عصمت در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←عصمت در مذاهب دیگر
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
|||
| خط ۶۸۸: | خط ۶۸۸: | ||
در اینجا خواجه [[رأی]] خاصی را برنمی‌گزید؛ اما در جای دیگری عصمت را این‌گونه تعریف و تفسیر می‌کند: | در اینجا خواجه [[رأی]] خاصی را برنمی‌گزید؛ اما در جای دیگری عصمت را این‌گونه تعریف و تفسیر می‌کند: | ||
عصمت حالتی است که [[بنده]] قدرت بر گناه داشته باشد؛ اما به هیچ وجه [[اراده]] گناه نداشته باشد. این عدم اراده او نسبت به [[معصیت]] و روی گرداندن از گناه لطفی است از سوی [[خداوند]] در حق این بنده؛ پس معصوم گناه نمی‌کند نه به سبب اینکه عاجز است؛ بلکه به دلیل اینکه اراده گناه ندارد یا اینکه مانعی وجود دارد که بر اراده او غالب است. پس وقوع گناه از معصوم ممکن است؛ چون قدرت بر گناه دارد و ممتنع است؛ چون اراده گناه ندارد یا مانعی وجود دارد که بر اراده او [[غلبه]] دارد<ref>خواجه نصیرالدین طوسی، نقد المحصل، رساله «العصمة» در ضمیمه کتاب، ص۵۲۵.</ref>.<ref>[[بهروز مینایی|مینایی، بهروز]]، [[اندیشه کلامی عصمت (کتاب)|اندیشه کلامی عصمت]]، ص ۱۰۱.</ref> | عصمت حالتی است که [[بنده]] قدرت بر گناه داشته باشد؛ اما به هیچ وجه [[اراده]] گناه نداشته باشد. این عدم اراده او نسبت به [[معصیت]] و روی گرداندن از گناه لطفی است از سوی [[خداوند]] در حق این بنده؛ پس معصوم گناه نمی‌کند نه به سبب اینکه عاجز است؛ بلکه به دلیل اینکه اراده گناه ندارد یا اینکه مانعی وجود دارد که بر اراده او غالب است. پس وقوع گناه از معصوم ممکن است؛ چون قدرت بر گناه دارد و ممتنع است؛ چون اراده گناه ندارد یا مانعی وجود دارد که بر اراده او [[غلبه]] دارد<ref>خواجه نصیرالدین طوسی، نقد المحصل، رساله «العصمة» در ضمیمه کتاب، ص۵۲۵.</ref>.<ref>[[بهروز مینایی|مینایی، بهروز]]، [[اندیشه کلامی عصمت (کتاب)|اندیشه کلامی عصمت]]، ص ۱۰۱.</ref> | ||
[[علامه حلّی]] در [[کشف المراد (کتاب)|کشف المراد]] می‌گوید: «[[عصمت]] لطفی است که با آن [[انگیزه]] [[معصیت]] از [[معصوم]] سلب می‌شود، در عین حال که [[قدرت]] بر آن دارد»<ref>علامه حلّی، انوارالملکوت فی شرح الیاقوت، ص۱۹۶.</ref>.<ref>[[بهروز مینایی|مینایی، بهروز]]، [[اندیشه کلامی عصمت (کتاب)|اندیشه کلامی عصمت]]، ص ۱۰۴.</ref> | |||
[[جمال الدین مقداد سیوری]]: | |||
[[حق]] این است که [[عصمت]] عبارت است از: لطفی که [[خداوند]] در حق مکلّف انجام می‌دهد؛ به گونه‌ای که با آن انگیزه‌ای بر ترک [[طاعت]] وانجام [[معصیت]] باقی نمی‌ماند. چگونگی [[سازماندهی]] حصول این [[لطف]] به این صورت است که برای [[عبد]] ملکه‌ای حاصل می‌شود که او را از [[ارتکاب معاصی]] منع می‌کند و افزون بر آن [[علم]] عبد را به [[پاداش]] طاعت و [[عقاب معصیت]] تحقق می‌بخشد و نیز [[خوف]] و [[ترس]] از [[ترک اولی]] و [[نسیان]] را به دنبال دارد<ref>فاضل مقداد، ارشادالطالبین الی نهج المسترشدین، ص۳۰۱.</ref>.<ref>[[بهروز مینایی|مینایی، بهروز]]، [[اندیشه کلامی عصمت (کتاب)|اندیشه کلامی عصمت]]، ص ۱۰۴.</ref> | |||
==عصمت در مذاهب دیگر== | ==عصمت در مذاهب دیگر== | ||