تیمم: تفاوت میان نسخه‌ها

کسی که برای [[وضو]] یا [[غسل]]، دسترسی به [[آب]] ندارد، یا [[آب]] برای او ضرر دارد یا فرصت اندک است، لازم است به جای [[وضو]] یا [[غسل]]، تیمّم کند، یعنی کف دست‌ها را بر خاک بزند، سپس بر پیشانی و پشتِ دست‌ها بکشد. به آن تیمّم بدل از [[وضو]] یا بدل از [[غسل]] گفته می‌شود و به جای طهارتی محسوب می‌شود که شرط [[عبادت]] است و با [[آب]] و [[وضو]] و [[غسل]] به دست می‌آید.  

درباره تیمم نقل شده [[عمار یاسر]] در [[سفر]] جنب شد و به آب دسترسی نداشت. [[پیامبر]]{{صل}} از وی پرسید چه کردی؛ گفت در خاک غلت زدم. پیامبر{{صل}} فرمود: آن‌گونه که الاغ غلت می‌زند؛ بعد فرمود: چرا این‌گونه عمل نکردی؟ حضرت دو دستش را به [[زمین]] زد و بعد پیشانی‌اش را با انگشتانش مسح کرد و با دو [[کف دست]] پشت یکی را با دیگری مسح کرد<ref>شیخ صدوق، من ‎لایحضره ‎الفقیه، ج۱، ص۱۰۴. صدوق بعد از نقل این خبر، روش گرفتن تمیم بدل از غسل را متفاوت بیان کرده و گفته دو بار باید این عمل را تکرار کند.</ref>. اگر آب ضرر داشته باشد، مانند هوای سرد<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج‌۳، ص۶۷.</ref> یا شخص مریض باشد<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج‌۳، ص۶۸.</ref>، نباید غسل کند. اگر آب به اندازه کافی نباشد و برای [[تشنگی]] لازم باشد هم باید تیمم کند<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج‌۳، ص۶۵.</ref>. در چاه آبی که دیگران از آن استفاده می‌کنند، نمی‌توان غسل کرد<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج‌۳، ص۶۵.</ref>. در سفر اگر گرفتن وضو باعث خطر جانی شود، لازم است شخص تیمم کند<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج‌۳، ص۶۴.</ref>. تیمم، بدل از وضو یا غسل است؛ چه غسل جنابت باشد چه حیض و نفاس و مانند آنها. در [[نقلی]] آمده یکی از [[یاران پیامبر]]{{صل}} مریض بود. هنگامی که مجروح بود، جنب شد. به او گفته شد غسل کند. او بعد از غسل دچار سرمای شدید شد و مرد. پیامبر{{صل}} فرمود: او را کشتند، [[خداوند]] آنان را بکشد؛ داروی [[سرگردانی]] [[پرسش]] است<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج‌۳، ص۶۸؛ شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج‌۱، ص۱۰۷؛ شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ج‌۱، ص۱۸۴. در دو کتاب اخیر آمده وی مبتلا به آبله بود.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیره عبادی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|سیره عبادی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ۵۰.</ref>