پرش به محتوا

آفرینش در فلسفه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف'
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف')
خط ۴۷: خط ۴۷:
با توجه به اصولی که اشاره شد، [[شیخ اشراق]] از یک سو، مبنای [[عنایت]] در حکمت مشاء را در [[غایت]] از [[خلقت]] پذیرفت و آن را در چگونگی صدور ممکنات از نورالانوار [[اجرا]] کرد و از سوی دیگر، [[قاعده امکان اشرف]] که در حکمت مشاء برهانی شد و مقبول واقع گردید، بر اساس مبانی نوری در حکمت اشراق، به صورتی روشن‌تر و مبرهن‌تر جاری ساخت. نتیجه این مقدمات، در [[فلسفه خلقت]] عالم و غایت از خلقت، نتایجی شبیه به [[حکمت]] مشاء به دست داد که به اهمّ آنها اشاره می‌گردد:
با توجه به اصولی که اشاره شد، [[شیخ اشراق]] از یک سو، مبنای [[عنایت]] در حکمت مشاء را در [[غایت]] از [[خلقت]] پذیرفت و آن را در چگونگی صدور ممکنات از نورالانوار [[اجرا]] کرد و از سوی دیگر، [[قاعده امکان اشرف]] که در حکمت مشاء برهانی شد و مقبول واقع گردید، بر اساس مبانی نوری در حکمت اشراق، به صورتی روشن‌تر و مبرهن‌تر جاری ساخت. نتیجه این مقدمات، در [[فلسفه خلقت]] عالم و غایت از خلقت، نتایجی شبیه به [[حکمت]] مشاء به دست داد که به اهمّ آنها اشاره می‌گردد:
# [[نور]] [[واجب]]، ذاتاً دارای همه [[کمالات]] نوری، اعم از [[حیات]] و [[علم]] و [[قدرت]] و سایر صفات کمالی و نوری است و در نتیجه، ظاهربه ذات و [[مظهر]] غیر است.
# [[نور]] [[واجب]]، ذاتاً دارای همه [[کمالات]] نوری، اعم از [[حیات]] و [[علم]] و [[قدرت]] و سایر صفات کمالی و نوری است و در نتیجه، ظاهربه ذات و [[مظهر]] غیر است.
# چنین ذاتی، نه تنها مُدرک ذات خود و کمالات و صفات ذاتی خود است، بلکه [[علی الاطلاق]] [[فیاض]] بذاته است و دائماً [[نور افشانی]] می‌کند؛ زیرا [[جود]] و [[کرم]]، [[وصف]] کمالی چنین ذاتی است و لذا به دلیل شدت [[نورانیت]] ذاتی، او منوِّر غیر است و بر غواسق و عناصر ظلمانی، بنا بر مرتبه‌ای که [[استعداد]] بهره‌مندی از نور را دارند، نورافشانی می‌کند. کسی که برای ما به ازائی و غایتی خارج ذات خود می‌بخشد ناقص است و نورالانوار از همه نواقص بری است<ref>شرح حکمة الاشراق (الشهرزوری) (ط. مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ۱۳۷۲ ه. ش)، ص۳۰۶.</ref>.
# چنین ذاتی، نه تنها مُدرک ذات خود و کمالات و صفات ذاتی خود است، بلکه [[علی الاطلاق]] [[فیاض]] بذاته است و دائماً [[نور افشانی]] می‌کند؛ زیرا [[جود]] و [[کرم]]، وصف کمالی چنین ذاتی است و لذا به دلیل شدت [[نورانیت]] ذاتی، او منوِّر غیر است و بر غواسق و عناصر ظلمانی، بنا بر مرتبه‌ای که [[استعداد]] بهره‌مندی از نور را دارند، نورافشانی می‌کند. کسی که برای ما به ازائی و غایتی خارج ذات خود می‌بخشد ناقص است و نورالانوار از همه نواقص بری است<ref>شرح حکمة الاشراق (الشهرزوری) (ط. مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ۱۳۷۲ ه. ش)، ص۳۰۶.</ref>.
# فاعل و [[غایت خلقت]] متحدند و در نتیجه، نور اعظم که [[صادر اول]] است، [[غایت]] از [[خلقت]] نیز خواهد بود، و هر آنچه از کمالات که در نور اقرب است، در نور [[اشرف]] که غایت [[انوار]] است، موجود می‌باشد.
# فاعل و [[غایت خلقت]] متحدند و در نتیجه، نور اعظم که [[صادر اول]] است، [[غایت]] از [[خلقت]] نیز خواهد بود، و هر آنچه از کمالات که در نور اقرب است، در نور [[اشرف]] که غایت [[انوار]] است، موجود می‌باشد.
# در مرتبه اول بعد از نورالانوار، این نور اول و یا صادر اول است که همه کمالات را به واسطه نورالانوار دارا می‌باشد و لذا به او «نور العظیم» نیز گفته شده. او مصدر و غایت خلقت است و دایره صدور انوار [[الهی]]، از او آغاز و به او ختم می‌شود.
# در مرتبه اول بعد از نورالانوار، این نور اول و یا صادر اول است که همه کمالات را به واسطه نورالانوار دارا می‌باشد و لذا به او «نور العظیم» نیز گفته شده. او مصدر و غایت خلقت است و دایره صدور انوار [[الهی]]، از او آغاز و به او ختم می‌شود.
۲۱۷٬۸۳۷

ویرایش