دارالذمه

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از دار الذمه)

مقدمه

دارالذمه، سرزمینی است که اهل کتاب، بر اساس قرارداد ذمه با دارالاسلام، در کنار مسلمانان در کشوری واحد زندگی می‌کنند. مناطق دارالذمه به صورت زیر تقسیم می‌گردد:

  1. سرزمینی که ذمّی‌نشینان به صورت پراکنده و بدون تمرکز در قلمرو دارالاسلام قرار گرفته‌اند؛
  2. مناطق خاصی از دارالاسلام که ذمیان در آن متمرکز بوده و دارای تشکیلات دینی، فرهنگی و اجتماعی ویژۀ خود می‌باشند؛ مانند شهر جلفا در اصفهان؛
  3. کشورهایی که مردمشان، پیرو یکی از ادیان الهی و دارای قرارداد ذمه با مسلمین باشند؛
  4. هر گاه ذمّی در مکانی به صورت فردی، اقامت کند دارای مصونیت است.

محدودۀ دارالذمه به اتفاق فقهای اسلام[۱]، در مورد سرزمین‌هایی که ساکنان آنها اهل کتاب و هم‌پیمان با مسلمانان باشند صادق است. البته کشورهایی که اهل کتاب در آن بسر برده و دارای حاکمیت مستقلی باشند و با دارالاسلام نیز قرارداد ذمه منعقد نمایند، به آن “دارالذمه مستقل” می‌گویند[۲].[۳]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. جواهرالکلام، ج۲۱، ص۲۲۸؛ المحلّی، ج۷، ص۳۴۵؛ المغنی، ج۸، ص۵۰۰؛ احکام القرآن، ص۵۰؛ فتح الغدیر، ج۴، ص۲۴۴.
  2. شرح الأزهار، ج۵، ص۵۷۲-۵۷۱.
  3. فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۰۰؛ عمید زنجانی، عباس علی، دانشنامه فقه سیاسی ج۲، ص ۱۶.