لقیط

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

لقیط، مشتق از "لقط" به معنای برداشتن مالی از زمین می‌باشد[۱] و در اصطلاح فقه، به طفل سر راهی گویند که سرپرستی نداشته و خود نیز نمی‌تواند مستقلاً زیست کند[۲]. چنین طفلی، هرگاه در دارالاسلام پیدا شود محکوم به مسلمان بودن است، حتی اگر کافران او را تصاحب کرده باشند؛ زیرا تا وقتی که در دارالاسلام، شخص مسلمانی وجود دارد و احتمال می‌رود طفل پیدا شده فرزند او باشد، حکم اسلام بر او جاری می‌گردد، یعنی حکم اسلام غالب بر حکم کفر است[۳]. دلیل فقها بر این حکم قاعده "الظن يلحق الشيء بالاعم الاغلب" و "الاسلام يعلو و لا يعلى عليه"[۴] است. از این‌رو، اگر طفلی در دارالحرب پیدا شود به طوری که مسلمانی در آنجا نباشد، محکوم به کفر است[۵]. لقیط به اقسام زیر تقسیم می‌گردد:

  1. لقیط دارالحرب: آنچه در جبهۀ جنگ پیدا شود؛ مانند بنده، کالا و مانند آن؛
  2. لقیط دارالاسلام: نام دیگر لقیط دار الذمه است. این امر، شباهت به سیستم خاک دارد که امروزه در قوانین بعضی از کشورها، به عنوان شرط تابعیت آمده است[۶].

منابع

پانویس

  1. لغت‌نامه دهخدا، ج۱۳، ص۱۹۷۵۲؛ سنن بهیقی، ج۶، ص۱۸۵؛ مجمع البحرین، ج۴، ص۲۷۴؛ المنجد، ص۷۳۰.
  2. شرح لمعه، ج۷، ص۶۶.
  3. شرایع الاحکام، ج۳، ص۲۸۶.
  4. جواهر الکلام، ج۳۸، ص۱۸۱؛ وسایل الشیعه، ج۱۷، ص۴۷۶؛ راجع به دیدگاه دیگر ر. ک: المبسوط، ج۳، ص۳۴۵.
  5. جواهر الکلام، ج۳۸، ص۱۸۱.
  6. فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۵۵.