نصب الهی امام در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

متکلمین امامیه، برای [[اثبات نصب الهی امام]]، با دلائل عقلی مانند: ضرورت اجتماعی و [[اجرای احکام]] و [[حدود]] [[اسلام]]، نیاز به [[تبیین دین]] در همه اعصار، نیاز دایمی به [[هدایت]] و [[لزوم]] تداوم [[امام]]، سیره مسلمین، [[مسئولیت]] تربیت نفوس، [[برهان لطف]] و دلائل نقلی مانند: [[آیه تطهیر]]، [[آیه تبلیغ]]، [[آیه ولایت]]، [[آیه اولی‌الامر]]، [[آیه ابتلا]]، [[آیه اکمال دین]]، [[حدیث غدیر]]، [[منزلت]] و دیگر دلائل روایی موجود در منابع شیعه و [[اهل سنت]] [[استدلال]] کرده‌اند.

=== قاعده لطف ===

{{همچنین|قاعده لطف}}

مقصود از «[[وجوب]] بر [[خدا]]» در این مسئله، وجوب به معنای فقهی‌اش نیست. بلکه به معنای کامل بودن فعل خداست؛ یعنی [[خداوند]] از هر [[عیب]] و نقصی در مقام ذات و صفاتش [[منزه]] است و کمال ذاتی و صفاتی خداوند مستلزم این است که فعل او نیز از هر عیب و نقصی منزه باشد. «وجوب علی الله»؛ یعنی ملازمه کمال در ذات و صفات، با کمال در فعل. کارکرد [[عقل]] در این باره، [[شناخت]] و [[ادراک]] است نه لازم کردن و [[واجب]] کردن بر خداوند. عقل به وجوب کاری بر خداوند [[حکم]] نمی‌کند. بلکه [[درک]] می‌کند که محال است [[خداوند حکیم]] و قادر، چنین کاری را ترک کند<ref>تلخیص المحصل، خواجه نصیرالدین الطوسی، ص۳۴۲؛ گوهر مراد، صص ۳۴۸ و ۳۴۹.</ref>.<ref>[[سلیمان امیری|امیری، سلیمان]]، [[امامت و دلایل انتصابی بودن آن (کتاب)|امامت و دلایل انتصابی بودن آن]]، ص ۱۳۱.</ref>

برهان عنایت از دلایل عقلی [[نصب امام]] است که [[فلاسفه]] و عرفا درباره‌اش بحث کرده‌اند. طرح این بحث در [[حکمت]] و [[فلسفه]] بر این [[حقیقت]] دلالت می‌کند که نصب امام، اندیشه‌ای همگانی و فرامذهبی در [[جامعه]] [[فکری]] [[انسانی]] است؛ زیرا روش [[عقلی]] و [[فلسفی]]، ویژه هیچ [[دین]] و [[گرایش]] فکری نیست.