پرش به محتوا

استحباب در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' لیکن ' به ' لکن '
جز (جایگزینی متن - ' لیکن ' به ' لکن ')
خط ۱۹: خط ۱۹:


==موارد [[اجتماع]] استحباب و [[وجوب]]==
==موارد [[اجتماع]] استحباب و [[وجوب]]==
۱. وجوب و استحباب نفسی و غیری: گاهی استحباب نفسی با وجوب غیری یا بالعکس اجتماع می‌کند، مانند [[غسل]] جنابت که به نظر مشهور مستحبّ نفسی است، امّا برای [[نماز]]، [[واجب]] می‌شود. برای عکس مسئله نیز می‌توان از مثال یاد شده استفاده کرد؛ بدین معنا که بنابر قول به وجوب نفسی غسل جنابت، غسل واجب نفسی است، لیکن برای نماز مستحب، مستحب غیری می‌شود.
۱. وجوب و استحباب نفسی و غیری: گاهی استحباب نفسی با وجوب غیری یا بالعکس اجتماع می‌کند، مانند [[غسل]] جنابت که به نظر مشهور مستحبّ نفسی است، امّا برای [[نماز]]، [[واجب]] می‌شود. برای عکس مسئله نیز می‌توان از مثال یاد شده استفاده کرد؛ بدین معنا که بنابر قول به وجوب نفسی غسل جنابت، غسل واجب نفسی است، لکن برای نماز مستحب، مستحب غیری می‌شود.


۲. وجوب تخییری و استحباب: مانند [[آزاد]] کردن [[بنده]] در کفّاره [[افطار]] عمدی [[روزه]] [[ماه رمضان]] که به عنوان یکی از افراد واجب تخییری، واجب است، امّا از جهت رجحان داشتن بر دو عِدل دیگرِ واجب تخییری، یعنی دو ماه روزه گرفتن و [[اطعام]] شصت [[مسکین]]، مستحب است.<ref> مستمسک العروة، ج ۸، ص۳۴۴</ref>
۲. وجوب تخییری و استحباب: مانند [[آزاد]] کردن [[بنده]] در کفّاره [[افطار]] عمدی [[روزه]] [[ماه رمضان]] که به عنوان یکی از افراد واجب تخییری، واجب است، امّا از جهت رجحان داشتن بر دو عِدل دیگرِ واجب تخییری، یعنی دو ماه روزه گرفتن و [[اطعام]] شصت [[مسکین]]، مستحب است.<ref> مستمسک العروة، ج ۸، ص۳۴۴</ref>


==[[احکام]]==
==[[احکام]]==
از کلمات برخی [[فقها]] بر می‌آید که [[ترک مستحب]]، مکروه است،<ref>المعتبر، ج ۲، ص۲۵۷</ref> لیکن بسیاری آن را مکروه نمی‌دانند.<ref>ریاض المسائل، ج ۱، ص۱۶۹ و ج ۲، ص۲۰۴؛ جواهر الکلام، ج ۱۳، ص۲۶۶</ref>
از کلمات برخی [[فقها]] بر می‌آید که [[ترک مستحب]]، مکروه است،<ref>المعتبر، ج ۲، ص۲۵۷</ref> لکن بسیاری آن را مکروه نمی‌دانند.<ref>ریاض المسائل، ج ۱، ص۱۶۹ و ج ۲، ص۲۰۴؛ جواهر الکلام، ج ۱۳، ص۲۶۶</ref>


استحباب مراتبی دارد. انجام دادن پاره‌ای [[اعمال]] مستحب، مورد تأکید [[شارع مقدّس]] قرار گرفته است که از آن به «مستحب مؤکّد» تعبیر می‌شود.<ref>الاصول العامة، ص۶۳</ref>
استحباب مراتبی دارد. انجام دادن پاره‌ای [[اعمال]] مستحب، مورد تأکید [[شارع مقدّس]] قرار گرفته است که از آن به «مستحب مؤکّد» تعبیر می‌شود.<ref>الاصول العامة، ص۶۳</ref>
۲۱۷٬۵۷۰

ویرایش