بحث:صبر در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
←صبر؛ ضرورت زندگی
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
همچنان که [[رهایی]] از [[معصیت]] و اجتناب از آن نیز نیازمند صبر است. [[خداوند]] در [[آیات]] ۶۸ و ۷۵ [[سوره فرقان]] رعایت [[عفت]] دامن و [[پرهیز]] از [[زنا]] را امری نیازمند صبر دانسته است. همچنین اجتناب از [[شرک]]، [[شهادت]] ناحق، [[قتل]]، [[شهوت جنسی]]<ref>{{متن قرآن|وَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ مِنْكُمْ طَوْلًا أَنْ يَنْكِحَ الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ فَمِنْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ مِنْ فَتَيَاتِكُمُ الْمُؤْمِنَاتِ وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِإِيمَانِكُمْ بَعْضُكُمْ مِنْ بَعْضٍ فَانْكِحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَّ وَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ مُحْصَنَاتٍ غَيْرَ مُسَافِحَاتٍ وَلَا مُتَّخِذَاتِ أَخْدَانٍ فَإِذَا أُحْصِنَّ فَإِنْ أَتَيْنَ بِفَاحِشَةٍ فَعَلَيْهِنَّ نِصْفُ مَا عَلَى الْمُحْصَنَاتِ مِنَ الْعَذَابِ ذَلِكَ لِمَنْ خَشِيَ الْعَنَتَ مِنْكُمْ وَأَنْ تَصْبِرُوا خَيْرٌ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ}} «و هر یک از شما که یارایی مالی نداشته باشد تا زنان آزاد مؤمن را به همسری گیرد، در میان کنیزان، از دختران جوان مؤمن، همسر گزیند و خداوند به ایمانتان داناتر است؛ همه چون یکدیگرید پس با اجازه کسان آنها با آنان ازدواج کنید و کابین‌هایشان را در حالی که پاکدامنند و نه پلیدکار و گزیننده دوست‌های پنهان، به گونه شایسته به (کسان) آنها بپردازید. آنگاه چون شوی کنند، اگر به کاری زشت دست یازیدند بر آنان نیمی از کیفر زنان آزاد خواهد بود. این (ازدواج با کنیزکان) برای کسی است که از (آلایش) گناه بهراسد و شکیبایی ورزیدن، برای شما بهتر است و خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره نساء، آیه ۲۵.</ref> و مانند آنها نیازمند صبر و تاب آوری است. | همچنان که [[رهایی]] از [[معصیت]] و اجتناب از آن نیز نیازمند صبر است. [[خداوند]] در [[آیات]] ۶۸ و ۷۵ [[سوره فرقان]] رعایت [[عفت]] دامن و [[پرهیز]] از [[زنا]] را امری نیازمند صبر دانسته است. همچنین اجتناب از [[شرک]]، [[شهادت]] ناحق، [[قتل]]، [[شهوت جنسی]]<ref>{{متن قرآن|وَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ مِنْكُمْ طَوْلًا أَنْ يَنْكِحَ الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ فَمِنْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ مِنْ فَتَيَاتِكُمُ الْمُؤْمِنَاتِ وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِإِيمَانِكُمْ بَعْضُكُمْ مِنْ بَعْضٍ فَانْكِحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَّ وَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ مُحْصَنَاتٍ غَيْرَ مُسَافِحَاتٍ وَلَا مُتَّخِذَاتِ أَخْدَانٍ فَإِذَا أُحْصِنَّ فَإِنْ أَتَيْنَ بِفَاحِشَةٍ فَعَلَيْهِنَّ نِصْفُ مَا عَلَى الْمُحْصَنَاتِ مِنَ الْعَذَابِ ذَلِكَ لِمَنْ خَشِيَ الْعَنَتَ مِنْكُمْ وَأَنْ تَصْبِرُوا خَيْرٌ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ}} «و هر یک از شما که یارایی مالی نداشته باشد تا زنان آزاد مؤمن را به همسری گیرد، در میان کنیزان، از دختران جوان مؤمن، همسر گزیند و خداوند به ایمانتان داناتر است؛ همه چون یکدیگرید پس با اجازه کسان آنها با آنان ازدواج کنید و کابین‌هایشان را در حالی که پاکدامنند و نه پلیدکار و گزیننده دوست‌های پنهان، به گونه شایسته به (کسان) آنها بپردازید. آنگاه چون شوی کنند، اگر به کاری زشت دست یازیدند بر آنان نیمی از کیفر زنان آزاد خواهد بود. این (ازدواج با کنیزکان) برای کسی است که از (آلایش) گناه بهراسد و شکیبایی ورزیدن، برای شما بهتر است و خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره نساء، آیه ۲۵.</ref> و مانند آنها نیازمند صبر و تاب آوری است. | ||
بر اساس آیات قرآنی سربلند بیرون آمدن از آزمون‌ها و [[سنت‌های الهی]] در [[امتحان]] و ابتلانیازمند صبر است. <ref>بقره، آیات ۱۵۵ و ۲۴۹؛ {{متن قرآن|لَتُبْلَوُنَّ فِي أَمْوَالِكُمْ وَأَنْفُسِكُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا أَذًى كَثِيرًا وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ}} «بی‌گمان با مال و جانتان آزمون خواهید شد و از آنان که پیش از شما به آنان کتاب (آسمانی) داده‌اند و از کسانی که شرک ورزیده‌اند (سخنان دل) آزار بسیار خواهید شنید و اگر شکیبایی کنید و پرهیزگاری ورزید؛ بی‌گمان این از کارهایی است که آهنگ آن می‌کنند» سوره آل عمران، آیه ۱۸۶.</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[عوامل ایجاد صبر و بردباری (مقاله)|عوامل ایجاد صبر و بردباری]].</ref>. | بر اساس آیات قرآنی سربلند بیرون آمدن از آزمون‌ها و [[سنت‌های الهی]] در [[امتحان]] و ابتلانیازمند صبر است. <ref>بقره، آیات ۱۵۵ و ۲۴۹؛ {{متن قرآن|لَتُبْلَوُنَّ فِي أَمْوَالِكُمْ وَأَنْفُسِكُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا أَذًى كَثِيرًا وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ}} «بی‌گمان با مال و جانتان آزمون خواهید شد و از آنان که پیش از شما به آنان کتاب (آسمانی) داده‌اند و از کسانی که شرک ورزیده‌اند (سخنان دل) آزار بسیار خواهید شنید و اگر شکیبایی کنید و پرهیزگاری ورزید؛ بی‌گمان این از کارهایی است که آهنگ آن می‌کنند» سوره آل عمران، آیه ۱۸۶.</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[عوامل ایجاد صبر و بردباری (مقاله)|عوامل ایجاد صبر و بردباری]].</ref>. | ||
====[[صبر]] [[ضرورت]] [[زندگی]]==== | |||
تاب آوری و صبر کردن از ضرورات زندگی است؛ زیرا هماره [[انسان‌ها]] گرفتار انواع و اقسام مصیبت‌هایی هستند که یا برخاسته از [[گناهان]] و خطاهای آنان و یا برخاسته از [[سنت الهی]] [[آزمون]] و [[ابتلا]] است.<ref>بقره، آیه ۱۵۵؛ عنکبوت، آیه ۲ و آیات دیگر</ref> | |||
افزون بر این که تکالیفی بر عهده [[انسان]] است که انجام آنها صبر را می‌‌طلبد. این [[تکالیف]] در دو شکل [[واجبات]] و [[محرمات]] نیازمند آن است که انسان دارای صبر باشد. [[خداوند]] در [[آیه]] ۴۶ [[سوره انفال]] به صراحت بیان می‌‌کند که [[اطاعت الهی]] و [[پیامبر]]{{صل}} نیازمند صبر در [[مکلف]] است. در آیه ۱۳۲ [[سوره طه]] و [[آیات]] ۱۱۴ و ۱۱۵ [[سوره هود]] مراقب و [[مداومت]] بر انجام [[فریضه]] [[نماز]] و امر به [[خانواده]] در این زمینه نیازمند صبر بسیار دانسته شده است. چنان که انجام [[عبادات]]<ref>مریم، آیه ۶۵</ref>، [[برپایی نماز]] شب و [[تهجد]] شبانه<ref>فرقان، آیات ۶۴ تا ۷۵</ref>، [[جهاد]]<ref>بقره، آیات ۱۵۳ تا ۱۵۵</ref>، [[روزه]]<ref>بقره، آیه ۴۵ و روایات تفسیری</ref>، [[رهبری]] [[امت]]<ref>یونس، آیه ۱۰۹</ref> و دیگر [[فرایض]] و واجبات نیازمند صبر و تاب آوری است که در [[آیات قرآنی]] به آن اشاره شده است. | |||
هم چنان که [[رهایی]] از [[معصیت]] و اجتناب از آن نیز نیازمند صبر است. خداوند در آیات ۶۸ و ۷۵ [[سوره فرقان]] رعایت [[عفّت]] دامن و [[پرهیز]] از [[زنا]] امری نیازمند صبر دانسته است. همچنین اجتناب از [[شرک]]، [[شهادت]] ناحق، [[قتل]]، [[شهوت جنسی]]<ref>نساء، آیه ۲۵</ref> و مانند آنها نیازمند صبر و تاب آوری است. | |||
همچنین بر اساس آیات قرآنی سر بلند بیرون آمدن از آزمون‌ها و [[سنت‌های الهی]] در [[امتحان]] و ابتلا نیازمند صبر است.<ref>بقره، آیات ۱۵۵ و ۲۴۹؛ ال عمران، آیه ۱۸۶</ref> | |||
البته در برخی از موارد فراتر از صبر لازم است که انسان از [[حلم]] برخوردار باشد که اوج و درجه کمالی صبر است. حلم زمانی پدید می‌‌آید که [[عقلانیت]] و جزمیات و ذهنیات و [[حکمت]] [[عقلانی]] با [[حکمت عملی]] و [[عزم]] و [[اراده قوی]] جمع شود. اگر این [[حلم]] با [[علم]] همراه شود می‌‌توان گفت که همه موفقیت‌ها تثیبت شده خواهد بود. | |||
در [[آیات قرآنی]] بیان شده که [[صبر]] دارای مراتبی است؛ یعنی همانند [[اسلام]] و [[ایمان]] و [[تقوا]] دارای مراتب و درجات شدت و [[ضعف]] است.<ref>انفال، آیات ۶۵ و ۶۶</ref> در [[روایات]] بیان شده که اوج و کمال صبر همان حلم است. | |||
به هر حال با توجه به شرایط [[زندگی]] [[بشر]] در [[دنیا]]، لازم است که [[انسان]] به مهم‌ترین صفت و [[سلاح]] زندگی یعنی صبر مهجز شود؛ چراکه حتی [[علم‌آموزی]] و [[رفتار]] ساده و طبیعی در زندگی به این عنصر و صفت [[الهی]] متکی و متوقف است.<ref>کهف، آیات ۶۷ و ۷۲ و ۷۵</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[عوامل و موجبات صبر و حلم (مقاله)|عوامل و موجبات صبر و حلم]].</ref>. | |||
===[[صبر]] نمادی از [[مقام احسان]]=== | ===[[صبر]] نمادی از [[مقام احسان]]=== | ||