خداشناسی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخهها
خداشناسی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۲۹
، ۱۳ دسامبر ۲۰۲۳←منابع
(←منابع) |
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
||
خط ۲۳۹: | خط ۲۳۹: | ||
توحید یک نظریه زیربنایی در مورد انسان و جهان، و نیز یک دکترین [[اجتماعی]] و [[اقتصادی]] و [[سیاسی]] است که ابعاد گسترده آن فرد و [[جامعه]] را دگرگون میکند و از [[نور خدا]] و [[بیم و امید]] و [[عشق]] و تسلیم او بودن سرشار میسازد. توحید از دیدگاه [[خط مشی]] اجتماعی صلاحیت هر گونه طراحی و کارگردانی مستقل و خودسرانه در امور جهان و انسان را از هر کسی جز [[خدا]] سلب میکند و «[[حق ولایت]] و [[سرپرستی]] [[جامعه]] و [[زمامداری]] [[زندگی]] [[انسان]] را نیز از هر کسی به جز خدا [[نفی]] میکند»<ref>توحید نفی عبودیت غیر خدا، ص۱۱و۱۲.</ref>. | توحید یک نظریه زیربنایی در مورد انسان و جهان، و نیز یک دکترین [[اجتماعی]] و [[اقتصادی]] و [[سیاسی]] است که ابعاد گسترده آن فرد و [[جامعه]] را دگرگون میکند و از [[نور خدا]] و [[بیم و امید]] و [[عشق]] و تسلیم او بودن سرشار میسازد. توحید از دیدگاه [[خط مشی]] اجتماعی صلاحیت هر گونه طراحی و کارگردانی مستقل و خودسرانه در امور جهان و انسان را از هر کسی جز [[خدا]] سلب میکند و «[[حق ولایت]] و [[سرپرستی]] [[جامعه]] و [[زمامداری]] [[زندگی]] [[انسان]] را نیز از هر کسی به جز خدا [[نفی]] میکند»<ref>توحید نفی عبودیت غیر خدا، ص۱۱و۱۲.</ref>. | ||
به همین علت در طول [[تاریخ]] همراه قدرتهای [[سلطهگر]] که برخوردار از [[زر و زور]] بودهاند، در برابر [[پیامبران خدا]] ایستادند و [[مردم]] را از شنیدن [[دعوت]] آنها به سوی [[توحید]]، بازداشتند.<ref>[[حمید رضا مظاهریسیف|مظاهریسیف، حمید رضا]]، [[نظام معنویت اسلامی - مظاهریسیف (مقاله)|مقاله «نظام معنویت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]] ص ۳۶۷.</ref> | به همین علت در طول [[تاریخ]] همراه قدرتهای [[سلطهگر]] که برخوردار از [[زر و زور]] بودهاند، در برابر [[پیامبران خدا]] ایستادند و [[مردم]] را از شنیدن [[دعوت]] آنها به سوی [[توحید]]، بازداشتند.<ref>[[حمید رضا مظاهریسیف|مظاهریسیف، حمید رضا]]، [[نظام معنویت اسلامی - مظاهریسیف (مقاله)|مقاله «نظام معنویت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]] ص ۳۶۷.</ref> | ||
==[[خداشناسی]]<ref>ر.ک: دفتر سوم از دفترهای چلچراغ حکمت.</ref>== | |||
[[جهانبینی اسلامی]] [[جهانبینی توحیدی]] است. [[توحید]] در [[اسلام]] به خالصترین شکل و [[پاکترین]] طرز بیان شده است. از نظر اسلام، [[خداوند]] مثل و مانند ندارد<ref>{{متن قرآن|فَاطِرُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا وَمِنَ الْأَنْعَامِ أَزْوَاجًا يَذْرَؤُكُمْ فِيهِ لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ وَهُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ}} «پدیدآورنده آسمانها و زمین است، برای شما از خودتان همسرانی آفرید و (نیز) از چارپایان جفتهایی (پدید آورد)، شما را با آن (آفریدن جفت) افزون میگرداند، چیزی مانند او نیست و او شنوای بیناست» سوره شوری، آیه ۱۱.</ref>. [[خدا]] شبیه چیزی نیست و هیچ چیزی را نمیتوان به خداوند [[تشبیه]] کرد. او [[بینیاز]] مطلق است. همه به او نیازمندند و او از همه بینیاز است<ref>{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ}} «ای مردم! شما نیازمندان درگاه خداوند هستید و خداوند است که بینیاز ستوده است» سوره فاطر، آیه ۱۵.</ref>. به همه چیز [[آگاه]] است<ref>{{متن قرآن|لَهُ مَقَالِيدُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقْدِرُ إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ}} «کلیدهای آسمانها و زمین از آن اوست، روزی را برای هر کس که بخواهد فراخ یا تنگ میدارد که او به هر چیزی داناست» سوره شوری، آیه ۱۲.</ref> و بر همه چیز توانا است<ref>{{متن قرآن|ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّهُ يُحْيِي الْمَوْتَى وَأَنَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ}} «آن، بدین روست که خداوند است که راستین است و اینکه او مردگان را زنده میکند و اینکه او بر هر کاری تواناست» سوره حج، آیه ۶.</ref>. در همه جا هست و هیچجا از او خالی نیست، بالای [[آسمان]] و قعر [[زمین]] با او یک نسبت دارد، به هر طرف که بایستیم رو به او ایستادهایم<ref>{{متن قرآن|وَلِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ فَأَيْنَمَا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ وَاسِعٌ عَلِيمٌ}} «و خاور و باختر از آن خداوند است پس هر سو رو کنید رو به خداوند است، بیگمان خداوند نعمتگستری داناست» سوره بقره، آیه ۱۱۵.</ref>. از مکنونات [[قلبی]] و خاطرات [[ذهنی]] و [[نیتها]] و قصدهای همه [[آگاه]] است<ref>{{متن قرآن|وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ وَنَعْلَمُ مَا تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ}} «و همانا ما انسان را آفریدهایم و آنچه درونش به او وسوسه میکند میدانیم» سوره ق، آیه ۱۶.</ref>، از رگ گردن به [[انسان]] نزدیکتر است<ref>{{متن قرآن|وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ}} «و ما از رگ گردن به او نزدیکتریم» سوره ق، آیه ۱۶.</ref>. او مجمع [[کمالات]] و متصف به همه [[صفات کمال]]<ref>{{متن قرآن|وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا وَذَرُوا الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي أَسْمَائِهِ سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ}} «و خداوند را نامهای نیکوتر است، او را بدانها بخوانید! و آنان را که در نامهای خداوند کژاندیشی میکنند وانهید، به زودی بدانچه میکردهاند کیفر میبینند» سوره اعراف، آیه ۱۸۰.</ref> است. [[نیکوترین نامها]] و بالاترین اوصاف از آن او است<ref>{{متن قرآن|وَهُوَ الَّذِي يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ وَهُوَ أَهْوَنُ عَلَيْهِ وَلَهُ الْمَثَلُ الْأَعْلَى فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ}} «و اوست که آفریدن (آفریدگان) را میآغازد سپس آن را باز میآورد و این بر او آسانتر است و در آسمانها و زمین مثل برتر، او راست و او پیروزمند فرزانه است» سوره روم، آیه ۲۷.</ref>. صفات والا در سراسر هستی خاص او است. از اینرو [[خداوند]] [[حی]]، [[قادر]]، [[علیم]]، [[مرید]]، [[رحیم]]، [[هادی]]، [[خالق]]، [[حکیم]]، [[غفور]]، [[عادل]] و.... است که از آنها به «[[صفات ثبوتیه]]» یاد میشود. از طرف دیگر از هر [[عیب]] و نقصی [[منزه]] و مبرا است. [[جسم]]، مرکب، میرنده، عاجز، مجبور و [[ظالم]] نیست که از آنها به «[[صفات سلبیه]]» نام برده میشود. | |||
ما [[خدا]] را هم «ثنا» میگوییم و هم «[[تسبیح]]». آنگاه که او را ثنا میگوییم، [[اسماء حسنی]] و [[صفات کمالیه]] او را یاد میکنیم و آنگاه که او را تسبیح میگوییم، او را از آنچه لایق او نیست منزه و مبرا میشماریم و در هر دو صورت [[معرفت]] او را برای خودمان تثبیت میکنیم و به این وسیله خود را بالا میبریم<ref>ر.ک: مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۲، صص ۸۴، ۹۲ و ۹۳.</ref>.<ref>[[محمد صفر جبرئیلی|جبرئیلی، محمد صفر]]، [[اسلامشناسی (کتاب)|اسلامشناسی]] ص ۴۱.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == |