ذلت در فقه سیاسی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

مقهور شدن[۱]، احساس کوچکی و ضعف (در مقابل کسی که بالاتر و برتر است)[۲]، خوار کردن، ناچاری و درماندگی[۳]. اصل آن "ذلّ" به معنای افتادگی، نرمی و فروتنی[۴] در مقابل عزّ (عزت و سربلندی).

در آیه شریفه ﴿فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ[۵] خداوند جامعه‌ای را که مطلوب اوست، به اوصافی توصیف می‌کند. ﴿أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ (فروتنی و نرمخویی با مؤمنان) از مهم‌ترین و اولین اوصاف این جامعه یا قوم است[۶]. این صفت برای دولت‌ها و حکومت‌ها نیز سنجه‌ای برای میزان الهی بودن آنهاست[۷].

منابع

پانویس

  1. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۳۰.
  2. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۳، ص۳۲۷.
  3. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۴.
  4. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۳۴۵.
  5. «به زودی گروهی را می‌آورد که دوستشان می‌دارد و دوستش می‌دارند؛ در برابر مؤمنان خاکسار و در برابر کافران دشوارند» سوره مائده، آیه ۵۴.
  6. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۹۳-۳۹۴.
  7. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص۲۹۰.