پرش به محتوا

غار ثور در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ضمیر' به 'ضمیر'
جز (جایگزینی متن - '\=\=\sپانویس\s\=\=↵\{\{پانویس\}\}\n\n\[\[رده\:(.*)در\sقرآن\]\]' به '== پانویس == {{پانویس}}')
جز (جایگزینی متن - 'ضمیر' به 'ضمیر')
خط ۸: خط ۸:
== مقدمه ==
== مقدمه ==
* از آنجا که رفتن [[پیامبر]] به غار برای مخفی شدن و مصون ماندن از فشار و [[ترور]] [[مشرکین]] [[مکه]] که بعدها تبدیل به بحثی [[تاریخی]] [[کلامی]] شده و منظور جنبه جغرافیایی آن نبوده، بلکه رفتن به جایی برای مخفی شدن از شدت فشار و [[تنهایی]] و بی‌کسی و [[اجماع]] همه [[اهل مکه]] برای کشتن وی در [[شهر]] بوده که بعدها این قصه را به مناسبت دیگری [[نقل]] کرده است. این غار، ثور، نامیده شده، چون ثور نام کوهی است در [[مکه]]. فاصله آن تا [[مکه]] به [[نقلی]] چهار کیلومتر و بلندی آن دو هزار متر (دو کیلومتر) می‌باشد، قله کوه به شکل گنبدی است که غار در زیر آن صخره واقع شده و از کرانه کوه تا غار دو کیلومتر است، درون غار حدود هشت متر مربع می‌باشد، اما فقط در دو متر آن می‌شود نشست و بقیه به قدری به سقف غار نزدیک است که مجال نشستن نیست، آن غار به جز [[غار حرا]] است. در [[تفاسیر]] از جنبه‌های مختلف، این [[آیه]] بحث شده است، مانند صاحب غار، خطاب لاتحزن، اصل [[عظمت]] [[همراهی]] در سفر و [[مصاحبت]] مذکور بحث شده، و حتی یکی از [[ادله]] [[فضیلت]] [[خلیفه اول]] شمارش شده، و خطاب به لاتحزن را [[پیامبر]] گرفته‌اند، از این رو، این مدخل در [[حیات پیامبر]] مورد توجه قرار گرفته است.
* از آنجا که رفتن [[پیامبر]] به غار برای مخفی شدن و مصون ماندن از فشار و [[ترور]] [[مشرکین]] [[مکه]] که بعدها تبدیل به بحثی [[تاریخی]] [[کلامی]] شده و منظور جنبه جغرافیایی آن نبوده، بلکه رفتن به جایی برای مخفی شدن از شدت فشار و [[تنهایی]] و بی‌کسی و [[اجماع]] همه [[اهل مکه]] برای کشتن وی در [[شهر]] بوده که بعدها این قصه را به مناسبت دیگری [[نقل]] کرده است. این غار، ثور، نامیده شده، چون ثور نام کوهی است در [[مکه]]. فاصله آن تا [[مکه]] به [[نقلی]] چهار کیلومتر و بلندی آن دو هزار متر (دو کیلومتر) می‌باشد، قله کوه به شکل گنبدی است که غار در زیر آن صخره واقع شده و از کرانه کوه تا غار دو کیلومتر است، درون غار حدود هشت متر مربع می‌باشد، اما فقط در دو متر آن می‌شود نشست و بقیه به قدری به سقف غار نزدیک است که مجال نشستن نیست، آن غار به جز [[غار حرا]] است. در [[تفاسیر]] از جنبه‌های مختلف، این [[آیه]] بحث شده است، مانند صاحب غار، خطاب لاتحزن، اصل [[عظمت]] [[همراهی]] در سفر و [[مصاحبت]] مذکور بحث شده، و حتی یکی از [[ادله]] [[فضیلت]] [[خلیفه اول]] شمارش شده، و خطاب به لاتحزن را [[پیامبر]] گرفته‌اند، از این رو، این مدخل در [[حیات پیامبر]] مورد توجه قرار گرفته است.
#{{متن قرآن|إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثَانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُمَا فِي الْغَارِ إِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِهِ لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلَى وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيَا وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ}}<ref>«اگر او را یاری ندهید بی‌گمان خداوند یاریش کرده است هنگامی که کافران او را که یکی از دو نفر بود (از مکّه) بیرون راندند، آنگاه که آن دو در غار بودند همان هنگام که به همراهش می‌گفت: مهراس که خداوند با ماست و خداوند آرامش خود را بر او فرو فرستاد و وی را با سپاهی که آنان را نمی‌دیدید پشتیبانی کرد و سخن کافران را فروتر نهاد و سخن خداوند است که فراتر است و خداوند پیروزمندی فرزانه است» سوره توبه، آیه ۴۰.</ref>. '''نکته''': [[ضمیر]] {{متن قرآن|أَيَّدَهُ}} و {{متن قرآن|سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ}} هر دو راجع به [[حضرت رسول]] است؛ زیرا [[تأیید]] به جنود نمی‌تواند جز برای آن [[حضرت]] باشد و سیاق هر دو فعل یکی است. به چند [[دلیل]]: یکی، به خاطر اینکه همه ضمیرهایی که قبل و بعد از این [[ضمیر]] هست، یعنی ضمیرهای {{متن قرآن|إِلَّا تَنْصُرُوهُ}}، {{متن قرآن|نَصَرَهُ}}، {{متن قرآن|أَخْرَجَهُ}}، {{متن قرآن|لِصَاحِبِهِ}}، {{متن قرآن|أَيَّدَهُ}} همه به آن جناب بر می‌گردد، و با این حال و با اینکه قرینه قطعیه‌ای در کار نیست، معنا ندارد که در میان همه این ضمائر تنها [[ضمیر]] {{متن قرآن|عَلَيْهِ}} و {{متن قرآن|أَيَّدَهُ}} را به ابی‌بکر برگردانیم. ثانیاً، اصل بنای [[کلام]] بر اساس تشریح و بیان [[نصرت]] و تأییدی است که [[خدای تعالی]] نسبت به [[پیغمبر]] گرامی‌اش نموده و برای [[مسلمانان]] [[یادآوری]] کرده است. همچنین آمدن [[ملائکه]] ظاهراً برای آن بوده که [[فکر]] [[کفار]] را از وارد شدن به غار و کاویدن آن منصرف کنند. یعنی کاری کنند که از وارسی غار منصرف شوند. ثالثاً، بیان این داستان به عنوان ذکر خاطره از گذشته است که به [[پیامبر]] [[یادآوری]] آن نصرت‌ها شده و لذا برخلاف سیاق است که چنین تفسیری بشود. در نتیجه: در [[آیه]] فوق این محورها مطرح گردیده است:
#{{متن قرآن|إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثَانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُمَا فِي الْغَارِ إِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِهِ لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلَى وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيَا وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ}}<ref>«اگر او را یاری ندهید بی‌گمان خداوند یاریش کرده است هنگامی که کافران او را که یکی از دو نفر بود (از مکّه) بیرون راندند، آنگاه که آن دو در غار بودند همان هنگام که به همراهش می‌گفت: مهراس که خداوند با ماست و خداوند آرامش خود را بر او فرو فرستاد و وی را با سپاهی که آنان را نمی‌دیدید پشتیبانی کرد و سخن کافران را فروتر نهاد و سخن خداوند است که فراتر است و خداوند پیروزمندی فرزانه است» سوره توبه، آیه ۴۰.</ref>. '''نکته''': ضمیر {{متن قرآن|أَيَّدَهُ}} و {{متن قرآن|سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ}} هر دو راجع به [[حضرت رسول]] است؛ زیرا [[تأیید]] به جنود نمی‌تواند جز برای آن [[حضرت]] باشد و سیاق هر دو فعل یکی است. به چند [[دلیل]]: یکی، به خاطر اینکه همه ضمیرهایی که قبل و بعد از این ضمیر هست، یعنی ضمیرهای {{متن قرآن|إِلَّا تَنْصُرُوهُ}}، {{متن قرآن|نَصَرَهُ}}، {{متن قرآن|أَخْرَجَهُ}}، {{متن قرآن|لِصَاحِبِهِ}}، {{متن قرآن|أَيَّدَهُ}} همه به آن جناب بر می‌گردد، و با این حال و با اینکه قرینه قطعیه‌ای در کار نیست، معنا ندارد که در میان همه این ضمائر تنها ضمیر {{متن قرآن|عَلَيْهِ}} و {{متن قرآن|أَيَّدَهُ}} را به ابی‌بکر برگردانیم. ثانیاً، اصل بنای [[کلام]] بر اساس تشریح و بیان [[نصرت]] و تأییدی است که [[خدای تعالی]] نسبت به [[پیغمبر]] گرامی‌اش نموده و برای [[مسلمانان]] [[یادآوری]] کرده است. همچنین آمدن [[ملائکه]] ظاهراً برای آن بوده که [[فکر]] [[کفار]] را از وارد شدن به غار و کاویدن آن منصرف کنند. یعنی کاری کنند که از وارسی غار منصرف شوند. ثالثاً، بیان این داستان به عنوان ذکر خاطره از گذشته است که به [[پیامبر]] [[یادآوری]] آن نصرت‌ها شده و لذا برخلاف سیاق است که چنین تفسیری بشود. در نتیجه: در [[آیه]] فوق این محورها مطرح گردیده است:
# مخفی شدن [[پیامبر]] و همراهش درغار ثور به هنگام [[هجرت]] از [[مکه]]: {{متن قرآن|إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثَانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُمَا فِي الْغَارِ}}؛
# مخفی شدن [[پیامبر]] و همراهش درغار ثور به هنگام [[هجرت]] از [[مکه]]: {{متن قرآن|إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثَانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُمَا فِي الْغَارِ}}؛
# [[نصرت]] و [[یاری]] [[خداوند]] به [[پیامبر]] در [[غار ثور]] هنگام [[هجرت]] از [[مکّه]]: {{متن قرآن|... فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا... إِذْ هُمَا فِي الْغَارِ... وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْهَا...}}؛
# [[نصرت]] و [[یاری]] [[خداوند]] به [[پیامبر]] در [[غار ثور]] هنگام [[هجرت]] از [[مکّه]]: {{متن قرآن|... فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا... إِذْ هُمَا فِي الْغَارِ... وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْهَا...}}؛
۲۱۷٬۴۹۱

ویرایش