پرش به محتوا

فیض الهی در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'توحید در الوهیت' به 'توحید در الوهیت'
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف')
جز (جایگزینی متن - 'توحید در الوهیت' به 'توحید در الوهیت')
خط ۷: خط ۷:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
* [[خداوند]] [[خالق هستی]] است و همه امور به او باز می‌گردد: {{متن قرآن|ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ فَاعْبُدُوهُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ وَكِيلٌ}}<ref>«این است خداوند پروردگار شما، خدایی جز او نیست، آفریننده هر چیزی است پس او را بپرستید و او بر هر چیزی نگهبان است» سوره انعام، آیه ۱۰۲.</ref>، {{متن قرآن|ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ}}<ref>«این است خداوند پروردگار شما، آفریننده هر چیز که هیچ خدایی جز او نیست پس چگونه (از حق) بازگردانده می‌شوید؟» سوره غافر، آیه ۶۲.</ref>. عبارت {{متن قرآن|ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ... لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ}} در هر دو [[آیه]]، اشاره به [[توحید]] در [[الوهیت]] و [[ربوبیت]] [[پروردگار]] دارد و عبارت {{متن قرآن|وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ وَكِيلٌ}} اشاره به شدت [[سیطره]] [[قدرت]] و حضور خداوند بر همه امور عالم دارد.
* [[خداوند]] [[خالق هستی]] است و همه امور به او باز می‌گردد: {{متن قرآن|ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ فَاعْبُدُوهُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ وَكِيلٌ}}<ref>«این است خداوند پروردگار شما، خدایی جز او نیست، آفریننده هر چیزی است پس او را بپرستید و او بر هر چیزی نگهبان است» سوره انعام، آیه ۱۰۲.</ref>، {{متن قرآن|ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ}}<ref>«این است خداوند پروردگار شما، آفریننده هر چیز که هیچ خدایی جز او نیست پس چگونه (از حق) بازگردانده می‌شوید؟» سوره غافر، آیه ۶۲.</ref>. عبارت {{متن قرآن|ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ... لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ}} در هر دو [[آیه]]، اشاره به [[توحید در الوهیت]] و [[ربوبیت]] [[پروردگار]] دارد و عبارت {{متن قرآن|وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ وَكِيلٌ}} اشاره به شدت [[سیطره]] [[قدرت]] و حضور خداوند بر همه امور عالم دارد.
* هرچند [[نظام خلقت]] و [[تدبیر امور]] در دست پروردگار است و از او آغاز و به او ختم می‌شود: {{متن قرآن|فَسُبْحَانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْءٍ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ}}<ref>«پس پاکا آنکه فرمانفرمایی هر چیز در دست اوست و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره یس، آیه ۸۳.</ref>. اما این [[خلقت]] بر اساس نظمی خاص و اسباب و وسائط صورت می‌پذیرد: {{متن قرآن|سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى * الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّى * وَالَّذِي قَدَّرَ فَهَدَى}}<ref>«نام برتر پروردگارت را به پاکی بستای! * آنکه آفرید و باندام ساخت * و آنکه اندازه کرد و راه نمود» سوره اعلی، آیه ۱-۳.</ref>، {{متن قرآن|فَالْمُدَبِّرَاتِ أَمْرًا}}<ref>«آنگاه، به فرشتگان کارگزار» سوره نازعات، آیه ۵.</ref>.
* هرچند [[نظام خلقت]] و [[تدبیر امور]] در دست پروردگار است و از او آغاز و به او ختم می‌شود: {{متن قرآن|فَسُبْحَانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْءٍ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ}}<ref>«پس پاکا آنکه فرمانفرمایی هر چیز در دست اوست و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره یس، آیه ۸۳.</ref>. اما این [[خلقت]] بر اساس نظمی خاص و اسباب و وسائط صورت می‌پذیرد: {{متن قرآن|سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى * الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّى * وَالَّذِي قَدَّرَ فَهَدَى}}<ref>«نام برتر پروردگارت را به پاکی بستای! * آنکه آفرید و باندام ساخت * و آنکه اندازه کرد و راه نمود» سوره اعلی، آیه ۱-۳.</ref>، {{متن قرآن|فَالْمُدَبِّرَاتِ أَمْرًا}}<ref>«آنگاه، به فرشتگان کارگزار» سوره نازعات، آیه ۵.</ref>.
آیاتی که به وجود اسباب در نظام خلقت اشاره دارد فراوان است. در یک نگاه کلی، همه آیاتی که اشاره به [[توحید افعالی]] در اسباب عالم دارد، وجود وسائط را در گردش عالم به [[اذن خداوند]] [[اثبات]] می‌کند. در ادامه به برخی از این [[آیات]] اشاره می‌کنیم: {{متن قرآن|الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ}}<ref>«آنکه زمین را برای شما بستر و آسمان را سرپناهی ساخت و از آسمان، آبی فرو فرستاد که با آن از میوه‌ها برای شما روزی‌یی برآورد، پس برای خداوند، دانسته همتایانی نیاورید» سوره بقره، آیه ۲۲.</ref>. {{متن قرآن|وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ النُّجُومَ لِتَهْتَدُوا بِهَا فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ}}<ref>«و او همان است که ستارگان را برای شما آفرید تا در تاریکی‌های خشکی و دریا بدان‌ها راه جویید؛ به راستی این آیات را برای گروهی که دانشورند روشن (بیان) داشته‌ایم» سوره انعام، آیه ۹۷.</ref>.
آیاتی که به وجود اسباب در نظام خلقت اشاره دارد فراوان است. در یک نگاه کلی، همه آیاتی که اشاره به [[توحید افعالی]] در اسباب عالم دارد، وجود وسائط را در گردش عالم به [[اذن خداوند]] [[اثبات]] می‌کند. در ادامه به برخی از این [[آیات]] اشاره می‌کنیم: {{متن قرآن|الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ}}<ref>«آنکه زمین را برای شما بستر و آسمان را سرپناهی ساخت و از آسمان، آبی فرو فرستاد که با آن از میوه‌ها برای شما روزی‌یی برآورد، پس برای خداوند، دانسته همتایانی نیاورید» سوره بقره، آیه ۲۲.</ref>. {{متن قرآن|وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ النُّجُومَ لِتَهْتَدُوا بِهَا فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ}}<ref>«و او همان است که ستارگان را برای شما آفرید تا در تاریکی‌های خشکی و دریا بدان‌ها راه جویید؛ به راستی این آیات را برای گروهی که دانشورند روشن (بیان) داشته‌ایم» سوره انعام، آیه ۹۷.</ref>.
۲۱۸٬۱۹۱

ویرایش