غنیمت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخهها
←احکام غنایم
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
# زمینهایی که بدون جنگ به دست آمده، داخل در انفال و برای امام [[معصوم]] {{ع}} است<ref>حلبی، ابوالصلاح، الکافی فی الفقه، ص۲۵۹؛ بحرالعلوم، سیدمحمد بن محمدتقی، بلغة الفقیه، ج۱، ص۲۸۸؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۳۴۷.</ref>؛ | # زمینهایی که بدون جنگ به دست آمده، داخل در انفال و برای امام [[معصوم]] {{ع}} است<ref>حلبی، ابوالصلاح، الکافی فی الفقه، ص۲۵۹؛ بحرالعلوم، سیدمحمد بن محمدتقی، بلغة الفقیه، ج۱، ص۲۸۸؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۳۴۷.</ref>؛ | ||
# زمینهای مفتوح عنوه ([[اراضی خراجیه]]) که با [[غلبه]] از [[کفّار]] گرفته شده است، اگر در [[زمان]] [[فتح]] آباد بوده باشد، از آنِ مسلمانان است<ref>نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۱، ص۱۵۷؛ بحرالعلوم، سیدمحمد بن محمدتقی، بلغة الفقیه، ج۱، ص۲۱۱.</ref>، هرچند در اینکه [[ملک]] مسلمانان میشود یا تنها [[حق]] اختصاص برای آنان ایجاد میشود، [[اختلاف]] نظر وجود دارد<ref>بحرالعلوم، سیدمحمد بن محمدتقی، بلغة الفقیه، ج۱، ص۲۱۳ - ۲۱۴.</ref>؛ | # زمینهای مفتوح عنوه ([[اراضی خراجیه]]) که با [[غلبه]] از [[کفّار]] گرفته شده است، اگر در [[زمان]] [[فتح]] آباد بوده باشد، از آنِ مسلمانان است<ref>نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۱، ص۱۵۷؛ بحرالعلوم، سیدمحمد بن محمدتقی، بلغة الفقیه، ج۱، ص۲۱۱.</ref>، هرچند در اینکه [[ملک]] مسلمانان میشود یا تنها [[حق]] اختصاص برای آنان ایجاد میشود، [[اختلاف]] نظر وجود دارد<ref>بحرالعلوم، سیدمحمد بن محمدتقی، بلغة الفقیه، ج۱، ص۲۱۳ - ۲۱۴.</ref>؛ | ||
# اگر فتح [[زمین]] همراه با [[پیمان]] [[صلح]] باشد، به گونهای که در قبال سکناگزیدن در آن، [[زمین]] [[دشمن]] به [[مسلمانان]] واگذار شود، این زمین [[حکم]] [[اراضی]] مفتوح عنوه را خواهد داشت<ref>بحرالعلوم، سیدمحمد بن محمدتقی، بلغة الفقیه، ج۱، ص۲۸۱؛ یزدی طباطبایی، سیدمحمدکاظم، حاشیة المکاسب، ج۱، ص۴۶ - ۴۷.</ref>. در [[غنایم]] منقول، نخست مخارج [[جنگ]]، هزینه نگهداری غنایم<ref>طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، ج۲، ص۷۰.</ref> و نیز [[خمس غنایم]] که [[سهم امام]] {{ع}} است<ref>حلبی، ابوالصلاح، الکافی فی الفقه، ص۲۵۸؛ بحرالعلوم، سیدمحمد بن محمدتقی، بلغة الفقیه، ج۱، ص۲۲۰؛ امام خمینی، کتاب البیع، ج۳، ص۸۴؛ همو، تحریر الوسیله، ج۱، ص۳۳۱.</ref>، استثنا میشود؛ سپس باقیمانده آن میان [[مجاهدان]] تقسیم خواهد شد<ref>حلبی، ابوالصلاح، الکافی فی الفقه، ص۲۵۸؛ طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، ج۲، ص۷۰.</ref>؛ البته از نظر [[امام خمینی]]، [[پرداخت خمس]] پس از کسر سایر استثناها خواهد بود<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، ص۲۷۸.</ref>. | # اگر فتح [[زمین]] همراه با [[پیمان]] [[صلح]] باشد، به گونهای که در قبال سکناگزیدن در آن، [[زمین]] [[دشمن]] به [[مسلمانان]] واگذار شود، این زمین [[حکم]] [[اراضی]] مفتوح عنوه را خواهد داشت<ref>بحرالعلوم، سیدمحمد بن محمدتقی، بلغة الفقیه، ج۱، ص۲۸۱؛ یزدی طباطبایی، سیدمحمدکاظم، حاشیة المکاسب، ج۱، ص۴۶ - ۴۷.</ref>. | ||
در [[غنایم]] منقول، نخست مخارج [[جنگ]]، هزینه نگهداری غنایم<ref>طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، ج۲، ص۷۰.</ref> و نیز [[خمس غنایم]] که [[سهم امام]] {{ع}} است<ref>حلبی، ابوالصلاح، الکافی فی الفقه، ص۲۵۸؛ بحرالعلوم، سیدمحمد بن محمدتقی، بلغة الفقیه، ج۱، ص۲۲۰؛ امام خمینی، کتاب البیع، ج۳، ص۸۴؛ همو، تحریر الوسیله، ج۱، ص۳۳۱.</ref>، استثنا میشود؛ سپس باقیمانده آن میان [[مجاهدان]] تقسیم خواهد شد<ref>حلبی، ابوالصلاح، الکافی فی الفقه، ص۲۵۸؛ طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، ج۲، ص۷۰.</ref>؛ البته از نظر [[امام خمینی]]، [[پرداخت خمس]] پس از کسر سایر استثناها خواهد بود<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، ص۲۷۸.</ref>. | |||
[[احکام]] ذکر شده درباره غنایمی است که از [[کفّار]] و [[مشرکان]] به دست آمده باشد؛ اما در خصوص غنیمتهایی که در [[نبرد]] با [[شورشیان]] [[مسلمان]] ([[بغاة]]) به دست آمده است، اگر خارج از محدوده [[جنگی]] باشد، غنیمتگرفتن آن جایز نیست<ref>روحانی، سیدمحمدصادق، فقه الصادق {{ع}}، ج۱۳، ص۱۱۹؛ منتظری، حسینعلی، دراسات فی ولایة الفقیه، ج۳، ص۲۹۷.</ref>؛ اما اگر در محدوده مناطق جنگی باشد، بیشتر [[فقیهان]] تصرف در این [[اموال]] را جایز<ref>محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام، ج۱، ص۳۰۸؛ شهید ثانی، زین الدین بن علی، الروضة البهیة، ج۲، ص۴۰۸.</ref> و برخی<ref>سیدمرتضی، علی بن حسین، المسائل الناصریات، ص۴۴۳؛ ابن ادریس حلی، محمد بن منصور، السرائر، ج۲، ص۱۸ – ۱۹.</ref> ممنوع دانستهاند. با توجه به ماهیت جنگ تحمیلی [[عراق]] علیه [[ایران]]، که [[دفاع]] در برابر مسلمانان [[باغی]] محسوب میشد، امام خمینی اموال خارج از حوزه مناطق جنگی را محترم میدانست<ref>امام خمینی، استفتائات، ج۳، ص۵۲.</ref> و تنها غنیمتگرفتن اموالی را که در [[سیطره]] نیروهای مدافع بود، جایز میشمرد<ref>امام خمینی، استفتائات، ج۳، ص۵۲.</ref>.<ref>[[محمد جواد ادرکنی|ادرکنی، محمد جواد]]، [[جهاد و دفاع (مقاله)| مقاله «جهاد و دفاع»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۴ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۴، ص ۲۱۱.</ref> | [[احکام]] ذکر شده درباره غنایمی است که از [[کفّار]] و [[مشرکان]] به دست آمده باشد؛ اما در خصوص غنیمتهایی که در [[نبرد]] با [[شورشیان]] [[مسلمان]] ([[بغاة]]) به دست آمده است، اگر خارج از محدوده [[جنگی]] باشد، غنیمتگرفتن آن جایز نیست<ref>روحانی، سیدمحمدصادق، فقه الصادق {{ع}}، ج۱۳، ص۱۱۹؛ منتظری، حسینعلی، دراسات فی ولایة الفقیه، ج۳، ص۲۹۷.</ref>؛ اما اگر در محدوده مناطق جنگی باشد، بیشتر [[فقیهان]] تصرف در این [[اموال]] را جایز<ref>محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام، ج۱، ص۳۰۸؛ شهید ثانی، زین الدین بن علی، الروضة البهیة، ج۲، ص۴۰۸.</ref> و برخی<ref>سیدمرتضی، علی بن حسین، المسائل الناصریات، ص۴۴۳؛ ابن ادریس حلی، محمد بن منصور، السرائر، ج۲، ص۱۸ – ۱۹.</ref> ممنوع دانستهاند. با توجه به ماهیت جنگ تحمیلی [[عراق]] علیه [[ایران]]، که [[دفاع]] در برابر مسلمانان [[باغی]] محسوب میشد، امام خمینی اموال خارج از حوزه مناطق جنگی را محترم میدانست<ref>امام خمینی، استفتائات، ج۳، ص۵۲.</ref> و تنها غنیمتگرفتن اموالی را که در [[سیطره]] نیروهای مدافع بود، جایز میشمرد<ref>امام خمینی، استفتائات، ج۳، ص۵۲.</ref>.<ref>[[محمد جواد ادرکنی|ادرکنی، محمد جواد]]، [[جهاد و دفاع (مقاله)| مقاله «جهاد و دفاع»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۴ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۴، ص ۲۱۱.</ref> |