پرش به محتوا

عبرت در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۰: خط ۱۰:


==چند [[روایت]] درباره [[تاریخ]] و [[عبرت]]‌‌پذیری از گذشتگان==
==چند [[روایت]] درباره [[تاریخ]] و [[عبرت]]‌‌پذیری از گذشتگان==
#{{متن حدیث| فَاتَّعِظُوا عِبَادَ اللَّهِ بِالْعِبَرِ النَّوَافِعِ وَ اعْتَبِرُوا بِالْآيِ<ref>الآی: جمع آیة، دلیل روشن و آشکار.</ref> السَّوَاطِعِ}}<ref> "ای [[بندگان خدا]]! [[موعظه]] پذیرید از عبرت‌های [[نافع]]، و [[عبرت]] گیرید از نشانه‌های روشن [[حق]]"؛ نهج البلاغة، چاپ عبده، خطبه ۸۳.</ref>؛  
#"ای [[بندگان خدا]]! [[موعظه]] پذیرید از عبرت‌های [[نافع]]، و [[عبرت]] گیرید از نشانه‌های روشن [[حق]]"<ref>{{متن حدیث| فَاتَّعِظُوا عِبَادَ اللَّهِ بِالْعِبَرِ النَّوَافِعِ وَ اعْتَبِرُوا بِالْآيِ السَّوَاطِعِ}} ؛ نهج البلاغة، چاپ عبده، خطبه ۸۳.</ref>؛  
#{{متن حدیث| فَاعْتَبِرُوا بِنُزُولِكُمْ مَنَازِلَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ}}<ref> [[عبرت]] پذیرید از اینکه در منازل آنانکه پیش از شما بوده‌اند وارد شده‌اید"؛ نهج البلاغة، چاپ صبحی صالح ، خطبه ۱۱۷.</ref>؛  
#[[عبرت]] پذیرید از اینکه در منازل آنانکه پیش از شما بوده‌اند وارد شده‌اید"<ref>{{متن حدیث| فَاعْتَبِرُوا بِنُزُولِكُمْ مَنَازِلَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ}} ؛ نهج البلاغة، چاپ صبحی صالح ، خطبه ۱۱۷.</ref>؛  
#{{متن حدیث| قَالَ الصَّادِقُ{{ع}}: اعْتَبِرُوا بِمَا مَضَى مِنَ الدُّنْيَا هَلْ بَقِيَ عَلَى أَحَدٍ أَوْ هَلْ فِيهَا بَاقٍ مِنَ الشَّرِيفِ وَ الْوَضِيعِ وَ الْغَنِيِّ وَ الْفَقِيرِ وَ الْوَلِيِّ وَ الْعَدُوِّ؟ فَكَذَلِكَ مَا لَمْ يَأْتِ مِنْهَا بِمَا مَضَى أَشْبَهُ مِنَ الْمَاءِ بِالْمَاءِ}}<ref> [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: "از آنچه که از [[دنیا]] گذشته است [[عبرت]] گیرید که آیا برای کسی [[باقی]] مانده است؟ آیا در [[دنیا]] از گذشتگان انسانی برتریا فروتر و ثروتمند و یا [[فقیر]] و [[دوست]] و یا [[دشمن]] [[باقی]] مانده است؟ دنیای پس از این نیز همین گونه است، شباهت آن به دنیای گذشته از شباهت [[آب]] به [[آب]] بیشتر است!"؛ بحار الأنوار، ج ۷۱، ص ۳۲۵.</ref>؛
#[[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: "از آنچه که از [[دنیا]] گذشته است [[عبرت]] گیرید که آیا برای کسی [[باقی]] مانده است؟ آیا در [[دنیا]] از گذشتگان انسانی برتریا فروتر و ثروتمند و یا [[فقیر]] و [[دوست]] و یا [[دشمن]] [[باقی]] مانده است؟ دنیای پس از این نیز همین گونه است، شباهت آن به دنیای گذشته از شباهت [[آب]] به [[آب]] بیشتر است!"<ref>{{متن حدیث| قَالَ الصَّادِقُ{{ع}}: اعْتَبِرُوا بِمَا مَضَى مِنَ الدُّنْيَا هَلْ بَقِيَ عَلَى أَحَدٍ أَوْ هَلْ فِيهَا بَاقٍ مِنَ الشَّرِيفِ وَ الْوَضِيعِ وَ الْغَنِيِّ وَ الْفَقِيرِ وَ الْوَلِيِّ وَ الْعَدُوِّ؟ فَكَذَلِكَ مَا لَمْ يَأْتِ مِنْهَا بِمَا مَضَى أَشْبَهُ مِنَ الْمَاءِ بِالْمَاءِ}} ؛ بحار الأنوار، ج ۷۱، ص ۳۲۵.</ref>؛
#{{متن حدیث| عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ{{ع}}: كُلُّ نَظَرٍ لَيْسَ فِيهِ اعْتِبَارٌ فَهُوَ سَهْوٌ}}<ref>[[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمودند: "هر نظری که مایه [[عبرت]] گیری [[آدمی]] نشود، از روی [[سهو]] و بی‌توجّهی بوده است"؛ بحار الأنوار، ج ۷۱، ص ۱۷۵.</ref>؛
#[[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمودند: "هر نظری که مایه [[عبرت]] گیری [[آدمی]] نشود، از روی [[سهو]] و بی‌توجّهی بوده است"<ref>{{متن حدیث| عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ{{ع}}: كُلُّ نَظَرٍ لَيْسَ فِيهِ اعْتِبَارٌ فَهُوَ سَهْوٌ}}؛ بحار الأنوار، ج ۷۱، ص ۱۷۵.</ref>؛
#{{متن حدیث| عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} قَالَ: كَانَ أَكْثَرُ عِبَادَةِ أَبِي ذَرٍّ رَحْمَةُ اللَّهِ عَلَيْهِ التَّفَكُّرَ وَ الِاعْتِبَارَ}}<ref> [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: "بیشتر [[عبادت]] [[ابوذر]] آن بود که به [[تفکر]] و [[عبرت]] پذیری بپردازد"؛ بحار الأنوار، ج ۷۱ ص ۳۲۳.</ref>؛
#[[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: "بیشتر [[عبادت]] [[ابوذر]] آن بود که به [[تفکر]] و [[عبرت]] پذیری بپردازد"<ref>{{متن حدیث| عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} قَالَ: كَانَ أَكْثَرُ عِبَادَةِ أَبِي ذَرٍّ رَحْمَةُ اللَّهِ عَلَيْهِ التَّفَكُّرَ وَ الِاعْتِبَارَ}} ؛ بحار الأنوار، ج ۷۱ ص ۳۲۳.</ref>؛
#{{متن حدیث| مَا أَكْثَرَ الْعِبَرَ وَ أَقَلَّ الِاعْتِبَارَ}}<ref> عبرت‌ها چه بسیار و عبرت‌پذیران چه اندکند!"؛ نهج البلاغه، حکمت ۲۹۷.</ref>؛  
#"عبرت‌ها چه بسیار و عبرت‌پذیران چه اندکند!"<ref>{{متن حدیث| مَا أَكْثَرَ الْعِبَرَ وَ أَقَلَّ الِاعْتِبَارَ}} ؛ نهج البلاغه، حکمت ۲۹۷.</ref>؛  
#{{متن حدیث| إِنَّمَا يَنْظُرُ الْمُؤْمِنُ إِلَى الدُّنْيَا بِعَيْنِ الِاعْتِبَارِ}}<ref> "[[مؤمن]] به [[دنیا]] به نظر [[عبرت]] پذیری نگاه می‌‌کند"؛ نهج البلاغه، حکمت ۳۶۷.</ref>؛
#"[[مؤمن]] به [[دنیا]] به نظر [[عبرت]] پذیری نگاه می‌‌کند"<ref>{{متن حدیث| إِنَّمَا يَنْظُرُ الْمُؤْمِنُ إِلَى الدُّنْيَا بِعَيْنِ الِاعْتِبَارِ}} ؛ نهج البلاغه، حکمت ۳۶۷.</ref>؛
#{{متن حدیث| أَنَا بِالْأَمْسِ صَاحِبُكُمْ وَ أَنَا الْيَوْمَ عِبْرَةٌ لَكُمْ وَ غَداً مُفَارِقُكُمْ}}<ref> "من دیروز همراه شما، و امروز مایه [[عبرت]] شما، و فردا جداشونده از شما خواهم بود"؛ نهج البلاغة، چاپ صبحی صالح، خطبة ۱۴۹.</ref>؛  
#"من دیروز همراه شما، و امروز مایه [[عبرت]] شما، و فردا جداشونده از شما خواهم بود"<ref>{{متن حدیث| أَنَا بِالْأَمْسِ صَاحِبُكُمْ وَ أَنَا الْيَوْمَ عِبْرَةٌ لَكُمْ وَ غَداً مُفَارِقُكُمْ}} ؛ نهج البلاغة، چاپ صبحی صالح، خطبة ۱۴۹.</ref>؛  
#{{متن حدیث| فَاعْتَبِرُوا بِمَا كَانَ مِنْ فِعْلِ اللَّهِ بِإِبْلِيسَ إِذْ أَحْبَطَ عَمَلَهُ الطَّوِيلَ}}<ref> "[[عبرت]] گیرید از آنچه [[خداوند]] با [[ابلیس]] انجام داد، وقتی که عمل طولانی مدّت او را [[باطل]] فرمود"؛ نهج البلاغة، چاپ صبحی صالح، خطبه ۱۹۲.</ref>؛  
#"[[عبرت]] گیرید از آنچه [[خداوند]] با [[ابلیس]] انجام داد، وقتی که عمل طولانی مدّت او را [[باطل]] فرمود"<ref>{{متن حدیث| فَاعْتَبِرُوا بِمَا كَانَ مِنْ فِعْلِ اللَّهِ بِإِبْلِيسَ إِذْ أَحْبَطَ عَمَلَهُ الطَّوِيلَ}} ؛ نهج البلاغة، چاپ صبحی صالح، خطبه ۱۹۲.</ref>؛  
#{{متن حدیث| دَخَلَ ابْنِ السِّمَاكِ عَلَى الرَّشِيدِ فَقَالَ لَهُ عِظْنِي ثُمَّ دَعَا بِمَاءٍ لْيَشْرَبْهُ فَقَالَ لَهُ نَاشَدْتُكَ اللَّهِ لَوْ مَنَعَكَ اللَّهُ مَنْ شَرِبَهُ مَا كُنْتَ فَاعِلًا قَالَ كُنْتُ أفتديه بِنِصْفِ مِلْكِي قَالَ فَاشْرَبْهُ فَلَمَّا شَرِبَ قَالَ نَاشَدْتُكَ اللَّهِ لَوْ مَنَعَكَ اللَّهُ مِنْ خُرُوجِهِ مَا كُنْتَ فَاعِلًا قَالَ كُنْتُ أفتديه بِنِصْفِ مِلْكِي قَالَ إِنَّ مَلَكاً يفتدى بِهِ شَرْبَةِ مَاءٍ لَخَلِيقُ أَلَّا يُنَافِسُ عَلَيْهِ‏}}<ref>"ابن سمّاک بر [[رشید]] وارد شد. [[رشید]] از او درخواست نمود که مرا وعظ کن و در همان حال آبی برای نوشیدن خواست. ابن سمّاک نیز بدو گفت: تو را به [[خدا]] قسم می‌دهم! اگر [[خداوند]] تو را از نوشیدن این [[آب]] [[محروم]] سازد چه می‌کنی؟ گفت: نیمی از مُلک خود را می‌دهم تا بتوانم [[آب]] بنوشم!، ابن سمّاک گفت: بنوش. پس چون [[رشید]] [[آب]] را نوشید بدو گفت: تو را به [[خدا]] قسم می‌دهم! اگر [[خداوند]] [[مانع]] از خارج شدن این [[آب]] از [[بدن]] تو شود چه می‌کنی؟ گفت: نیمی دیگر از مُلکم را می‌دهم تا بتوانم آن را از [[بدن]] خود خارج سازم!، ابن سمّاک گفت: مُلک و پادشاهی‌ای که به یک [[آب]] خوردن می‌‌ارزد، [[شایسته]] است مورد افتخار قرار نگیرد و کسی از آن لذّت [[نبرد]]!"؛ شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحدید، ج ۲، ص ۱۰۰.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۲۲۸-۲۳۰.</ref>.
#"ابن سمّاک بر [[رشید]] وارد شد. [[رشید]] از او درخواست نمود که مرا وعظ کن و در همان حال آبی برای نوشیدن خواست. ابن سمّاک نیز بدو گفت: تو را به [[خدا]] قسم می‌دهم! اگر [[خداوند]] تو را از نوشیدن این [[آب]] [[محروم]] سازد چه می‌کنی؟ گفت: نیمی از مُلک خود را می‌دهم تا بتوانم [[آب]] بنوشم!، ابن سمّاک گفت: بنوش. پس چون [[رشید]] [[آب]] را نوشید بدو گفت: تو را به [[خدا]] قسم می‌دهم! اگر [[خداوند]] [[مانع]] از خارج شدن این [[آب]] از [[بدن]] تو شود چه می‌کنی؟ گفت: نیمی دیگر از مُلکم را می‌دهم تا بتوانم آن را از [[بدن]] خود خارج سازم!، ابن سمّاک گفت: مُلک و پادشاهی‌ای که به یک [[آب]] خوردن می‌‌ارزد، [[شایسته]] است مورد افتخار قرار نگیرد و کسی از آن لذّت [[نبرد]]!"<ref>{{متن حدیث| دَخَلَ ابْنِ السِّمَاكِ عَلَى الرَّشِيدِ فَقَالَ لَهُ عِظْنِي ثُمَّ دَعَا بِمَاءٍ لْيَشْرَبْهُ فَقَالَ لَهُ نَاشَدْتُكَ اللَّهِ لَوْ مَنَعَكَ اللَّهُ مَنْ شَرِبَهُ مَا كُنْتَ فَاعِلًا قَالَ كُنْتُ أفتديه بِنِصْفِ مِلْكِي قَالَ فَاشْرَبْهُ فَلَمَّا شَرِبَ قَالَ نَاشَدْتُكَ اللَّهِ لَوْ مَنَعَكَ اللَّهُ مِنْ خُرُوجِهِ مَا كُنْتَ فَاعِلًا قَالَ كُنْتُ أفتديه بِنِصْفِ مِلْكِي قَالَ إِنَّ مَلَكاً يفتدى بِهِ شَرْبَةِ مَاءٍ لَخَلِيقُ أَلَّا يُنَافِسُ عَلَيْهِ‏}}؛ شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحدید، ج ۲، ص ۱۰۰.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۲۲۸-۲۳۰.</ref>.


== پرسش‌های وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==
۱۱۵٬۱۹۰

ویرایش