حارثة بن سراقة بن حارث انصاری
آشنایی اجمالی
وی از تیره عدی بن نجار، از انصار بود[۱]. از این رو او را «نجاری» نیز خواندهاند[۲]. او را به خطا «حارث» هم گفتهاند[۳]، مادرش «ام حارثه» بود که «ربیع دختر نضر بن ضمضم» نام داشت. وی عمه انس بن مالک، خادم رسول خدا (ص)، بود[۴]. حارثه را منسوب به مادرش «حارثة بن ربیع» نیز خواندهاند[۵]. رسول خدا (ص) بین حارثه و سائب بن عثمان بن مظعون پیمان برادری بست. حارثه در غزوه بدر حضور داشت. حبان بن عرقه[۶] او را در حالی که از حوض آب مینوشید[۷] یا در حالی که نظاره گر بود[۸] با تیری زد که به حنجرهاش اصابت کرد و شهید شد[۹]. او نخستین کشته از انصار در غزوه بدر بود[۱۰]. از اینکه برخی منابع برای او از تعبیر «غلام» استفاده کردهاند[۱۱] برمیآید که سن وی کم بوده است. گفتهاند. او بسیار به مادرش نیکی میکرد تا جایی که رسول خدا (ص) فرمود: وارد بهشت شدم و حارثه را چون آن نیکیها دیدم[۱۲]. مادر حارثه پس از شهادت وی خدمت رسول خدا (ص) آمد و گفت: ای رسول خدا (ص) تو از جایگاه حارثه نزد من آگاهی، اگر او در بهشت باشد صبر خواهم کرد اما اگر نباشد میگویی چه کنم؟ آن حضرت فرمود: بهشت یکی نیست بلکه باغهای بسیاری است و حارثه در بهترین آنها جای دارد[۱۳]. بنا بر نقلی شهادت حارثه در اُحد بوده است، اما برخی آن را نادرست دانستهاند[۱۴]. از حارثه نسلی باقی نماند[۱۵] و از وی حدیثی نقل نشده است[۱۶].[۱۷]
جستارهای وابسته
- عدی بن نجار (قبیله)
- ربیع بنت نضر بن ضمضم (مادر)
- انس بن مالک (پسر دایی)
منابع
پانویس
- ↑ ابن کلبی، هشام بن محمد، نسب قد والیمن الکبیر، ج۲، ص۵۲.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، الاصابه، ج۱، ص۷۰۴.
- ↑ ر. ک: ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۷۵؛ ابن حجر، الاصابه، فتح، ج۶، ص۲۰.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۸۷.
- ↑ ر. ک: ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۴۰.
- ↑ به خطا، حباب؛ ر. ک: ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۱۱.
- ↑ ر. ک: خلیفة بن خیاط، تاریخ، ص۳۳.
- ↑ ر. ک: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۷۰.
- ↑ واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۴۶؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۸۷.
- ↑ واقدی، المغازی، ج۱، ص۶۵؛ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۲۵۴.
- ↑ ر. ک: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۷۰؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۱۲.
- ↑ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۵۰.
- ↑ واقدی، المغازی، ج۱، ص۹۴؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۸۸.
- ↑ ر. ک: ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۴۱؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۱۲؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۷۰۵.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۸۷؛ ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۳، ص۴۱۳.
- ↑ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۲۵۴؛ بغوی، معجم الصحابه، ج۲، ص۹۶.
- ↑ خانجانی، قاسم، مقاله «حارثة بن سراقة بن حارث انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۵۰۴.