طلاق در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

==مقدمه==

واژه [[طلاق]] که در [[قرآن]] به کار رفته {{متن قرآن|وَإِنْ عَزَمُوا الطَّلَاقَ فَإِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ}}<ref>«و اگر آهنگ طلاق کردند بی‌گمان خداوند شنوایی داناست» سوره بقره، آیه ۲۲۷.</ref>، {{متن قرآن|الطَّلَاقُ مَرَّتَانِ فَإِمْسَاكٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِيحٌ بِإِحْسَانٍ وَلَا يَحِلُّ لَكُمْ أَنْ تَأْخُذُوا مِمَّا آتَيْتُمُوهُنَّ شَيْئًا إِلَّا أَنْ يَخَافَا أَلَّا يُقِيمَا حُدُودَ اللَّهِ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا يُقِيمَا حُدُودَ اللَّهِ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِمَا فِيمَا افْتَدَتْ بِهِ تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ فَلَا تَعْتَدُوهَا وَمَنْ يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ}}<ref>«طلاق (رجعی) دوبار است پس از آن یا باید به شایستگی (با زن) زندگی یا (او را) به نیکی رها کرد و شما را روا نیست که از آنچه به آنان داده‌اید چیزی بازگیرید -مگر آنکه هر دو بیم کنند که احکام خداوند را بجا نیاورند- و اگر بیم داشتید که آن دو حدود خداوند را بجا نیاورند، در آنچه زن برای آزادی خود می‌دهد (و شوهر می‌ستاند) گناهی بر آن دو نیست؛ اینها احکام خداوند است از آنها تجاوز نکنید و آنان که از حدود خداوند تجاوز کنند ستمگرند» سوره بقره، آیه ۲۲۹.</ref> اسم مصدر از «تطلیق» یا «اطلاق» در لغت به معنای ازاله قید (گشودن گره) و رها کردن آمده است؛ لکن در اصطلاح عبارت است از ازاله قید [[نکاح]] (برهم زدن پیوند [[زناشویی]]) با صیغه [[طالق]] و مانند آن.<ref>التنقیح الرائع ۳/ ۲۹۰؛ مسالک الافهام ۹/ ۹.</ref>

#طلاق [[زن]] غیر حامله در حال حیض یا نفاس، در صورتی که شوهرش با او آمیزش کرده باشد و نیز نزد همسرش حاضر باشد و یا زوج غایب باشد، لکن مدتی که [[زن]] بر حسب [[عادت]] از [[پاکی]] فعلی به پاکی بعدی منتقل می‏‌شود، [[صبر]] نکند.

#طلاق زن در پاکی‌‏ای که همسرش در آن با وی نزدیکی کرده باشد و زن یائسه یا نابالغ و یا حامله نباشد.

#باین. طلاقی که شوهر [[حق]] [[رجوع]] به [[همسر]] مطلقه را ندارد؛ طلاق زنی که شوهرش با او نزدیکی نکرده است؛ طلاق [[زن]] یائسه؛ طلاق زنی که به سنّ حیض نرسیده است؛ طلاق زنی که طلاق [[خلع]] و مبارات داده شده است، در صورتی که [[زن]] در [[زمان]] عدّه به بذل خود رجوع نکند و طلاق زنی که با شرایط سه بار طلاق داده شده است از اقسام طلاق باین به شمار می‏روند.<ref>الحدائق الناضرة ۲۵/ ۲۶۸ ـ ۲۶۹.</ref>

#طلاق رجعی. طلاقی که مرد در زمان عده می‏تواند به همسر مطلّقه خود رجوع کند، بدون آنکه نیازی به [[عقد]] [[ازدواج]] جدید باشد. طلاق رجعی دو گونه است: عدّی و [[سنّی]] به معنای اخص.

۱ . زوجه بودن. زنی که طلاق داده شده باید زوجه طلاق دهنده باشد. بنابر این، بر طلاق کنیزی که با تملّک بر فرد [[حلال]] شده و نیز [[زن]] [[اجنبی]] اثری مترتب نیست. همچنین است اگر [[طلاق]] زنی را بر [[ازدواج]] با او معلّق کند، مانند آنکه بگوید: اگر با فلان [[زن]] ازدواج کنم او را طلاق داده‏‌ام.<ref>جواهر الکلام ۳۲/ ۲۷.</ref>

۲ . دائمی بودن. زنی که طلاق داده می‏‌شود باید [[همسر]] دائمی طلاق دهنده باشد. بنابر این، زنی که به [[عقد موقت]] کسی درآمده است طلاق ندارد.<ref>مهذب الاحکام ۲۶/ ۱۶.</ref>

۳ . [[پاک]] بودن از حیض و نفاس. مراعات این [[حکم]] در سه دسته از زن‌ها لازم نیست: زنی که پس از ازدواج، با او نزدیکی نشده است؛ [[زن]] حامله و زنی که همسرش به جهت غایب بودن نمی‌داند وی از [[خون]] حیض و نفاس پاک است یا نه. در این صورت، مرد می‌‏تواند همسرش را طلاق دهد؛ هرچند بعدها معلوم شود در حال حیض یا نفاس بوده است.

#یائسه.

#دختر نرسیده به سنّ حیض.

#حامله. آیا ملاک، حامله بودن [[واقعی]] است یا حامله بودن مشخص و معلوم؟ مسئله اختلافی است. بنابر قول نخست، طلاق دادن حامله مطلقا صحیح است؛ هرچند در [[زمان]] طلاق حاملگی [[زن]] مشخص نباشد و بعدها مشخص گردد، بر خلاف قول دوم که طلاق تنها در صورت مشخص بودن حاملگی صحیح است.

#زنی که در سن قاعدگی است، لکن مادرزادی یا بر اثر عروض [[بیماری]] [[حیض]] نمی‏‌شود که در اصطلاح به او مسترابه گویند. به شرط آنکه از زمان آمیزش با وی سه ماه گذشته باشد و قبل از آن طلاق صحیح نیست.<ref>الحدائق الناضرة ۲۵/ ۱۷۷ ـ ۱۸۰؛ جواهر الکلام ۳۲/ ۴۰ ـ ۴۴.</ref>

#مطلّقه (اَنتِ مطلّقة).

#نَعَم (بله) در پاسخ سؤال «هَل طَلَّقتَ اِمرَأتَکَ»؟ (آیا همسرت را طلاق دادی؟).<ref>مسالک الافهام ۹/ ۶۳ ـ ۶۶؛ جواهر الکلام ۳۲/ ۵۷ ـ ۵۸.</ref>

==تنجّز در طلاق ==

==[[احکام]] ==

#در این مدت، مطلّقه با کسی ازدواج نکرده باشد.