انبیا و اولیا به غیب ثبوتا؛
- دیدگاه غزالی؛
- نظر فخر رازی؛
- دیدگاه ابن ابی الحدید؛
- نظر امام نووی؛
- نظر قرافی؛
- دیدگاه ابن تیمیه؛
- دیدگاه ابن حجاج؛
- گفتار ابن خلدون؛
- دیدگاه ابن هجر هیتمی؛
- نظر آلوسی؛
- گفتار رشید رضا؛
- ادله دیدگاه سوم بر امکان اتصاف انبیا و اولیا به غیب ثبوتا؛
- علم غیب حضرت آدم (ع)؛
- علم غیب حضرت یعقوب (ع)؛
- علم غیب حضرت یوسف (ع)؛
- علم غیب حضرت سلیمان (ع)؛
- آگاهی حضرت عیسی (ع)از غیب؛
- علم غیب پیامبر اکرم (ص)؛
- روایات داله بر علم غیب انبیا و اولیا؛
- الف) علم غیب پیامبر اکرم (ص)؛
- ۱: اخبار پیامبر اکرم (ص) از تعداد امامان و اسامی آنها؛
- ۲: اخبار پیامبر اکرم (ص) از موضع و محل قتل مشرکین در جنگ بدر؛
- ۳: خبر دادن پیامبر اکرم (ص) از کشته شدن امیه بن خلف به دست مسلمین؛
- ۴: اخبار پیامبر اکرم (ص) بعد از جنگ احزاب به عدم توانایی پیکار قریش و هم‌پیمانانش با مسلمانان؛
- ۵: به فتح بعد از مراجعت از حدیبیه؛
- ۶: خبر دادن پیامبر اکرم (ص) از مرگ منافق در مدینه موقع بازگشت از جمگ تبوک؛
- ۷: خبر دادن پیامبر اکرم (ص) از مرگ نجاشی و خواندن نماز میت بر او از راه دور؛
- ۸: خبر دادن پیامبر اکرم (ص) از چگونگی درگذشت ابوذر؛
- ۹: خبر دادن پیامبر اکرم (ص) به عمار از شهادتش به دست گروه ستمگر؛
- ۱۰: خبر دادن پیامبر اکرم (ص) به عایشه از نبرد با امیرالمؤمنین (ع)؛
- ۱۱: خبر دادن پیامبر اکرم (ص) از نبرد علی (ع) با سه گروه؛
- ۱۲: خبر دادن پیامبر اکرم (ص) از سرنوشت ذو الخویصره از سران خوارج؛
- ۱۳: گزارش رسول خدا (ص) از شهادت حضرت امیر (ع)؛
- ۱۴: اخبار نبی (ص) به اصحاب خوداز «مَا كَانَ وَ مَا هُوَ كَائِن»؛
- ۱۵: اخبار واقع شدن فتنه بین مسلمین؛
- ۱۶: خبر دادن رسول خدا (ص) از اتفاقات قبل از قیامت؛
- ۱۷: خبر دادن رسول خدا (ص) از رهبران فتنه تا انقضای دنیا؛
- روایات داله بر علم غیب اولیا در منابع حدیثی و تاریخی شیعه و سنی؛
- علم غیب امیر مؤمنان علی (ع) در منابع شیعه و سنی؛
- صورت اول: اثبات علم غیب حضرت علی (ع) به صورت کلی:
- روایت اول: حدیث مدینه؛
- روایت دوم: حدیث سلونی؛
- روایات سوم: اعطای علم؛
- روایت چهارم: آگاه به علوم پیغمبر (ص)؛
- صورت دوم: بر خبر دادن حضرت علی (ع) از وقایع آینده؛
- دلیل عقلی بر علم غیب انبیا و اولیا؛
- مقام دوم: گستره علم غیب انبیا و اولیا؛
- گستره علم غیب انبیا از نظر مشهور علمای اهل سنت؛
- گستره علم غیب انبیا و ائمه (ع)::
- نظر اول: تردید در حدود علم غیب پیامبران و ائمه (ع)؛
- نظر دوم: محدود بودن علم غیب انبیا و ائمه (ع)؛
- ادله دیدگاه محدود بودن آگاهی از غیب پیامبران و ائمه (ع)؛
- الف) آیات و روایات دال بر اختصاص بعض علوم به خداوند؛
- ب) روایات تفاضل انبیا و ائمه (ع)؛
- ج) احادیث اخفای بعض علوم از خلق:
- مناقشه در ادله قائلین به محدود بودن آگاهی؛
- دلیل نظر سوم؛
- نقد و بررسی دلیل دیدگاه سوم؛
- نظر چهارم: آگاهی از غیب به خواست انبیا و ائمه (ع)؛
- ادله دیدگاه چهارم؛
- مناقشه در ادله نقلی؛
- دلیل عقلی و نقد و بررسی آن؛
- نظر پنجم: آگاهی باالفعل از غیب پیامبران و ائمه (ع)؛
- دیدگاه نوبختی و پیروان او؛
- ادله آگاهی باالفعل از غیب؛
- ب) روایات؛
- ج) ادله عقلی؛
- شبهات در محدوده، علم فعلی انبیا و ائمه (ع)؛
- شبهه اول: منافات داشتن گستره علم غیب باالفعل رهبران الهی با شیوه‌های عملی آنها؛
- شبهه دوم: عدم سازگار نبودن گستره علم غیب باالفعل رهبران الهی با استقبال از مرگ؛
- پاسخ به شبهات؛
- نتیجه‌گیری؛
- منابع و مأخذ.
دربارهٔ پدیدآورنده
آثار وابسته
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ خانه کتاب
- ↑ مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت