تولی و تبری: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[تولی و تبری در قرآن]] - [[تولی و تبری در حدیث]] - [[تولی و تبری در کلام اسلامی]] - [[تولی و تبری در فقه سیاسی]] - [[تولی و تبری در معارف و سیره نبوی]] - [[تولی و تبری در معارف دعا و زیارات]]| پرسش مرتبط  = }}

'''تولی و تبری''' به معنای [[ولایت پذیری]] (پیوستن به ولایت کسی) و [[بیزاری جستن]] (از ولایت کسی خارج بودن) است. ریشه این دو تعبیر "[[ولایت]]" و "[[برائت]]" است. [[ولایت]] یعنی [[همبستگی]]، [[دوستی]]، پیوند، [[یاری]] و [[اطاعت‌پذیری]]. [[برائت]] یعنی [[بیزاری جستن]]، اظهار [[مخالفت]]، ترک رابطه، زیر بار نرفتن. [[مسلمان]] موظّف است نسبت به [[خدا]] و [[پیامبر]] و [[امامان]] و [[قرآن]] و [[حق]] و [[اسلام]]، [[ولایت]] و [[همبستگی]] داشته باشد و از [[بت]] و [[شرک]] و [[کافران]] و [[دشمنان]] و [[طاغوت]] و [[باطل]]، [[تبرّی]] بجوید. این همان [[تولّی و تبرّی]] است، یعنی موضع داشتن، متعهدانه [[زندگی]] کردن، در صفِ [[حق]] بودن و از گروه [[باطل]] جدا گشتن. مصداق روشن این جبهه‌گیری، نسبت به [[اهل بیت پیامبر]] و [[دشمنان]] آنان است. کمال [[دین]] در [[ولایت]] [[اهل بیت]] و [[برائت]] از [[دشمنان]] آنان است. در [[دعاها]] و [[زیارت‌نامه‌ها]] تأکید فراوان بر [[تولّی]] نسبت به [[ائمه]] و [[تبرّی]] از [[دشمنان]] آنان است و [[ولایت]] [[علی]] {{ع}} و [[خاندان پیامبر]]، از شاخصه‌های یک مسلمانِ [[راستین]] است. [[تولی]] و [[تبرّی]] در همه زمان‌ها نسبت به همه [[اهل حق]] و [[اهل باطل]] ضروری است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۶۳.</ref>. در [[فرهنگ اسلامی]]، [[جهان]] عرصه تقابل و هم آوردی در "[[ولایت]]" است؛ [[ولایت]] [[خدا]] و [[دوستان]] او از یک سو و [[ولایت]] [[شیطان]] ([[طاغوت]]) و [[پیروان]] او از سوی دیگر. در این [[فرهنگ]]، [[انسان‌ها]] یا در خط [[ولایت]] [[خدا]] و [[دوستان]] [[خدا]] هستند که [[خدا]]، آنها را از تاریکی‌های [[نادانی]] و [[گمراهی]]، خارج و به روشنای [[دانایی]] و [[رستگاری]] داخل می‌کند یا در خط [[ولایت]] [[شیطان]] و [[دوستان]] [[شیطان]] قرار دارند که اولیای‌شان، آنها را از [[روشنایی]] [[هدایت]] به سوی تاریکی‌های [[ضلالت]] می‌کشانند: {{متن قرآن|اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَالَّذِينَ كَفَرُوا أَوْلِيَاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ يُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ أُولَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ}}<ref>«خداوند سرور مؤمنان است که آنان را به سوی روشنایی از تیرگی‌ها بیرون می‌برد اما سروران کافران، طاغوت‌هایند که آنها را از روشنایی به سوی تیرگی‌ها بیرون می‌کشانند؛ آنان دمساز آتشند، آنها در آن جاودانند» سوره بقره، آیه ۲۵۷؛ و نیز ر. ک: سوره جاثیه، آیه ۱۹.</ref>. بر اساس این نگرش، در [[آموزه‌های اسلامی]]، به نقش "[[ولایت]]" در [[زندگی]] [[انسان‌ها]] توجه ویژه‌ای شده است و همه اهل [[ایمان]] موظفند از یک‌سو، سر در گرو [[ولایت]] [[حق]] و [[پیروان]] آن داشته باشند و از سوی دیگر، از [[ولایت]] [[شیطان]] و [[پیروان]] او بیزاری جویند. این همان [[حقیقت]] "[[تولی]]" و "[[تبری]]" است که در [[مکتب]] [[تشیع]] بر آن بسیار تأکید شده است<ref>[[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص ۸۵-۹۴.</ref>.