امامت در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
امامت در فقه سیاسی به معنای حاکمیت سیاسی اسلام، رهبری و تدبیر امور جامعه اسلامی به واسطه یک حاکم مشروع و الهی است. اصل [[ضرورت حکومت]] برای [[جوامع بشری]] قابل تردید نیست چه اینکه در [[اجتماع]]، انسان‌هایی وجود دارند که به [[حقوق]] دیگران [[تجاوز]] می‌کنند. بدیهی است که نمی‌توان چنین انسان‌هایی را جز به وسیله [[قدرت]] حکومت از خواسته‌های ناحقشان بازداشت. در زمان [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[رهبری]] [[حکومت اسلامی]] با شخص [[رسول خدا]] {{صل}} بود؛ اما با رحلت ایشان، می‌بایست از طرف [[خداوند]] فرد دیگری این [[مسئولیت]] مهم را بر عهده گیرد تا [[نظام اجتماعی]] مسلمانان و حکومت آنان محفوظ بماند، و آن شخص امام است. زیرا چنانچه برپایی عدل از جمله اهداف انبیای الهی است که جز در سایه حکومت محقق نمی‌شود؛ یکی از فلسفه‌های [[ضرورت]] [[امامت]] نیز [[تشکیل حکومت دینی]] است؛ تا در پرتو آن، [[دین]] در عرصه‌های فردی و [[اجتماعی]] به رشد خود ادامه دهد. متکلمان اسلامی شرایط و اوصافی را برای امام که رهبری دینی و دنیوی مردم را به عهده دارد، بیان کرده‌اند. شرایطی چون: [[عصمت]]، [[افضلیت]]، [[علم]]، [[قریشی بودن]]، [[عدالت]] و ... با این حال وجود برخی از این صفات همچون [[عصمت]] و [[علم غیب]] در | امامت در فقه سیاسی به معنای حاکمیت سیاسی اسلام، رهبری و تدبیر امور جامعه اسلامی به واسطه یک حاکم مشروع و الهی است. اصل [[ضرورت حکومت]] برای [[جوامع بشری]] قابل تردید نیست چه اینکه در [[اجتماع]]، انسان‌هایی وجود دارند که به [[حقوق]] دیگران [[تجاوز]] می‌کنند. بدیهی است که نمی‌توان چنین انسان‌هایی را جز به وسیله [[قدرت]] حکومت از خواسته‌های ناحقشان بازداشت. در زمان [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[رهبری]] [[حکومت اسلامی]] با شخص [[رسول خدا]] {{صل}} بود؛ اما با رحلت ایشان، می‌بایست از طرف [[خداوند]] فرد دیگری این [[مسئولیت]] مهم را بر عهده گیرد تا [[نظام اجتماعی]] مسلمانان و حکومت آنان محفوظ بماند، و آن شخص امام است. زیرا چنانچه برپایی عدل از جمله اهداف انبیای الهی است که جز در سایه حکومت محقق نمی‌شود؛ یکی از فلسفه‌های [[ضرورت]] [[امامت]] نیز [[تشکیل حکومت دینی]] است؛ تا در پرتو آن، [[دین]] در عرصه‌های فردی و [[اجتماعی]] به رشد خود ادامه دهد. متکلمان اسلامی شرایط و اوصافی را برای امام که رهبری دینی و دنیوی مردم را به عهده دارد، بیان کرده‌اند. شرایطی چون: [[عصمت]]، [[افضلیت]]، [[علم]]، [[قریشی بودن]]، [[عدالت]] و ... با این حال وجود برخی از این صفات همچون [[عصمت]] و [[علم غیب]] در عصر [[غیبت امام]]، در [[ولی فقیه]] که به عنوان نایب امام عهده‌دار [[حکومت]] است، شرط نیست. | ||
== معناشناسی == | == معناشناسی == | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
امامت به دلیل این سه ویژگی جز با [[عصمت]] و [[نصب از جانب خدا]] و [[رسول]] امکان‌پذیر نیست. در [[حقیقت]]، امامت از دیدگاه [[شیعه]] ریشه در آیۀ {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا}}<ref>«و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری می‌کردند» سوره انبیاء، آیه ۷۳.</ref> دارد. | امامت به دلیل این سه ویژگی جز با [[عصمت]] و [[نصب از جانب خدا]] و [[رسول]] امکان‌پذیر نیست. در [[حقیقت]]، امامت از دیدگاه [[شیعه]] ریشه در آیۀ {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا}}<ref>«و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری می‌کردند» سوره انبیاء، آیه ۷۳.</ref> دارد. | ||
روشن است که موارد فوق در شمار صفات و شرایط لازم [[امام]] یا [[جانشین پیامبر]]{{صل}} است. با این حال وجود برخی از این صفات همچون [[عصمت]] و [[علم غیب]] در | روشن است که موارد فوق در شمار صفات و شرایط لازم [[امام]] یا [[جانشین پیامبر]]{{صل}} است. با این حال وجود برخی از این صفات همچون [[عصمت]] و [[علم غیب]] در عصر [[غیبت امام]]، در [[ولی فقیه]] که به عنوان نایب امام عهده‌دار [[حکومت]] است، شرط نیست اگر چه وجود صفاتی چون [[اجتهاد]]، مدیر و مدبر بودن، [[عدالت]] و آشنا بودن به [[امور سیاسی]] و... در [[حاکم اسلامی]] در عصر غیبت نیز شرط است. | ||
== حکومت در عصر حضور معصوم == | == حکومت در عصر حضور معصوم == | ||