آیه اولی الامر در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

اولی الامر در [[قرآن]] در کنار خدا و رسولش آمده و خداوند هر چه را برای خود و رسولش، از [[وجوب]] ردّ [[فییء]] و بخشی از [[غنایم]] و [[وجوب اطاعت]] پسندیده، برای آنان نیز پسندیده و قرار داده است.

[[امام رضا]]{{ع}} درباره [[شأن]] ذی‌القربای [[رسول خدا]]{{صل}} می‌فرماید: «آنچه را [[خداوند]] برای خود و پیامبرش پسندید، برای آنان نیز پسندید و همین [[طور]] در مسئله [[فییء]] هر چه از سهم آن برای خود و پیامبرش پسندید، برای [[خویشان]] [[پیامبر]] نیز پسندید؛ همان‌گونه که در [[غنایم]] آنان را [[شریک]] قرار داد، پس خداوند بلند مرتبه از خود آغاز کرد، سپس رسولش و آنگاه خویشان را و سهم آنان را با سهم خود و پیامبرش مقرون ساخت [اشاره است به [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى...}}<ref>«و اگر به خداوند و به آنچه بر بنده خویش، روز بازشناخت درستی از نادرستی (در جنگ بدر)، روز رویارویی آن دو گروه (مسلمان و مشرک) فرو فرستادیم ایمان دارید بدانید که آنچه غنیمت گرفته‌اید از هرچه باشد یک پنجم آن از آن خداوند و فرستاده او و خویشاوند (وی) و یتیمان و بینوایان و ماندگان در راه (از خاندان او) است و خداوند بر هر کاری تواناست» سوره انفال، آیه ۴۱.</ref> و به همین منوال خداوند بلند مرتبه درباره [[اطاعت]]، فرمود: «ای [[مؤمنان]] اطاعت کنید [[خدا]] را و اطاعت کنید پیامبر را و [[اولی الامر]] از خودتان را» در اینجا نیز از خود شروع کرد و سپس از رسولش و آنگاه از [[اهل بیت]] او»<ref>{{متن حدیث|فَمَا رَضِيَهُ لِنَفْسِهِ وَ لِرَسُولِهِ{{صل}} رَضِيَهُ لَهُمْ وَ كَذَلِكَ الْفَيْ‌ءُ مَا رَضِيَهُ مِنْهُ لِنَفْسِهِ وَ لِنَبِيِّهِ{{صل}} رَضِيَهُ لِذِي الْقُرْبَى كَمَا أَجْرَاهُمْ فِي الْغَنِيمَةِ فَبَدَأَ بِنَفْسِهِ جَلَّ جَلَالُهُ ثُمَّ بِرَسُولِهِ ثُمَّ بِهِمْ وَ قَرَنَ سَهْمَهُمْ بِسَهْمِ اللَّهِ وَ سَهْمِ رَسُولِهِ{{صل}} وَ كَذَلِكَ فِي الطَّاعَةِ قَالَ {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ...}} فَبَدَأَ بِنَفْسِهِ ثُمَّ بِرَسُولِهِ ثُمَّ بِأَهْلِ بَيْتِهِ}}، صدوق، عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج۱، ص۲۳۸.</ref>.

مردی از [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} می‌پرسد: «کمترین چیزی که موجب [[گمراهی]] [[آدمی]] می‌شود، چیست؟ [[امام]] می‌فرماید:اینکه [[انسان]] نداند [[خداوند]] دستور به [[اطاعت]] از چه کسی داده و [[ولایت]] چه کسی را [[واجب]] ساخته و [[حجت]] خود در [[زمین]] و [[شاهد]] بر خلقش قرار داده است. راوی می‌گوید: آن افراد چه کسانی‌اند؟ امام می‌فرماید: آنان [همان اولی الامرند] کسانی‌اند که خداوند آنان را با خود و پیامبرش کنار هم آورد و فرمود: «ای [[مؤمنان]]، [[خدا]] را اطاعت کنید و [[پیامبر]] و [[اولی الامر]] از خودتان را اطاعت کنید»<ref>{{متن حدیث|أَنْ لَا يَعْرِفَ مَنْ أَمَرَ اللَّهُ بِطَاعَتِهِ وَ فَرَضَ وَلَايَتَهُ وَ جَعَلَهُ حُجَّتَهُ فِي أَرْضِهِ وَ شَاهِدَهُ عَلَى خَلْقِهِ قُلْتُ فَمَنْ هُمْ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ فَقَالَ الَّذِينَ قَرَنَهُمُ اللَّهُ بِنَفْسِهِ وَ نَبِيِّهِ فَقَالَ- {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ...}}}}، صدوق، معانی الاخبار، ص۳۹۴، ح۴۵ و نیز ر.ک: همو، کمال الدین، ص۲۸۵ و همو، علل الشرایع، ص۱۲۳-۱۲۴، ح۱.</ref>‌.

در خطبه‌ای از [[امام حسن]]{{ع}} نیز پس از بیعت مردم با ایشان، چنین [[روایت]] شده است: «پس از ما اطاعت کنید؛ اطاعت از ما واجب است؛ زیرا به [[اطاعت از خدا]] و رسولش مقرون شده است. خداوند بلند مرتبه می‌فرماید: «خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولی الامر از خودتان را اطاعت کنید»<ref>{{متن حدیث|... فَأَطِيعُونَا فَإِنَّ طَاعَتَنَا مَفْرُوضَةٌ إِذْ كَانَتْ بِطَاعَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ رَسُولِهِ مَقْرُونَةً قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ...}}}}شیخ مفید، امالی المفید، ص۳۴۸؛ طوسی (شیخ طوسی)، امالی الطوسی، ص۱۲۱، ح۱۸۸ و ص۶۹۱، ح۱۴۶۹ طبرسی در کتاب احتجاج، ج۱، ص۵۹۴-۵۹۳ و ابن شهر آشوب در مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۶۷ از امام حسین{{ع}} این روایت را نقل کرده‌اند.</ref>.

[[اطاعت از اولی الامر]] همسان با اطاعت از خدا و [[رسول]] او امری مولوی و نه ارشادی است و تا [[قیامت]] ادامه خواهد داشت. مرحوم [[کلینی]] و [[عیاشی]] از [[امام باقر]]{{ع}} درباره [[تفسیر]] «[[اولی الامر]]» و [[اطاعت]] از آنان چنین نقل می‌کنند: «[[خداوند]] از [[اولی الامر]] تنها ما را [[اراده]] کرده و به تمام [[مؤمنان]] تا [[روز قیامت]] به اطاعت از ما دستور داده است»<ref>{{متن حدیث|إِيَّانَا عَنَى خَاصَّةً أَمَرَ جَمِيعَ الْمُؤْمِنِينَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ بِطَاعَتِنَا}}، کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۷۶، ح۱؛ تفسیر العیاشی، ج۱، ص۴۰۳، ح۱۵۴ و ص۴۰۸، ح۱۶۹ و نیز ر.ک: صدوق، کمال الدین، ج۱، ص۲۲۲، ح۸ و طبری، الاحتجاج، ج۱، ص۲۳۳-۲۳۴.</ref>.

و به همین مضمون روایاتی دیگر نیز نقل شده است؛ از جمله حسین بن ابی العلاء به نقل از [[کلینی]] با سند {{عربی|حسن كالصحيح}}<ref>ر.ک: مجلسی، مرآة العقول، ج۲، ص۳۲۶.</ref> می‌گوید: «به [[امام صادق]]{{ع}} در باره باورمان نسبت به [[اوصیا]] گفتم: آیا اطاعت آنان [[واجب]] است؟ فرمود: آری، [زیرا] آنان کسانی‌اند که خداوند [امر به اطاعت از آنان کرد و] فرمود: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ}}<ref>«ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref>.<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۸۷، ح۷ و ص۱۸۹، ح۱۶ و به همین مضمون ر.ک: اهوازی، الزهد، ص۱۰۴، ح۲۸۶.</ref>.<ref>[[فتح‌الله نجارزادگان|نجارزادگان، فتح‌الله]]، [[بررسی تطبیقی تفسیر آیات ولایت (کتاب)|بررسی تطبیقی تفسیر آیات ولایت]]، ص ۸۳.</ref>