عصمت اهل بیت در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵
(←منابع) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = عصمت اهل بیت | | موضوع مرتبط = عصمت اهل بیت | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۰: | ||
[[حدیث ثقلین]] که از [[احادیث متواتر]] است و در [[سند]] آن تردیدی وجود ندارد<ref>نفحات الأزهار فی خلاصة عبقات الأنوار، جلد اوّل.</ref> بر [[عصمت]] [[اهل بیت]] [[پیامبر]]{{صل}} "به معنای اخصّ آن" دلالت می‌کند، زیرا در این [[حدیث]]، [[اهل بیت]] به عنوان [[ثقل اصغر]] در کنار [[قرآن]] که [[ثقل اکبر]] است قرار گرفته و دو [[میراث]] گران‌بهای [[پیامبر]]{{صل}} به شمار آمده که از یکدیگر جدا نخواهند شد و اگر [[مسلمانان]] به آن دو [[تمسک]] جویند [[گمراه]] نخواهند شد. بدون [[شک]]، [[قرآن کریم]] [[کلام خداوند]] است و هیچ گونه [[خطا]] و [[انحرافی]] در آن راه ندارد: {{متن قرآن|لا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِن بَيْنِ يَدَيْهِ وَلا مِنْ خَلْفِهِ تَنزِيلٌ مِّنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ}}<ref> در حال و آینده آن، باطل راه ندارد، فرو فرستاده (خداوند) فرزانه ستوده‌ای است؛ سوره فصلت، آیه۴۲.</ref>، بنابراین، [[اهل بیت]] [[پیامبر]]{{صل}} نیز که در کنار [[قرآن]] قرار گرفته و [[تمسک]] به آن مانع [[گمراه]] شدن [[انسان]] است، هیچ گونه [[خطا]] و [[انحرافی]] در آن راه نخواهد داشت. | [[حدیث ثقلین]] که از [[احادیث متواتر]] است و در [[سند]] آن تردیدی وجود ندارد<ref>نفحات الأزهار فی خلاصة عبقات الأنوار، جلد اوّل.</ref> بر [[عصمت]] [[اهل بیت]] [[پیامبر]]{{صل}} "به معنای اخصّ آن" دلالت می‌کند، زیرا در این [[حدیث]]، [[اهل بیت]] به عنوان [[ثقل اصغر]] در کنار [[قرآن]] که [[ثقل اکبر]] است قرار گرفته و دو [[میراث]] گران‌بهای [[پیامبر]]{{صل}} به شمار آمده که از یکدیگر جدا نخواهند شد و اگر [[مسلمانان]] به آن دو [[تمسک]] جویند [[گمراه]] نخواهند شد. بدون [[شک]]، [[قرآن کریم]] [[کلام خداوند]] است و هیچ گونه [[خطا]] و [[انحرافی]] در آن راه ندارد: {{متن قرآن|لا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِن بَيْنِ يَدَيْهِ وَلا مِنْ خَلْفِهِ تَنزِيلٌ مِّنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ}}<ref> در حال و آینده آن، باطل راه ندارد، فرو فرستاده (خداوند) فرزانه ستوده‌ای است؛ سوره فصلت، آیه۴۲.</ref>، بنابراین، [[اهل بیت]] [[پیامبر]]{{صل}} نیز که در کنار [[قرآن]] قرار گرفته و [[تمسک]] به آن مانع [[گمراه]] شدن [[انسان]] است، هیچ گونه [[خطا]] و [[انحرافی]] در آن راه نخواهد داشت. | ||
برخی از محققان [[اهل سنت]] نیز دلالت [[حدیث ثقلین]] را بر [[طهارت]] و [[پیراستگی]] [[اهل بیت]] از [[آلودگی]] و [[خطا]] پذیرفته‌اند. [[عبدالرؤوف مناوی]] گفته است: در این [[حدیث]]، [[پیامبر]]{{صل}} [[امت]] را توجیه کرده است که در زمینه [[دین]] به کتاب و [[عترت]] [[تمسک]] جویند، با آن دو به نیکویی [[عمل ]] کنند و [[حق]] آنها را بر خود مقدم دارند. این [[دستور]] درباره [[قرآن]] به این جهت است که معدن [[علوم دینی]] و [[اسرار]] و حکمت‌های [[شرعی]] است و درباره [[عترت]] به این جهت است که هرگاه عنصر [[پاک]] باشد بر [[فهم]] [[دین]] کمک می‌کند، و از طرفی، پاکی عنصر به نیکویی [[اخلاق]] می‌انجامد، و نیکویی [[اخلاق]] به [[صفای قلب]] و [[پیراستگی]] و [[طهارت]] آن منتهی می‌گردد <ref>فیض القدیر فی شرح الجامع الصغیر، ج۳، ص۱۸ـ۱۹.</ref> [[زرقانی]]<ref>شرح المواهب اللدنیة، ج۸، ص۲.</ref> و [[سندی]]<ref>دراسات اللبیب، ص۲۳۳.</ref> نیز این مطلب را باز گفته‌اند<ref>نفحات الأزهار فی خلاصة عبقات الأنوار، ج۲، ص۲۶۶ـ۲۶۹.</ref>. | برخی از محققان [[اهل سنت]] نیز دلالت [[حدیث ثقلین]] را بر [[طهارت]] و [[پیراستگی]] [[اهل بیت]] از [[آلودگی]] و [[خطا]] پذیرفته‌اند. [[عبدالرؤوف مناوی]] گفته است: در این [[حدیث]]، [[پیامبر]]{{صل}} [[امت]] را توجیه کرده است که در زمینه [[دین]] به کتاب و [[عترت]] [[تمسک]] جویند، با آن دو به نیکویی [[عمل]] کنند و [[حق]] آنها را بر خود مقدم دارند. این [[دستور]] درباره [[قرآن]] به این جهت است که معدن [[علوم دینی]] و [[اسرار]] و حکمت‌های [[شرعی]] است و درباره [[عترت]] به این جهت است که هرگاه عنصر [[پاک]] باشد بر [[فهم]] [[دین]] کمک می‌کند، و از طرفی، پاکی عنصر به نیکویی [[اخلاق]] می‌انجامد، و نیکویی [[اخلاق]] به [[صفای قلب]] و [[پیراستگی]] و [[طهارت]] آن منتهی می‌گردد <ref>فیض القدیر فی شرح الجامع الصغیر، ج۳، ص۱۸ـ۱۹.</ref> [[زرقانی]]<ref>شرح المواهب اللدنیة، ج۸، ص۲.</ref> و [[سندی]]<ref>دراسات اللبیب، ص۲۳۳.</ref> نیز این مطلب را باز گفته‌اند<ref>نفحات الأزهار فی خلاصة عبقات الأنوار، ج۲، ص۲۶۶ـ۲۶۹.</ref>. | ||
به [[اعتقاد]] برخی از [[عالمان]] [[اهل سنت]]، در [[عصمت]] [[اخلاقی]] و عملی [[اهل بیت]] [[حضرت زهرا]] و [[امامان دوازده‌گانه]] [[شیعه]] شکی نیست و جز [[انسان]] [[نادانی]] که منکر [[اسلام]] باشد در آن تردید نمی‌کند، آنچه مورد [[اختلاف]] است، [[عصمت]] علمی آنان است<ref>النبراس، ص۵۳۲۲، حاشیه بحرالعلوم.</ref>، ولی با توجه به اینکه [[حدیث ثقلین]] [[تمسک]] به [[اهل بیت]] در حوزه [[دین]] را مانع از [[ضلالت]] می‌داند، [[عصمت]] علمی آنان نیز به روشنی به دست می‌آید<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[اهل بیت - ربانی گلپایگانی (مقاله)|مقاله «اهل بیت»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی ج۱]] ص ۵۳۹-۵۴۹.</ref>. | به [[اعتقاد]] برخی از [[عالمان]] [[اهل سنت]]، در [[عصمت]] [[اخلاقی]] و عملی [[اهل بیت]] [[حضرت زهرا]] و [[امامان دوازده‌گانه]] [[شیعه]] شکی نیست و جز [[انسان]] [[نادانی]] که منکر [[اسلام]] باشد در آن تردید نمی‌کند، آنچه مورد [[اختلاف]] است، [[عصمت]] علمی آنان است<ref>النبراس، ص۵۳۲۲، حاشیه بحرالعلوم.</ref>، ولی با توجه به اینکه [[حدیث ثقلین]] [[تمسک]] به [[اهل بیت]] در حوزه [[دین]] را مانع از [[ضلالت]] می‌داند، [[عصمت]] علمی آنان نیز به روشنی به دست می‌آید<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[اهل بیت - ربانی گلپایگانی (مقاله)|مقاله «اهل بیت»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی ج۱]] ص ۵۳۹-۵۴۹.</ref>. | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۰: | ||
{{متن حدیث|عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَارَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَبِيهِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}}: إِنِّي مُخَلِّفٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي فَإِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ كَهَاتَيْنِ وَ ضَمَّ بَيْنَ سَبَّابَتَيْهِ فَقَامَ إِلَيْهِ جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِيُّ وَ قَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَنْ عِتْرَتُكَ قَالَ عَلِيٌّ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ وَ الْأَئِمَّةُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْنِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ}}؛ ([[محمد بن علی]] بن حسین ([[شیخ صدوق]])، [[کمال الدین]]، ص۲۴۴-۲۴۵. نیز ر.ک: همان، ص۲۴۰؛ همو، [[معانی الاخبار]]، ص۹۰-۹۱؛ همو، [[عیون اخبار الرضا]]{{ع}}، [[علی بن محمد خزاز قمی]]، [[کفایة الاثر]]، ص۱۷۱).</ref>؛ | {{متن حدیث|عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَارَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَبِيهِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}}: إِنِّي مُخَلِّفٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي فَإِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ كَهَاتَيْنِ وَ ضَمَّ بَيْنَ سَبَّابَتَيْهِ فَقَامَ إِلَيْهِ جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِيُّ وَ قَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَنْ عِتْرَتُكَ قَالَ عَلِيٌّ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ وَ الْأَئِمَّةُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْنِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ}}؛ ([[محمد بن علی]] بن حسین ([[شیخ صدوق]])، [[کمال الدین]]، ص۲۴۴-۲۴۵. نیز ر.ک: همان، ص۲۴۰؛ همو، [[معانی الاخبار]]، ص۹۰-۹۱؛ همو، [[عیون اخبار الرضا]]{{ع}}، [[علی بن محمد خزاز قمی]]، [[کفایة الاثر]]، ص۱۷۱).</ref>؛ | ||
*[[اثبات عصمت]] برخی از [[عترت پیامبر]] [[اکرم]]{{صل}} و تطبیق آن با [[عترت]] مورد نظر [[حدیث]]. | * [[اثبات عصمت]] برخی از [[عترت پیامبر]] [[اکرم]]{{صل}} و تطبیق آن با [[عترت]] مورد نظر [[حدیث]]. | ||
مرحوم شیخ راه دوم را برمی‌گزیند و بر این [[باور]] است که با استفاده از دلیل‌های [[عصمت امامان]]، آشکار می‌شود که مقصود از عترت، [[امامان]] [[پاک]]{{عم}} هستند<ref>{{عربی|ان لفظ الخبر في ذكر العترة عموم مخصوص بما اقترن اليه من البيان من قوله{{ع}} انهم لا يفارقون الكتاب و ذلك موجب لعصمتهم من الآثام و مانع من تعلق السهو بهم و النسيان اذ لو وقع منهم عصيان او سهو في الاحكام لفارقوا به القرآن فيها ضمنه البرهان و اذا ثبتت عصمة امير المؤمنين والأئمة من ولده بواضح البيان ثبت انهم المرادون بالعترة من ذكر الاستخلاف}}؛ (محمد بن محمد بن نعمان (شیخ مفید)، المسائل الجارودیه، ص۴۲).</ref>. | مرحوم شیخ راه دوم را برمی‌گزیند و بر این [[باور]] است که با استفاده از دلیل‌های [[عصمت امامان]]، آشکار می‌شود که مقصود از عترت، [[امامان]] [[پاک]]{{عم}} هستند<ref>{{عربی|ان لفظ الخبر في ذكر العترة عموم مخصوص بما اقترن اليه من البيان من قوله{{ع}} انهم لا يفارقون الكتاب و ذلك موجب لعصمتهم من الآثام و مانع من تعلق السهو بهم و النسيان اذ لو وقع منهم عصيان او سهو في الاحكام لفارقوا به القرآن فيها ضمنه البرهان و اذا ثبتت عصمة امير المؤمنين والأئمة من ولده بواضح البيان ثبت انهم المرادون بالعترة من ذكر الاستخلاف}}؛ (محمد بن محمد بن نعمان (شیخ مفید)، المسائل الجارودیه، ص۴۲).</ref>. | ||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۰۹: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:عصمت اهل بیت]] | [[رده:عصمت اهل بیت]] | ||