یزید بن حصین همدانی

مقدمه

یزید بن حصین همدانی^[۱] یکی از یاران شجاع، بزرگوار و پارسای امام حسین (ع) که روز عاشورا وقتی تشنگی بر امام و یارانش غلبه کرد، از امام اجازه خواست تا با کوفیان و عمر سعد صحبت کند. امام اجازه داد. وی نسبت به جلوگیری از استفادۀ امام از آب فرات با آنان صحبت و به آنان اعتراض کرد. اما به او پاسخ نامناسب دادند. بی‌نتیجه برگشت. آنگاه امام، دربارۀ سپاه دشمن فرمود: شیطان بر آنان چیره گشته است و حزب شیطان زیان کارانند^[۲]. او در کوفه با مسلم بن عقیل نیز بیعت کرده بود و پس از شهادت مسلم، از کوفه خارج شد و به امام حسین (ع) پیوست^[۳].^[۴]

روز عاشورا، در صف یاران امام حسین (ع)، به پیکار با دشمنان پرداخت و پیش از ظهر به شهادت رسید^[۵]. فاضل در بندی رجز زیر را به او نسبت داده است:

أنا یَزیدُ ما أنا بِالفاشِلِ		اضْرِبُکُمْ عَنْ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِيِ
ضَرْبَ غُلامٍ ارْجَحِي بَطَلِ		حَتّی الاقِي یَوْمَ حَشْرِي عَمَليِ^[۶]

من یزیدم که هنگام جنگ، ترسو نیستم، همچون جوانی شجاع در دفاع از حسین بن علی (ع)، شما را با شمشیر می‌زنم، تا این که به روز رستخیز عمل خویش را دیدار کنم.^[۷]

↑ تنی چند از عالمان رجال و تاریخ، یزید بن حصین را بزبر بن خضیر دانسته‎اند. ر. ک: (ابصار العین، ص۱۲۵-۱۲۶؛ قاموس الرجال، ج۲، ص۲۹۳-۲۹۶؛ عبرات المصطفین، ج۲، ص۱۵۹).
↑ موسوعة کلمات الامام الحسین، ص۴۲۵.
↑ تنقیح المقال، ج۳، ص۳۲۵.
↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۵۱۴.
↑ تنقیح المقال، ج۳، ص۳۲۵؛ نیز ر. ک: ذخیرة الدارین، ص۱۷۹؛ وسیلة الدارین، ص۲۱۳-۲۱۴. پاره‎‌ای مآخذ، سخنان یزید بن حصین با عمر سعد و لشکریان او را، درباره بستن آب، با تفصیل بیشتری نقل کردهاند. ر. ک: روضة الواعظین، ص۲۰۴-۲۰۵؛ کشف الغمة، ج۲، ص۲۵۹-۲۶۰؛ الفصول المهمة، ص۱۹۱-۱۹۲؛ نفس المهموم، ص۱۹۶-۱۹۷.
↑ اکسیر العبادات فی اسرار الشهادات، ج۲، ص۲۹۳؛ نیز ر. ک: دائرة المعارف الحسینیة، ج۶، ص۱۰۸.
↑ جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص:۴۰۰.