پرش به محتوا

کتب ضلال: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۶ مارس ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - 'شهید اول' به 'شهید اول'
جز (جایگزینی متن - 'شهید اول' به 'شهید اول')
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[کتب ضلال در قرآن]] - [[کتب ضلال در حدیث]] - [[کتب ضلال در فقه اسلامی]] - [[کتب ضلال در فقه سیاسی]]| پرسش مرتبط  = کتب ضلال (پرسش)}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[کتب ضلال در قرآن]] - [[کتب ضلال در حدیث]] - [[کتب ضلال در فقه اسلامی]] - [[کتب ضلال در فقه سیاسی]]| پرسش مرتبط  = کتب ضلال (پرسش)}}
== مقدمه ==
== مقدمه ==
کتب ضلال، تا [[قرن سیزدهم]] بر کتاب‌هایی اطلاق می‌شد که به جهت تقویت [[گمراهی]] یا خلاف [[حق]] نوشته شده بودند<ref>مستند الشیعه، ج۱۴، ص۱۵۷؛ مکاسب، ج۱۴، ص۲۳۳؛ شرح قواعد، ج۱، ص۲۱۶.</ref>. امروزه با استفاده از ابزار پیشرفته صنعتی و تکنولوژی و [[سیاست]] تهاجم [[فرهنگی]] علیه [[اسلام]]، عنوان کتب ضلال معنای وسیع‌تری پیدا کرده است؛ چنانکه در تعریف جامع‌تری در مورد کتب ضلال آمده است: "کتب ضلال کتبی است که قطعاً یا به احتمال قریب به [[یقین]] موجب [[ضلالت]] کثیری از خوانندگان متوسط گردد، هر چند مطالب آن نیز [[حق]] باشد. ملاک این تعریف شامل همه تولیدات [[فرهنگی]] از قبیل فیلم، موسیقی، تئاتر و... می‌شود. بنابر این تعریف، مفهوم ضلال نسبی است؛ به گونه‌ای که باعث [[گمراهی]] اکثر خوانندگان می‌شود"<ref>المکاسب المحرمه، ج۳، ص۸۷.</ref>. لازم به ذکر است عنوان "کتب ضلال" در هیچ یک از [[آیات قرآن]] و [[روایات]] به جامانده از [[پیامبر]] {{صل}} و [[ائمه]] {{عم}} یافت نمی‌شود. برای نخستین بار [[شیخ مفید]] ([[قرن چهارم]]) با ذکر دو عنوان کتب [[کفر]] و کتب ضلال قایل به عدم [[حلیت]] [[حفظ]] آن بود<ref>المقنعة، ص۵۸۸.</ref>. بعدها [[شهید]] اول نیز ([[قرن هشتم]]) دو عنوان دیگر "کتب منسوخه و کتب [[بدعت]]" به آن افزود<ref>الدروس الشرعیه، ج۳، ص۱۶۳.</ref>. در هر حال، در [[فقه]] [[شیعی]] [[خرید و فروش]] و حتی نگهداری چنین کتبی [[حرام]] است<ref>تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۹۸، مسأله ۱۵؛ مکاسب، ج۱، ص۲۳۶. راجع به دیدگاه مخالف ر. ک: الحدائق الناضره، ج۱۸، ص۱۴۱؛ مناهج المتقین، ص۲۰۷.</ref><ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۱۵۳.</ref>.
کتب ضلال، تا [[قرن سیزدهم]] بر کتاب‌هایی اطلاق می‌شد که به جهت تقویت [[گمراهی]] یا خلاف [[حق]] نوشته شده بودند<ref>مستند الشیعه، ج۱۴، ص۱۵۷؛ مکاسب، ج۱۴، ص۲۳۳؛ شرح قواعد، ج۱، ص۲۱۶.</ref>. امروزه با استفاده از ابزار پیشرفته صنعتی و تکنولوژی و [[سیاست]] تهاجم [[فرهنگی]] علیه [[اسلام]]، عنوان کتب ضلال معنای وسیع‌تری پیدا کرده است؛ چنانکه در تعریف جامع‌تری در مورد کتب ضلال آمده است: "کتب ضلال کتبی است که قطعاً یا به احتمال قریب به [[یقین]] موجب [[ضلالت]] کثیری از خوانندگان متوسط گردد، هر چند مطالب آن نیز [[حق]] باشد. ملاک این تعریف شامل همه تولیدات [[فرهنگی]] از قبیل فیلم، موسیقی، تئاتر و... می‌شود. بنابر این تعریف، مفهوم ضلال نسبی است؛ به گونه‌ای که باعث [[گمراهی]] اکثر خوانندگان می‌شود"<ref>المکاسب المحرمه، ج۳، ص۸۷.</ref>. لازم به ذکر است عنوان "کتب ضلال" در هیچ یک از [[آیات قرآن]] و [[روایات]] به جامانده از [[پیامبر]] {{صل}} و [[ائمه]] {{عم}} یافت نمی‌شود. برای نخستین بار [[شیخ مفید]] ([[قرن چهارم]]) با ذکر دو عنوان کتب [[کفر]] و کتب ضلال قایل به عدم [[حلیت]] [[حفظ]] آن بود<ref>المقنعة، ص۵۸۸.</ref>. بعدها [[شهید اول]] نیز ([[قرن هشتم]]) دو عنوان دیگر "کتب منسوخه و کتب [[بدعت]]" به آن افزود<ref>الدروس الشرعیه، ج۳، ص۱۶۳.</ref>. در هر حال، در [[فقه]] [[شیعی]] [[خرید و فروش]] و حتی نگهداری چنین کتبی [[حرام]] است<ref>تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۹۸، مسأله ۱۵؛ مکاسب، ج۱، ص۲۳۶. راجع به دیدگاه مخالف ر. ک: الحدائق الناضره، ج۱۸، ص۱۴۱؛ مناهج المتقین، ص۲۰۷.</ref><ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۱۵۳.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
۲۱۸٬۱۴۸

ویرایش