پرش به محتوا

بحث:ویژگی‌های علم غیب خدا چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «==پاسخ اجمالی== ==ویژگی های علم غیب خداوند== *غیب هر آن چیزی است که در دایرۀ محسو...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
==پاسخ اجمالی==
==پاسخ اجمالی==
==ویژگی های علم غیب خداوند==
==ویژگی‌های [[علم غیب]] [[خداوند]]==
*غیب هر آن چیزی است که در دایرۀ محسوسات نباشد.<ref>ر.ک. طباطبایی، سیدمحمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج ۱، ص۷۲؛ پناهی آزاد، مقالۀ معنا و عقلانیت «ایمان به غیب» با توجه به آرای امام خمینی (ره) و صدرالمتألهین</ref> علم غیب خداوند دارای ویژگی های است که به برخی از آن ها اشاره می شود:  
*[[غیب]] هر آن چیزی است که در دایرۀ محسوسات نباشد.<ref>ر.ک. طباطبایی، سیدمحمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج ۱، ص۷۲؛ پناهی آزاد، مقالۀ معنا و عقلانیت «ایمان به غیب» با توجه به آرای امام خمینی (ره) و صدرالمتألهین</ref> [[علم غیب]] [[خداوند]] دارای ویژگی‌های است که به برخی از آنها اشاره می‌‌شود:  
#علم غیب ذاتی<ref>ر.ک. مظفر، محمدحسین، ‌علم الامام، ص۲۸؛ برنجکار، رضا، شاکر، محمد تقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸؛ امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰؛ موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱؛ خوش باور، داوود، علم غیب از دیدگاه فریقین، ص۴۸</ref> بدون آنکه مقید به کم و کیف باشد منحصر به فرد،<ref>ر.ک. موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱</ref> استقلالی<ref>ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی</ref> و مخصوص ذات اقدس پروردگار است، زیرا غیر از خدا آنچه در عالم آفرینش وجود دارد، فقیر بالذّات بوده و دانش و توانایی خودشان را از خدا می‌گیرند.<ref>ر.ک. موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱</ref>
#[[علم غیب ذاتی]]<ref>ر.ک. مظفر، محمدحسین، ‌علم الامام، ص۲۸؛ برنجکار، رضا، شاکر، محمد تقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸؛ امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰؛ موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱؛ خوش باور، داوود، علم غیب از دیدگاه فریقین، ص۴۸</ref> بدون آنکه [[مقید]] به کم و کیف باشد منحصر به فرد،<ref>ر.ک. موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱</ref> استقلالی<ref>ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی</ref> و مخصوص ذات اقدس [[پروردگار]] است، زیرا غیر از [[خدا]] آنچه در عالم [[آفرینش]] وجود دارد، [[فقیر]] بالذّات بوده و [[دانش]] و [[توانایی]] خودشان را از [[خدا]] می‌گیرند.<ref>ر.ک. موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱</ref>
#علم خدا به زمان و مکان خاصی منحصر نمی شود، زیرا علم او ذاتی است و نه اکتسابی و ذات خدا زمان و مکان ندارد.<ref>ر.ک. مغنیه، محمد جواد، تفسیر کاشف، ج۳، ص؟؟؟؛ مظفر، محمدحسین، ‌علم الامام، ص۲۸؛ برنجکار، رضا، شاکر، محمد تقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸؛ هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران ماهنامه پرسمان، چند پاسخ درباره چگونگی علم امام، ماهنامه پرسمان، ش۲۵، ص۴</ref>
#[[علم]] [[خدا]] به زمان و مکان خاصی منحصر نمی‌شود، زیرا [[علم]] او ذاتی است و نه اکتسابی و [[ذات خدا]] زمان و مکان ندارد.<ref>ر.ک. مغنیه، محمد جواد، تفسیر کاشف، ج۳، ص؟؟؟؛ مظفر، محمدحسین، ‌علم الامام، ص۲۸؛ برنجکار، رضا، شاکر، محمد تقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸؛ هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران ماهنامه پرسمان، چند پاسخ درباره چگونگی علم امام، ماهنامه پرسمان، ش۲۵، ص۴</ref>
#علم خدا به حالت خاصی منحصر نمی‌شود؛ زیرا علم او ذاتی است و نه اکتسابی و ذات خدا با تغییر حالت‌ها و رویدادها تغییر نمی‌کند.<ref>ر.ک. مغنیه، محمد جواد، تفسیر کاشف، ج۳، ص؟؟؟</ref>
#[[علم]] [[خدا]] به حالت خاصی منحصر نمی‌شود؛ زیرا [[علم]] او ذاتی است و نه اکتسابی و [[ذات خدا]] با تغییر حالت‌ها و رویدادها تغییر نمی‌کند.<ref>ر.ک. مغنیه، محمد جواد، تفسیر کاشف، ج۳، ص؟؟؟</ref>
#علم خدا ازلی و ابدی است.<ref>مظفر، محمدحسین، ‌علم الامام، ص۲۸؛ ر.ک. برنجکار، رضا، شاکر، محمد تقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸؛ هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران ماهنامه پرسمان، چند پاسخ درباره چگونگی علم امام، ماهنامه پرسمان، ش۲۵، ص۴</ref>
#[[علم]] [[خدا]] ازلی و ابدی است.<ref>مظفر، محمدحسین، ‌علم الامام، ص۲۸؛ ر.ک. برنجکار، رضا، شاکر، محمد تقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸؛ هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران ماهنامه پرسمان، چند پاسخ درباره چگونگی علم امام، ماهنامه پرسمان، ش۲۵، ص۴</ref>
#علم خدا اصیل است.<ref>مظفر، محمدحسین، ‌علم الامام، ص۲۸؛ ر.ک. برنجکار، رضا، شاکر، محمد تقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸</ref>
#[[علم]] [[خدا]] اصیل است.<ref>مظفر، محمدحسین، ‌علم الامام، ص۲۸؛ ر.ک. برنجکار، رضا، شاکر، محمد تقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸</ref>
#پیش از معلومات است. <ref>مظفر، محمدحسین، ‌علم الامام، ص۲۸؛ ر.ک. برنجکار، رضا، شاکر، محمد تقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸</ref>  
#پیش از معلومات است. <ref>مظفر، محمدحسین، ‌علم الامام، ص۲۸؛ ر.ک. برنجکار، رضا، شاکر، محمد تقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸</ref>  
#علم غیب خدا به اشیاء، بالفعل و از خود ذات ناشی می‌شود.<ref>ر.ک. خوش باور، داوود، علم غیب از دیدگاه فریقین، ص۴۸؛ مکارم شیرازی، ناصر، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی</ref>
#[[علم غیب]] [[خدا]] به اشیاء، بالفعل و از خود ذات ناشی می‌شود.<ref>ر.ک. خوش باور، داوود، علم غیب از دیدگاه فریقین، ص۴۸؛ مکارم شیرازی، ناصر، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی</ref>
#علم خدا حضوری است.<ref>ر.ک. هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران ماهنامه پرسمان، چند پاسخ درباره چگونگی علم امام، ماهنامه پرسمان، ش۲۵، ص۴</ref>
#[[علم]] [[خدا]] حضوری است.<ref>ر.ک. هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران ماهنامه پرسمان، چند پاسخ درباره چگونگی علم امام، ماهنامه پرسمان، ش۲۵، ص۴</ref>
#علم غیب خدا بی نهایت است و اندازه معینی ندارد.<ref>ر.ک. مغنیه، محمد جواد، تفسیر کاشف، ج۳، ص؟؟؟</ref>
#[[علم غیب]] [[خدا]] بی نهایت است و اندازه معینی ندارد.<ref>ر.ک. مغنیه، محمد جواد، تفسیر کاشف، ج۳، ص؟؟؟</ref>
#علم غیب خداوند مطلق بوده<ref>ر.ک. مظفر، محمدحسین، ‌علم الامام، ص۲۸؛ برنجکار، رضا، شاکر، محمد تقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸؛ امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰</ref> و به تمام اشیاء علم دارد<ref>ر.ک. خوش باور، داوود، علم غیب از دیدگاه فریقین، ص۴۸</ref> و برای آن حد و مرزی نیست<ref>ر.ک. موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱</ref> و شامل امور غیبی ای که پا به عرصه شهود گذاشته و اموری که در غیب مطلق اند، می شود.<ref> ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص179</ref> خداوند متعال، جهان و آنچه را در آن روی داده و روی خواهد داد می‌داند، خواه جزئی باشد یا کلی، مادی باشد یا معنوی.<ref>ر.ک. مغنیه، محمد جواد، تفسیر کاشف، ج۳، ص؟؟؟</ref> اموری که پا به عرصه وجود و شهود گذاشته و عالم قدر را به وجود آورده‌اند بدون در نظر گرفتن حدود و اندازه‌ای که در سیر نزول به خود گرفته‌اند، به غیب مطلق بازگشت داشته و همان غیب مطلق‌اند. و اگر به آنها شهود و اموری دارای غیب اطلاق می‌شود به‌ دلیل این است که در یک اندازه و شکل و قدر خاص ظهور دارند و می‌توانند متعلق علم بشر قرار بگیرند.<ref>ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص179</ref>
#[[علم غیب]] [[خداوند]] مطلق بوده<ref>ر.ک. مظفر، محمدحسین، ‌علم الامام، ص۲۸؛ برنجکار، رضا، شاکر، محمد تقی، مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸؛ امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰</ref> و به تمام اشیاء [[علم]] دارد<ref>ر.ک. خوش باور، داوود، علم غیب از دیدگاه فریقین، ص۴۸</ref> و برای آن حد و مرزی نیست<ref>ر.ک. موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱</ref> و شامل امور غیبی‌ای که پا به عرصه [[شهود]] گذاشته و اموری که در [[غیب مطلق]] اند، می‌‌شود.<ref> ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۱۷۹</ref> [[خداوند متعال]]، [[جهان]] و آنچه را در آن روی داده و روی خواهد داد می‌داند، خواه جزئی باشد یا کلی، مادی باشد یا [[معنوی]].<ref>ر.ک. مغنیه، محمد جواد، تفسیر کاشف، ج۳، ص؟؟؟</ref> اموری که پا به عرصه وجود و [[شهود]] گذاشته و عالم [[قدر]] را به وجود آورده‌اند بدون در نظر گرفتن حدود و اندازه‌ای که در سیر [[نزول]] به خود گرفته‌اند، به [[غیب مطلق]] بازگشت داشته و همان [[غیب]] مطلق‌اند. و اگر به آنها [[شهود]] و اموری دارای [[غیب]] اطلاق می‌شود به‌ [[دلیل]] این است که در یک اندازه و شکل و [[قدر]] خاص [[ظهور]] دارند و می‌توانند متعلق [[علم]] [[بشر]] قرار بگیرند.<ref>ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۱۷۹</ref>
==آیات مربوط به ویژگی های علم غیب خداوند==
==[[آیات]] مربوط به ویژگی‌های [[علم غیب]] [[خداوند]]==
*برخی از آیاتی که ویژگی های علم غیب خداوند را می رسانند عبارتند از:
*برخی از آیاتی که ویژگی‌های [[علم غیب]] [[خداوند]] را می‌‌رسانند عبارتند از:
#«قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ<ref>سوره نمل، آیه۶۵</ref>»<ref>ر.ک. امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰</ref>
#{{متن قرآن|قُلْ لَا یَعْلَمُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ الْغَیْبَ إِلَّا اللَّهُ}}<ref>«بگو: جز خداوند کسی در آسمان‌ها و زمین غیب را نمی‌داند و درنمی‌یابند که چه هنگام برانگیخته خواهند شد» سوره نمل، آیه ۶۵.</ref> <ref>ر.ک. امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰</ref>
#«إِنَّ اللَّهَ عَالِمُ غَيْبِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ<ref>سوره فاطر، آیه۳۸</ref>»<ref>ر.ک. موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱؛ امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰</ref>
#{{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ عَالِمُ غَیْبِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ إِنَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ}}<ref>«بی‌گمان خداوند دانای نهان آسمان‌ها و زمین است؛ او به اندیشه‌ها داناست» سوره فاطر، آیه ۳۸.</ref> <ref>ر.ک. موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱؛ امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰</ref>
#«إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ<ref>سوره حجرات، آیه۱۸</ref>»<ref>ر.ک. امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰</ref>
#{{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ غَیْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاللَّهُ بَصِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ}}<ref>«بی‌گمان خداوند، نهان  آسمان‌ها و زمین را می‌داند و خداوند به آنچه انجام می‌دهید بیناست» سوره حجرات، آیه ۱۸.</ref>
#«ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ<ref>سوره جمعه، آیه۸</ref>»<ref>ر.ک. امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰</ref> و ... .<ref>ر.ک. امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰؛ طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص179؛ موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱؛ مکارم شیرازی، ناصر، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی؛ رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج 10، ص۲۱۴ ـ ۲۱۵</ref>
<ref>ر.ک. امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰</ref>
*این آیات قلمرو علم الهی را بیان می‌کنند و روشن می‌سازند علم غیب ذاتی و مطلق مخصوص خداوند متعال بوده و علمش زمان و مکان ندارد و ابدی، استقلالی، حضوری و بی نهایت بوده و حد و مرزی ندارد و تمام چیزهای پنهان و آشکار را در بر می‌گیرد و بزرگی و تسلّط خدا دلیلی بر قلمرو بی‌کران علم اوست؛ چرا که مجرد است و در همه جا حضور دارد و شب و روز و پنهان و آشکار برای او تفاوتی ندارد و همه چیز را به طور یکسان می‌داند.<ref>ر.ک. رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج 10، ص۲۱۴ ـ ۲۱۵</ref>
#{{متن قرآن|ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَی عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ فَیُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ}}<ref>«چون نزد آنان باز گردید، برای شما عذر می‌آورند؛ بگو عذر نیاورید که هرگز باورتان نخواهیم داشت؛ خداوند ما را از اخبار شما آگاه کرده است و به زودی خداوند و پیامبرش کردار شما را خواهند دید سپس به سوی دانای پنهان و آشکار برگردانده می‌شوید آنگاه او شما را از آ» سوره توبه، آیه ۹۴.</ref> <ref>ر.ک. امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰</ref> و....<ref>ر.ک. امینی، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج۵، ص۸۰؛ طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۱۷۹؛ موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱؛ مکارم شیرازی، ناصر، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی؛ رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج ۱۰، ص۲۱۴ ـ ۲۱۵</ref>
==علم غیب خدا در عهد قدیم و جدید==
*این [[آیات]] [[قلمرو علم]] [[الهی]] را بیان می‌کنند و روشن می‌سازند [[علم غیب ذاتی]] و مطلق مخصوص [[خداوند متعال]] بوده و علمش زمان و مکان ندارد و ابدی، استقلالی، حضوری و بی نهایت بوده و حد و مرزی ندارد و تمام چیزهای [[پنهان]] و [[آشکار]] را در بر می‌گیرد و بزرگی و تسلّط [[خدا]] دلیلی بر قلمرو بی‌کران [[علم]] اوست؛ چرا که مجرد است و در همه جا حضور دارد و شب و روز و [[پنهان]] و [[آشکار]] برای او تفاوتی ندارد و همه چیز را به طور یکسان می‌داند.<ref>ر.ک. رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج ۱۰، ص۲۱۴ ـ ۲۱۵</ref>
*در عهد قدیم و جدید ویژگی هایی برای علم غیب خداوند بیان شده است مانند اینکه علم غیب خداوند مطلق دانسته شده است.<ref>ر.ک. موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱</ref>
==[[علم غیب]] [[خدا]] در [[عهد قدیم]] و جدید==
*در [[عهد قدیم]] و جدید ویژگی هایی برای [[علم غیب]] [[خداوند]] بیان شده است مانند اینکه [[علم غیب]] [[خداوند]] مطلق دانسته شده است.<ref>ر.ک. موسوی، سید امین، گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن، ص ۴۹ ـ ۵۱</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}
{{پانویس2}}
۱۱۱٬۶۶۷

ویرایش