پرش به محتوا

فراگیر شدن ظلم و فساد: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۴: خط ۱۴:
معنای [[فراگیر شدن فساد]] و [[ظلم و ستم]] این است که بدی‌‌ها بر خوبی‌ها و ضد ارزش‌ها بر [[ارزش‌ها]] [[غلبه]] یابد و شعله [[آتش فتنه]]، دامن همه را بگیرد و [[جامعه‌ انسانی]] در باتلاق [[فساد]] فرو رود که یکی از مهم‌ ترین مظاهر این [[فساد]] گسترش [[حاکمیت]] [[استکبار]] و محرومیت و ضعیف شدن اهل دین است<ref>ر.ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۵۳۴؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۸۱-۹۱.</ref>. فراگیر شدن [[ظلم]] و [[فساد]] آن است که هر یک از سعید، [[شقی]]، گروه [[حق]] و [[باطل]]، به اوج کار خود می‌رسند، [[ستم]] کاران به نهایت [[ستم کاری]] و [[صالحان]] در نهایت مظلومیت و [[استضعاف]]<ref>ر.ک: [[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ (کتاب)|قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ]]، ص۶۶؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۸۱-۹۱.</ref>.
معنای [[فراگیر شدن فساد]] و [[ظلم و ستم]] این است که بدی‌‌ها بر خوبی‌ها و ضد ارزش‌ها بر [[ارزش‌ها]] [[غلبه]] یابد و شعله [[آتش فتنه]]، دامن همه را بگیرد و [[جامعه‌ انسانی]] در باتلاق [[فساد]] فرو رود که یکی از مهم‌ ترین مظاهر این [[فساد]] گسترش [[حاکمیت]] [[استکبار]] و محرومیت و ضعیف شدن اهل دین است<ref>ر.ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۵۳۴؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۸۱-۹۱.</ref>. فراگیر شدن [[ظلم]] و [[فساد]] آن است که هر یک از سعید، [[شقی]]، گروه [[حق]] و [[باطل]]، به اوج کار خود می‌رسند، [[ستم]] کاران به نهایت [[ستم کاری]] و [[صالحان]] در نهایت مظلومیت و [[استضعاف]]<ref>ر.ک: [[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ (کتاب)|قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ]]، ص۶۶؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۸۱-۹۱.</ref>.


منشأ این [[ظلم]] و [[فساد]] اعمال و [[رفتار]] ناشایست و [[انتخاب]] غیر صحیح خود [[مردم]] است. [[خداوند]] در [[قرآن کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ}}.<ref>سوره روم، آیه۴۱؛ «به خاطر دستاورد مردم، در خشکى و دریا فساد و تباهی آشکار شد».</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۸۱-۹۱.</ref> [[فراگیر شدن فساد]]، و [[ظلم و ستم]] از نشانه‌های قبل از ظهور است چنانچه فراگیر شدن عدالت از نشانه‌های اصلی [[حکومت حضرت مهدی]] است. این فراگیر شدن ظلم و [[فساد]]<ref>ر.ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۸۱-۹۱.</ref> در [[حقیقت]] تشبیه است نه شرطیّت و علیّت، یعنی علت تامّه برای [[ظهور]] نیست<ref>ر.ک: [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۳۷۵، ۴۱۹؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۸۱-۹۱.</ref>. بلکه نشانۀ قبل از [[ظهور]] است که به دنبال آن [[ظهور]] صورت می‌گیرد<ref>ر.ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۸۱-۹۱.</ref>.
منشأ این [[ظلم]] و [[فساد]] اعمال و [[رفتار]] ناشایست و [[انتخاب]] غیر صحیح خود [[مردم]] است. [[خداوند]] در [[قرآن کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ}}<ref>سوره روم، آیه۴۱؛ «به خاطر دستاورد مردم، در خشکى و دریا فساد و تباهی آشکار شد».</ref>. [[فراگیر شدن فساد]]، و [[ظلم و ستم]] از نشانه‌های قبل از ظهور است چنانچه فراگیر شدن عدالت از نشانه‌های اصلی [[حکومت حضرت مهدی]] است. این فراگیر شدن ظلم و [[فساد]]<ref>ر.ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۸۱-۹۱.</ref> در [[حقیقت]] تشبیه است نه شرطیّت و علیّت، یعنی علت تامّه برای [[ظهور]] نیست<ref>ر.ک: [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۳۷۵، ۴۱۹؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۸۱-۹۱.</ref>. بلکه نشانۀ قبل از [[ظهور]] است که به دنبال آن [[ظهور]] صورت می‌گیرد<ref>ر.ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۸۱-۹۱.</ref>.


== دو دیدگاه دربارۀ فراگیر شدن ظلم ==
== دو دیدگاه دربارۀ فراگیر شدن ظلم ==
خط ۲۱: خط ۲۱:
# [[فراگیر شدن ظلم و ستم]] به معنای کامل و تمام: گروهی قائلند [[فراگیر شدن ظلم و ستم]] در [[جهان]] به طور کامل و تمام صورت می‌پذیرد و [[جهان]] به صورت یک پارچه پر از [[ظلم و ستم]] خواهد شد و از [[صلاح]] و [[رستگاری]] هیچ خبری نیست<ref>ر.ک: [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج ۲، ص ۲۵۹.</ref> .
# [[فراگیر شدن ظلم و ستم]] به معنای کامل و تمام: گروهی قائلند [[فراگیر شدن ظلم و ستم]] در [[جهان]] به طور کامل و تمام صورت می‌پذیرد و [[جهان]] به صورت یک پارچه پر از [[ظلم و ستم]] خواهد شد و از [[صلاح]] و [[رستگاری]] هیچ خبری نیست<ref>ر.ک: [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج ۲، ص ۲۵۹.</ref> .


البته دیدگاه صحیح همان دیدگاه اول است<ref>ر.ک: نویسندگان کتاب آفتاب مهر، ج ۱، ص ۱۶۴ ـ ۱۶۷.</ref>.
البته دیدگاه صحیح همان دیدگاه اول است.


== انتظار مذهب شیوع فساد ==
== انتظار مذهب شیوع فساد ==
خط ۳۰: خط ۳۰:
این [[باور]] که باید به [[شیوع ظلم]] کمک کرد، از این پندار ناشی بوده که [[شیوع ظلم]]، علتِ [[ظهور]] است؛ در حالی که علّت ظهور آماده بودن مقدّمات ظهور است. برای اینکه تفکیک میان مفهوم علامتِ شی و علّت شی بهتر مشخّص شود می‌‌توان از این [[تمثیل]] استفاده کرد، فرض کنید در یک ایستگاه قطار، تابلویی درست کرده‌اند که یک دقیقه قبل از ورود هر قطار به ایستگاه، آمدن آن را اعلام می‌‌کند و البتّه بعد از این اعلام، قطار می‌‌آید. در اینجا این اعلام، علامت آمدن قطار است نه علت آمدن قطار و اگر ما بخواهیم به آمدن قطار کمک کنیم، باید به [[موتور]] محرّک قطار بیندیشیم، نه به دست کاری کردن در تابلوِ مذکور. ما هر [[قدر]] تابلو را تغییر دهیم، به خودی خود تأثیری در آمدن قطار ندارد. بحث [[شیوع ظلم]] نیز اینگونه است. مثلاً از علامت‌های [[ظهور]] آمدن [[دجال]] است و همان طور که معنا ندارد برای تعجیل در [[ظهور]]، بگردیم یک نفر به نام [[دجال]] بیابیم و از او حمایت کنیم که اقدامات خاصی را انجام دهد، به همین ترتیب معنا ندارد برای تعجیل در [[ظهور]]، به افزایش [[ظلم]] بپردازیم<ref>ر.ک: [[حسین سوزنچی|سوزنچی، حسین]]، [[مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری ۱ (مقاله)|مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری]]، ص ۷۴-۷۵؛ [[یدالله حاجی‌زاده|حاجی‌زاده، یدالله]]، [[وجه جمع فراگیر شدن ظلم و فساد در آستانه ظهور حضرت حجت با عدم جواز اباحی‌گری (مقاله)|وجه جمع فراگیر شدن ظلم و فساد در آستانه ظهور حضرت حجت با عدم جواز اباحی‌گری]]، ص ۲۶۸-۲۶۹.</ref>
این [[باور]] که باید به [[شیوع ظلم]] کمک کرد، از این پندار ناشی بوده که [[شیوع ظلم]]، علتِ [[ظهور]] است؛ در حالی که علّت ظهور آماده بودن مقدّمات ظهور است. برای اینکه تفکیک میان مفهوم علامتِ شی و علّت شی بهتر مشخّص شود می‌‌توان از این [[تمثیل]] استفاده کرد، فرض کنید در یک ایستگاه قطار، تابلویی درست کرده‌اند که یک دقیقه قبل از ورود هر قطار به ایستگاه، آمدن آن را اعلام می‌‌کند و البتّه بعد از این اعلام، قطار می‌‌آید. در اینجا این اعلام، علامت آمدن قطار است نه علت آمدن قطار و اگر ما بخواهیم به آمدن قطار کمک کنیم، باید به [[موتور]] محرّک قطار بیندیشیم، نه به دست کاری کردن در تابلوِ مذکور. ما هر [[قدر]] تابلو را تغییر دهیم، به خودی خود تأثیری در آمدن قطار ندارد. بحث [[شیوع ظلم]] نیز اینگونه است. مثلاً از علامت‌های [[ظهور]] آمدن [[دجال]] است و همان طور که معنا ندارد برای تعجیل در [[ظهور]]، بگردیم یک نفر به نام [[دجال]] بیابیم و از او حمایت کنیم که اقدامات خاصی را انجام دهد، به همین ترتیب معنا ندارد برای تعجیل در [[ظهور]]، به افزایش [[ظلم]] بپردازیم<ref>ر.ک: [[حسین سوزنچی|سوزنچی، حسین]]، [[مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری ۱ (مقاله)|مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری]]، ص ۷۴-۷۵؛ [[یدالله حاجی‌زاده|حاجی‌زاده، یدالله]]، [[وجه جمع فراگیر شدن ظلم و فساد در آستانه ظهور حضرت حجت با عدم جواز اباحی‌گری (مقاله)|وجه جمع فراگیر شدن ظلم و فساد در آستانه ظهور حضرت حجت با عدم جواز اباحی‌گری]]، ص ۲۶۸-۲۶۹.</ref>


علاوه بر اینکه، [[فراگیری ظلم و ستم]] پیش از ظهور حضرت مهدی {{ع}}، از [[علائم حتمی ظهور]] نیست و نهایت حرفی که می‌توان زد، این است که [[ظهور امام زمان]] {{ع}} با [[فراگیری ظلم و ستم]]، مقارن است. بنابراین، شرط قرار دادن [[ظلم]] برای [[ظهور]]، امر صحیحی نیست<ref>ر.ک: [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۲۵۶-۲۵۸؛ نویسندگان، [[آفتاب مهر (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۱۶۴-۱۶۷.</ref>.
علاوه بر اینکه، [[فراگیری ظلم و ستم]] پیش از ظهور حضرت مهدی {{ع}}، از [[علائم حتمی ظهور]] نیست و نهایت حرفی که می‌توان زد، این است که [[ظهور امام زمان]] {{ع}} با [[فراگیری ظلم و ستم]]، مقارن است. بنابراین، شرط قرار دادن [[ظلم]] برای [[ظهور]]، امر صحیحی نیست<ref>ر.ک: [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۲۵۶-۲۵۸.</ref>.


=== [[فراگیری ظلم]] ===
=== [[فراگیری ظلم]] ===
اما پیرامون مفهوم و چیستی [[فراگیری ظلم و ستم]] دو دیدگاه اصلی مطرح است:
اما پیرامون مفهوم و چیستی [[فراگیری ظلم و ستم]] دو دیدگاه اصلی مطرح است:
# [[فراگیری ظلم و ستم]] به معنای غالبیت: طبق این دیدگاه، در کنار غالب بودن [[ظلم و ستم]]، [[صلاح]] و [[رستگاری]] نیز در میان [[مردم]] مطرح است. نکتۀ قابل ذکر اینکه در [[روایات]] به [[فراگیری ظلم و ستم]] خبر داده شده نه فراگیری [[ظالم]] و [[ستمگر]]. با این نگاه، اگر در [[جهان]] یک [[ظالم]] بود و از او ظلم‌های متعدد و متنوع سر زند و بقیۀ [[مردم]]، [[مظلوم]] و ستمدیده باشند، باز مصداق {{متن حدیث|ملئت ظلماً و جوراً}} تحقق پیدا خواهد کرد.
# [[فراگیری ظلم و ستم]] به معنای غالبیت: طبق این دیدگاه، در کنار غالب بودن [[ظلم و ستم]]، [[صلاح]] و [[رستگاری]] نیز در میان [[مردم]] مطرح است. نکتۀ قابل ذکر اینکه در [[روایات]] به [[فراگیری ظلم و ستم]] خبر داده شده نه فراگیری [[ظالم]] و [[ستمگر]]. با این نگاه، اگر در [[جهان]] یک [[ظالم]] بود و از او ظلم‌های متعدد و متنوع سر زند و بقیۀ [[مردم]]، [[مظلوم]] و ستمدیده باشند، باز مصداق {{متن حدیث|ملئت ظلماً و جوراً}} تحقق پیدا خواهد کرد.
# [[فراگیری ظلم و ستم]] به معنای کامل و تمام: [[جهان]] به صورت یک پارچه پر از [[ظلم و ستم]] خواهد شد و از [[صلاح]] و [[رستگاری]] هیچ خبری نیست<ref>ر.ک: [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۲۵۹؛ نویسندگان، [[آفتاب مهر (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۱۶۴-۱۶۷.</ref>.
# [[فراگیری ظلم و ستم]] به معنای کامل و تمام: [[جهان]] به صورت یک پارچه پر از [[ظلم و ستم]] خواهد شد و از [[صلاح]] و [[رستگاری]] هیچ خبری نیست<ref>ر.ک: [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۲۵۹.</ref>.


[[پرشدن زمین از ظلم و ستم]]، هرگز به معنای آن نیست که همۀ افراد باید اهل [[ظلم]] و [[فساد]] باشند بلکه ممکن است عده‌ای [[ظلم]] کنند و [[ظلم]] آنان، نقاط فراوانی از [[زمین]] را بگیرد و در همه جا گسترده شود. مثلا برای آن که یک اتاق مملو از [[دود]] سیگار شود، لازم نیست همه افرادِ داخل اتاق سیگار بکشند. علاوه بر اینکه [[فراگیری ظلم]]، امری نسبی و کنایی است و مراد از آن، [[شیوع ظلم]] است، به گونه‌ای که جریان [[عدالت]] به چشم نمی‌آید، نه اینکه هیچ عدالتی نباشد<ref>ر.ک: [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۲۵۶-۲۵۸؛ [[یدالله حاجی‌زاده|حاجی‌زاده، یدالله]]، [[وجه جمع فراگیر شدن ظلم و فساد در آستانه ظهور حضرت حجت با عدم جواز اباحی‌گری (مقاله)|وجه جمع فراگیر شدن ظلم و فساد در آستانه ظهور حضرت حجت با عدم جواز اباحی‌گری]]، ص ۲۶۸-۲۶۹.</ref>.
[[پرشدن زمین از ظلم و ستم]]، هرگز به معنای آن نیست که همۀ افراد باید اهل [[ظلم]] و [[فساد]] باشند بلکه ممکن است عده‌ای [[ظلم]] کنند و [[ظلم]] آنان، نقاط فراوانی از [[زمین]] را بگیرد و در همه جا گسترده شود. مثلا برای آن که یک اتاق مملو از [[دود]] سیگار شود، لازم نیست همه افرادِ داخل اتاق سیگار بکشند. علاوه بر اینکه [[فراگیری ظلم]]، امری نسبی و کنایی است و مراد از آن، [[شیوع ظلم]] است، به گونه‌ای که جریان [[عدالت]] به چشم نمی‌آید، نه اینکه هیچ عدالتی نباشد<ref>ر.ک: [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۲۵۶-۲۵۸؛ [[یدالله حاجی‌زاده|حاجی‌زاده، یدالله]]، [[وجه جمع فراگیر شدن ظلم و فساد در آستانه ظهور حضرت حجت با عدم جواز اباحی‌گری (مقاله)|وجه جمع فراگیر شدن ظلم و فساد در آستانه ظهور حضرت حجت با عدم جواز اباحی‌گری]]، ص ۲۶۸-۲۶۹.</ref>.
خط ۴۶: خط ۴۶:
جالب آنکه این نوع نگاه به مسألۀ [[انتظار]] و [[ظهور امام مهدی]] {{ع}}، امری نوظهور بوده، در هیچ یک از [[ادوار تاریخی]] به آن اشاره نشده است؛ از این رو چنین برداشتی، نوعی [[بدعت]] محسوب می‌شود که ناشی از شکست‌های [[اجتماعی]] [[مسلمانان]] و [[شیعیان]] در سده‌های اخیر در رویارویی با جریان تجدد و [[استعمار]] است؛ از این رو با رشد حرکت‌های اصلاحی و نهضت‌های سازنده [[اسلامی]] در قرن اخیر ـ و در رأس آنها انقلاب اسلامی ایران ـ گام‌هایی در جهت [[اصلاح]] این آسیب برداشته شده است<ref>ر.ک: [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیب‌شناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیب‌شناسی جامعه منتظر]]، ص ۶۲-۶۶.</ref>.
جالب آنکه این نوع نگاه به مسألۀ [[انتظار]] و [[ظهور امام مهدی]] {{ع}}، امری نوظهور بوده، در هیچ یک از [[ادوار تاریخی]] به آن اشاره نشده است؛ از این رو چنین برداشتی، نوعی [[بدعت]] محسوب می‌شود که ناشی از شکست‌های [[اجتماعی]] [[مسلمانان]] و [[شیعیان]] در سده‌های اخیر در رویارویی با جریان تجدد و [[استعمار]] است؛ از این رو با رشد حرکت‌های اصلاحی و نهضت‌های سازنده [[اسلامی]] در قرن اخیر ـ و در رأس آنها انقلاب اسلامی ایران ـ گام‌هایی در جهت [[اصلاح]] این آسیب برداشته شده است<ref>ر.ک: [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیب‌شناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیب‌شناسی جامعه منتظر]]، ص ۶۲-۶۶.</ref>.


بنابراین، معلوم می‌‌شود همان طور که در جامعۀ بعد از ظهور، [[عدل و داد]] فراگیر می‌شود، در جامعۀ پیش از ظهور نیز [[ظلم و جور]] فراگیر خواهد شد؛ نه اینکه همه [[ظالم]] باشند. در هیچ یک از [[روایات]]، [[فراگیری ظلم و ستم]]، شرطی از [[شرایط ظهور]] دانسته نشده است؛ بلکه [[فراگیری ظلم و ستم]]، در واقع به نوعی، نهایت آمادگی و احساس [[نیاز]] شدید [[مردم]] به [[منجی]] را می‌رساند<ref>ر.ک: نویسندگان، [[آفتاب مهر (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۱۶۴-۱۶۷.</ref>.
بنابراین، معلوم می‌‌شود همان طور که در جامعۀ بعد از ظهور، [[عدل و داد]] فراگیر می‌شود، در جامعۀ پیش از ظهور نیز [[ظلم و جور]] فراگیر خواهد شد؛ نه اینکه همه [[ظالم]] باشند. در هیچ یک از [[روایات]]، [[فراگیری ظلم و ستم]]، شرطی از [[شرایط ظهور]] دانسته نشده است؛ بلکه [[فراگیری ظلم و ستم]]، در واقع به نوعی، نهایت آمادگی و احساس [[نیاز]] شدید [[مردم]] به [[منجی]] را می‌رساند.


== روایات دربارۀ فراگیر شدن ظلم و فساد و نکات آن ==
== روایات دربارۀ فراگیر شدن ظلم و فساد و نکات آن ==
خط ۹۰: خط ۹۰:
# [[پرونده:Qabasat.jpg|22px]] [[حسین سوزنچی|سوزنچی، حسین]]، [[مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری ۱ (مقاله)|'''مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری''']]
# [[پرونده:Qabasat.jpg|22px]] [[حسین سوزنچی|سوزنچی، حسین]]، [[مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری ۱ (مقاله)|'''مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری''']]
# [[پرونده:13681034.jpg|22px]] [[بهروز محمدی منفرد|محمدی منفرد، بهروز]]، [[مهدویت ۲ (کتاب)|'''مهدویت''']]
# [[پرونده:13681034.jpg|22px]] [[بهروز محمدی منفرد|محمدی منفرد، بهروز]]، [[مهدویت ۲ (کتاب)|'''مهدویت''']]
# [[پرونده:1379215.jpg|22px]] [[اسماعیل دانش|دانش، اسماعیل]]، [[نقش آموزه انتظار در پایداری جنبش‌های اسلامی (مقاله)|'''نقش آموزه انتظار در پایداری جنبش‌های اسلامی''']]
# [[پرونده:1402.jpg|22px]] [[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|'''آفتاب مهر''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۹۷: خط ۹۵:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:نشانه‌های ظهور]]
[[رده:نشانه‌های غیرحتمی ظهور]]
[[رده:مدخل برگرفته از پرسمان]]
[[رده:مدخل برگرفته از پرسمان]]
۱۱۲٬۸۶۰

ویرایش