پرش به محتوا

کشف و شهود: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۸ نوامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۳: خط ۱۳:


== پیشینه ==
== پیشینه ==
بحث از [[کشف و شهود]] در [[ادیان]] پیش از [[اسلام]] نیز مطرح بوده، در [[یهودیت]] بحث تقاضای [[موسی]]{{ع}} درباره [[رؤیت]] [[حق]]، ذکر شده است<ref>کتاب مقدس، تورات، سفر خروج، ب۳۳، ۱۸.</ref>. این بحث، منشأ گفتگوهای پردامنه‌ای میان [[یهودیان]] شد؛ چنان‌که برخی [[متکلمان]] [[یهودی]] نظیر ابن میمون در کتاب [[دلالة]] الحائرین درباره مسئله [[رؤیت خدا]] مسائلی را پیش کشیدند<ref>ابن‌میمون، دلالة الحائرین، ۱/۲۸ ـ ۳۲.</ref>. در [[مسیحیت]] نیز بحث رؤیت و شهودِ حق مطرح بوده است<ref>کتاب مقدس، انجیل، یوحنا، ب۱، ۱۸.</ref>. در عرفان‌های شرقی نظیر [[بودا]]، برهما و [[هندو]] نیز توجه ویژه‌ای به کشف و شهود از راه [[ریاضت]] و توجه به [[باطن]] و ضمیر مشاهده می‌شود<ref>گوهرین، شرح اصطلاحات تصوف، ۱/۱۰.</ref>. در اسلام نیز به این مسئله توجه و در [[قرآن کریم]] بر [[شهود]] [[قلبی]] [[ملکوت]] {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ}}<ref>«و این‌گونه ما گستره آسمان‌ها و زمین را به ابراهیم می‌نمایانیم و (چنین می‌کنیم) تا از باورداران گردد» سوره انعام، آیه ۷۵.</ref> و در برخی [[روایات]] بر [[رؤیت]] [[قلبی]] [[خداوند]] تأکید شده و بابی به این مسئله اختصاص یافته است<ref>صدوق، التوحید، تحقیق سید هاشم حسینی، ۱۰۷.</ref>.
بحث از کشف و شهود در [[ادیان]] پیش از [[اسلام]] نیز مطرح بوده، در [[یهودیت]] بحث تقاضای [[موسی]]{{ع}} درباره [[رؤیت]] [[حق]]، ذکر شده است<ref>کتاب مقدس، تورات، سفر خروج، ب۳۳، ۱۸.</ref>. این بحث، منشأ گفتگوهای پردامنه‌ای میان [[یهودیان]] شد؛ چنان‌که برخی [[متکلمان]] [[یهودی]] نظیر ابن میمون در کتاب [[دلالة]] الحائرین درباره مسئله رؤیت خدا مسائلی را پیش کشیدند<ref>ابن‌میمون، دلالة الحائرین، ۱/۲۸ ـ ۳۲.</ref>. در [[مسیحیت]] نیز بحث رؤیت و شهودِ حق مطرح بوده است<ref>کتاب مقدس، انجیل، یوحنا، ب۱، ۱۸.</ref>. در عرفان‌های شرقی نظیر بودا، برهما و هندو نیز توجه ویژه‌ای به کشف و شهود از راه [[ریاضت]] و توجه به [[باطن]] و ضمیر مشاهده می‌شود<ref>گوهرین، شرح اصطلاحات تصوف، ۱/۱۰.</ref>. در اسلام نیز به این مسئله توجه و در [[قرآن کریم]] بر [[شهود]] [[قلبی]] [[ملکوت]] {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ}}<ref>«و این‌گونه ما گستره آسمان‌ها و زمین را به ابراهیم می‌نمایانیم و (چنین می‌کنیم) تا از باورداران گردد» سوره انعام، آیه ۷۵.</ref> و در برخی [[روایات]] بر [[رؤیت]] [[قلبی]] [[خداوند]] تأکید شده و بابی به این مسئله اختصاص یافته است<ref>صدوق، التوحید، تحقیق سید هاشم حسینی، ۱۰۷.</ref>.


در آثار [[عارفان]] [[اسلامی]]، [[کشف]] و مشاهده، راه رسیدن به [[حقایق]]، مقصد، نتیجه و محصول سیر و سلوک عارف شمرده شده است<ref>یزدان‌پناه، مبانی و اصول عرفان نظری، ۳۲؛  ضرابی، معرفت شهودی از دیدگاه امام خمینی، ۳۳.</ref> و این مهم در آثار عرفایی چون [[ابونصر سرّاج]]، [[ابوالحسن هجویری]]، [[خواجه‌ عبدالله انصاری]] و [[ابن‌عربی]] مشاهده می‌شود؛ چنان‌که ابن‌عربی در کتاب [[الفتوحات المکیه]] به مشاهده و مکاشفه به طور مفصل پرداخته است<ref>ابن‌عربی، الفتوحات المکیه، ۲/۴۹۴ ـ ۴۹۸.</ref>.<ref>[[حسین مستوفی|مستوفی]] و [[باقر صاحبی|صاحبی]]، [[کشف و شهود (مقاله)| مقاله «کشف و شهود»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۸ (کتاب)| دانشنامه امام خمینی ج۸]]، ص۴۸۰–۴۸۸.</ref>
در آثار [[عارفان]] [[اسلامی]]، [[کشف]] و مشاهده، راه رسیدن به [[حقایق]]، مقصد، نتیجه و محصول سیر و سلوک عارف شمرده شده است<ref>یزدان‌پناه، مبانی و اصول عرفان نظری، ۳۲؛  ضرابی، معرفت شهودی از دیدگاه امام خمینی، ۳۳.</ref> و این مهم در آثار عرفایی چون [[ابونصر سرّاج]]، [[ابوالحسن هجویری]]، [[خواجه‌ عبدالله انصاری]] و [[ابن‌عربی]] مشاهده می‌شود؛ چنان‌که ابن‌عربی در کتاب [[الفتوحات المکیه]] به مشاهده و مکاشفه به طور مفصل پرداخته است<ref>ابن‌عربی، الفتوحات المکیه، ۲/۴۹۴ ـ ۴۹۸.</ref>.<ref>[[حسین مستوفی|مستوفی]] و [[باقر صاحبی|صاحبی]]، [[کشف و شهود (مقاله)| مقاله «کشف و شهود»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۸ (کتاب)| دانشنامه امام خمینی ج۸]]، ص۴۸۰–۴۸۸.</ref>
۱۱۳٬۰۷۵

ویرایش