جزیه در معارف و سیره علوی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
یکی از اقسام [[خراج]]، مالیاتی است که بر زمین‌های غیرمسلمانان بسته شده است، و با [[پذیرش اسلام]]، این خراج از صاحبان [[زمین]] برداشته می‌شد. شکل دیگر همین [[مالیات]] که به علت عدم پذیرش اسلام از سوی مؤدیان و بهره‌مندی از مزایای [[ذمه]]، مانند [[امنیت]] [[حکومت اسلامی]]، بر رئوس [[کافران]] وضع می‌شد، [[جزیه]] نام می‌گرفت. | یکی از اقسام [[خراج]]، مالیاتی است که بر زمین‌های غیرمسلمانان بسته شده است، و با [[پذیرش اسلام]]، این خراج از صاحبان [[زمین]] برداشته می‌شد. شکل دیگر همین [[مالیات]] که به علت عدم پذیرش اسلام از سوی مؤدیان و بهره‌مندی از مزایای [[ذمه]]، مانند [[امنیت]] [[حکومت اسلامی]]، بر رئوس [[کافران]] وضع می‌شد، [[جزیه]] نام می‌گرفت. | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
پیامبر [[حکم]] جزیه را برای غیر [[اهل کتاب]] از [[مشرکان]] [[عجم]] نیز جاری ساخت. جزیه دهندگان با ادای جزیه، از پرداخت مالیاتی که [[مسلمانان]] به ادای آن موظف بودند، معاف می‌شدند و در عین حال که از امنیت حکومت اسلامی بهره می‌بردند، به شرکت در [[جنگ‌ها]] نیز موظف نبودند. | پیامبر [[حکم]] جزیه را برای غیر [[اهل کتاب]] از [[مشرکان]] [[عجم]] نیز جاری ساخت. جزیه دهندگان با ادای جزیه، از پرداخت مالیاتی که [[مسلمانان]] به ادای آن موظف بودند، معاف می‌شدند و در عین حال که از امنیت حکومت اسلامی بهره می‌بردند، به شرکت در [[جنگ‌ها]] نیز موظف نبودند. | ||
[[رأفت]] و مدارای [[اسلامی]] که در برخورد با [[اهل]] جزیه در [[زمان پیامبر]] و [[خلفا]] همواره [[اعمال]] می‌شد، از سوی [[امام علی]]{{ع}} دوباره تأکید شد. [[حضرت]] در [[عهدنامه]] خود به [[مالک اشتر]]، وی را به بذل [[محبت]] به عموم [[مردم]] از جمله اهل جزیه سفارش فرموده است: | [[رأفت]] و مدارای [[اسلامی]] که در برخورد با [[اهل]] جزیه در [[زمان پیامبر]] و [[خلفا]] همواره [[اعمال]] می‌شد، از سوی [[امام علی]] {{ع}} دوباره تأکید شد. [[حضرت]] در [[عهدنامه]] خود به [[مالک اشتر]]، وی را به بذل [[محبت]] به عموم [[مردم]] از جمله اهل جزیه سفارش فرموده است: | ||
[[قلب]] خویش را برای [[ملت]] خود، از [[رحمت]] و [[محبت]] و [[لطف]] پر کن و با آنان همچون حیوان درنده‌ای مباش که خوردن آنان را [[غنیمت]] بشماری؛ زیرا آنان دو گروه بیش نیستند: یا [[برادران دینی]] تواند یا انسان‌هایی همچون تو<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۳.</ref>. | [[قلب]] خویش را برای [[ملت]] خود، از [[رحمت]] و [[محبت]] و [[لطف]] پر کن و با آنان همچون حیوان درنده‌ای مباش که خوردن آنان را [[غنیمت]] بشماری؛ زیرا آنان دو گروه بیش نیستند: یا [[برادران دینی]] تواند یا انسان‌هایی همچون تو<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۳.</ref>. | ||
[[حضرت]] به منظور تسهیل و [[مدارا]] با [[اهل ذمه]]، [[جزیه]] آنان را به صورت جنسی نیز می‌پذیرفت و از دارنده آلات تیزکننده، وسایل تیزکننده، از دارنده سوزن، سوزن، و از دارنده طناب، طناب می‌گرفت<ref>ابوعبید، الاموال، ص۶۲.</ref>. | [[حضرت]] به منظور تسهیل و [[مدارا]] با [[اهل ذمه]]، [[جزیه]] آنان را به صورت جنسی نیز می‌پذیرفت و از دارنده آلات تیزکننده، وسایل تیزکننده، از دارنده سوزن، سوزن، و از دارنده طناب، طناب می‌گرفت<ref>ابوعبید، الاموال، ص۶۲.</ref>. | ||
مقدار جزیه در [[صدر اسلام]] حد معینی نداشت و به شرایط معاهده‌ای بستگی داشت که بین [[امام]] [[مسلمانان]] و اهل ذمه منعقد می‌شد؛ چنان‌که، [[پیامبر]] در یک نمونه برای هر [[یهودی]] یا [[نصرانی]]، یک دینار جزیه تعیین کرد<ref>بیهقی، احمد بن حسین، السنن الکبری، ج۹، ص۳۲۷، ح۱۸۶۷۶؛ متقی هندی، کنزالعمال، ج۴، ص۵۰۲، ح۱۱۴۹۲.</ref>. عمربن خطاب، بر [[ثروتمندان]] اهل ذمه، ۴۸ درهم، و بر متوسطان ۲۴ درهم، و بر کم‌درآمدها ۱۲ درهم جزیه قرار داد<ref>ابویوسف، کتاب الخراج، ص۳۶.</ref>، و همین مقدار در [[زمان امام علی]]{{ع}} نیز [[حفظ]] شد<ref>زید بن علی، مسند الامام زید، ص۱۹۷؛ شیخ صدوق، کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۴۸، ح۱۶۶۷؛ شیخ طوسی، تذیب الاحکام، ج۴، ص۱۱۹ و ۱۲۰، ح۳۴۳.</ref>.<ref>[[سید رضا حسینی|حسینی، سید رضا]]، [[بیت المال (مقاله)| مقاله «بیت المال»]]، [[دانشنامه امام علی ج۷ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۷، ص ۴۱۱.</ref> | مقدار جزیه در [[صدر اسلام]] حد معینی نداشت و به شرایط معاهده‌ای بستگی داشت که بین [[امام]] [[مسلمانان]] و اهل ذمه منعقد می‌شد؛ چنان‌که، [[پیامبر]] در یک نمونه برای هر [[یهودی]] یا [[نصرانی]]، یک دینار جزیه تعیین کرد<ref>بیهقی، احمد بن حسین، السنن الکبری، ج۹، ص۳۲۷، ح۱۸۶۷۶؛ متقی هندی، کنزالعمال، ج۴، ص۵۰۲، ح۱۱۴۹۲.</ref>. عمربن خطاب، بر [[ثروتمندان]] اهل ذمه، ۴۸ درهم، و بر متوسطان ۲۴ درهم، و بر کم‌درآمدها ۱۲ درهم جزیه قرار داد<ref>ابویوسف، کتاب الخراج، ص۳۶.</ref>، و همین مقدار در [[زمان امام علی]] {{ع}} نیز [[حفظ]] شد<ref>زید بن علی، مسند الامام زید، ص۱۹۷؛ شیخ صدوق، کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۴۸، ح۱۶۶۷؛ شیخ طوسی، تذیب الاحکام، ج۴، ص۱۱۹ و ۱۲۰، ح۳۴۳.</ref>.<ref>[[سید رضا حسینی|حسینی، سید رضا]]، [[بیت المال (مقاله)| مقاله «بیت المال»]]، [[دانشنامه امام علی ج۷ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۷، ص ۴۱۱.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||