پرش به محتوا

گستره عصمت امام در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۰۰: خط ۱۰۰:
== دیدگاه ابوالفتح کراجکی درباره گستره عصمت امام ==
== دیدگاه ابوالفتح کراجکی درباره گستره عصمت امام ==
در آثار مرحوم کراجکی به طور محدود، مباحثی درباره قلمرو عصمت دیده می‌شود که می‌توان آنها را در مقوله‌های زیر ارائه کرد:
در آثار مرحوم کراجکی به طور محدود، مباحثی درباره قلمرو عصمت دیده می‌شود که می‌توان آنها را در مقوله‌های زیر ارائه کرد:
===== عصمت از اشتباه در امور غیردینی =====
همان‌گونه که پیش‌تر نیز گفتیم، بحث از امور غیردینی، خود چند شاخه دارد، و آنچه در آثار مرحوم کراجکی می‌تواند مورد بحث قرار گیرد، این است که آیا بیانات [[امام]] {{ع}} در امور غیردینی نیز از اشتباه مصون و برای [[مکلفان]] [[حجت]] است یا نه؟
مرحوم کراجکی درباره [[علم امام]] می‌گوید: «[[خداوند متعال]] آنان را به بسیاری از امور پنهانی و مربوط به [[آینده]] [[آگاه]] کرده است.... [ولی] آنها همواره به همه امور پنهانی و نیز [[غیبی]] آگاه نیستند»<ref>{{عربی|اعلمهم کثیرا من الغائبات و الامور المستقبلات... و لیسوا عارفین بجمیع الضمائر و الغائبات علی الدوام...}}؛ (ابوالفتح کراجکی، کنز الفوائد، ص۱۱۲). افزون بر این، عبارت و عبارت‌های مشابه، مرحوم کراجکی، ناقل روایاتی است که بیانگر آگاه نبودن امام به همه امور است (ر. ک: ابوالفتوح کراجکی، معادن الجواهر، ص۴۲؛ همو، الاستنصار، ص۱۲).</ref>.
بر اساس این عبارت، مرحوم کراجکی بر این [[باور]] است که امام {{ع}}، از جانب خداوند به همه [[علوم]] آگاه نیست. به دیگر بیان، علم امام به [[حقایق]]، به [[لطف خداوند]] بستگی دارد. حال، لازمه [[عرفی]] این نظریه – همان‌گونه که پیش‌تر نیز بیان شد. امکان [[اشتباه]] در نظریات غیردینی [[امام]] {{ع}} است؛ اما چنان که پیش‌تر نیز بیان شد، از آنجا که مرحوم کراجکی خود به [[صراحت]] از این دیدگاه سخن به بیان نیاورده است نمی‌توان چنین لازمه‌ای را به وی نسبت داد<ref>پیش‌تر و ضمن بحث از نظریات مرحوم شیخ مفید و سید مرتضی، در این باره به تفصیل سخن گفتیم.</ref>.<ref>[[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[عصمت امام (کتاب)|عصمت امام]]، ص ۳۵۷.</ref>


== دیدگاه شیخ طوسی درباره گستره عصمت امام ==
== دیدگاه شیخ طوسی درباره گستره عصمت امام ==
۱۱٬۱۹۲

ویرایش