جندب بن کعب ازدی در تراجم و رجال

آشنایی اجمالی

جندب فرزند کعب ازدی و به قولی عبدی یا غامدی و به نقل ابوالفرج در الاغانی، کعب اسدی از اصحاب رسول خدا (ص) و از یاران باوفای امیرالمؤمنین (ع) بود^[۱].

جندب به نقل کثیری از مؤرخان همان کسی است که در زمان خلیفه سوم (عثمان بن عفان) جادوگر حاکم کوفه، ولید بن عقبه را به قتل رساند و به قاتل جادوگر معروف گردید^[۲].

بعد از این حادثه، ولید او را زندانی کرد. وی هنگامی که در زندان کوفه بود، شخصی نصرانی رئیس زندان بود. وقتی دید جندب روزها روزه می‌گیرد و شبها به نماز می‌ایستد، درباره او به تحقیق پرداخت تا این که دانست جندب انسان وارسته و مسلمان واقعی است از این‌رو، مرد نصرانی اسلام آورد و می‌گفت: "پروردگار من پروردگار جندب است و دین من بر دین جندب است"^[۳].

وی پس از آزادی از زندان به همراه بزرگانی از کوفه به علت انتقاد و عیب‌جویی از خلیفه سوم در سال ۳۳ هجری به دستور عثمان از کوفه به شام تبعید شدند^[۴].

جندب از جمله یاران باوفای امیرمؤمنان (ع) است که تا آخرین نفس از ولایت آن حضرت دفاع کرد و در جنگ صفین فرمانده پیاده نظام حضرت بود و سرانجام در همین جنگ به سال ۳۷ هجری در رکاب مولايش حضرت علی (ع) به شهادت رسید^[۵].^[۶]

↑ الاصابه، ج۱، ص۵۱۱ و الاغانی، ج۵، ص۱۵۶.
↑ در کیفیت جادوگری او بدین صورت نقل شده که آن مرد جادوگر سر خود یا سر دیگری را با شمشیر می‌برید ولی به او ضرری نمی‌رسید و کعب سر این مرد جادوگر را برید. سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۳۲۵ و الاصابه ج۱، ص۵۱۱ و اسد الغابه، ج۱، ص۲۰۵.
↑ «ربي رب جندب و دیني على دين جندب»؛ الاغانی، ج۵، ص۱۵۶ و ر. ک: اسد الغابه ج۱، ص۳۰۵.
↑ تاریخ طبری، ج۴، ص۳۲۶.
↑ ر. ک: سير أعلام النبلاء، ج۴، ص۳۲۶ و الاصابه، ج۱، ص۵۱۱.
↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۳۱۶-۳۱۷.