خوش‌خلقی در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == ==' به '==') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = خوش‌خلقی | | موضوع مرتبط = خوش‌خلقی | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۴: | ||
*از آنجا که [[انسان]] به اقتضای [[حب نفس]]، [[عیوب]] خود نمی‌بیند، با اندک مجاهده‌ای که به [[ترک گناهان]] بزرگ و آشکار منتهی شود، [[گمان]] می‌کند نفس خویش را [[پاکیزه]] کرده، به [[حسن خلق]] [[دست]] یافته و از تلاش و [[مجاهدت]] بی‌نیاز شده است؛ از این رو لازم است با نشانه‌های [[حسن خلق]] آشنا شویم که [[فریب]] نفس را نخوریم و بازیچه [[شیطان]] نشویم. پیش از این دانستیم که [[حسن خلق]] مساوی [[دین]] و نشانۀ کمال [[ایمان]] است؛ بنابراین هر چیز که در [[قرآن کریم]] نشانه [[ایمان]] است، نشان [[حسن خلق]] نیز به شمار می‌رود. | *از آنجا که [[انسان]] به اقتضای [[حب نفس]]، [[عیوب]] خود نمی‌بیند، با اندک مجاهده‌ای که به [[ترک گناهان]] بزرگ و آشکار منتهی شود، [[گمان]] می‌کند نفس خویش را [[پاکیزه]] کرده، به [[حسن خلق]] [[دست]] یافته و از تلاش و [[مجاهدت]] بی‌نیاز شده است؛ از این رو لازم است با نشانه‌های [[حسن خلق]] آشنا شویم که [[فریب]] نفس را نخوریم و بازیچه [[شیطان]] نشویم. پیش از این دانستیم که [[حسن خلق]] مساوی [[دین]] و نشانۀ کمال [[ایمان]] است؛ بنابراین هر چیز که در [[قرآن کریم]] نشانه [[ایمان]] است، نشان [[حسن خلق]] نیز به شمار می‌رود. | ||
*برخی از صفت‌هایی که [[قرآن کریم]] برای [[اهل]] [[ایمان]] یاد کرده، بدین شرح است: | *برخی از صفت‌هایی که [[قرآن کریم]] برای [[اهل]] [[ایمان]] یاد کرده، بدین شرح است: | ||
:*[[اهل]] [[ایمان به خدا]] [[شرک]] نمی‌ورزند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ لَا يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ وَلَا يَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَا يَزْنُونَ وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ يَلْقَ أَثَامًا}}<ref> «و آنان که، با خداوند، خدایی دیگر را (به پرستش) نمی‌خوانند و انسانی را که خداوند (کشتنش را) حرام کرده است جز به حقّ نمی‌کشند و زنا نمی‌کنند و هر که چنین کند کیفر خواهد دید» سوره فرقان، آیه ۶۸.</ref>، | :* [[اهل]] [[ایمان به خدا]] [[شرک]] نمی‌ورزند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ لَا يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ وَلَا يَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَا يَزْنُونَ وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ يَلْقَ أَثَامًا}}<ref> «و آنان که، با خداوند، خدایی دیگر را (به پرستش) نمی‌خوانند و انسانی را که خداوند (کشتنش را) حرام کرده است جز به حقّ نمی‌کشند و زنا نمی‌کنند و هر که چنین کند کیفر خواهد دید» سوره فرقان، آیه ۶۸.</ref>، | ||
:*دل‌شان با [[یاد خدا]] می‌لرزد: {{متن قرآن|إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آيَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ}}<ref> «مؤمنان، تنها آن کسانند که چون یاد خداوند پیش آید دل‌هاشان بیمناک می‌شود و چون آیات او را بر آنان بخوانند بر ایمانشان می‌افزاید و بر پروردگارشان توکّل می‌کنند» سوره انفال، آیه ۲.</ref>، | :*دل‌شان با [[یاد خدا]] می‌لرزد: {{متن قرآن|إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آيَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ}}<ref> «مؤمنان، تنها آن کسانند که چون یاد خداوند پیش آید دل‌هاشان بیمناک می‌شود و چون آیات او را بر آنان بخوانند بر ایمانشان می‌افزاید و بر پروردگارشان توکّل می‌کنند» سوره انفال، آیه ۲.</ref>، | ||
:*[[خدا]] را [[عبادت]] می‌کنند و [[اهل]] [[روزه]] و [[رکوع]] و سجودند: {{متن قرآن|التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref> «آنان توبه‌کنندگان، پرستشگران، ستایشگران، رهپویان، نمازگزاران، سجده‌کنندگان، فرمان دهندگان به کار شایسته و بازدارندگان از کار ناشایست و پاسداران حدود خداوندند و به (چنین) مؤمنان نوید ده» سوره توبه، آیه ۱۱۲.</ref>، | :* [[خدا]] را [[عبادت]] می‌کنند و [[اهل]] [[روزه]] و [[رکوع]] و سجودند: {{متن قرآن|التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref> «آنان توبه‌کنندگان، پرستشگران، ستایشگران، رهپویان، نمازگزاران، سجده‌کنندگان، فرمان دهندگان به کار شایسته و بازدارندگان از کار ناشایست و پاسداران حدود خداوندند و به (چنین) مؤمنان نوید ده» سوره توبه، آیه ۱۱۲.</ref>، | ||
:*[[نماز]] را پیوسته: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَوَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ}}<ref> «و آنان که بر نمازهای خویش نگهداشت دارند» سوره مؤمنون، آیه ۹.</ref> به‌پا می‌دارند: {{متن قرآن|الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ}}<ref> «کسانی که نماز را بر پا می‌دارند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم می‌بخشند» سوره انفال، آیه ۳.</ref> و در [[نماز]] خاشع‌اند: {{متن قرآن|الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ}}<ref> «همانان که در نماز خویش فروتنند» سوره مؤمنون، آیه ۲.</ref>، [[شب]] زنده‌دارند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّدًا وَقِيَامًا}}<ref> «و آنان که برای پروردگارشان در سجده و ایستاده شب زنده‌داری کنند» سوره فرقان، آیه ۶۴.</ref>، | :* [[نماز]] را پیوسته: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَوَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ}}<ref> «و آنان که بر نمازهای خویش نگهداشت دارند» سوره مؤمنون، آیه ۹.</ref> به‌پا می‌دارند: {{متن قرآن|الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ}}<ref> «کسانی که نماز را بر پا می‌دارند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم می‌بخشند» سوره انفال، آیه ۳.</ref> و در [[نماز]] خاشع‌اند: {{متن قرآن|الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ}}<ref> «همانان که در نماز خویش فروتنند» سوره مؤمنون، آیه ۲.</ref>، [[شب]] زنده‌دارند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّدًا وَقِيَامًا}}<ref> «و آنان که برای پروردگارشان در سجده و ایستاده شب زنده‌داری کنند» سوره فرقان، آیه ۶۴.</ref>، | ||
:*از کارهای [[زشت]] خود [[توبه]] می‌کنند:{{متن قرآن|التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref> «آنان توبه‌کنندگان، پرستشگران، ستایشگران، رهپویان، نمازگزاران، سجده‌کنندگان، فرمان دهندگان به کار شایسته و بازدارندگان از کار ناشایست و پاسداران حدود خداوندند و به (چنین) مؤمنان نوید ده» سوره توبه، آیه ۱۱۲.</ref>، | :*از کارهای [[زشت]] خود [[توبه]] می‌کنند:{{متن قرآن|التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref> «آنان توبه‌کنندگان، پرستشگران، ستایشگران، رهپویان، نمازگزاران، سجده‌کنندگان، فرمان دهندگان به کار شایسته و بازدارندگان از کار ناشایست و پاسداران حدود خداوندند و به (چنین) مؤمنان نوید ده» سوره توبه، آیه ۱۱۲.</ref>، | ||
:*[[زکات]] می‌دهند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ هُمْ لِلزَّكَاةِ فَاعِلُونَ}}<ref> «و آنان که دهنده زکاتند» سوره مؤمنون، آیه ۴.</ref>، | :* [[زکات]] می‌دهند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ هُمْ لِلزَّكَاةِ فَاعِلُونَ}}<ref> «و آنان که دهنده زکاتند» سوره مؤمنون، آیه ۴.</ref>، | ||
:*[[انفاق]] می‌کنند: {{متن قرآن|الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ}}<ref> «کسانی که نماز را بر پا می‌دارند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم می‌بخشند» سوره انفال، آیه ۳.</ref>، ولی [[اعتدال]] را ترک نمی‌کنند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ إِذَا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا}}<ref> «و آنان که چون بخشش کنند نه گزافکاری می‌کنند و نه تنگ می‌گیرند و (بخشش آنها) میانگینی میان این دو، است» سوره فرقان، آیه ۶۷.</ref>، | :* [[انفاق]] می‌کنند: {{متن قرآن|الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ}}<ref> «کسانی که نماز را بر پا می‌دارند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم می‌بخشند» سوره انفال، آیه ۳.</ref>، ولی [[اعتدال]] را ترک نمی‌کنند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ إِذَا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا}}<ref> «و آنان که چون بخشش کنند نه گزافکاری می‌کنند و نه تنگ می‌گیرند و (بخشش آنها) میانگینی میان این دو، است» سوره فرقان، آیه ۶۷.</ref>، | ||
:*از مقابل [[آیات الاهی]] کر و کور نمی‌گذرند، با [[دل]] [[آگاه]] و چشم [[بینا]] به آنها می‌نگرند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ لَمْ يَخِرُّوا عَلَيْهَا صُمًّا وَعُمْيَانًا}}<ref> «و آنان که هر گاه آیات پروردگارشان را به یادشان آورند ناشنیده و نادیده بر (پای) آنها نمی‌افتند» سوره فرقان، آیه ۷۳.</ref>، | :*از مقابل [[آیات الاهی]] کر و کور نمی‌گذرند، با [[دل]] [[آگاه]] و چشم [[بینا]] به آنها می‌نگرند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ لَمْ يَخِرُّوا عَلَيْهَا صُمًّا وَعُمْيَانًا}}<ref> «و آنان که هر گاه آیات پروردگارشان را به یادشان آورند ناشنیده و نادیده بر (پای) آنها نمی‌افتند» سوره فرقان، آیه ۷۳.</ref>، | ||
:*و چون [[آیات]] [[خدا]] را بشنوند ایمانشان رو به زیادت می‌نهد: {{متن قرآن|الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ}}<ref> «کسانی که نماز را بر پا می‌دارند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم می‌بخشند» سوره انفال، آیه ۳.</ref>، | :*و چون [[آیات]] [[خدا]] را بشنوند ایمانشان رو به زیادت می‌نهد: {{متن قرآن|الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ}}<ref> «کسانی که نماز را بر پا می‌دارند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم می‌بخشند» سوره انفال، آیه ۳.</ref>، | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۰: | ||
:*و چون با کار ناروایی مواجه شوند بدون [[آلودگی]]، کریمانه از کنارش می‌گذرند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ لَا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا}}<ref> «و آنان که گواهی دروغ نمی‌دهند و چون بر یاوه بگذرند بزرگوارانه می‌گذرند» سوره فرقان، آیه ۷۲.</ref>، | :*و چون با کار ناروایی مواجه شوند بدون [[آلودگی]]، کریمانه از کنارش می‌گذرند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ لَا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا}}<ref> «و آنان که گواهی دروغ نمی‌دهند و چون بر یاوه بگذرند بزرگوارانه می‌گذرند» سوره فرقان، آیه ۷۲.</ref>، | ||
:*متواضع‌اند و با [[جاهلان]] خوش‌پاسخ: {{متن قرآن|وَعِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا}} <ref>«و بندگان (خداوند) بخشنده آنانند که بر زمین فروتنانه گام برمی‌دارند و هرگاه نادانان با آنان سخن سر کنند پاسخی نرم گویند» سوره فرقان، آیه ۶۳.</ref>، | :*متواضع‌اند و با [[جاهلان]] خوش‌پاسخ: {{متن قرآن|وَعِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا}} <ref>«و بندگان (خداوند) بخشنده آنانند که بر زمین فروتنانه گام برمی‌دارند و هرگاه نادانان با آنان سخن سر کنند پاسخی نرم گویند» سوره فرقان، آیه ۶۳.</ref>، | ||
:*[[عهد]] و [[امانت]] را پاس می‌دارند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ}}<ref> «و آنان که سپرده‌های نزد خویش و پیمان خود را پاس می‌دارند» سوره مؤمنون، آیه ۸.</ref>. | :* [[عهد]] و [[امانت]] را پاس می‌دارند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ}}<ref> «و آنان که سپرده‌های نزد خویش و پیمان خود را پاس می‌دارند» سوره مؤمنون، آیه ۸.</ref>. | ||
:*سپاس‌گزار و شاکرند: {{متن قرآن|التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref> «آنان توبه‌کنندگان، پرستشگران، ستایشگران، رهپویان، نمازگزاران، سجده‌کنندگان، فرمان دهندگان به کار شایسته و بازدارندگان از کار ناشایست و پاسداران حدود خداوندند و به (چنین) مؤمنان نوید ده» سوره توبه، آیه ۱۱۲.</ref>، | :*سپاس‌گزار و شاکرند: {{متن قرآن|التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref> «آنان توبه‌کنندگان، پرستشگران، ستایشگران، رهپویان، نمازگزاران، سجده‌کنندگان، فرمان دهندگان به کار شایسته و بازدارندگان از کار ناشایست و پاسداران حدود خداوندند و به (چنین) مؤمنان نوید ده» سوره توبه، آیه ۱۱۲.</ref>، | ||
:*از [[جهنم]] هراسان‌اند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذَابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذَابَهَا كَانَ غَرَامًا * إِنَّهَا سَاءَتْ مُسْتَقَرًّا وَمُقَامًا}}<ref> «و آنان که می‌گویند: پروردگارا! عذاب دوزخ را از ما بگردان که عذاب آن همیشگی است * بی‌گمان آن بدقرارگاه و (بد) جایگاهی است» سوره فرقان، آیه ۶۵-۶۶.</ref>، | :*از [[جهنم]] هراسان‌اند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذَابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذَابَهَا كَانَ غَرَامًا * إِنَّهَا سَاءَتْ مُسْتَقَرًّا وَمُقَامًا}}<ref> «و آنان که می‌گویند: پروردگارا! عذاب دوزخ را از ما بگردان که عذاب آن همیشگی است * بی‌گمان آن بدقرارگاه و (بد) جایگاهی است» سوره فرقان، آیه ۶۵-۶۶.</ref>، | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۴: | ||
و بر این پایه با تقسیم‌بندی اخلاق به [[فضیلت]] و [[رذیلت]]، حسن خلق را فضیلتی شمرده‌اند که از ۴ [[راه]] به دست می‌آید: | و بر این پایه با تقسیم‌بندی اخلاق به [[فضیلت]] و [[رذیلت]]، حسن خلق را فضیلتی شمرده‌اند که از ۴ [[راه]] به دست می‌آید: | ||
#[[حکمت]] که شناختن موجودات است. | # [[حکمت]] که شناختن موجودات است. | ||
#[[عفت]] که [[اطاعت]] نیروی [[شهوانی]] از [[قوه]] [[عقلی]] است. | # [[عفت]] که [[اطاعت]] نیروی [[شهوانی]] از [[قوه]] [[عقلی]] است. | ||
#[[شجاعت]] که [[فرمانبری]] نیروی [[غضب]] از قوه عقلی است. | # [[شجاعت]] که [[فرمانبری]] نیروی [[غضب]] از قوه عقلی است. | ||
#[[عدالت]] که اطاعت نیروی عامل از قوه [[عاقل]] است،<ref>معراج السعاده، ص ۶۰.</ref> | # [[عدالت]] که اطاعت نیروی عامل از قوه [[عاقل]] است،<ref>معراج السعاده، ص ۶۰.</ref> | ||
بنابراین [[راه]] کسب [[حسن خلق]] (به معنای عام) را [[برقراری عدالت]] و [[تساوی]] میان سه قوه [[علم]]، غضب و [[شهوت]] دانسته‌اند.<ref>احیاء علوم الدین، مج ۳، ص ۱۴۴۰ - ۱۴۴۱؛ الحقایق، ص ۵۵.</ref> معنای خاص آن، [[نرمخویی]]، خوش سخنی و [[خوشرویی]] در برخورد با دیگران است و بیشتر روایاتی که در [[مدح]] حسن خلق یاد شده‌اند، به معنای خاص آن‌اند.<ref>جامع السعادات، ج ۱، ص ۲۷۰ - ۲۷۱.</ref> موضوع این مقاله نیز معنای دوم حسن خلق است. | بنابراین [[راه]] کسب [[حسن خلق]] (به معنای عام) را [[برقراری عدالت]] و [[تساوی]] میان سه قوه [[علم]]، غضب و [[شهوت]] دانسته‌اند.<ref>احیاء علوم الدین، مج ۳، ص ۱۴۴۰ - ۱۴۴۱؛ الحقایق، ص ۵۵.</ref> معنای خاص آن، [[نرمخویی]]، خوش سخنی و [[خوشرویی]] در برخورد با دیگران است و بیشتر روایاتی که در [[مدح]] حسن خلق یاد شده‌اند، به معنای خاص آن‌اند.<ref>جامع السعادات، ج ۱، ص ۲۷۰ - ۲۷۱.</ref> موضوع این مقاله نیز معنای دوم حسن خلق است. | ||
| خط ۱۳۴: | خط ۱۳۳: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم''']] | # [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم''']] | ||
#[[پرونده:1100246.jpg|22px]] [[مجتبی تهرانی|تهرانی، مجتبی]]، [[اخلاق الاهی ج۱ (کتاب)|'''اخلاق الاهی ج۱''']] | # [[پرونده:1100246.jpg|22px]] [[مجتبی تهرانی|تهرانی، مجتبی]]، [[اخلاق الاهی ج۱ (کتاب)|'''اخلاق الاهی ج۱''']] | ||
# [[پرونده:000062.jpg|22px]] [[مرضیه قدمی|قدمی، مرضیه]]، [[حسن خلق (مقاله)|مقاله «حسن خلق»]]، [[ دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|''' دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۱''']] | # [[پرونده:000062.jpg|22px]] [[مرضیه قدمی|قدمی، مرضیه]]، [[حسن خلق (مقاله)|مقاله «حسن خلق»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|''' دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۱''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۱۴۲: | خط ۱۴۱: | ||
[[رده:خوش‌خلقی در قرآن]] | [[رده:خوش‌خلقی در قرآن]] | ||