آرای عمومی
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
مقدمه
مراجعه به آرای عمومی برای تعیین حاکم و زمامدار در مواردی است که از سوی خداوند نصبی صورت نگرفته باشد؛ زیرا زمامِ نوعی از قدرت و ریاست، مانند امامت و ولایت معصومان(ع)، تنها در دست خداوند متعال است که بر حسب قابلیّت و شایستگی واقعی معصومان با نصب خاصّ از جانب او به ایشان تفویض می‌شود. در این گونه موارد، پذیرش ولایت فردِ منصوب از جانب خداوند و بیعت با او بر مردم واجب است.
نوعی دیگر از قدرت و ریاست ـ که تنها در عصر غیبت امام زمان عجّل اللّه فرجه الشّریف ممکن و متصوّر است ـ با نصب عام از سوی خداوند به فرد واجد شرایط عطا می‌گردد؛ بدین معنا که فردی خاص از جانب خداوند تعیین نمی‌گردد؛ بلکه صفات و ویژگی‌هایی که حاکم و رهبر امّت اسلامی باید دارا باشد به گونه عام بیان می‌گردد که ممکن است در یک عصر مصادیق متعدّدی برای آن وجود داشته باشد. در این گونه موارد، برای انتخاب رهبر از میان افراد واجد شرایط به آرای عمومی رجوع می‌شود.[۱]
مورد دیگری که برخی برای رجوع به آرای عمومی ذکر کرده‌اند، جایی است که در شریعت حکم خاصّی برای آن بیان نشده است، و از آن به «منطقة الفراغ» (جای خالی) تعبیر شده است. در این گونه موارد بر حسب اقتضای زمان و مصالح عمومی، مجلس قانونگذاری، مانند مجلس شورای اسلامی ـ که اعضای آن با رجوع به آرای عمومی انتخاب می‌شوند ـ قوانین مورد نیاز را که مخالفتی با قوانین ثابت در شریعت نداشته باشد، وضع می‌کند.[۲][۳]
منابع
پانویس
- ↑ الفقه، ج ۱۰۵، ص۱۸۱ ـ ۱۸۲؛ البنک اللاربوی (الإسلام یقود الحیاة)، ص۱۹ ـ ۲۱
- ↑ البنک اللاربوی (الإسلام یقود الحیاة)، ص۱۸ ـ ۱۹؛ اقتصادنا، ص۶۸۰ ـ ۶۸۶.
- ↑ هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۱، صفحه ۱۲۷-۱۲۸.