علی بن ربیعه والبی اسدی در تاریخ اسلامی

این مدخل زیرشاخهٔ بحث علی بن ربیعه والبی اسدی است. علی بن ربیعه والبی اسدی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: علی بن ربیعه والبی اسدی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

علی بن ربیعة که از طایفه بنی والبه، فرزندان والبة بن حارث و تیره‌ای از قبیله بنی اسد در کوفه بود، بنا به تصریح رجالیونی چون ابوحاتم، خطیب بغدادی، ذهبی و ابن حجر، همان علی بن ربیعه بجلی است، اگر چه بخاری در کتاب التاریخ الکبیر و ابن حبّان در کتاب الثقات او را غیر از بَجَلی دانسته‌اند. والبی از شیعیان علوی و از پارسایان زمان خویش بود. عالمان سنّی و شیعی، علی را فردی ستوده و جلیل القدر دانسته‌اند.

رجالیون سنی، از جمله: بخاری، مسلم، نسائی، ترمذی، ابو حاتم رازی، عجلی، ابن نمیر، فضل بن دکین، یحیی بن معین، ابن حبان، ذهبی، ابن سعد و ابن حجر وی را توثیق کرده‌اند. رجالیون شیعی مانند: ابن داوود، علامه حلّی، مجلسی و مامقانی او را موثق یا ممدوح دانسته‌اند.

او افزون بر امام علی(ع) از کسانی چون: سلمان فارسی، عبدالله بن عمر، مغیرة بن شعبه، اسماء بن حکم فزاری، سمرة بن جندب، سلیمان بن سمره، اسماء بن خارجه و کعب بن قطبه روایت کرده است. و حکم بن عتیبه، سعید بن عبید طائی، ابو اسحاق سبیعی، ابوسفر همدانی، منهال بن عمرو، سلمة بن کهیل، عاصم بن بهدله و دیگران از او روایت کرده‌اند.

او به یک واسطه از رسول خدا(ص) روایت می‌‌کند که فرمود: (هر کس عمداً بر من دروغ ببندد، جایگاه‌اش جهنّم است.

همچنین با واسطه زید بن ارقم حدیث ثقلین را از پیامبر(ص) روایت کرده است.

او از علی(ع) روایت می‌‌کند که فرمود: (رسول خدا(ص) از من پیمان گرفت که پس از او با ناکثین (پیمان شکنان و اصحاب جمل)، قاسطین (یاغیان و اصحاب معاویه در صفّین) و مارقین (خوارج نهروان)، نبرد کنم. تاریخ فوت او به طور قطع تعیین نشده است، امّا ذهبی او را در شمار درگذشتگان بین ۹۱ - ۱۰۰ ﻫ.ق نام برده است و بنابر مقدّمه ابن حجر در تقریب التهذیب و با توجه به طبقه روایی او، باید حدود سال ۱۰۰ ﻫ.ق در گذشته باشد.

منابع

1. عزیزی، رستگار، بیات، راویان مشترک ج۲